‘Familierechter die beslist over kinderen negeert huiselijk geweld’, zegt onderzoeker

Posted on by admin

De statistieken liegen er niet om. Bij ongeveer een op de vijf echtscheidingen speelt huiselijk geweld een rol. Bij complexe vechtscheidingen zelfs in de helft van de zaken. Maar stappen gescheiden ouders de zittingszaal van de familierechter binnen voor een zaak over gezag of omgang met de kinderen, dan lijkt het of huiselijk geweld niet meer bestaat.

Onveiligheid van vrouwen en kinderen speelt namelijk vaak geen rol als de rechter zich buigt over zorg, gezag en omgang, zo blijkt uit een onderzoek van het Verwey-Jonker Instituut naar huiselijk geweld in familierechtelijke procedures dat deze dinsdag verschijnt. „Het is verre van vanzelfsprekend om huiselijk geweld mee te wegen omdat in het familierecht vooral het frame van gelijkwaardigheid overheerst, omdat beide ouders evenveel recht hebben op contact met het kind en omdat naar de toekomst wordt gekeken”, vertelt onderzoeker Katinka Lünnemann.

Het onderzoek dat Verwey-Jonker op initiatief van Vrouw en Recht en branchevereniging Valente uitvoerde, vond plaats onder 127 advocaten. Ook werden gesprekken gevoerd met rechters en medewerkers van de Raad voor de Kinderbescherming, Veilig Thuis en de vrouwenopvang.

Wat is de belangrijkste reden dat huiselijk geweld en de impact vaak niet worden meegewogen bij familierechtszaken?

„In de wet is vastgelegd dat na scheiding sprake moet zijn van gelijkwaardig ouderschap. Idealistische ouders die in de jaren negentig uit elkaar groeiden maar na scheiding wel co-ouder wilden zijn, hebben dit uitgangspunt bevochten.

„Dat huiselijk geweld niet wordt meegewogen is omdat het bij zorg, omgang en gezag gaat om het belang van het kind en het recht op omgang. Onveiligheid is niet het juridische probleem waarmee het familierecht zich bezighoudt. Daar wordt huiselijk geweld gezien als iets wat bij de strafrechter thuishoort.”

Waarom doet huiselijk geweld nog ter zake als ouders al uit elkaar zijn?

„Het punt is dat uitgezocht moet worden welk geweldspatroon aanwezig was. Als er huiselijk geweld is geweest, wil dat niet automatisch zeggen dat de pleger zijn kind niet meer mag zien. Uit onderzoek blijkt dat als sprake was van agressie tijdens de relatie, een nieuw evenwicht kan worden gevonden nadat de ergste spanning is verminderd. Dan kan ook tot een goede omgangsregeling gekomen worden.

„Maar er moet wel achterhaald worden of het echt veilig is bij beide ouders. Daarvoor moet inzicht komen in de geweldsdynamiek en of die zich doorzet. Als namelijk sprake is van een patroon van dwang, controle en intieme terreur, dan is de kans groot dat het geweldspatroon na de scheiding wordt voortgezet.

„Daarbij is het ook belangrijk aandacht te hebben voor opvoedvaardigheden. Agressieve of controlerende ouders nemen hun eigen behoeften als uitgangspunt, niet die van de kinderen.

„Er zou dus vanaf het begin veel meer gekeken moeten worden naar wat in het belang is van het kind. Dan kan van daaruit een omgangsregeling gemaakt worden.”

Hoe belangrijk is het voor een kind om bij beide ouders op te groeien?

„Omgang met beide ouders is voor het kind het beste, als beide ouders goede opvoeders zijn. Er is veel onderzoek dat aantoont dat het schadelijk is voor een kind als die een van de ouders niet mag zien. Maar als sprake is van onveiligheid bij een van de ouders is het een ander verhaal. Het is voor het kind dan beter om bij de veilige, affectieve ouder op te groeien in plaats van gedwongen te worden contact te hebben met die andere ouder bij wie het niet veilig is.”

Advocaten geven in uw onderzoek aan dat zij huiselijk geweld niet altijd bij de rechter ter sprake brengen omdat het de positie van hun cliënt zou verslechteren. Hoe dan?

„Als een advocaat benoemt dat sprake is van huiselijk geweld, is de kans bijvoorbeeld groot dat de cliënt als niet-meewerkende ouder wordt bestempeld. Hoewel er absoluut rechters zijn die huiselijk geweld serieus nemen, is dat niet vanzelfsprekend. Aandacht vragen voor (aanhoudend) huiselijk geweld kan door rechters worden gelabeld als niet-constructief, sfeer bedervend en diskwalificerend gedrag. Advocaten geven ook aan dat ze het niet melden omdat het kan worden gezien als een valse beschuldiging.”

Valse beschuldigingen liggen in dit soort gevoelige zaken natuurlijk wel op de loer. Hoe voorkom je die?

„Door zoiets goed uit te zoeken, in plaats van de houding aannemen: ‘waar twee vechten, hebben twee schuld’ en ‘het is ons te ingewikkeld, dus we doen of het niet bestaat’. Er zijn nu te veel kinderen die naar een vader of moeder toe moeten terwijl er geen voldoende veilige en affectieve situatie is. Zij raken daar diep ongelukkig en getraumatiseerd van. Dat moeten we echt zien te voorkomen.”

Kan dat wel goed worden uitgezocht? Een belangrijke uitkomst van het onderzoek luidt dat er te weinig kennis is bij betrokken professionals.

„Er komt inderdaad uit het onderzoek naar voren dat rechters en advocaten, maar ook medewerkers van de Raad voor de kinderbescherming of mediators, te weinig kennis hebben van huiselijk geweld en de verschillende geweldspatronen. Bij opleidingen wordt er nauwelijks aandacht aan besteed.”

Waarom?

„Daar krijg ik mijn vinger ook niet achter. Desondanks zijn er zijn zeker mogelijkheden om het goed uit te zoeken en er kan veel meer dan nu gebeurt.”

Wat zou er op korte termijn verbeterd kunnen worden?

„Onze aanbevelingen zijn tweeërlei. Wij pleiten ervoor dat alle juridische professionals en bepaalde hulpverleners, zoals mediators, worden geschoold op het thema ‘huiselijk geweld’. Daarnaast zou er een beter toetsingskader ingevoerd moeten worden, waardoor rechters verplicht worden huiselijk geweld expliciet mee te wegen in hun beslissingen.”


Lees ook

Rechtszaken over echtscheiding onvoldoende kindvriendelijk. ‘Jij hebt gekozen dat je die weekends niet bij mij wilt zijn, dus dan gebeurt dat ook niet’

De rechtbank Noord-Nederland in Groningen.




Related Posts

Lokale politici voelen zich door Den Haag ‘in de steek gelaten’ bij asielprotesten: ‘Wij staan hier in de frontlinie’

Een week geleden vond een informatieavond over de komst van een asielzoekerscentrum (azc) in het Brabantse Uden plaats. Toen werden zes demonstranten aangehouden, onder meer voor het gooien van zwaar vuurwerk, glas en stenen. Vervolgens werd het protest, op last van burgemeester Hans van der Pas, beëindigd door de mobiele eenheid. Deze woensdagavond organiseert de gemeente nog een informatieavond.

Vorige week vonden de bewoners dat ze te weinig inspraak hadden gehad over de locaties waar de gemeente Maashorst, waar Uden onder valt, vanaf volgend jaar oktober 750 vluchtelingen wil opvangen. „Er is geen overleg, ik kon die onzin niet meer aanhoren”, zei Danny Donkers (49) uit Uden tegen NRC, nadat hij kort binnen was geweest. „Soms is geweld wel de oplossing”, zei Donkers. Binnen riep een vrouw: „Wij hebben niets in te brengen.”

FVD-partijleider Thierry Baudet had op sociale media ‘iedereen’ opgeroepen telkens’ naar informatieavonden als die in Uden te gaan

In de Kruisherenkapel, waar de informatieavond werd gehouden, kreeg de burgemeester hoongelach en gefluit over zich heen toen hij vertelde over de inspraakmogelijkheden die burgers al hadden gehad. Op een woensdagavond in oktober had Van der Pas, tot diens eigen teleurstelling, voor slechts tien burgers gestaan in een hotelzaaltje in Uden. Dat was de eerste van drie inspraakavonden voor de bijna zestigduizend inwoners van gemeente Maashorst. In totaal kwamen 51 inwoners en daarna vulden 36 andere een online vragenlijst in.

„Zulke lage cijfers kun je niet gebruiken”, vindt Janco Bethlehem, fractievoorzitter van de lokale afdeling van Forum voor Democratie. „En je kunt er al helemaal geen drastische conclusies aan verbinden.” Desondanks koos het gemeentebestuur op basis van die gegevens voor spreiding van de opvang over locaties in de dorpen Uden, Zeeland en Schaijk.

Politieagenten en demonstranten in Uden.

Foto Merlin Daleman

Storm

Vorige week, bijna een halfjaar later, schudde burgemeester Van der Pas de handen van zo’n driehonderd omwonenden van de beoogde locaties bij hun binnenkomst in de kapel. Twee uur lang stonden Van der Pas en twee wethouders voor de kerkbanken vragen te beantwoorden, vooral over veiligheid. Gezien de kapel helemaal vol zat, komen deze woensdagavond nog 250 inwoners naar een bijeenkomst in de kapel.

Gemeenten als Maashorst bevinden zich in het oog van de storm. De ongeregeldheden, zeggen raadsleden, zouden ten onrechte het beeld geven van louter onrust onder inwoners. Want ze zagen weinig bewoners van hun eigen gemeente buiten de kapel.

Motorclubs, voetbalsupporters en mensen uit België reizen echt geen paar uur naar Uden voor alleen een demonstratie

Hans van der Pas
burgemeester van Uden

NRC sprak naast een aantal demonstranten met spandoeken uit Maashorst aanwezigen uit omringende gemeenten. Er waren verschillende groepen, zei burgemeester Van der Pas tegen Brabants Dagblad. „Motorclubs, groepen voetbalsupporters en zelfs mensen uit België, heb ik begrepen. Die reizen echt geen paar uur naar Uden voor alleen een demonstratie. Die komen om de boel te intimideren en te bedreigen.”

Vooraf had FVD-partijleider Thierry Baudet op Instagram „iedereen” opgeroepen „telkens weer” naar informatieavonden zoals die in Uden te gaan, omdat protest zou werken om asielopvang tegen te gaan – zoals in Berlicum.

In Uden sprak NRC één aanhanger van FVD uit het nabije Oss. Er waren ook twee aanhangers uit buurgemeente Land van Cuijk, vult Bethlehem aan. Raadsgenoot Francken (VVD) vindt de oproep van Baudet „polariserend” en „schandalig”. „Dit is een lokale aangelegenheid”, vindt Jozephs, van Jong Maashorst. „Het gaat om wat ónze inwoners vinden.”

‘Misinterpretatie’

Daarnaast vinden raadsleden het kwalijk dat FVD vorige maand op de eigen website een artikel plaatste met de kop ‘Meisje (15) verkracht door Syrische asielzoeker in Maashorst’, waarin lokale fractievoorzitter Bethlehem het verband legde met de asielopvang. Het OM en gemeente Maashorst lieten weten dat sprake is van een zedenzaak die nog wordt onderzocht, dat het voorval zich voordeed in een andere gemeente en dat de verdachte niet in de huidige opvang in het Van der Valkhotel in Uden heeft gezeten.

De publicatie – „een misinterpretatie vanuit landelijk” volgens Bethlehem – werd verwijderd. Op dat moment ging het verhaal al rond op sociale media. Demonstranten die NRC afgelopen woensdag sprak, twijfelden niet aan de strekking van het ingetrokken FVD-artikel.

Raadslid Jozephs: „Ik vind het ongelooflijk lastig dat zo’n pijnlijke gebeurtenis onderdeel wordt van de politiek.” Francken vindt hetzelfde.

Raadsleden tijdens schorsing van de vergadering over de komst van een asielzoekerscentrum in Heerle.

Foto Marco de Swart / ANP

Faber

Het lastigste, vinden politici uit gemeenten als Maashorst, is hoe het kabinet zich profileert als het gaat om asielopvang. „Ik voel me in de steek gelaten”, zegt Jozephs, een boodschap die de gemeente Best dinsdag ook deelde met minister Faber. Burgemeester Van der Pas zei tegen Brabants Dagblad dat Faber en premier Dick Schoof de ongeregeldheden zouden moeten veroordelen. Faber liep afgelopen vrijdag journalisten voorbij zonder vragen te beantwoorden, minister Judith Uitermark (NSC, Binnenlandse Zaken) veroordeelde ze wel.

Een maand na de tweede bijeenkomst in de Kruisherenkapel, deze woensdagavond, zal de gemeenteraad besluiten over de locaties voor asielopvang. Terwijl dinsdag duidelijk werd dat de spreidingswet op z’n vroegst ergens volgend jaar wordt ingetrokken, wanneer de locaties in Maashorst bewoond moeten gaan worden, snakken lokale politici naar duidelijkheid. Francken (VVD): „Het is ongelooflijk lastig om op basis van wankel beleid, dat mogelijk wordt afgeschaft, hier in de frontlinie te staan.”

Lees ook

ME ingezet bij azc-protest Brabantse Uden, vijf relschoppers opgepakt

De politie voert demonstranten in Uden af.


OM wil meer strafzaken zelf afhandelen zonder rechter, Kamer mort en mokt maar gaat niet dwarsliggen

De aarzelingen in de Tweede Kamer over het besluit van het Openbaar Ministerie om meer strafzaken zelf af te doen – via het opleggen van taakstraffen en boetes – werd vorige week misschien het beste verwoord door parlementslid Esmah Lahlah (GroenLinks-PvdA). Rechtspraak is „geen productieproces” en de verstopte strafrechtketen is „geen file die je even oplost met een extra rijstrook voor het Openbaar Ministerie”, zei Lahlah.

Het parlementslid zei het tijdens het Kamerdebat over de beslissing van het OM nagenoeg alle strafzaken waar een maximale gevangenisstraf van zes jaar op staat, in de nabije toekomst eigenhandig af te handelen. Verdachten zullen minder vaak worden gedagvaard voor de strafrechter en krijgen een strafbeschikking.

Investeer in wat echt nodig is: meer rechters, meer rechtsbijstand en meer menselijkheid aan de voorkant van de keten

Esmah Lahlah
Tweede Kamerlid (GroenLinks-PvdA)

Na berichtgeving in NRC in februari over de tot dan toe vertrouwelijke, nieuwe interne ‘instructie intensivering strafbeschikking’ bleek dat rechters – die de instructie niet kenden – grote moeite hebben met dit besluit. Henk Naves, voorzitter van de Raad voor de rechtspraak, sprak van een „fundamentele koerswijziging” van het OM. Tijdens een rondetafelgesprek in de Tweede Kamer klaagde Naves vorige maand over het „ondergraven van de positie van de rechter”. Het lijkt er volgens Naves op „dat we op weg zijn naar een situatie waarin kortdurende celstraffen niet meer worden uitgevoerd”.

Kamerleden delen die zorgen. „Veel strafzaken zullen blijvend worden weggehouden van de rechter”, vreest Jesse Six Dijkstra (NSC). De strafrechter wordt volgens hem „buitenspel gezet”. Ismail el Abassi (Denk) waarschuwt voor een hellend vlak. „Wat ooit begon als een uitzondering voor lichte vergrijpen, wordt een structurele uitweg voor een falend systeem, waar gemak belangrijker wordt dan waarheidsvinding en efficiency het wint van zorgvuldigheid.”

Lees ook

Rechters willen spoedoverleg over koerswijziging waarbij het OM vaker zelf straffen oplegt

Mensen aan het werk met een taakstraf, die het OM met een strafbeschikking kan opleggen.

Druk

Ook de grootste regeringspartij, de PVV, is erop tegen dat de officier van justitie voortaan vaker optreedt als aanklager én rechter. Meer strafbeschikkingen ondermijnen het vertrouwen in de rechtsstaat, aldus PVV’er Emiel van Dijk. „Wat moeten burgers er wel niet van denken als ze zien dat criminelen en ander tuig niet meer de bak in draaien, maar wegkomen met een taakstrafje van maximaal 180 uur schoffelen?” (De maximale taakstraf is 240 uur).

Lahlah riep haar collega’s op te „investeren in wat echt nodig is, namelijk meer rechters, meer rechtsbijstand en meer menselijkheid aan de voorkant van de keten, zodat we niet alleen sneller, maar vooral eerlijker en rechtvaardiger oordelen”. Ze diende een motie in waarin de regering wordt verzocht „structureel te investeren in de rechtspraak om de strafrechtketen duurzaam te ontlasten”. De motie kreeg dinsdag geen meerderheid.

De kwestie is niet: celstraf of een strafbeschikking. De kwestie is: strafbeschikking of straffeloosheid

Ingrid Michon-Derkzen
Tweede Kamerlid (VVD)

Minister van Justitie David van Weel (Justitie en Veiligheid, VVD) zal daar niet om treuren. Hij steunt volop het beleid van het OM vaker strafzaken met taakstraffen of boetes af te handelen. „Zonder de strafbeschikking zou een aanzienlijk deel van de criminaliteit waarschijnlijk niet meer worden aangepakt, zeker gezien de grote druk waaronder de strafrechtketen staat. Het instrument draagt volgens het OM, en dus ook in mijn ogen, juist bij aan het wél bestraffen van criminelen”, zei Van Weel eerder in de Kamer.

De minister heeft ook geen behoefte aan extra financiële middelen. „De acute oplossing voor de keten is nu niet om daar enorm veel geld tegenaan te gooien.” Met meer geld is het evenmin mogelijk om het aantal politieagenten en de rechterlijke macht uit te breiden, stelt Van Weel. Dat komt door de krapte op de arbeidsmarkt en de opleidingsduur. „Zeker het uitbreiden van de rechterlijke macht is niet iets wat je op een achternamiddag hebt gerealiseerd”, aldus Van Weel.

Esmah Lahlah (GroenLinks-PvdA) en Joost Sneller (D66) tijdens het debat in de Tweede Kamer.

Foto Peter Hilz / ANP / HH

Straffeloosheid

Veel Kamerleden steunen die opvatting. Volgens Kamerlid Ingrid Michon-Derkzen (VVD) is het „een illusie” te denken dat rechters zich nog kunnen buigen over alle misdaad. „De kwestie is niet: celstraf of een strafbeschikking. De kwestie is: strafbeschikking of straffeloosheid.” Nu is volgens de VVD de crimineel te vaak „de lachende derde”. En het slachtoffer heeft het nakijken. Veel partijen dringen er wel op aan de rechtsbescherming van het slachtoffer – handhaving van het spreekrecht en recht op schadevergoeding – beter te regelen.

De VVD hoopt dat magistraten beter gaan samenwerken bij de aanpak van de misdaad. De partij heeft zich eraan gestoord dat aanklagers en rechters elkaar afgelopen weken publiekelijk afvielen over het nieuwe strafbeschikkingenbeleid. Dat magistratelijk bekvechten was „geen visitekaartje voor de strafrechtketen”, aldus Michon.

Ook de minister deelt die mening. Het is „absoluut chiquer”, aldus Van Weel, om gezamenlijk op te trekken dan elkaar de maat te nemen „in een live-uitgezonden rondetafelgesprek”.

In dat gesprek riep Naves de naast hem zittende OM-baas Rinus Otte op „zo spoedig mogelijk indringend overleg” te hebben over het nieuwe strafbeschikkingenbeleid. Drie weken later hebben ze de zaak nog niet bijgelegd. „De belofte is er om in de naaste toekomst meer aandacht te hebben voor overleg rond deze thematiek”, zegt Naves.

De reactie van Otte is zuiniger. Hij laat weten dat er al „regelmatig gesprekken zijn met de Raad voor de rechtspraak waarbij het strafbeschikkingenbeleid ook aan de orde komt”.

Lees ook

Rechters willen spoedoverleg over koerswijziging waarbij het OM vaker zelf straffen oplegt

Mensen aan het werk met een taakstraf, die het OM met een strafbeschikking kan opleggen.


Geen eieren meer van hobbykippen vanwege PFAS: wat zijn de risico’s en wat gebeurt er als je de eieren toch eet?

Eet géén eieren meer uit moestuin of kinderboerderij.. Met dat drastische advies kwam het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) dinsdag, na voor het eerst in Nederland grootschalig onderzoek te hebben gedaan naar PFAS in kippeneieren. Die bevatten door het hele land te hoge concentraties PFAS, is de conclusie.

PFAS zijn een verzameling chemische stoffen die nauwelijks afbreken en giftig kunnen zijn. Nadat het RIVM in 2023 concludeerde dat eieren in de omgeving van de Dordtse teflonfabriek Chemours te hoge hoeveelheden PFAS bevatten, werd besloten tot een landelijk onderzoek.

Op zestig plekken haalden de onderzoekers eieren op om te onderzoeken hoe schadelijk het is om deze te eten. In elke provincie werden minstens vijf locaties gekozen: van Groningen tot Zeeland en van Noordwest-Friesland totLimburg. Op slechts één locatie werd geen PFAS aangetroffen.

1. Hoe kan het dat de eieren op zoveel plekken vervuild zijn?

Dat PFAS óveral zijn, was al duidelijk. Op tal van plekken werden de laatste jaren verhoogde concentraties gemeten. Dezelfde eigenschap die PFAS – gebruikt in onder meer elektronica en pannen met anti-aanbaklaag – een succes maakten zorgt ervoor dat de stoffen zich decennialang in het milieu hebben opgestapeld: ze zijn onafbreekbaar.

Fabrieken wereldwijd hebben tonnen PFAS uitgestoten en geloosd. Dat daalt neer in zeeën, rivieren en trekt de bodem in. Lokaal zijn het daarnaast tal van andere bronnen die zorgen voor verhoogde waardes. Denk aan oefenlocaties van de brandweer, defensieterreinen, stortplaatsen en plekken waar schuimfeesten zijn gehouden.

2. Hoe bereikt PFAS de eieren?

Het RIVM vermoedt dat regenwormen de PFAS overdragen. Die kruipen door vervuilde grond en worden volgens door kippen opgegeten. Daarnaast pikken en woelen rondscharrelende kippen ook zelf in vervuilde bodem, op zoek naar wormen, zaden en torren en drinken ze vervuild water.

De route naar het ei wijst zich vervolgens zelf. Vergelijk het met borstvoeding, zegt Polly Boon, een van de onderzoekers van het RIVM. „Mensen kunnen op die manier heel makkelijk dioxinen doorgeven aan een baby. Zo kan een kip ook heel efficiënt PFAS aan het ei doorgeven..”

Het RIVM is nog bezig met een vervolgonderzoek om definitief te kunnen herleiden hoe de PFAS in de eieren komen. De resultaten daarvan worden in het najaar verwacht.

3. Welke hoeveelheden troffen de onderzoekers aan?

Van de zestig locaties die door het RIVM werden uitgekozen kregen mensen op 31 plekken bij één ei of zelfs minder per week al te veel PFAS binnen. . Op tien locaties kan men maximaal één ei per week eten zonder over de grenswaarde heen te gaan. Op negen locaties kunnen mensen elke week meer dan vier eieren eten zonder de grenswaarde te overschrijden.

Vast staat dat op nagenoeg alle plekken verhoogde PFAS concentraties zijn geconstateerd. Daarbij valt aan de buitenkant niet af te lezen hoeveel PFAS er in een ei zit. „We kunnen niet van tevoren zeggen: dat ei is veilig”, zegt Boon. „Om die reden hebben we ervoor gekozen in het hele land te adviseren geen eieren meer te eten.”

4. Wat gebeurt er als je toch eieren uit eigen kippenhok eet?

Als mensen voor een langere tijd hoeveelheden PFAS binnenkrijgen die de grenswaarden overschrijden, kan dat schadelijk zijn voor de gezondheid. Een aantal van deze stoffen tast de immuunrespons aan: je wordt sneller ziek, omdat je lichaam niet meer zo effectief optreedt tegen virussen en bacteriën, en vaccins werken niet meer zo goed.

Het RIVM wijst erop dat eieren niet de enige manier zijn waarop mensen PFAS binnenkrijgen. In andere voedingsmiddelen en drinkwater zit al meer PFAS dan gezond is voor een mens. „We krijgen al te veel PFAS binnen”, aldus Boon. „Als je de eieren wél eet, verhoog je dat met een flinke hoeveelheid. Dan neemt de kans op ziektes wel toe.”

Eieren uit de supermarkt kunnen volgens het RIVM nog steeds worden gegeten– die scoren bij metingen doorgaans aanzienlijk beter. Hoe dat kan, is niet precies duidelijk. Het heeft er mogelijk mee te maken dat commercieel gehouden kippen vaak niet buiten lopen en gecontroleerd voer krijgen.

5. Hoe zit het met andere gewassen uit de moestuin?

Daarover heeft het RIVM een geruststellende boodschap: groente en fruit kan met een gerust hart worden gegeten. Eieren bevatten aanzienlijk meer PFAS dan andere gewassen uit de tuin. Dat heeft ermee te maken dat PFAS zich binden aan eiwitten, waardoor eieren de chemische verbindingen makkelijker in zich opnemen.

„Het advies geldt alléén voor de eieren”, benadrukt Boon. „Mensen kunnen nog gewoon veilig hun moestuingewassen eten.”