De Franse Assemblée Nationale heeft dinsdagavond met een ruime meerderheid voor de legalisering van „hulp bij het sterven” gestemd. Hoewel de verschillende politieke partijen zich al publiekelijk hadden uitgelaten over dit medisch-ethische vraagstuk, waren parlementariërs vanwege de gevoeligheid van het thema vrij om te stemmen hoe zij zelf wilden. De Franse Tweede Kamer stemde dinsdagavond ook vóór een wet die palliatieve zorg moet uitbreiden. De Senaat zal zich in het najaar over beide wetten buigen.
Met de stemming komt Frankrijk een belangrijke stap dichter bij het legaliseren van euthanasie en ‘geassisteerde suïcide’ (hierbij dient de patiënt zichzelf een dodelijk middel toe, behalve als die daar fysiek echt niet toe in staat is). Het zou een belangrijke ontwikkeling zijn in het van oorsprong katholieke land, een stap die wel in lijn is met de mening van de overgrote meerderheid van de Fransen.
President Emmanuel Macron zou hiermee anderhalf jaar voor het einde van zijn presidentschap een grote maatschappelijke wijziging achter zijn naam kunnen schrijven – velen maken de vergelijking met de legalisering van abortus in 1975 en het homohuwelijk in 2013. Toch was het niet vanzelfsprekend dat de wet onder Macron tot stand zou komen: bij de verkiezingen van 2017 noch die van 2022 noemde de artsenzoon de legalisering van euthanasie als een concrete verkiezingsbelofte.
Wel stelde hij voor zijn eerste verkiezing in 2017 eens „mijn levenseinde te willen kiezen” en beloofde hij voor de verkiezingen van 2022 een burgerconventie over het thema. Die kwam er en bijna tweehonderd Fransen spraken zich uit vóór de legalisering van euthanasie en begeleide suïcide, mits streng ingekaderd. Volgens bronnen van Le Figaro was Macron „eerder tegen” maar is hij de afgelopen jaren gedraaid.
Lees ook
Gaat Frankrijk ‘hulp bij het sterven’ legaliseren? ‘We praten al decennia over dit thema’
Radicaal-rechts is tegen
De grootste oppositiepartij, het radicaal-rechtse Rassemblement National, is tegen de euthanasiewet. Partijvoorzitter Jordan Bardella schreef begin deze maand in een opiniestuk in de radicaal-rechtse krant Le Journal du Dimanche dat beter meer geïnvesteerd kan worden in verbetering van het zorgstelsel. Hij sprak ook van „een enorme antropologische draai” – een woordkeuze die vaker voorkomt in reactionaire milieus bij dit thema en ook werd gebruikt door tegenstanders van het homohuwelijk. Ook noemde Bardella het in zijn ogen te soepele euthanasiebeleid van Nederland als schrikbeeld.
Als de wet er inderdaad komt, krijgen de Fransen niet dezelfde rechten als Nederlanders. In Frankrijk zullen alleen mensen voor euthanasie in aanmerking komen als ze aan „een ernstige en ongeneeslijke aandoening” lijden, die levensbedreigend is, zich in een „vergevorderde of terminale fase” bevindt en „aanhoudend fysiek of psychisch lijden” veroorzaakt. Mensen met ernstige psychische problemen en minderjarigen, krijgen anders dan in Nederland geen recht op deze aide à mourir. Het is niet uitgesloten dat in een later stadium de regeling verbreed zal worden.
