Géén Jan Lievens. Dat is het oordeel van de keurmeesters van PAN Amsterdam over het zeventiende-eeuws jongensportret dat vanaf zaterdag op de kunst- en antiekbeurs PAN Amsterdam zou worden aangeboden als een onbekend schilderij van Jan Lievens (1607-1674). Woensdag werd bekend dat het ‘Winterprins’ gedoopte portret met een vraagprijs van 3,3 miljoen het vermoedelijke topstuk van de beurs zou worden.
De acht keurmeesters voor de oude meesters, allen zeer ervaren kunstkenners, kwamen vrijdag unaniem tot de conclusie dat er te weinig grond is om het portret aan Lievens toe te schrijven. Dat maakte de algemeen voorzitter van de keuringscommissies bij PAN Jan-Rudolph de Lorm (tevens directeur van museum Singer Laren), vrijdagavond bekend. „Het is beslist een zeventiende-eeuws schilderij, maar voor een toeschrijving is meer onderzoek nodig”, zegt hij.
Renialme Fine Art, de nieuwe Amsterdams-Londens kunsthandel, heeft besloten het schilderij toch te tonen. „Het is alleen niet te koop”, zegt eigenaar Gillis Tak Labrijn. Dat de meningen over het schilderij zo uiteenlopen had hij niet verwacht.
Renialme wilde het ongesigneerde en niet gedateerde paneel aanbieden als een omstreeks 1630 geschilderd portret van Lievens, in zijn jonge jaren in Leiden ateliergenoot van Rembrandt. Lievens’ schilderijen uit die tijd zijn zeer geliefd.
Volgens Renialme zou het gaan om een portret van de jeugdige prins Maurits van de Palts, de vierde zoon van Frederik V, de voormalige koning van Bohemen. Met zijn bontmuts en met bont gevoerde mantel zou de jongen zijn geportretteerd als embleem van het begrip ‘winter’.
De Duitse Lievens-expert Bernhard Schnackenburg en David de Witt, conservator bij Museum Rembrandthuis in Amsterdam, steunden de toeschrijving aan Lievens, al verschilden zij van mening over de datering.
Tweelingbroers
Pikant is dat De Witts tweelingbroer Lloyd, bezig met een oeuvrecatalogus van Lievens, anders over het schilderij oordeelt. Lloyd de Witt is curator bij het Chrysler Museum of Art in Norfolk, in de Amerikaanse staat Virginia. Hij geldt als dé specialist van de Leidse schilder. Desgevraagd zegt De Witt over het door Renialme aangeboden schilderij: „Ik zou eerder denken aan een Vlaamse schilder. Winter wordt bovendien altijd verbeeld door een oude man.”
Tak Labrijn heeft Lloyd de Winter om twee redenen niet geraadpleegd, zegt hij. „Ik had hem nooit eerder gesproken, en ik veronderstelde dat David zijn opinie over het portret met zijn broer had afgestemd.”
Tak Labrijn vertelde aan NRC het schilderij te hebben gevonden bij een erfgenaam van twee tandartsen uit Parijs. In werkelijkheid is het schilderij op 17 juni geveild bij het kleine Parijse veilinghuis Duval Encheres. Daar werd het aangeboden als „toegeschreven aan Michaelina Wautier (1604-1689)”, een geliefde Vlaamse schilderes. Het werd verkocht voor 31.200 euro.
De 36ste editie van PAN Amsterdam, dit jaar met 125 kunst- en antiekhandelaren, begint zaterdag in de RAI met een opening voor genodigden. De beurs duurt tot en met zondag 26 november.
