De Belastingdienst kan meer doen om te voorkomen dat mensen die verzuimen om belastingaangifte te doen in de problemen geraken. Dat oordeelt de Inspectie belastingen, toeslagen en douane in een maandag gepubliceerd rapport. Het adviesorgaan onderzocht het vroegtijdig signaleren van (betalings)problemen bij burgers en zzp’ers.
Het is in Nederland verplicht om belastingaangifte te doen, maar sommige mensen komen daar niet aan toe door persoonlijke problemen, zoals een ziekte of het overlijden van een geliefde. In dat geval moet de Belastingdienst op basis van schattingen zelf bepalen hoeveel de persoon in kwestie dient te betalen. Volgens de Inspectie worden die bedragen vaak te hoog ingeschat, waardoor de verzuimer in kwestie te veel moet betalen – en zo in problemen kan raken. Volgens de Inspectie is het mogelijk dat de Belastingdienst preciezere schattingen maakt dan nu wordt gedaan: „Met redelijke schattingen van inkomsten kan de Belastingdienst voorkomen dat mensen een te hoge aanslag krijgen opgelegd.”
De Inspectie dringt er bij de fiscus op aan meer rekening te houden met persoonlijke omstandigheden waardoor een burger er soms niet aan toekomt om belastingaangifte te doen. Wanneer dat niet gebeurt, kunnen problemen „verergeren, omdat mensen er eenvoudigweg niet meer uitkomen terwijl termijnen elkaar opvolgen en rekeningen en boetes zich opstapelen”, aldus de Inspectie. Mensen die kunnen aantonen met serieuze tegenslagen te kampen, zouden dan bijvoorbeeld niet het recht op een betalingsregeling hoeven te verliezen bij het nalaten van belastingaangifte doen.
Voorwaardelijke boetes
Ook adviseert het adviesorgaan de Belastingdienst na te denken om bij een eerste keer geen aangifte doen alleen een voorwaardelijke boete op te leggen. Dan hoeven mensen enkel een boete te betalen als ze twee keer nalaten belastingaangifte te doen, zodat ze tijd hebben een eerste fout te herstellen. „Verder vinden we het belangrijk dat de Belastingdienst een passende oplossing zoekt voor de mensen die in het verleden in grote financiële problemen zijn gekomen door te hoge schattingen”, aldus de Inspectie.
In het verleden zijn binnen de Belastingdienst wel initiatieven gelanceerd om mensen die problemen hebben zo vroeg mogelijk in beeld te krijgen. Deze komen vaak niet van de grond „door het uitblijven van besluitvorming over de vraag of persoonsgegevens op grond van de AVG [privacywetgeving, red.] gebruikt mogen worden voor vroegsignalering.”
