Wat je ouders verdienen (en vooral bezitten) is bepalender aan het worden voor jouw kansen in de samenleving, zien Maarten en Marike. Als je kijkt naar inkomensgelijkheid staat Nederland in de wereldtop. Maar kijk je iets verder, bijvoorbeeld naar vermogen, kansengelijkheid in het onderwijs, de arbeidsmarkt of de woningmarkt, dan zie je een land waar winnaars de wind mee hebben, en opklimmers de wind tegen. Is dit het begin van het einde van de sociale mobiliteit?
Het werd een kort, maar veelzeggend bezoek. De komst van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio naar Suriname donderdag duurde al met al nog geen twee uur. En van de luchthaven kwam Rubio niet af; de besprekingen met president Chan Santokhi en de Surinaamse minister van Buitenlandse Zaken Albert Ramdhin en de daaropvolgende persconferentie vonden plaats op de Johan Adolf Pengel luchthaven.
Maar dat Rubio tijdens zijn tweedaagse regionale reis Suriname aandoet, in zijn eerste tien weken als minister van Buitenlandse Zaken, geeft aan dat het land meetelt in de regio, steeds belangrijker wordt en in het vizier ligt van de Verenigde Staten. Dat veel te maken heeft met de grote olievondsten voor de kust van Suriname werd al snel duidelijk.
„Er ligt hier een geweldige kans voor jullie, de vooruitzichten zijn goed, en de Verenigde Staten wil de relatie graag verstevigen, dat is wat Trump ook graag wil. Jullie plannen om ook toekomstige generaties te laten profiteren van de inkomsten en stabiliteit te creëren, juichen we toe”, zei Rubio tegen president Santokhi.
Naar schatting 750 miljoen vaten olie liggen er voor de kust van Suriname, die dankzij een miljardeninvestering van het Franse TotalEnergies in een samenwerking met het Amerikaanse APA Corporation vanaf 2028 opgepompt kunnen worden. Trump is een voorstander van olie en ontwikkelingen in landen als Suriname en buurland Guyana worden dan ook enthousiast gesteund.
Scherpe waarschuwingen
Veiligheid en stabiliteit in de regio kwamen ook ter sprake. Daarnaast was Rubio lovend over Santokhi’s politieke en economische beleid van de afgelopen jaren. „Suriname is uit het slop getrokken, nadat jullie werden opgescheept met een enorme schuld bij het aantreden van deze regering’’, aldus Rubio, de vierde Secretary of State die Suriname ooit heeft bezocht.
Hij feliciteerde buitenlandminister Albert Ramdim, die eerder deze maand gekozen werd als de nieuwe secretaris-generaal van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS). Dit samenwerkingsorgaan, waar meer dan dertig landen uit de regio in vertegenwoordigd zijn – ook de Verenigde Staten – is volgens Rubio een belangrijk instrument voor regionale samenwerking.
Maar er waren ook scherpe waarschuwingen: de invloed van China wordt steeds groter in de regio, ook in Suriname, en dat baart de VS zorgen, stelde Rubio. Suriname, waar behalve Nederland, Europa en de VS ook China veel investeert en zichtbaar aanwezig si, heeft als klein land tot nu toe een zeer pragmatisch buitenlandbeleid.
„We willen juist met zoveel mogelijk landen goede relaties onderhouden en zaken doen’”, zei president Santokhi. Tegelijkertijd nodigde hij de Amerikaanse private sector met nadruk uit om vooral meer te investeren in Suriname. „Wij zijn dichtbij. Jullie hoeven niet helemaal naar Afrika of Azië, kom naar ons om te investeren!” aldus Santokhi.
Jamaica en Haïti
Tijdens zijn tweedaagse bezoek in de regio ging Rubio ook naar Jamaica. Daar ontmoette hij behalve de Jamaicaanse minister-president Holness, ook minister-president Mia Mottley van Barbados, en de leiders van Trinidad en Haïti. De crisis in Haïti werd besproken, die instabiliteit en spanningen in de hele regio veroorzaakt.
Rubio sprak ook zijn zorgen uit over de duizenden Cubaanse artsen die in het Caribisch gebied werkzaam zijn. Deze artsen worden door de Cubaanse regering al jaren naar verschillende landen gezonden – ook naar Suriname – waar tekorten in de medische zorg zijn. Maar de Cubaanse artsen krijgen maar 25 procent van het salaris dat voor hen wordt betaald, het meeste geld strijkt de Cubaanse regering zelf op.
Rubio, zoon van Cubaanse ouders die vluchtten voor het regime van Fidel Castro, is fel gekant tegen deze praktijk en noemt het „mensenhandel”. Trump wil landen die nog blijven werken met deze Cubaanse artsen sancties opleggen, bijvoorbeeld middels een verbod op inreisvisa voor regeringsleiders en hooggeplaatsten van de desbetreffende landen.
Hoewel dit onderwerp tijdens de persconferentie in Suriname niet ter sprake kwam, ligt het gevoelig in de regio, omdat de Cubaanse artsen daar juist van groot belang zijn. Eerder liet minister-president Mottley al weten niet van plan te zijn de Cubaanse artsen weg te sturen, omdat haar land niet zonder kan.
In Guyana, waar net als in Suriname ook grote oliereserves zijn gevonden, en waar de olie al volop wordt opgepompt, waarschuwde Rubio voor Venezolaanse agressie en inmenging bij de Guyanese grensregio Essequibo, waar president Maduro zijn zinnen op heeft gezet. Na het bliksembezoek stapte Rubio op het vliegtuig terug naar de VS, met de belofte van een volgend bezoek waarbij hij dan mogelijk meer van Suriname ziet dan alleen de luchthaven.
In 1980 wordt een Joodse synagoge in Parijs gebombardeerd, met vele gewonden en vier doden tot gevolg. Even is een groep Franse neo-nazi’s verdacht, maar het onderzoek van de politie wijst geen duidelijke dader aan. Tot een gerenommeerde Franse onderzoeksrechter zich, gebrand op terrorismebestrijding, bijna 30 jaar later in de zaak vastbijt. Zo kan het gebeuren dat kilometers daarvandaan, in Ottowa, Canada, een nietsvermoedende sociologieleraar wordt opgepakt. Het is het begin van een jarenlange strijd om de waarheid, met aan de ene kant de vurige hoop op verlossing van het Franse trauma en aan de andere kant het onvermoeibare verweer van de verdachte – die wordt geschaduwd, vastgezet, weer vrijgelaten, en (spoiler!) toch weer veroordeeld. Twee onderzoeksjournalisten zochten uit: is de Libanees-Canadese Hassan Diab daadwerkelijk een terrorist, of een zondebok? Een grondige analyse van de systemische krachten die vrijkomen in de strijd tegen antisemitisch geweld.
Soms worden misdaden niet opgelost door uitmuntend speurwerk, maar door dom geluk. Ten minste, zo ging het in juli 1996, toen een vader en zoon tijdens het vissen, kilometers van de kust van Devon in Engeland, een lichaam vinden. Ze twijfelen even: zullen ze de politie bellen? Dan kunnen ze hun vangst wel weggooien. Maar nog erger is een moeder die niet weet waar haar kind is, zegt de vader, en dus komt de politie het lichaam halen. De Rolex om de arm van de dode verraadt zijn identiteit. In een zoektocht naar het verhaal van deze Ronald Platt, en de reden voor zijn dood, klopt de politie aan bij een goede vriend. Ten minste, door stom toeval belt de agent aan bij het verkeerde huis en leert zo van de buren dat de betreffende vriend zichzélf Ron Platt noemt. Hoe kan dit? Een crimepodcast, met oneindig veel plotwendingen, maar dan eentje met échte antwoorden aan het eind. Wel zo bevredigend.