Dilemma
Op het bordje van een succesvolle ondernemer ligt vaak erg veel: verkoop, logistiek, klantbeheer, internetbeveiliging – en ga zo maar door. Intussen is personeel lastig te vinden. Moet je onder die omstandigheden wel een werkweek van 36 uur nastreven?
Dat hoeft echt niet
Als je geniet van je werk, kan het geen kwaad structureel langere werkweken te maken, zeggen Selma Foeken en Florien Versteegh. Zij zijn sparringpartner voor ceo’s, onder wie bedrijfsoprichters. „Veel van onze klanten zijn gepassioneerd en zitten supergoed in hun vel”, zegt Foeken. „Zij geven zeker niet de indruk dat ze op het punt van omvallen staan.”
Volgens Versteegh is het een misverstand om te denken dat je werkweken van 36 uur zou moeten maken. „Ik heb zelf ooit het conservatorium afgerond en jarenlang gewerkt als celliste. Dat een musicus iedere dag met zijn vak bezig is, vinden mensen oké. Ze zeggen niet: ‘Deze vakantie mag je echt drie weken niet aan je instrument komen. Dat is niet gezond. Je moet nu eens ontspannen.’ Maar een ondernemer mag in de vakantie niet met het bedrijf bezig zijn, of in het weekend naar de zaak gaan.”
Door die opvatting komen ondernemers volgens Foeken en Versteegh regelmatig in een spagaat terecht, want hun partner klaagt dat ze te weinig thuis zijn. Foeken: „Een directeur-eigenaar werkt niet alleen veel en hard, maar is ook in zijn of haar hoofd altijd met het bedrijf bezig. Volgens mensen die zelf geen ondernemer zijn, is dat niet gezond. En ook een eventuele partner vindt daar vaak wat van.”
Daarom is het verstandig om er voor de mensen van wie je houdt ‘ook echt te zijn’ zodra je in hun gezelschap bent, adviseert Versteegh: „Dat kan bijvoorbeeld door iemand te vinden met wie je over je zorgen praat, vóórdat je thuiskomt. Zodat je hoofd tegen die tijd leeg is.”
Echt wel
Volgens psycholoog Annita Rogier is een goede werk-privébalans voor directeuren net zo belangrijk als voor werknemers. Rogier schreef boeken over burn-out en is duo-voorzitter van de Vereniging van Erkende Stress- en Burn-outcoaches. „Ondernemers starten meestal met een leuk idee en gaan vervolgens keihard aan het werk vanuit een enorme bevlogenheid. Alleen zijn ze niet per se goed in bijvoorbeeld verkoop of boekhouding of aftersales en proberen dat toch zelf te doen. Ze denken dag en nacht aan hun bedrijf en voelen zich enorm verantwoordelijk.”
Taken overdragen lukt ze vaak niet. „Dat komt niet alleen doordat daarvoor in de beginfase van hun bedrijf nog weinig budget is, maar ook doordat ze erg perfectionistisch kunnen zijn.”
Versteegh: „Ze hebben vaak te veel werk op hun bordje dat ze niet leuk vinden en dat ook eigenlijk niet bij hen hoort.”
Delegeren is in zo’n geval van levensbelang, zegt Rogier. Net als prioriteiten stellen, bijvoorbeeld als het gaat om de werkdruk: „Als je nog niet de middelen hebt om meer mensen aan te nemen, is ‘nee’ zeggen tegen een klant soms de beste beslissing. Anders gaat het op den duur fout. Er zit echt een einde aan de rek.”
Dat geldt volgens Rogier ook wanneer ondernemers hun werk leuk vinden: „Ondernemers denken wel eens dat ze dan niet kunnen instorten, maar bevlogenheid beschermt maar een tijdje. In het begin kun je dat misschien prima aan, zonder duidelijke mentale of fysieke klachten. Maar uiteindelijk kunnen die toch ontstaan. Wie geen tijd neemt om te ontspannen of rusten, moet tijd vrijmaken om ziek te zijn.”
Piekdrukte mag af en toe, als je jezelf maar niet structureel overbelast, of langdurig je sociale relaties verwaarloost: „Je lichaam en je geest kunnen niet zonder rust, sociale contacten, beweging en naar buiten gaan. Als je steeds op zondag denkt dat je naar de fabriek moet omdat anders de machines stilstaan, kun je daar op den duur behoorlijk ongelukkig van worden.”
De druppel die de emmer doet overlopen kan volgens Rogier van alles zijn, van financiële stress tot zorgen over cyberrisico’s of teleurstellingen op persoonlijk vlak. „Wanneer bijvoorbeeld blijkt dat een medewerker fraude heeft gepleegd, kan dat echt pijn doen. Hetzelfde geldt voor miscommunicatie of conflicten, of een werknemer van het eerste uur die plotseling zijn of haar ontslag indient.”
Ook privéfactoren kunnen meespelen. „Als iemand getrouwd is met de zaak, kan dat een tijdje goed gaan en uiteindelijk toch in een scheiding resulteren.”
Ook volgens Foeken en Versteegh is delegeren belangrijk: „Wij adviseren ondernemers vaak een directeur aan te nemen die als manager kan fungeren. Dat geeft de ondernemer de vrijheid om weer te doen waar hij of zij goed in is en waardoor het bedrijf groot is geworden.”
Dus
Hard werken mag, als het maar niet altijd is. Probeer je als ondernemer zoveel mogelijk te richten op het ondernemen zelf. Dat betekent bijna altijd dat je meer moet gaan delegeren dan je nu waarschijnlijk doet.
