N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Luchtvaart Voor het eerst in lange tijd voerde een Chinese luchtvaartmaatschappij een vlucht uit met een Boeing 737 Max. Hoopvol voor de Amerikaanse fabrikant, die graag weer wil leveren in China. De Chinese luchtvaart gaat het komende decennium hard groeien, is de verwachting.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data95553917-f5ad23.jpg)
Foto Stringer China Out/EPA
Een Chinese luchtvaartmaatschappij heeft vrijdag voor het eerst in bijna vier jaar weer een passagiersvlucht uitgevoerd met een Boeing 737 Max, het gewraakte toestel dat lang aan de grond moest blijven na twee ernstige crashes.
Dat is een belangrijk moment voor de Amerikaanse vliegtuigfabrikant. Boeing kan nu weer hopen op een terugkeer in China, na Noord-Amerika de belangrijkste markt voor vliegtuigen. Boeing ondervindt daar – en elders – veel concurrentie van Airbus.
De Europese vliegtuigbouwer leverde in 2022 veel meer toestellen dan Boeing (661 tegenover 480) en is nu al vier jaar de grootste vliegtuigbouwer van de wereld.
Boeings achterstand komt met name door de gedwongen blokkade van het toestel dat de komende jaren zijn bestseller moet blijven, de 737 Max (en door productieproblemen met de grotere 787 Dreamliner). De 737 Max stond wereldwijd aan de grond na dodelijke ongevallen in 2018 en 2019. Bij ongelukken in Indonesië en Ethiopië, veroorzaakt door een falen in de elektronische ondersteuning van piloten, kwamen in totaal 346 mensen om het leven.
Eind 2020 gaf de Amerikaanse luchtvaartautoriteit weer toestemming met de 737 Max te vliegen, nadat Boeing diverse verbeteringen aan het toestel had aangebracht en de training aan piloten had verbeterd. Niet veel later volgden toezichthouders in Europa en elders. Nu vliegt de 737 Max vrijwel overal weer, behalve in Rusland.
Van Guangzhou naar Zhengzhou
De Chinese luchtvaartautoriteiten stelden in november van 2021 dat Boeing de noodzakelijke aanpassingen naar tevredenheid had doorgevoerd. Passagiersvluchten zouden eind 2021 of begin 2022 kunnen worden hervat.
Dat heeft uiteindelijk tot vrijdag geduurd, aldus website FlightRadar24 die vliegtuigbewegingen in kaart brengt. Om 12.45 uur lokale tijd steeg een Boeing 737 Max van China Southern Airlines op van het vliegtuig van Guangzhou (Zuid-China). Na circa tweeënhalf uur landde het toestel in Zhenzhou, in het midden van het land.
Boeing en China Southern gaven nog geen reactie op de terugkeer van de 737 Max. De Amerikaanse fabrikant verwijst naar de luchtvaartmaatschappij, maar die bleef stil. Het Chinese staatsmediabedrijf CCTV stelde vrijdag dat de hervatting van de vluchten toont dat Boeing aan alle voorwaarden van de Chinese toezichthouder heeft voldaan.
Chinese luchtvaartmaatschappijen kunnen de 737 Max-toestellen die zij tot hun beschikking hebben maar nog niet mee mochten vliegen, vermoedelijk goed gebruiken. Sinds de Chinese autoriteiten de strenge Covid 19-beperkingen hebben geschrapt, is de vraag naar binnenlandse en buitenlandse reizen sterk gestegen.
Aan Boeing zal de vlucht van vrijdag nieuwe hoop geven dat de Amerikaanse fabrikant mogelijk al dit jaar de vliegtuigen mag leveren aan Chinese klanten. Luchtvaartmaatschappijen als China Southern, China Eastern en Air China waren belangrijke klanten. Boeing had 97 toestellen van de 737 Max verkocht in China, voordat ze aan de grond werden gehouden. China Southern is de grootste klant; het bedrijf bestelde al 50 737 Max-toestellen.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/07/data88818554-bdbee4.jpg)
Gespannen verhoudingen
Boeing zei in oktober dat nog 138 toestellen voor Chinese luchtvaartmaatschappijen staan te wachten op levering. De Amerikaanse fabrikant stelde ook dat het was begonnen om toestellen aan te bieden aan andere klanten. De directie van Boeing verwachtte niet op korte termijn de vliegtuigen aan Chinese klanten te kunnen leveren. Dat is misschien veranderd sinds de vlucht van vrijdag.
Twee zaken spelen op de achtergrond. Boeing zegt veel last te hebben van de gespannen politieke en economische verhoudingen tussen China en de Verenigde Staten. Dat merken bijvoorbeeld ook bedrijven in de chipindustrie, zoals het Nederlandse AMSL.
Onder meer om politieke redenen zou Xiamen Airlines, een dochter van China Southern, vorig jaar zomer hebben besloten om helemaal over te stappen van Boeing- op Airbus-toestellen. Xiamen Airlines bestelde veertig vliegtuigen van het type A320neo.
Verder hoopt China zijn eigen vliegtuigindustrie te kunnen uitbouwen. Vorig jaar certificeerde de nationale luchtvaarttoezichthouder het eerste commerciële toestel dat is gemaakt in China en dat moet concurreren met Boeings 737 Max en Airbus’ A320neo. De eerste C919 van staatsbedrijf Comac (Commercial Aircraft Company of China) werd in december geleverd aan China Eastern. Een vertegenwoordiger van Comac zei donderdag tegen Chinese media dat het bedrijf inmiddels 1.200 orders voor de C919 heeft ontvangen.
De Chinese luchtvaart zal het komende decennium een ongekende groei doormaken, stellen deskundigen. Zowel Boeing als Airbus verwacht dat tussen 2022 en 2041 vraag zal zijn naar bijna 8.500 nieuwe vliegtuigen. Dat zijn merendeels kleinere toestellen voor de korte en middellange afstand (single aisle, zoals de 737 MAX en A320) en minder grotere, zogenoemde widebody-toestellen (Airbus A350, Boeing 787 Dreamliner).
