Een plotse toename van het aantal Russische asielzoekers in Finland, heeft de Finse regering ertoe bewogen vier grensovergangen met Rusland te sluiten. Dat heeft de Finse premier Petteri Orpo donderdag bekendgemaakt tijdens een persconferentie, melden Finse media. Grensovergangen Vaalimaa, Nuijamaa, Imatra en Niirala gaan voor alle vormen van verkeer tot in ieder geval 18 februari dicht. Alleen twee noordelijker gelegen grensovergangen blijven open voor asielzoekers.
De Finse grenswacht noteerde woensdag 74 Russische asielzoekers bij de grens in Zuidoost-Finland. Dinsdag waren dat er 55 en maandag 39. Bij elkaar opgeteld heeft Finland in de afgelopen drie dagen meer Russische asielzoekers ontvangen, dan in de maanden augustus tot en met medio november samen.
Rusland en Finland delen een grens van 1.340 kilometer, de langste Europese grens met Rusland. Normaliter houden Russische grenswachten asielzoekers zonder geldig EU-visum tegen, maar daar lijken ze mee gestopt te zijn. De Finse president Sauli Niinistö zei woensdag zelfs dat hij geloofde dat Rusland was begonnen asielzoekers naar Finse grensovergangen te dirigeren. Premier Orpo noemde de Russische actie „buitengewoon onbeschoft”, de Finse minister van Defensie sprak van een „vorm van hybride oorlogsvoering”.
Russische vergelding
Finland gelooft te maken te hebben met een Russische wraakactie voor de ophanden zijnde defensieovereenkomst met de Verenigde Staten. De relatie tussen Finland en Rusland is sinds de invasie in Oekraïne en de daaropvolgende NAVO-toetreding van Finland flink verslechterd. Finse veiligheidsdiensten stelden onlangs vast dat online spionagepogingen vanuit Rusland zijn toegenomen.
Hoewel het aantal Russische asielzoekers opvallend rap is toegenomen, blijven de aantallen relatief laag. Desalniettemin roept de situatie herinneringen op aan 2021, toen Wit-Rusland duizenden asielzoekers naar Litouwen, Polen en Letland stuurde.
Rusland deed in 2015 en 2016 hetzelfde in het uiterste noorden van Finland en Noorwegen. Honderden Russische asielzoekers kwamen toen zonder de benodigde documenten aan bij grensovergangen. De recente toename is volgens onderzoeker Charly Salonius-Pasternak van het Finnish Institute for International Affairs een herinnering aan toen, zei ze tegenover de BBC. Volgens Salonius-Pasternak verklaart dat deels de scherpe Finse reactie.
Destabiliseren Europese samenlevingen
„Rusland heeft geen masterplan”, zei Salonius-Pasternak tegen de BBC, maar volgens hem heeft het regime van president Vladimir Poetin er wel baat bij om Europese samenlevingen te destabiliseren, bijvoorbeeld door interne politieke ruzies over migratie te creëren of aan te wakkeren. “Dit is voor Rusland een goedkope manier om dat te doen,” stelt de onderzoeker.
De Finse president Niinistö kondigde woensdag al aan “zeer duidelijke maatregelen” te willen nemen tegen Rusland. Vorige week stelde de grenspolitie al een verbod in om per fiets de grens over te gaan, nadat tientallen migranten op die manier binnen waren gekomen. Als de grenspostsluitingen niet het gewenste effect hebben, zei premier Orpo, dan scherpt Finland de maatregelen verder aan.