Ontsnap maar even naar een magische plek. De ego’s zijn groot, de huizen gigantisch; grof geld en witte wijn klotsen er tegen de plinten. Binnen de hekken van de schoonste villa’s voltrekt zich het smerigste overspel, en toch is de sfeer overwegend fantastisch. Oude adel botst hier soms met de nouveau riche, maar na een fles rosé (of twee) vervaagt het verschil tussen een kakkersaccent en plat Amsterdams. En al zou je dat verschil nog horen: je hoeft toch niet in alles op elkaar te lijken om vriendinnen te worden? Ja, misschien is je vent te pletter gevallen in het lege zwembad van de nieuwe buurvrouw. En ach, misschien heeft je ene vriendin een bastaardzoon met de knipperlicht-ex van je andere bestie. En vooruit, misschien ligt in een van jullie aangeharkte achtertuinen een moordzuchtige nanny met een gespleten schedel begraven. Maar dat alles hoeft een vriendschap niet in de weg te staan – welnee. Niet hier. Niet in het Gooi.
De rentree van Gooische Vrouwen zal fan noch hater zijn ontgaan. Op het Gouden Televizier-Ring-Gala mochten de vier hoofdrolspelers half oktober de hoofdprijs uitreiken, en heel even waren niet de winnaars (de heren van Dwars door de lage landen), maar de Gooische vrouwen zelf het middelpunt van belangstelling. „Met alle narigheid die nu in de wereld speelt, is Gooische Vrouwen een fijne manier van escapisme”, verklaarde scenarioschrijver Lex Passchier het voelbare enthousiasme over het naderende zesde seizoen. Afgelopen zondag verschenen dan eindelijk de eerste twee afleveringen op streamingdienst Videoland.
De serie schopte het direct tot best bekeken programma, recensenten strooiden met complimenten en die werden dan weer verwerkt tot NOS-bericht. Vijftien jaar na het verschijnen van het eerste seizoen lijkt de aantrekkingskracht van Gooische Vrouwen onverminderd groot.
Of misschien nog wel groter. Toen het eerste seizoen van start ging in 2005 op de zender Talpa (na het tweede seizoen verhuisde de serie naar RTL 4) viel nog niet te voorzien dat bedenkster Linda de Mol goud in handen had. Ze nam zelf een van de hoofdrollen op zich in wat een combinatie van de Amerikaanse successeries Sex and the City en Desperate Housewives moest worden, maar dan gesitueerd in het Hollandse Gooi.
Vier vrouwelijke karikaturen vertegenwoordigden het uitvergrote lief en leed van de Nederlandse rijken. Claire (Tjitske Reidinga) was de onderkoelde zakenvrouw met een neiging tot alcoholisme; kunstenares Anouk (Susan Visser) de lokale mannenverslindster; en Willemijn (Annet Malherbe) een aristocraat met huwelijksproblemen die na drie seizoenen zou worden vervangen door dierenfanaat Roelien (Lies Visschedijk).
De ietwat ordinaire Cheryl (Linda de Mol) was in het eerste seizoen een nieuwkomer in de chique Gooische wijk. Samen met haar man – de succesvolle volkszanger en onverbeterlijke schuinmarcheerder Martin (Peter Paul Muller) – woonde ze eerder in de Jordaan. Vandaar dat de overige Gooische dames zich geregeld genoodzaakt zagen de nieuwe buurvrouw op de hoogte te brengen van de etiquette in haar nieuwe milieu.
Comfortserie
Dat uitgangspunt werkte verrassend goed: met topacteurs die opgingen in hun campy rollen en een scenario vol venijnige grapjes werd Gooische Vrouwen voor velen een iconische comfortserie; een satire op de vermogende, wereldvreemde medemens. Al ga je in de loop van de serie toch in zekere mate meeleven met de personages, hoe onuitstaanbaar ze ook zijn. En aan het eind van seizoen vijf lijken ze zowaar iets van ontwikkeling te hebben doorgemaakt: Claire is enigszins ontdooid en succesvol afgekickt, Anouk vindt een nieuwe manier van samenzijn met haar ex, Roelien is gelukkig met Willemijns weduwnaar en Cheryl verkast terug naar Amsterdam, om daar een iets minder overdadig leven te leiden.
Eind goed, al goed, zou je dan denken. Afgewikkelde verhaallijnen kun je mooi laten rusten – omdat er weinig meer aan toe te voegen valt, en (in dit geval) omdat niet ieder plot en elke grap bestand is tegen een veranderende tijdsgeest. Naar een Thaise aupair verwijzen als „wandelende bamihap” en haar consequent wegzetten als kwaadaardig en gestoord ligt inmiddels (om gegronde redenen) een stukje gevoeliger.
Ondanks die risico’s verschenen na het eind van de serie nog twee Gooische Vrouwen-films in de bioscoop. En hoewel de films enorme bezoekersaantallen trokken en de Gooische typetjes vermakelijk bleven, gebeurde er wel precies wat je zou verwachten: gemaakte vorderingen werden ongedaan gemaakt. Claire zat opnieuw aan de wijn, Anouk was weer vol van een getrouwde man, de vent van Roelien legde het loodje en Cheryl was ‘gewoon’ terug in het Gooi. En met film twee vlogen de makers echt uit de bocht. Achteraf werden enkele stereotyperende scènes verwijderd. Veelal beelden rondom Claires nieuwe vlam, de Afrikaanse Komo. Hij spuugde onder meer mensen in het gezicht om boze geesten te verdrijven.
Tijdsgeest
Na de aankondiging van het nieuwe seizoen gingen bij sommige fans en recensenten de alarmbellen af: Gooische Vrouwen zou toch niet ‘te woke’ worden? Nee hoor, stelde regisseur Will Koopman een bezorgde nu.nl-journalist gerust. Er was rekening gehouden met de tijdsgeest, maar de serie zou nooit „te politiek correct” worden. In de eerste aflevering blijkt Martin een domblonde minnares te hebben die net zo goed zijn dochter had kunnen zijn en in aflevering twee verschijnt een manipulatieve schoonmaakster ten tonele die gebrekkig Nederlands spreekt. Ook de hoofdpersonen zijn geen spat veranderd. Hun volgende levensfase brengt nieuwe problematiek met zich mee, maar ze zijn nog net zo oppervlakkig en dorstig als in 2005.
Net als de films lijken het nieuwe seizoen van Gooische Vrouwen vooralsnog (naast een lucratieve bezigheid voor alle betrokkenen) een dienst aan nostalgische fans. Voor hen zal het nieuwe seizoen aanvoelen als een warm bad, waar je vertrouwd in wegzakt met een wijnglas in de hand. Daar is natuurlijk niets mis mee. Maar voor kijkers die voorzichtig hopen op enige ontwikkeling valt er minder aan de reboot te genieten. Die doen er tegenstrijdig genoeg beter aan de oude seizoenen er weer eens bij te pakken, en dan te stoppen na de laatste aflevering van seizoen vijf, als de vier vriendinnen ieder het eind van hun karakterboogje hebben bereikt. Zet het beeld daar maar stil. Vóór de films en de reboot die boogjes resoluut onderuitschoppen. Vóór de hoofdpersonen terugkeren naar hun Gooische begin.
Gooische Vrouwen is te zien op Videoland. Elke zondag een nieuwe aflevering. En vanaf 10 november op SBS6.