Er is nog maar één hoorzitting geweest met aanstaande ministers en staatssecretarissen en nu al stopt de Tweede Kamer ermee. Dat bleek donderdagmiddag in een debat over dit nieuwe initiatief. De PVV en BBB, die het idee eerder aan een meerderheid hadden geholpen, vinden het een mislukt experiment. Volgens Kamerlid Gidi Markuszower van de PVV waren de vragen die de kandidaat-bewindslieden kregen van zo’n laag niveau dat de hoorzittingen „a waste of time” waren.
Joost Sneller van D66, initiatiefnemer van de zittingen, was teleurgesteld en noemde de argumenten van de PVV „opportunistisch”. Hij ging er vanuit dat de draai ermee te maken heeft dat die partij nu zelf in het kabinet zit en dus ook zelf ministers en staatssecretarissen heeft.
Lees ook
De hoorzittingen boden een inkijkje in hoe de PVV wil gaan opereren
Alle bewindslieden van het kabinet-Schoof moesten voorafgaand aan hun beëdiging, in juli vorig jaar, voor het eerst op ‘sollicitatie’ bij de Tweede Kamer. Ze werden per ministerie ondervraagd, de Kamerleden mochten weinig vragen stellen. Tot irritatie van sommige Kamerleden: ze vonden dat ze niet genoeg konden doorvragen en de bewindslieden makkelijk konden wegkomen met hun antwoorden.
Achtergrond en motivatie
Het idee was om een open gesprek te voeren met ministers en staatssecretarissen en om zo kennis met hen te maken. Ook konden de toekomstige bewindslieden vertellen over hun achtergrond en motivatie. Anders dan in bijvoorbeeld de Verenigde Staten konden Kamerleden de beëdiging van de nieuwe bewindslieden niet tegenhouden.
Al was er vorig jaar een meerderheid voor de hoorzittingen, lang niet alle partijen wilden eraan meedoen: SP, CDA, ChristenUnie en SGP kwamen geen vragen stellen. Zij vinden de hoorzittingen niet passen bij het Nederlandse politieke systeem en dat het niet aan de Kamer is om bewindslieden voor hun beëdiging te beoordelen.
Maar nu denk ik: had De Telegraaf of EenVandaag dit niet ook kunnen faciliteren
De PVV vindt dat nu ook. Markuszower zei dat zijn partij het „eerst nog wel iets leuks” vond om te doen. „Maar nu denk ik: had De Telegraaf of EenVandaag dit niet ook kunnen faciliteren.” Het was volgens hem een experiment in de categorie „eens maar nooit weer”. BBB’er Marieke Wijen-Nass zei in het debat dat de hoorzittingen, waar haar partij eerst nog voor was, hadden geleid tot „meer polarisatie”. Volgens haar hadden de gesprekken het aanzien van de politiek „geschaad” doordat ze vooral gingen over „tweets uit het verleden”, waar kandidaten op werden „afgerekend”.
De VVD was altijd al tegen de hoorzittingen. Die partij heeft nu samen met SP, SGP en BBB een motie ingediend om het experiment eenmalig te laten zijn. En daar is nu een meerderheid voor, de stemming is dinsdag, waarmee er een einde zal komen aan het hele idee. Veel partijen die nu van de hoorzittingen af willen, zien nog wel iets in een ronde kennismakingsgesprekken, maar pas nadat de bewindslieden op het bordes hebben gestaan. Of die er komen, is niet zeker. Er zijn nog geen voorstellen voor ingediend.
Lees ook
Een politiek toneelstukje zonder betekenis