N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Groenten van Hak Groenteverwerker Hak wil alleen nog biologische groente conserveren. „We halen ‘biologisch’ uit de exclusieve hoek.”
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data95716497-5a9539.jpg)
Foto Erik van der Burgt/Hollandse Hoogte
Het klinkt spectaculair: de marktleider voor geconserveerde groente in Nederland wil binnen vijf jaar alleen nog biologische groente verkopen. Dat is heel wat rigoureuzer dan de ambitie van het kabinet, dat onlangs aankondigde het aandeel biologische landbouw te willen vergroten van nog geen 5 procent nu naar 15 procent in 2030. Hak heeft een weloverwogen besluit genomen, stelt directeur Timo Hoogeboom, die de plannen woensdag presenteert. „Dit is een strategische keuze. Wij willen als marktleider voorop lopen in lokale en duurzame teelt. Op korte termijn lopen we met deze beslissing een risico, maar op lange termijn is dit besluit beter dan in de supermarkten twee soorten producten aanbieden, de ene biologisch en de andere gangbaar. Dat schept verwarring bij de consument.”
De groenteverwerker uit het Brabantse Giessen met een jaarlijkse netto omzet van ruim 100 miljoen opereert uit welbegrepen eigenbelang, maakt Hoogeboom duidelijk. „Wij maken ons zorgen om de akkers. Wij zien een toename van minder voedzame en minder weerbare gewassen. Nu de politiek met een actieplan is gekomen, is dit voor ons het momentum om onze zorgen over de uitputting van de bodem en over de kwaliteit van de gewassen aan te pakken.”
Biologische biet
Hak heeft drieduizend hectare extra grond nodig voor het plan, dat in fases wordt ingevoerd. Vanaf dit najaar verkoopt de groente- en peulvruchtenfabrikant alleen nog biologische rode bieten, volgend jaar volgen onder meer zuurkool en boerenkool, het jaar daarop spruiten en als laatste zijn onder meer doperwten en rode kool aan de beurt. Hoogeboom gaat ervan uit dat de operatie slaagt, en dat er voldoende aanbod van akkerbouwers komt. Hoogeboom: „De communicatie met boeren en de overheid is de afgelopen jaren desastreus verlopen. Uiteindelijk gaat het de boeren om de continuïteit van hun bedrijf. Wij geven een vergoeding voor boeren die omschakelen van gangbare akkerbouw naar biologische teelt; aan biologische boeren die meer gaan produceren; en aan boeren die nieuwe landbouwgrond gaan bewerken die vrij komt, bijvoorbeeld door het omschakelen van rundvee op grasland. De stikstofcrisis biedt daarbij grote kansen.”
Hak heeft een aandeel van bijna 38 procent in de markt op vers verwerkte groente, en hoopt straks ongeveer 10 procent bij te dragen aan de omschakeling naar biologische akkerbouw in Nederland. Volgens het bedrijf zelf is het een logische stap; eerder voldeden de groenten al aan een duurzaamheidskeurmerk, On the way to PlanetProof. Door te voldoen aan de criteria van dit keurmerk zijn de glazen potten en stazakken de afgelopen jaren iets duurder geworden. „Ongeveer 5 tot 10 cent per potje”, aldus Hoogeboom. De omslag naar biologische productie zal de prijzen eveneens doen stijgen. De vraag is dan of klanten in de supermarkten bereid zijn die te betalen. Hoogeboom: „Wij willen biologisch voedsel uit de exclusieve hoek halen. Wij zijn niet blind voor mensen die tegenwoordig nauwelijks rond kunnen komen. Wij moeten het dus betaalbaar houden. Maar de prijs van een product wordt uiteindelijk niet door ons bepaald, maar door de supermarkten.”
Hak wil de vraag naar de biologische groente stimuleren door de prijs zo laag mogelijk te houden; door campagne te voeren over nut en noodzaak van biologisch voedsel; en door consumenten alleen nog de biologische variant aan te bieden. „Wij denken dat de consument dat begrijpt. Mensen betalen nu óók al iets meer voor onze producten dan voor andere, vanwege ons imago en onze reputatie. We zijn niet minder gaan verkopen. We zijn een gezond bedrijf.”
Hoe goed is het eten van geconserveerde groente eigenlijk voor de planeet? „Het allerbeste is gewassen volgens de seizoenen uit eigen moestuin eten”, erkent topman Hoogeboom. Maar op de tweede plaats komt volgens hem toch echt het eten van groente die na de oogst onmiddellijk worden geconserveerd of ingevroren. Hoogeboom: „Veel groente die vers in de supermarkt ligt, komt de meeste maanden van het jaar niet uit Nederland maar uit verre buitenland. Dat is niet duurzaam.”
