Fietsen moet veiliger worden, daar lijkt iedereen het over eens: ‘verdubbeling van ernstig gewonden als er niets gebeurt’

Ze waren dinsdagochtend gewoon in het lokaal gaan zitten, Kevin Stax (28) en Olaf Wijdeven (25). Even kijken wie er naar college zou komen. Daar zouden ze met onderwijsassistenten oefenvragen doornemen voor hun tentamen dat voor volgende week gepland stond, over ‘model reduction’, een vak over hoe je grote modellen voor het besturen van ingewikkelde systemen simpeler en efficiënter kunt maken. Uiteindelijk kwam nog één andere student opdagen. Toen zijn ze maar weer vertrokken.

Nu staan Stax en Wijdeven, eerstejaars masterstudenten Systems and Control, boven de universiteitsbibliotheek in hun winterjas met tweedejaars te kletsen over het vak; een andere manier om informatie in te winnen, zonder college en toegang tot studiemateriaal dat online staat. Zo doden ze de tijd tot een volgend college, in de middag, dat ze zou moeten voorbereiden op een ander tentamen. Niet dat ze verwachten daar veel aan te treffen, maar ze komen uit het nabije Helmond en Aarle-Rixtel en zijn er nu toch. Donderdag moeten Stax en Wijdeven een presentatie geven, ze hebben geen idee of die doorgaat.

Het is improviseren voor studenten en docenten van de TU Eindhoven, sinds zondagmiddag bekend werd dat de universiteit geraakt is door een cyberaanval. Op dinsdagmiddag maakte de TU Eindhoven bekend dat studenten als Stax en Wijdeven in ieder geval een week later aan hun tentamens kunnen beginnen.

Tot die tijd zitten sommigen op de campus in limbo. Onderzoekers zonder netwerknood kunnen doorwerken in hun laboratoria en PhD-kandidaten kunnen hun proefschriften verdedigen, maar afstudeerceremonies worden voorlopig uitgesteld en verschillende faciliteiten op de campus hebben last van de storing. Het sportcentrum kan geen reserveringen aannemen en een koffietent is dicht omdat de kassa’s zijn aangesloten op het universiteitsnetwerk.

Lege plekken

De bibliotheek zit normaal gesproken „stampvol” in aanloop naar een tentamenperiode, zegt student werktuigbouwkunde Niels (21, achternaam bekend bij redactie). De sfeer op dinsdagochtend doet hem denken aan coronatijd. Vanaf de begane grond is de bibliotheek te zien – de bureaublokken met tientallen plekken zijn grotendeels leeg.

Voor Niels is niks doen in ieder geval geen optie. Hij is naar de campus gekomen omdat hij zich in zijn Eindhovense studentenhuis niet kan concentreren. ,,Het is weer zover”, zegt hij schouderophalend over de tentamenperiode. Of hij al iets gedaan heeft? „Tuurlijk niet.” Via-via heeft hij wat oude tentamens en slides gekregen, die studenten offline hadden staan.

Contact leggen met docenten kan via privénummers of -mailadressen, in zijn geval via de studievereniging. Stax en Wijdeven krijgen met de ene docent wel contact, met de andere niet – al is normaal gesproken met die laatste ook alleen contact te krijgen op de campus zelf. Als docenten wordt gevraagd naar hun situatie, verwijzen ze door naar de website of de woordvoering van TU Eindhoven.

Deadlines uitgesteld

In het zicht van de studentenbalie staat Victor Arhip (20) dinsdagochtend te turen naar de laptopschermen van Kristina Lukova (21) en Doris Giuglea (21), met wie hij aanvankelijk om middernacht een groepsopdracht had moeten inleveren. Later op de dinsdagmiddag zal blijken dat alle deadlines binnen de duur van de storing worden uitgesteld.

Normaal zouden de drie architectuurstudenten hier met pakken A3 zitten, vol geprinte bouwtekeningen. Voor hun opdracht analyseren de drie studenten het ontwerp van een sportschool. Maar ook de printers zijn platgelegd. „Rampzalig voor ‘Built and environment’”, zegt Arhip, verwijzend naar de faculteit waar hun opleiding onder valt.

„We hadden het er net over”, zegt Lukova lachend als haar gevraagd wordt naar de gevolgen van de cyberaanval. Haar mail is niet toegankelijk. De leeromgeving? Ook niet. Arhip heeft nog wel toegang, laat hij op zijn laptop zien – volgens de universiteit kunnen systemen met enige vertraging offline gaan. TU Eindhoven zegt te verwachten dat de systemen komende maandag weer in de lucht zijn.

Delen

Mail de redactie

Het Openbaar Ministerie heeft naar eigen zeggen „in ruime mate bewijs verzameld” dat voormalig strafrechtadvocaat Inez Weski deel uitmaakte van de criminele organisatie van Ridouan Taghi. Die organisatie had als oogmerk witwassen en drugshandel. Volgens het OM heeft Weski haar positie als advocaat gebruikt om informatie tussen haar cliënt en leden van diens criminele organisatie uit te wisselen.

Mede daardoor zou Taghi de leiding van de criminele organisatie hebben kunnen voortzetten vanuit de Extra Beveiligde Inrichting in Vught. Daar zit hij vast sinds hij werd overgebracht uit Dubai, in december 2019. Eerder is een andere advocaat van Taghi, zijn neef Youssef, veroordeeld tot ruim vijf jaar cel, omdat hij eveneens de organisatie van Ridouan Taghi zou hebben gefaciliteerd.

Officier van justitie Jirko Patist zei vandaag op een regiezitting in Rotterdam, de eerste openbare behandeling van de strafzaak, dat Weski ervan wordt verdacht dat ze „boodschappen en opdrachten heen en weer heeft gebracht tussen leden van criminele organisaties en haar gedetineerde cliënt Ridouan Taghi. Zij heeft daarbij haar hoedanigheid van advocaat en geheimhouder misbruikt, zodat haar cliënt onbespied en vertrouwelijk zijn criminele handel kon voortzetten”. En dat had volgens de officier tot gevolg dat Weski „door deze handelswijze zelf onderdeel [is] geworden van de criminele organisatie van Ridouan Taghi.”

Telefoon

Volgens het OM is Weski in 2019 door de criminele organisatie van Taghi in het bezit gesteld van een Sky-Ecc-telefoon „om heimelijk te kunnen communiceren”. Faissal Taghi, de zoon van de cliënt van Weski, heeft volgens het OM „een groot deel van de communicatie met Weski bewaard in een zogenaamde digitale kluis op diens PGP-toestel.

In totaal werden meer dan achtduizend berichten gewisseld tussen Faissal en Weski. Een deel is bewaard gebleven”, aldus Patist.

Bij geweldsdelicten lag voor haar kennelijk ook een grens

Uit die berichten wordt de verwijtbare rol van Weski „pijnlijk duidelijk”, aldus het OM. De ontcijferde berichten – die in de rechtszaal vandaag niet inhoudelijk werden benoemd – gingen volgens Patist „over tegoeden en betalingen van grote geldbedragen, verdovende middelen en hoe de organisatie moest worden voortgezet en hoe zij Faissal onder de hoede moest nemen en het vak aan hem leren. Zelfs de boekhouding van de criminele organisatie werd gedeeld en besproken”.

Weski heeft niet meegewerkt aan opdrachten voor geweldsdelicten. „Daar lag voor haar kennelijk ook een grens”, aldus het OM. Weski heeft echter geen toelichting willen geven op de feiten die haar worden verweten. De „waarom-vraag” zal in deze zaak aldus waarschijnlijk niet worden beantwoord, stelt het OM.

Verschoningsrecht

In de strafzaak beroept Weski zich volgens het OM ten onrechte op haar geheimhoudingsplicht en weigert elke verklaring over „feiten die schreeuwen om een uitleg”, aldus Patist. „In onze ogen verschuilt zij zich ten onrechte in haar toga. Als verdachte komt haar vanzelfsprekend een zwijgrecht toe. Maar haar beroep op het verschoningsrecht is misplaatst. Dit recht is bedoeld voor het waarborgen van de rechtsbescherming van de cliënt van de advocaat. Niet ter bescherming van de advocaat zelf”, zei de aanklager.

De strafzaak heeft grote vertraging opgelopen, vanwege een aantal formele procedures die zijn aangespannen door eerdere raadslieden van Weski. Dat betreft met name de doorzoeking van de woning en het kantoor bij haar aanhouding in april 2023. Dat ligt gevoelig gezien de geheimhoudingsplicht die advocaten hebben als het gaat om informatie over en communicatie met hun cliënten.

De officieren van de justitie die deze zaak voor hun rekening nemen, stellen dat ze geen kennis hebben van gegevens die bij de doorzoeking in beslag werden genomen. Die is geleid door een onderzoeksrechter in bijzijn van de deken, de toezichthouder op de advocatuur.

Over het materiaal dat bij deze doorzoeking in beslag werd genomen, is een serie procedures gevoerd. Ten minste een daarvan loopt nog. Dat is volgens het OM een van de redenen waarom het zo lang heeft geduurd voordat een eerste openbare zitting is gehouden. Volgens het OM zal een aantal voor de strafzaak relevante stukken waarschijnlijk in februari nog aan het dossier worden toegevoegd.

Er moet worden voorkomen dat een onjuist beeld van de zaak en de verdachte wordt geschetst. Dat kan de veiligheid in het gedrang brengen

Het OM stelt dat de openbaarheid van een strafzaak van groot belang is, zeker in een zaak als deze waar het gaat om ernstige verwijten. Op tal van publicaties en uitlatingen van Inez Weski in een vorig jaar gepubliceerd boek en enkele interviews, waaronder in NRC, heeft het OM niet kunnen reageren.

Advocaat Geert-Jan Knoops, die sinds vorige maand Weski bijstaat, pleitte voor een „respectvolle berechting” van de verdachte. Ze heeft zich volgens Knoops in haar 45-jarige loopbaan als advocaat ingezet voor mensenrechten en heeft recht op een zorgvuldige behandeling.

Gezondheidsklachten

Weski woonde de strafzaak vandaag niet zelf bij. Ze kampt met gezondheidsklachten. Die werden volgens haar veroorzaakt door de detentie na haar arrestatie in april 2023. Weski heeft naar eigen zeggen enige weken in isolement gevangengezeten in een ondergrondse atoombunker in Zeist. Ze heeft, zo stelt ze, na opheffing van het voorarrest mede hierdoor een hartoperatie moeten ondergaan. Kort na haar vrijlating liet ze zich uitschrijven als advocaat.

OM en Weski verwijten elkaar over en weer via de media afgelopen maanden stemming te hebben gemaakt. Justitie is kwaad dat Weski heeft gezegd dat haar leven in gevaar werd gebracht door de wijze van gevangenhouding. „Een bizarre beschuldiging”, aldus het OM. „Het zou de verdachte sieren als zij de geuite insinuaties zou terugnemen en haar waardering zou uitspreken voor al die mensen die zich hebben ingespannen voor haar gezondheid en veiligheid”, aldus Patist.

De voorzitter van de rechtbank, Tineke van de Grampel, vroeg de massaal aanwezige pers „zorgvuldig” te formuleren. „Er moet worden voorkomen dat onverhoopt een onjuist beeld van de zaak en de verdachte wordt geschetst. Dat kan de veiligheid in het gedrang brengen.”

Op 10 april is weer een regiezitting.

Delen

Mail de redactie