EU laat Israël voorlopig ongemoeid ondanks schending van humanitair recht in Gaza

Posted on by admin

De Europese Unie pakt Israël voorlopig niet aan voor schending van humanitair recht in Gaza. Na diplomatieke dreigementen uit Brussel beloofde Israël de invoer van hulpgoederen via de VN weer mogelijk te maken. Israël krijgt nu eerst de kans te bewijzen dat het zich aan deze belofte houdt, bleek tijdens een vergadering van ministers van Buitenlandse Zaken. Sancties blijven als optie op tafel.

Eind vorige week bereikten Israël en de EU een akkoord over het hervatten van hulp. Zo moet Israël meer hulptransporten toelaten, drie grensovergangen voor hulp openen, waterleidingen herstellen en zorgen voor minimaal 25 bakkerijen en 20 keukens.

Over de vraag of Israël zich aan deze afspraken houdt, ontstond prompt verwarring. Eurocommissaris Hadja Lahbib (Crisisbeheer) zei dat de afspraken niet volledig werden nagekomen en dat er onduidelijkheid was over het aantal vrachtwagens dat Gaza nu binnenkomt. Volgens minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken, NSC) zijn er maandag 180 vrachtwagens met hulp doorgelaten, zondag 160. De ministers spraken daarom vanwege de verwarring af dat de EU zélf de afspraken gaat controleren en dat ambassadeurs daar tweewekelijks van op de hoogte worden gebracht. Aan het einde van de zomer maken de ministers de balans op.


Lees ook

De cijfers laten zien: er komen lang niet genoeg trucks met voedsel Gaza binnen

De cijfers laten zien: er komen lang niet genoeg trucks met voedsel Gaza binnen

Honderden trucks

EU-buitenlandchef Kaja Kallas onderstreepte dat er wel vooruitgang zichtbaar was, maar zei ook: „We moeten meer zien. We hebben een afspraak met Israël om de situatie op de grond echt te verbeteren. Maar het gaat niet om de afspraak, het gaat om uitvoering van de afspraak.” Zo lang de humanitaire situatie niet verbetert, „hebben we met zijn allen niet genoeg gedaan”.

Vanuit Gaza kwamen ook de afgelopen dagen berichten dat bij voedseldistributie en tijdens gevechten weer slachtoffers zijn gevallen. Het VN-kantoor voor coördinatie van humanitaire hulp (OCHA) meldde dat maandag zeven kinderen om het leven zouden zijn gekomen terwijl ze stonden te wachten bij een distributiepunt voor water. Donderdag zouden vrouwen en kinderen zijn omgekomen bij een distributiepunt voor voedsel. UNICEF noemde het vorige week nog een schande dat telkens weer mensen omkomen bij distrubtiepunten en riep Israël op zich te houden aan het internationaal humanitair recht. VN-organisaties waarschuwden ook voor een tekort aan brandstof. Vorige maand stelde UNICEF dat bijna zesduizend kinderen in Gaza ondervoed zijn, van wie er duizend slecht aan toe zijn.

Het gaat niet om de afspraak, het gaat om uitvoering van de afspraak

Kaja Kallas
EU-buitenlandchef

Het humanitaire akkoord dat Kallas sloot met de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, Gideon Saar, werd in Brussel meteen gepresenteerd als een diplomatiek succes. Als Israël inderdaad weer dagelijks hulp doorlaat, is dat een belangrijke doorbraak, ook al is de humanitaire nood daarmee bij lange na niet gelenigd. Vóór de Gaza-oorlog reden dagelijks honderden trucks naar Gaza.

Importstop

Het akkoord haalde ook de angel uit een steeds pittigere Europese discussie over Israëls optreden in Gaza. Traditioneel is de EU hopeloos verdeeld als het om Israël gaat. Ierland en Spanje zijn kritisch op Israël en zijn geneigd de kant van de Palestijnen te kiezen. Duitsland is gezien de Holocaust uiterst terughoudend in het bekritiseren van Israël.

Nederland koos in de Gaza-oorlog, die volgde op de terreuraanslag van Hamas en de gijzeling van Israëliërs, lang de kant van Israël. Op initiatief van Veldkamp onderzocht de EU dit voorjaar of Israël zich nog wel hield aan de humanitaire verplichtingen die zijn opgenomen in het Associatieakkoord dat het met de EU sloot. In het akkoord zijn de betrekkingen tussen Israël en de EU geregeld, het bevat onder andere voor Israël belangrijke afspraken over handel.

Palestijnen in Gaza begeleiden een hulptransport. Foto Dawoud Abu Alkas/Reuters

De EU stelde vervolgens formeel vast dat er „aanwijzingen” zijn dat Israël de humanitaire verplichtingen schendt die in artikel 2 van het akkoord zijn vastgelegd. De Europese Commissie stelde daarna, op verzoek van de regeringsleiders, een lijst op met mogelijke sancties. De meest vergaande optie is opschorting van het akkoord, maar daar is unanimiteit voor vereist. Dat is vrijwel niet haalbaar. Ook zouden handelsafspraken opgeschort kunnen worden. Zo’n besluit vereist een gekwalificeerde meerderheid – en dat is moeilijk als een groot land als Duitsland zou afhaken. Daarnaast zouden landen individueel sancties kunnen opleggen, zoals een importstop op goederen uit de bezette Westelijk Jordaanoever.

Kleine opening

De diplomatieke druk die ontstond door het Europese onderzoek was genoeg om Israël zover te krijgen de hulpverlening weer op te voeren. De hulpverlening was goeddeels overgenomen door de Israëlisch-Amerikaanse Gaza Humanitarian Foundation (GHF). Bij de distributiepunten van GHF vallen vaak doden als beveiligers het vuur openen op burgers die iets van de spaarzame hulpgoederen proberen te bemachtigen. Volgens de VN zijn op en rond GHF-distributiepunten in de afgelopen zes weken zeker 875 doden gevallen.

De EU wil niets te maken hebben met het GHF en drong bij Israël aan op hervatting van hulp op grotere schaal door de VN en bekende ngo’s. Het akkoord leidt dus mogelijk tot een lichte verbetering van de humanitaire situatie. Dat is hoe dan ook winst, al is het gezien de rampzalige situatie in Gaza slechts een kleine stap.

Het akkoord is tegelijk net genoeg voor de EU om voorlopig te ontkomen aan moeilijke beslissingen over zwaardere sancties. Met de overeenkomst is een kleine opening geschapen waardoor Israël voorlopig aan druk van de EU kan ontsnappen. Nederland heeft door de discussie over het akkoord te openen bereikt dat meer hulp wordt toegelaten tot Gaza. Boven aan de agenda staat nu een staakt-het-vuren en vrijlating van de gijzelaars, op die gesprekken heeft Nederland hooguit indirect invloed.

Related Posts

De controverse is nooit ver weg als de naam Mink Kok valt

Op 11 juni, op de laatste dag van zijn strafzaak in hoger beroep, komt Robert Mink Kok glimlachend de rechtbank binnen. Gekleed in een vale spijkerbroek, zwarte gympen en donkergroen shirt groet de tanige Kok iedereen vriendelijk.

Als de 64-jarige Amsterdammer plaatsneemt, legt hij een stapeltje stukken heel precies neer op de lessenaar die is gereserveerd voor de enige verdachte. Het is tekenend: Kok is een controlfreak.

En hij is gewend om voor zichzelf op te komen. Maar vandaag laat hij het woord aan zijn advocaat Mark Teurlings.

Lees ook

Mink Kok samen met schoonzoon aangehouden

Een eerder gemaakte foto van Mink Kok, rechts achterin de auto. Het Openbaar Ministerie heeft om de uitlevering naar Nederland gevraagd van Kok en de medeverdachte.

Wapenhandel

De rechtbank Rotterdam veroordeelde Kok in juni 2023 tot zes jaar celstraf voor betrokkenheid bij de smokkel van ongeveer vierhonderd kilo cocaïne en het opzetten van een drugslab om die harddrug te behandelen. Dat gebeurde volgens het Openbaar Ministerie in 2020, Kok zit sinds 2022 in voorarrest.

Volgens Teurlings is Kok echter onterecht veroordeeld. Sterker, tijdens de behandeling van het hoger beroep in Den Haag heeft de advocaat betoogd dat sprake is van misleiding. Volgens de strafpleiter bevat het dossier over de cocaïnesmokkel een gemanipuleerd proces-verbaal.

Dat is een brisante beschuldiging die past bij Koks moeizame verhouding met de Nederlandse overheid.

Die gaat terug naar het jaar 2000. In dat jaar werd Kok ook al vastgezet, toen op verdenking van grootschalige wapenhandel.

Waarom is de controverse nooit ver weg als de naam Mink Kok valt?

Gemanipuleerd

Het bewijs in de zaak tegen Kok komt – zoals zo vaak de laatste jaren – uit telefoons waarmee versleutelde berichten werden verstuurd. Ook Kok gebruikte zo’n telefoon, zoals te zien is in de documentaire Narcostaat van Danny Ghosen uit 2019.

Volgens het OM is Kok betrokken bij het versturen van een partij van vierhonderd kilo cocaïne die in 2020 tussen de bananen in een Duitse supermarkt belandde. Uit de berichten zou blijken dat Kok probeerde de cocaïne terug te krijgen.

Volgens Teurlings ontkent Kok die berichten te hebben verstuurd. Erger is volgens de advocaat dat de presentatie van die berichten in het dossier is bedoeld om de beschuldiging tegen Kok te versterken. Volgens Teurlings heeft een verbalisant foto’s toegevoegd aan de berichten die daar helemaal niet bij horen.

Zijn cynische glimlach vat samen wat hij al vaak over de overheid en het OM heeft beweerd: die kan je niet vertrouwen

En dus rept de strafpleiter over manipulatie. De ontkenning van die beschuldiging door het OM hoort Kok in stilte aan in de rechtszaal. Met een cynische glimlach die samenvat wat hij al heel vaak over de overheid en het OM heeft beweerd: die kan je niet vertrouwen. Net als bij de rechtbank luidt de eis negen jaar celstraf.

Wanneer de voorzitter van het hof de verdachte de gelegenheid geeft tot een laatste woord, zegt Kok alleen dat hij zich aansluit bij zijn advocaat. En dat is weleens anders geweest.

Perskamer

De queeste van Kok tegen de overheid begint in de jaren negentig. Als drugssmokkelaar profiteert hij van een controversiële opsporingsmethode, waarbij de overheid drugs doorlaat in de hoop zo de top van de georganiseerde misdaad in beeld te krijgen.

Een paar keer komt Kok in beeld, maar hij wordt niet vervolgd. Dat gebeurt pas in 1994, wanneer hij wordt gepakt voor wapen- en drugshandel. Een eerste veroordeling volgt. Kok vindt dat de overheid burgers betutteld met het drugsverbod. Die anarcholiberale houding levert hem in het milieu de bijnaam de Denker op.

In maart 2000 haalt Kok de voorpagina’s van alle kranten als hij opnieuw wordt vervolgd. Er is een heus arsenaal aan wapens gevonden, evenals ruim tweehonderdduizend xtc-pillen, in een appartement aan de Amsterdamse Nachtwachtlaan.

De 220 vuurwapens die werden gevonden in de woning aan de Nachtwachtlaan in Amsterdam. Foto Thomas Schlijper / HH

Zijn vingerafdrukken staan op de wapens, maar dat wil volgens Kok niet zeggen dat hij de eigenaar is van die spullen. In een besloten zitting krijgt hij de kans deze wat ongebruikelijke redenering toe te lichten. Volgens Kok is hij „een informatiepositie aan het opbouwen geweest” voor toenmalig officier van justitie Fred Teeven.

Dat mag niet bekend worden, aldus Kok: „Tijdens een openbare zitting ontken ik het.” Maar wat blijkt: door een fout is alles wat Kok tijdens de besloten zitting zei, te horen in de perskamer van de rechtbank.

Dat valt te lezen in een verslag dat NRC van de zitting maakte. Om het allemaal nog pijnlijker te maken, meldt de zaaksofficier ter zitting dat inderdaad contact is geweest met Kok, maar dat hij niet de formele status van informant heeft.

Liquidatie

Het is een netelig incident voor de rechtbank, die het niet lukte de vertrouwelijkheid te bewaken. Ook voor Kok is het onprettig. Kennelijk onderhoudt hij – de beroepscrimineel die zou strijden tegen de overheid – contact met de vijand: het Openbaar Ministerie. En het OM schroomt niet om contact te onderhouden met criminele kopstukken.

Uiteindelijk wordt Kok in deze zaak veroordeeld tot een straf van drieënhalf jaar cel. Hij brengt een groot deel van de Amsterdamse onderwereldoorlog die dan is uitgebroken, veilig door achter de tralies.

Want terwijl hij die straf uitzit, wordt hij opnieuw aangehouden, op verdenking van een liquidatie in 1993. Daarvan wordt De Lange, zoals hij vanwege zijn lange, ranke gestalte ook wel wordt genoemd, vrijgesproken.

Nadat hij in 2007 vrij is gekomen, vertrekt Kok naar het buitenland, en verblijft hij met name in Libanon. Daar is hij in 2013 ook veroordeeld, voor drugshandel. Een straf die hij heeft uitgezeten.

De vrijspraak in de liquidatiezaak speelt nu nog een rol. Kok heeft jarenlang ten onrechte in voorarrest gezeten, die tijd kan hij nu wegstrepen tegen een eventuele veroordeling. Of het zo ver komt, is nu in handen van het hof van Den Haag, dat deze woensdagmiddag uitspraak doet.

Lees ook

Brabantse criminelen werden stelselmatig onderschat. Dus kon Brabant een xtc-walhalla worden

Begrafenis van Piet, Ria en Sjef Verhagen, 2000.


Ook twintigers raken besmet met het ‘Vierdaagsevirus’. ‘De lawa is een goede afleiding van alle schermpjes’

‘Je eieren zijn bevroren, Gerta!” zegt een vrouw op een campingstoeltje terwijl ze een gekookt ei pelt. „Ja, weet je hoeveel koelelementen in die koelbox zitten?” krijgt ze als reactie.

De eieren delen de vrouwen uit aan deelnemers van de Nijmeegse Vierdaagse die voorbijlopen – dat is traditie. Langs de hele route zitten inwoners van de dorpen waar de deelnemers doorheen wandelen, om ze aan te moedigen. Een groepje veertigers draait ‘Ik tel tot drie’ van Guus Meeuwis terwijl ze met hun handen in de lucht zwaaien. Twee jonge kinderen delen stukjes komkommer uit aan de wandelaars. Een ouder kind probeert Engelse drop aan de man te brengen. Hij oogt vermoeid.

De wandelaars daarentegen zien er nog monter uit. Het is dan ook pas dag één van het wandelevenement, dat dit jaar duurt van dinsdag 15 tot en met vrijdag 18 juli. Voor deze eiditie schreven 47.000 mensen zich in. De gemiddelde leeftijd is de afgelopen jaren gedaald. Was die in 2019 nog 53 jaar, dit jaar is die 47,2 jaar. Vooral de leeftijdscategorie 21 tot en met 30 jaar groeit, terwijl het aandeel voor alle leeftijdscategorieën vanaf veertig jaar is gedaald ten opzichte van vorig jaar.

De gemiddelde leeftijd is de afgelopen jaren gedaald van 53 jaar in 2019 tot 47,2 jaar nu. Foto Bram Petraeus

„Ik merk dat leeftijdsgenoten het juist wel tof vinden dat ik meedoe aan een evenement dat bekendstaat als suf”, zegt deelnemer Janne Toonen (30). „Dat suffe karakter gaat er zo langzaam een beetje af.” Ze zit in het gras bij een rustpunt. De rijen voor de Dixies zijn lang. Ze draagt hetzelfde lichtblauwe hemdje als haar vriendin Dorrit van Galen (30), die naast haar zit.

„En ik zie om me heen dat mensen zichzelf graag willen uitdagen”, zegt Van Galen. „Dat merk je ook aan de toenemende populariteit van een competitie als Hyrox [acht kilometer hardlopen afgewisseld met acht fitnessoefeningen].” De uitdaging speelt ook voor de twee vriendinnen een rol. Van Galen: „Het is nu mijn derde keer, terwijl ik eigenlijk maar één keer wilde meedoen; ik heb het Vierdaagsevirus te pakken.” Toonen: „Het leek me ook gewoon heel leuk om het evenement eens van de andere kant mee te maken, nadat ik jarenlang naar de Vierdaagsefeesten ben gegaan.”

Huttentochten

Merel Wierenga (22) ligt met haar benen omhoog in het gras – goed voor de doorbloeding en het herstel. Haar zus Sanne Wierenga (25) plakt een blarenpleister op haar teen. Hun vriendin Inez Karthaus (22) omschrijft de Vierdaagse als „een sportieve prestatie met vooral heel veel gezelligheid onderweg”. Daarom doet ze mee. Sanne is sinds corona meer gaan wandelen, vertelt ze. Ze ziet bij veel studenten dat de „lawa” populair is geworden – een afkorting van „lange wandeling”. „Lekker lang wandelen in de natuur en dan een koffietje.” Karthaus: „En huttentochten in de zomer! Dat hoor ik ook steeds vaker.”

Inez Karthaus met zussen Merel Wierenga en Sanne Wierenga. Foto Bram Petraeus

„Gas op die lollie, kijk me ga-ga-gaan!” FeestDJRuud klinkt uit een boxje dat een wandelaar bij zich draagt. Ondertussen roepen mannen in fluorescerende hesjes: „Laatste ronde, laatste kansen!” Ze hebben zich tussen de wandelaars verspreid om de controlekaartjes te perforeren. Deelnemers die dat niet laten doen, krijgen na vier dagen geen Vierdaagsekruisje, de beloning voor het uitlopen van de Vierdaagse.

Strava

Bij een van de laatste rustpunten ligt Tim Bergmann (26) uitgeteld in het gras. Hij is meegegaan omdat een vriend dat vroeg – „Dan moet je wel” – maar ze lopen niet meer samen. Bergmann ziet op tegen morgen, hij kan zich op dit moment niet voorstellen dat hij de Vierdaagse nog een keer zal lopen, maar dat zeiden anderen uit zijn wandelgroepje na de eerste keer ook. Dat groepje bestond eerst uit drie man, nu zijn ze met negen.

Tim Bergmann. Foto Bram Petraeus

„Je zet gewoon wel een prestatie neer”, zegt Bergmann. „Het is fijn om ergens naartoe te werken.” Tijdens het evenement zelf, maar óók met trainen. „Anders zit ik maar op de bank.” Dat vond hij ook fijn aan de marathon, die hij onlangs rende . En ja, zijn marathontijd heeft hij op Instagram gedeeld. Over de Vierdaagse gaat hij waarschijnlijk niets delen, want zo actief is hij nou ook weer niet op sociale media. Hij kijkt op zijn smartwatch. „Hoewel ik Strava [een app waarmee je je sportactiviteit met vrienden kunt delen] nu wel aan heb staan.” Daar verschijnt dus straks zijn afgelegde route en tijd.

Ook bij Naomi Kemps (26) en Lars Mulder (27), die een eindje verderop uitrusten, was sprake van een kettingreactie. Kemps wilde meedoen aan de Vierdaagse omdat een vriendin het voorstelde – ze gaan vaak samen op wandelvakantie. Mulder vond het ongezellig dat hij zijn vriendin minder zou zien vanwege het trainen en schreef zich daarom ook in.

Naomi Kemps en Lars Mulder. Foto Bram Petraeus

Ook Mulder wandelde al graag. Tochten van een kilometer of 25 door de natuur. „Het is een goede afleiding van alle schermpjes. Bij zo’n afstand denk je aan andere dingen.” Of dat bij zo’n druk evenement ook lukt, moet hij nog „ondervinden”. „Maar bij die trainingsweekenden samen kon ik echt mijn hoofd leegmaken.”

De eerste dag zit er bijna op. Een stel van in de vijftig staat op van het gras. Bij de vrouw gaat dat moeizaam. „We zijn er bijna, schat”, zegt de man. „Nog drie dagen.” Hij begint hard te lachen.

Lees ook

Vier dagen lopen betekent voor veel Nijmegenaren een week niet slapen

Opbouw bij start en finish van de Vierdaagse.


Twee mannen die eeuwenoude Britse ‘Robin Hood-boom’ omzaagden, krijgen ruim vier jaar celstraf

Twee „ervaren boomspecialisten” die in 2023 de wereldberoemde gewone esdoorn omzaagden in het Britse Northumberland, moeten elk vier jaar en drie maanden naar het gevang. Dat heeft de rechtbank in Newcastle dinsdag bepaald, schrijven Britse media.

Door opzettelijke vernieling viel de eeuwenoude boom – vermoedelijk geplant in de 19e eeuw – op de Romeinse muur van Hadrianus, UNESCO-werelderfgoed. De boom figureerde ook in de film Robin Hood: Prince of Thieves (1991).

Op een stormachtige septembernacht bereikten Daniel Graham (Carlisle, 39) en Adam Carruthers (Wigton, 32) na een autorit van veertig minuten en een voettocht van twintig minuten de Sycamore Gap Tree. Carruthers zaagde de boom om en bestuurder Graham filmde de vandalistische daad die 2,5 tot 3 minuten in beslag nam.

Pas een maand na de vernieling werden de daders in de kraag gevat. Volgens de rechter genoot het tweetal van de negatieve publiciteit. Zo deelden ze foto’s van de vernielde boom en schermafbeeldingen van haatreacties. Ook was de actie goed voorbereid, gezien het meegebrachte materieel.

Lees ook

Het gat van de esdoorn

Het gat van de esdoorn

Sensatiezucht

De rechter denkt dat de mannen zich lieten leiden door „sensatiezucht en branie”. Ze gaat niet mee in Carruthers’ verweer dat hij dronken was, omdat het omzagen van een dergelijke boom flinke inspanning vereist. Ook het betoog van de advocaat van Carruthers, dat zijn client levenslang met een schuldgevoel zal rondlopen, kon een gevangenisstraf niet voorkomen. De rechter gelooft ook weinig van de onschuld van Graham, die zichzelf als meeloper ziet en de schuld volledig op Carruthers probeerde af te schuiven.

Door de actie van de heren is Northumberland een „symbool van ongerepte schoonheid” armer, stelt de rechter. Kunstenaars, toeristen en lokale bewoners hebben nu alleen de foto’s nog.

Slachtofferverklaring

Tijdens het achtdaagse proces sprak de aanklager van een „debiele missie” en het „arboreale equivalent van hersenloze gewelddadigheid”, schrijft The Guardian. Daarbij ontbeerden de mannen het fatsoen om verantwoordelijkheid te nemen voor de daden, stelde hij.

Verder droeg een advocaat namens de National Trust of the Sycamore Gap een slachtofferverklaring voor. „De vraag was waarom iemand dit zo’n mooie boom op zo’n bijzondere plek zou aandoen. Het ging het voorstellingsvermogen te boven.”