Iemand in de trein beweegt zijn met zijn met hoofdtelefoon getooide hoofd ritmisch mee met de muziek. In normale tijden zou ik denken dat de knul in kwestie waarschijnlijk aan het genieten is van de nieuwe Taylor Swift of Europapa van Joost Klein. Maar dit zijn geen gewone tijden: het kan zomaar dat hier wordt meegeknikt met een Noord-Koreaans propagandalied.
Vorige maand presenteerde het totalitaire land het lied Vriendelijke vader over dictator Kim Jong-un, ter ere van de voltooiing van duizenden nieuwe appartementen. De videoclip verscheen op de Noord-Koreaanse staatstelevisie, die behalve door Noord-Koreanen die zich een tv kunnen veroorloven enkel wordt bekeken door een handjevol buitenlandse Noord-Korea-watchers. Via TikTok bereikte het alsnog een mondiaal publiek.
Dat het een hit is geworden op social media kan iedereen die de clip gezien heeft wel begrijpen. Het ABBA-achtige lied is ongelofelijk catchy, met name het knallende refrein. De beelden blijven van begin tot einde fascineren. Een groep oudere vrouwen steekt synchroon de duim omhoog, personeel danst in een ambulance en militairen heffen op de beat van het lied hun geweren op en neer. Doodserieuze propaganda die een zachtaardig beeld moet neerzetten van de wrede dictator Kim, maar die bij ons vooral op de lachspieren werkt. Als Noord-Korea had mogen meedoen aan Eurovision was dit propagandalied een perfecte inzending geweest. Op TikTok wordt geprezen hoe catchy dit stukje ‘NK-Pop’ is, maar vindt men het vooral grappig dat het lied uit Noord-Korea komt. „Niemand in de trendy koffiezaak weet dat ik nu naar Noord-Koreaanse propagandamuziek luister”, post de Britse TikTokker Matas Kardokas terwijl hij ernstig en ondeugend de camera inkijkt. Het levert hem 400.000 likes op.
‘Rocket Man’ Kim
Andere TikTokkers vragen of er een heel album in de maak is en grappen dat de Noord-Koreanen letterlijk „zingen voor hun leven” en dat deze single „gedropt werd als een Hwasong-18”, de grootste raket uit het Noord-Koreaanse arsenaal. Iemand stelt dat Kim Jong-un hierna een cover van Rocket Man moet doen en dat hij geen friendly father is, maar wel van het friendly fire. In 2017 liet hij zijn eigen halfbroer omleggen op de luchthaven van Kuala Lumpur.
Het gejuich en gretig pompen van vuisten en opsteken van duimen in de video kan nauwelijks verder verwijderd zijn van de dagelijkse realiteit in Noord-Korea. In het land zitten tienduizenden mensen in strafkampen, ontberen alle burgers zelfs de meest basale vrijheden en zijn de mensenrechtenschendingen zo erg dat ze volgens Amnesty „een eigen categorie” vormen. Geen wonder dat de propaganda zichzelf zo hard moet overschreeuwen – maar wel op een dansbare melodie.