Geruchten in Oekraïne over het aanstaande ontslag van de populaire generaal Zaloezjny houden aan

Posted on by admin

Eens in de zoveel tijd laaien er in Oekraïne hardnekkige geruchten op over de toekomst van Valeri Zaloezjny. Zoals maandagavond, toen nieuwsagentschap Interfax Oekraïne zelfs meldde dat de commandant van de Oekraïense strijdkrachten volgens „een bron dicht bij de militair-politieke leiding van het land kan worden ontheven uit zijn functie”. Verschillende politici beweerden dat Zaloezjny zelfs al was ontslagen. Het was alarmerend genoeg voor het ministerie van Defensie om het direct te ontkennen: „Beste journalisten, wij antwoorden iedereen onmiddellijk. Nee, dit is niet waar”, schreef het departement op de berichtendienst Telegram.

Even later ontkende ook de perschef van Zelensky het ‘nieuws’. Daarmee ging de storm weer liggen. Tot dinsdagmiddag, toen de Financial Times het nieuws opnieuw bracht: volgens de Britse zakenkrant bereidt Zelensky zich voor op de vervanging van Zaloezjny.

De Oekraïense militaire inlichtingendienst zag eind vorig jaar al eens de hand van het Kremlin in de stroom berichten over een vermeend conflict tussen de twee machtigste mannen van Oekraïne, om een wig te drijven tussen de bevolking en haar president. Maar dat er spanningen tussen Zelensky en Zaloezjny bestaan, is geen geheim.

Zaloezjny, sinds 2021 commandant van de strijdkrachten, kreeg in het eerste jaar na de grootscheepse Russische invasie van alle kanten lof toegezwaaid voor de moedige en vakkundige manier waarop de Oekraïense krijgsmacht zich wist te verzetten. Niet alleen hield het leger onverwacht stand tegenover een Russische overmacht, met tegenoffensieven en afleidingsmanoeuvres wisten de Oekraïners de Russen zelfs te verjagen bij Kyiv en terug te dringen uit de regio Charkiv – en bovendien slaagden ze erin de stad Cherson te bevrijden. En dat terwijl Zaloezjny’s manschappen midden in hun oorlog moesten leren omgaan met westers wapentuig dat zij tot dan toe alleen online hadden gezien. Het maakte Zaloezjny wereldwijd tot een beroemdheid, getuige ook zijn foto op de cover van Time.

Militaire tegenslagen

Berichten over stroeve relaties tussen Zelensky en Zaloezjny sijpelen pas naar buiten sinds Oekraïne te maken heeft gekregen met militaire tegenslagen, eind vorige zomer. Tot ongenoegen van Zelensky gaf Zaloezjny in november vorig jaar in een spraakmakend interview met The Economist toe dat langs het front een impasse was ontstaan en dat er hoogstwaarschijnlijk „geen diepe, mooie doorbraak” zou komen.

Niet alleen de Oekraïners werden daarmee ruw wakker geschud, ook de bondgenoten van Kyiv. Wat betreft het heroveren van bezet grondgebied schoten de Oekraïense strijdkrachten in 2023 weinig tot niets op; nog altijd houdt Rusland een kleine 20 procent van Oekraïne bezet.


Lees ook
Als scholier wilde de Oekraïense legerleider Zaloezjny ‘altijd meer’

<strong>Chef-staf Valeri Zaloezjny</strong> leidt de Oekraïense verdediging tegen de Russische invasie.” class=”dmt-article-suggestion__image” src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/01/geruchten-in-oekraac2afne-over-het-aanstaande-ontslag-van-de-populaire-generaal-zaloezjny-houden-aan.jpg”><br /> </a> </p> <p>Ja, Kyiv behaalde onverwachte militaire successen, onder meer tegen de Russische Zwarte Zeevloot, en er werden spectaculaire doelwitten geraakt, maar het jaar 2023 maakte duidelijk dat de grondoorlog een uitputtingsslag zal worden, een zaak van lange adem. In Amerikaanse inlichtingenkringen werd tijdens het Oekraïense tegenoffensief fikse kritiek geleverd op Zaloezjny’s strategie. Oekraïne zou <a rel=volgens de critici te veel troepen op de verkeerde plaatsen inzetten, en zich onvoldoende concentreren op één hoofddoel: het afsnijden van de landverbinding tussen Rusland en de bezette Krim.

Bijna twee jaar na de massale Russische inval heeft Moskou opnieuw op bijna alle fronten het initiatief; Oekraïne probeert uit alle macht zijn verdedigingswerken op orde te brengen om nieuwe Russische doorbraken te voorkomen.

Zaloezjny’s troepen kampen ondertussen met ernstige munitietekorten en het is nog altijd onzeker of – en wanneer – er nieuwe financiële en militaire steun komt vanuit Europa en vanuit de Verenigde Staten. Zelfs als die hulp op tijd komt, zullen de vermoeide Oekraïense strijdkrachten dit jaar vooral defensief denken, en voorlopig niet rekenen op een eigen offensief.

Generaal Valeri Zaloezjny, sinds 2021 commandant van de Oekraïense strijdkachten.
Foto Alexey Furman/Getty Images

Dat onder die uiterst onzekere omstandigheden spanningen zijn ontstaan tussen Zelensky en Zaloezjny, is al maanden duidelijk. En niet onbegrijpelijk, gezien de enorme druk waaronder beiden moeten werken. Nadat Zaloezjny in november in The Economist had gesteld dat de oorlog in een impasse was geraakt, weersprak Zelensky die lezing. Kort daarop verving Zelensky zonder medeweten van Zaloezjny het hoofd van de medische tak van het leger, omdat de medische verzorging van de Oekraïense soldaten aan het front te wensen overliet. En in december uitte Zaloezjny kritiek op Zelensky’s besluit, vorige zomer, om alle chefs van de Oekraïense militaire rekruteringscentra te ontslaan. Door grootschalige corruptie in die centra zouden duizenden jonge Oekraïners erin geslaagd zijn hun dienstplicht te ontlopen.

Werkrelatie

Eind december werd Zelensky op een persconferentie in Kyiv gevraagd naar de vermeende onenigheid met Zaloezjny. Toen antwoordde Zelensky dat hij „een werkrelatie” onderhoudt met Zaloezjny. Vragen over geruchten dat de president plannen had om ’s lands hoogste militair te ontslaan, ontweek hij vakkundig. „Waarom zou ik iemand helpen dat verhaal te voeden?”, antwoordde Zelensky retorisch op een vraag hierover. Maar hij deed geen moeite de rivaliteit met Zaloezjny te ontkennen.


Lees ook
Kyiv kampt met tekort aan militairen, maar mobilisatie wekt weerstand

Oekraïners rouwen op 11 januari in Kyiv bij de kist van de Oekraïense dichter en militair <strong>Maksym Kryvtsov</strong>, die omkwam aan het front. ” class=”dmt-article-suggestion__image” src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/01/geruchten-in-oekraac2afne-over-het-aanstaande-ontslag-van-de-populaire-generaal-zaloezjny-houden-aan-1.jpg”><br /> </a> </p> <p>De vraag is ook of een eventueel ontslag van Zaloezjny verstandig zou zijn, afgezien van de onzekere gevolgen voor het functioneren van de krijgsmacht en het verdere verloop van de oorlog tegen Rusland. De vijftigjarige generaal is medeverantwoordelijk voor de grootschalige verbouwing van het instituut – van een log apparaat dat op Sovjet-leest was geschoeid tot een moderne, flexibele krijgsmacht die zich spiegelt aan zijn bondgenoten, overwegend NAVO-landen. </p> <p>En terwijl die verbouwing midden in oorlogstijd nog in volle gang is, is Zaloezjny onder de bevolking beduidend populairder dan de vier jaar jongere Zelensky, <a rel=zo bleek uit een recente enquête. Het vertrouwen van de Oekraïners in Zelensky daalde tussen december 2022 en december 2023 van 84 naar 62 procent. Afgelopen maand had 88 procent van de bevolking vertrouwen in Zaloezjny. Dat in Oekraïne straten naar Zaloezjny zijn vernoemd getuigt van zijn populariteit – net als de graffiti-portretten met de tekst ‘God is met ons en met commandant Zaloezjny’.

Aanvulling 30-01-2024: Dit stuk is dinsdagmiddag geactualiseerd naar aanleidig van berichtgeving door de Financial Times.




Related Posts

Ryanair boekt recordwinst ondanks leveringsproblemen

Budgetvliegmaatschappij Ryanair heeft een jaarwinst genoteerd van 1,9 miljard euro. Dat is een stijging van 34 procent in vergelijking met een jaar eerder en daarmee een recordwinst voor de vliegmaatschappij. Dat blijkt maandag uit recent gepubliceerde cijfers. Ryanair hanteert een gebroken boekjaar dat van april tot eind maart loopt.

De Ierse vliegmaatschappij heeft afgelopen boekjaar 184 miljoen passagiers vervoerd, bijna een kwart meer dan in het laatste jaar voor de coronapandemie. Het aantal passagiers was nog hoger geweest als Ryanair geen vluchten had moeten schrappen als gevolg van problemen bij vliegtuigproducent Boeing. Die kon tientallen bestelde nieuwe toestellen niet op tijd leveren.

Komende zomer vliegt Ryanair op meer bestemmingen dan ooit, waaronder 200 nieuwe locaties. Desondanks daalde het aandeel van de vliegmaatschappij maandagochtend op de Ierse beurs met een halve procent. De verwachte groei naar 198 miljoen passagiers in het komende boekjaar is lager dan de eerdere prognose van 200 miljoen passagiers. Ryanair kondigde maandag aan voor 700 miljoen euro aan eigen aandelen te gaan inkopen.

Lees ook
Ryanair-topman Michael O’Leary mag zich verheugen op een bonus van 100 miljoen

Ryanair-topman Michael O’Leary mag zich verheugen op een bonus van 100 miljoen


Politiek spelletjes bolsonaristas belemmeren hulp bij Braziliaanse watersnood

De grote overstromingen en hevige regenval in de zuidelijke deelstaat Rio Grande do Sul met bijna tweehonderd doden, nog meer dan honderd vermisten en miljoenen mensen die getroffen en dakloos zijn, vormen niet alleen een van de grootste natuurrampen van Brazilië. Het nationale drama wordt omgeven door een golf aan nepnieuws en misinformatie, die de watersnood pijnlijk genoeg ook nog tot onderwerp van politieke spelletjes maakt.

Terwijl het water na weken nog amper daalt en reddingswerkers, militairen en vrijwilligers druk zijn mensen te evacueren, verspreiden influencers, aanhangers en politici rond de ultrarechtse ex-president Jair Bolsonaro leugens over de ramp. Die lijken er erop gericht de regering van diens opvolger, zittend president Lula da Silva, in een kwaad daglicht te zetten en zo politiek te verzwakken. Vanaf dag één van de ramp klinkt vooral online kritiek op Lula’s optreden: hulp zou te laat op gang zijn gekomen en de omvang van de ramp verkeerd zijn ingeschat.

Goede informatie en communicatie waren al vanaf het begin van de ramp een probleem. De hevige rukwinden en regens waren zo extreem dat elektriciteit uitviel, het gebied geïsoleerd raakte en alle contact moeizaam verliep. Het wekte de stroom van misinformatie verder in de hand. Volgens lokale burgemeesters hebben nepberichten er toe bijgedragen dat er onnodige slachtoffers zijn gevallen. Noodhulp werd belemmerd en door alle verwarring bleef het voor bewoners in het getroffen gebied aanvankelijk onduidelijk hoe ernstig de ramp was. Zo weigerden duizenden bewoners hun huizen te verlaten, omdat ze dachten dat „het wel meeviel”.

Toen de noodhulp eenmaal opgang kwam, werden er berichten verspreid dat Lula’s regering donaties van voedsel, water en kleding zou tegengehouden. Of dat hij buitenlandse hulp weigerde, omdat hij zelf goede sier wilde maken als ‘sterke leider’. Lokale autoriteiten in het rampgebied zouden ook lijken verbergen, werd herhaaldelijk gepost op sociale media als Telegram, Tik-Tok en WhatsApp.

Lastige spagaat

Met hun leugencampagne belanden de bolsonaristas – die over het algemeen klimaatontkenners zijn – soms in een lastige spagaat. Enerzijds suggereren ze dat de regering-Lula de ramp zou overdrijven om de bevolking onrustig te maken over klimaatverandering. Anderzijds verspreiden ze video’s waarop aanhangers van Bolsonaro zelf maar mensen gaan redden, omdat de regering en leger niets zouden doen. Militairen worden ervan beschuldigd geen zin te hebben om zich in te zetten en onvoldoende middelen te hebben, terwijl in werkelijkheid een massale reddingsactie bezig is en de regering na het uitroepen van de noodsituatie extra middelen kan inzetten.

Bewoners proberen hun straten schoon te krijgen.
Foto Andre Borges/EPA

Een van de gangmakers achter de golf aan desinformatie is Bolsonaro’s zoon Eduardo (39). Al sinds 2018 is hij het brein achter grote, slim opgezette nepnieuwscampagnes, onder meer rondom corona en de laatste verkiezingen, die Bolsonaro op het nippertje verloor.

Een andere belangrijke speler is Bolsonaro’s goede vriend Pablo Marçal (37), een miljonair en influencer met miljoenen volgers. Hij beschuldigde de federale overheid en de politie ervan dat vrachtwagens vol noodhulp zou worden geblokkeerd. Marçal trok naar het gebied en lanceerde van daaruit valse berichten over de reddingswerkers en militairen. Toen journalisten van tv-zender Globo die leugens weerlegden, beschuldigde hij het medium van deelname aan „een links complot”.

In het sterk gepolariseerde Brazilië drijft de watersnoodramp de cultuurstrijd tussen de bolsonaristas en de linkse regering verder op de spits. In een gepassioneerde oproep veroordeelde Lula het vele nepnieuws in deze tijd van nood en beloofde hij de verantwoordelijken op te sporen. Justitie is al een onderzoek gestart en na klachten van de legertop kwam er afgelopen week een oproep aan sociale-mediaplatforms om te stoppen met het meehelpen aan de verspreiding van desinformatie.

Platforms als Instagram, TikTok en Telegram zeiden daar gehoor aan te geven, maar X (voorheen Twitter) weigert vooralsnog mee te werken. X-eigenaar Elon Musk botst al langer met hoge rechter Alexandre de Moraes, de aartsvijand van Bolsonaro. De Moraes sloot de afgelopen tijd de accounts van twitteraars die tijdens en na de presidentsrace desinformatie verspreidden. Musk spreekt van ‘censuur’ en etaleert openlijk zijn voorkeur voor Bolsonaro en afkeer van Lula.

Verband met klimaatverandering

Sinds een week zendt Globo zijn belangrijkste nieuwsbulletin uit vanuit het rampgebied. Hierbij komen ook tal van experts aan het woord die ingaan op de diepere oorzaken van deze watersnood en klimaatverandering in het algemeen. Uit recent opinie-onderzoek blijkt dat 70 procent van de Brazilianen een direct verband ziet tussen de klimaatcrisis en de ramp in Rio Grande do Sul. Bolsonaro’s pogingen om klimaatverandering als ‘links bedenksel’ te bagatelliseren lijken daarmee in elk geval nog niet succesvol.

Ondergelopen huis in Canoas.
Foto Anselmo Cunha / AFP

<dmt-util-bar article="4199366" headline="Politiek spelletjes bolsonaristas belemmeren hulp bij Braziliaanse watersnood” url=”https://www.nrc.nl/nieuws/2024/05/20/politiek-spelletjes-bolsonaristas-belemmeren-hulp-bij-braziliaanse-watersnood-a4199366″>

Russische olieraffinaderij beschadigd na Oekraïense droneaanvallen

  • Karlijn Saris

Russische olieraffinaderij beschadigd na Oekraïense droneaanvallen

Na een lang weekend van Oekraïense droneaanvallen is de Russische Slavjansk-olieraffinaderij in het zuidelijke Krasnodar beschadigd, meldt persbureau Reuters maandag. Persbureau Interfax meldde dat de raffinaderij het werk heeft stilgelegd na de aanval, in tegenspraak met eerdere berichten van het Russische staatspersbureau TASS op zondagochtend dat er geen schade zou zijn.

Volgens lokale autoriteiten werd de raffinaderij zondagochtend bestookt met zes Oekraïense drones. Hoe groot de schade is, is volgens een beveiligingsmedewerker nog niet bekend. Wel zeggen lokale bronnen dat de aanval van zondag de grootste is van de afgelopen dagen. Slavjansk is een private raffinaderij die zo’n tachtigduizend olievaten per dag produceert.

Sinds afgelopen weekend heeft Oekraïne de droneaanvallen op Russische doelwitten opgevoerd. Ook een andere raffinaderij in dezelfde regio werd bestookt. De aanval veroorzaakte een grote brand rondom de installatie, was op beelden op sociale media te zien. Rusland meldde eerder dit weekend dat het ten minste 62 drones boven Russisch grondgebied heeft neergehaald. Oekraïne richt zich al langer op de energie-infrastructuur diep in Rusland.

Oekraïne heeft het aantal droneaanvallen op Rusland flink opgeschroefd sinds de Russen eerder deze maand een nieuw front hebben geopend in de regio Charkiv, zo’n tien kilometer van de Russische grens.

Een Oekraïense militair van de dronebrigade.

A Ukrainian serviceman of the attack drones battalion of the Achilles, 92nd brigade, attaches a shell to a first-person view (FPV) drone at his front line position, amid Russia’s attack on Ukraine, near a Russian border in a Kharkiv region, Ukraine May 15, 2024. Foto Inna Varenytsia/Reuters

  • Casper van der Veen

Welkom in dit blog

In dit blog volgt NRC de oorlog in Oekraïne en de ontwikkelingen die daarmee te maken hebben. Lees ons vorige blog hier terug.