Fiat-familie vertrouwt op de veerkracht van het kwakkelende Philips

Is het een slim getimede investering in een opkrabbelend bedrijf, of een onverstandig aandeel in de aanhoudende Philips-malaise?

Afgelopen zondag tekende gezondheidstechnologiebedrijf Philips een overeenkomst met een nieuwe, grote aandeelhouder: Exor. Deze holding neemt een langdurig belang van 15 procent in het Nederlandse bedrijf, en dat aandeel kan uitgroeien tot maximaal 20 procent. Het gaat om een deelname ter waarde van ruim 2,6 miljard euro.

Het is een historische deal. In de 132-jarig geschiedenis van Philips had niet eerder één externe aandeelhouder zo’n groot belang. De deelname van een langetermijnaandeelhouder geeft het concern weer een duwtje in de rug, op een moment dat Philips probeert te herstellen van een lange reeks tegenslagen.

Exor, sinds vorig jaar genoteerd aan de Amsterdamse beurs, is voor 52 procent eigendom van de Italiaanse miljardairsfamilie Agnelli. De Agnelli’s zijn de mede-oprichters van automerk Fiat, rijke grootindustriëlen die hun kapitaal investeren in andere bedrijfstakken.

Bemiddelende bank

Ze hebben via de Exor-holding belangen in Stellantis (meerdere automerken, waaronder Fiat), Ferrari en vrachtwagenfabrikant Iveco. Daarnaast heeft Exor belangen in luxemerken, voetbalclub Juventus en mediamerken als The Economist, La Stampa en La Republicca. Exors totale portfolio is 33 miljard euro groot.

In 2021 verkocht Exor een belang in herverzekeraar PartnerRe. Het gebruikt de opbrengst van ruim 9 miljard euro om geld te steken in medische bedrijven als het Franse Institut Mérieux and Lifenet (Italië). Philips, dat zich gespecialiseerd heeft in medische technologie, kwam ook in beeld als mogelijk investeringsobject. De gesprekken daarover begonnen eind 2022, na het aantreden van de nieuwe Philips-topman Roy Jakbos. President-commissaris Feike Sijbesma voerde de onderhandelingen. Hij noemt de overeenkomst een goede deal voor beide partijen.

Exor verwierf, net onder de meldingsdrempel van de AFM, eerder al een belang van net iets minder dan 3 procent. Dat werd zondagavond, met behulp van een bemiddelende bank, in één keer verhoogd tot 15 procent. Het gaat om bestaande aandelen die Exor overneemt. Philips krijgt dan ook geen cash in deze deal.

De holding levert ook een commissaris. Die wordt tijdens de volgende aandeelhoudersvergadering, in mei 2024, voorgesteld. Het is nog niet duidelijk of die bovenop het huidige aantal commissarissen komt.

Vertrouwen uitstralen

Het Nederlandse concern voert momenteel een grote reorganisatie uit na aanhoudende problemen met slaapapneu-apparaten. Uit angst voor forse Amerikaanse schadevergoedingen hebben beleggers het bedrijf steeds meer links laten liggen, waardoor de koers in anderhalf jaar daalde van 50 naar 12 euro. Inmiddels kost een aandeel Philips 19 euro.

Door ontslagrondes daalt het aantal medewerkers van Philips in Nederland, nu elfduizend, naar onder de tienduizend. Ook ruilt het zijn grote Amsterdamse toren in voor een bescheidener pand aan de Zuidas. Daar zit ook het kantoor van de Italiaanse holding Exor. De twee bedrijven worden in feite buren.

Dat maakt de deal volgens Feike Sijbesma extra makkelijk, zegt hij in telefonisch gesprek met NRC. „Iedereen mag je aandelen kopen, maar het is fijn om aandeelhouders te hebben die goed bij je passen en vertrouwen uitstralen in het bedrijf. We hebben veel gesprekken gevoerd om elkaar beter te leren kennen. We wilden niet samenwerken met een exotische investeerder die er voor korte termijn in zou stappen.”

Eerste rang

Exor is een bedrijf dat voornamelijk langetermijninvesteringen doet en ook geen historie heeft als activistische aandeelhouder, die zich actief bemoeit met de strategie van het bedrijf. Ze ondersteunen de koers die Philips heeft ingezet.

Op lange termijn zal door toenemende vergrijzing de vraag naar medische zorg alleen maar toenemen, is de verwachting. Philips rekent dit jaar op een omzet van 18 miljard euro en verwacht dat die in 2026 groeit naar ruim 21 miljard.

Topman Frans van Houten trad vorig jaar af na een terugroepactie van slaapapneu-apparaten, omdat die gezondheidsklachten zouden opleveren. Hij werd opgevolgd door Roy Jakobs. Hij reorganiseerde ook Philips’ vermaarde onderzoekstak, die zich voortaan meer specialiseert in zorgtechnologie en minder in algemene uitvindingen. Philips investeert nu nog altijd 1,7 miljard in onderzoek.

Volgens analist Jos Versteeg van InsingerGillisen zit Exor voor een dubbeltje op de eerste rang. „Voor minder dan 3 miljard euro hebben ze een groot aandeel in een bedrijf met wereldfaam. Er is nu bijna 70 procent van de koers af en de risico’s van mogelijke claims tegen Philips in de VS lijken overzichtelijk.”

De koers van Philips steeg aan het begin van de dag met ruim 4 procent, het aandeel Exor bleef vrijwel gelijk.