N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Ervaringen Je moet anders leren stoken, minder water in één keer gebruiken, zorgen dat je het geluid niet hoort. Maar mensen die gewend zijn aan de warmtepomp, zeggen dat hij goed bevalt.
Hans van Leeuwen (71)
‘Zoek eerst goed uit of een warmtepomp het wel aankan’
Foto’s Olivier Middendorp
‘Ik ben nu tevreden met mijn warmtepomp, maar het heeft wel even geduurd voor het zover was. Heel belangrijk is van tevoren bepalen hoe groot de warmtepomp moet zijn; daar zouden leveranciers meer aandacht voor moeten hebben.
Wij hebben sinds drie jaar een hybride warmtepomp van 4 kW, dat bleek te weinig om het goed warm te krijgen. Een 6 kW-pomp zou in ons geval beter zijn, maar die was er toen nog niet. Bij een tussenhuis kun je met een 4kW-warmtepomp goed uit de voeten, maar bij een hoekhuis of twee-onder-een-kap, met dus een extra blinde muur aan de buitenkant, is het toch lastig.
De oplossing bleek te zitten in de instellingen: de cv gebruiken bij iets lagere temperatuur en de warmtepomp bij iets hogere. Nu is het ook bij een buitentemperatuur net boven het vriespunt comfortabel.
Vroeger verstookten we ongeveer 1.800 à 1.900 m3 aan gas, in 2019 wisten we dat terug te brengen tot 1.200 à 1.300 m3, door ons huis beter te isoleren (HR++glas, ventilatortjes onder de radiatoren, bodemisolatie, muur- en dakisolatie) en zuiniger stoken. Met de warmtepomp verstoken we nog maar 435 m3. Natuurlijk verbruiken we wel meer elektriciteit, maar dit is toch een stuk milieuvriendelijker en goedkoper.
Een vriendin krijgt binnenkort ook een warmtepomp, zij heeft prachtige designradiatoren, maar die ventilatortjes zijn daar weer niet geschikt voor. Je mag hopen dat zo’n leverancier van tevoren zegt: denkt u er wel aan dat u bij aanschaf van een warmtepomp ook andere radiatoren moet nemen. Want die ventilatortjes zijn echt noodzaak als je geen vloerverwarming hebt.
Je moet ook anders stoken met een warmtepomp. Zo moet je de thermostaat ’s nachts maximaal 1 tot 1,5 graad lager zetten dan overdag, want als je de kamer ’s ochtends wilt verwarmen van 15 naar 20 graden redt een warmtepomp dat echt niet in een paar uur.
Dat de buitenunit voor geluidsoverlast zou zorgen is trouwens onzin: als je hem een stukje van ramen afhangt, bijvoorbeeld aan de zijkant van je huis, of bovenop een dakkapel, heeft niemand daar last van. En hij draait natuurlijk sowieso niet als je buiten kunt zitten met lekker weer. Het zijn dan ook grotendeels indianenverhalen: je hoort alleen een beetje zachte ruis, that’s it.”
Ernst Ferro (42)
‘Niet achter elkaar douchen, dan gaat het goed’
Foto Sake Elzinga
‘Met de aanleg van onze warmtepomp ben ik ongeveer een maand bezig geweest. Vanaf het begin zijn we er tevreden mee. Alleen hadden we wel regelmatig koud water tijdens het douchen: dan zat er onvoldoende heet water in het buffervat, als je heel veel warm water achter elkaar gebruikt is het op een gegeven moment op. Het weer opwarmen van dat vat kost ongeveer een uur. De oplossing was minder in één keer gebruiken. En als ik onder de douche sta en merk dat hij het niet trekt dan draai ik de kraan wat dichter. Met een kleinere straal gaat het wel goed.
Ik werk deels thuis en op mijn kamer boven kreeg ik het niet warm. Daar hangt nu een infraroodpaneel en daar red ik het prima mee. Een warmtepomp is ‘langzaamaan verwarming’: je moet niet proberen het in een uurtje warm te krijgen. Maar daar hou je rekening mee.
We wonen in een vrijstaande woning uit 1968 en hebben het eerst grondig geïsoleerd: vloer-, spouwmuur- en dakisolatie, de radiatoren hoger en iets naar voren geplaatst én nog extra isolatie aangebracht tussen de radiator en de muur. Dat bleek voldoende om een warmtepomp te kunnen nemen: ventilatortjes op de radiatoren waren niet meer nodig. We verbruiken nu ongeveer 2.500 kWh per jaar extra, maar natuurlijk geen gas meer en zijn al met al zeker de helft goedkoper uit.
Waar ik bepaald niet blij mee ben is het afschaffen van de salderingsregeling voor zonnepanelen. Bovendien houdt het huidige energieplafond geen rekening met warmtepomphouders, die natuurlijk meer stroom moeten verbruiken. En wat ik echt een slechte zaak vind, is dat je alleen subsidie krijgt als je een waterpomp laat installeren door een erkend bedrijf. Dat kost tienduizenden euro’s. Maar ik deed het zelf. Het is ook niet logisch in deze tijd van arbeidstekorten. Als mensen het zelf zouden kunnen doen zouden veel meer mensen die dingen plaatsen.”
Musetta Blaauw (39)
‘De kosten hebben we in korte tijd terugverdiend’
Foto Kees van de Veen
‘We kochten het huis in 2012. Er was bij de laatste renovatie isolatie aangebracht op de muren en het dak. We hebben alle kozijnen en glas vervangen en ook het glas-in-lood in dubbel glas laten maken. De vloer kon niet worden geïsoleerd omdat er, heel suf, beton is gestort in de kruipruimte.
We wonen aan de rand van het aardbevingsgebied. Door de verzakkingen kan ik mijn hand onder de voordeur door steken. Waardeloos natuurlijk, maar wel handig voor de stekker van de elektrische auto.
In januari 2020 zei ik tegen mijn man dat ik van het gas af wilde. Van de NAM hadden we twee keer een bedrag uitgekeerd gekregen, een algemene compensatie en compensatie voor de WOZ-waardedaling. Dat geld hebben we gebruikt om een deel van de warmtepomp te betalen. Hij kostte 19.000 euro, inclusief installatie, een warmwatervat van 500 liter en de binnen- en buiten-unit. Met de huidige gasprijzen, wij verbruikten 2.300 kuub gas per jaar, hebben we de aanschaf al bijna terugverdiend. In zo’n korte tijd, dat hadden we nooit verwacht.
Mijn grootste zorg was of we het huis snel verwarmd konden krijgen als het buiten erg koud is. Daarom plaatsten we ook drie infraroodpanelen in de woonkamer, maar die gebruiken we niet.
In het begin klaagden de buren over het geluid, het trilde door de muren heen. De pomp stond op een plaat, direct op de tegels. Onze buurman, die civiele techniek heeft gestudeerd, dacht mee over een oplossing. We zetten er rubberen blokken onder en nu er geen geluidsoverlast meer is, willen beide buren er ook één.
We hebben de pomp intussen drie winters meegemaakt en eigenlijk kan ik nu pas zeggen dat ik goed met ’m kan omgaan. Net als met een huisdier moet je het ding leren kennen, hoe je ermee moet spelen, hoe je hem efficiënter warm laat draaien, hoe je in zachte en koude omstandigheden zorgt dat alles in balans blijft. Het is niet zo appeltje-eitje als een cv-ketel. De monteur zei dat we hem altijd stationair moeten laten draaien, maar we ontdekten dat het bij ons huis beter past om hem ’s nachts terug te laten schakelen. Het huis koelt snel af, dus als je hem de hele nacht laat draaien, kost dat meer energie dan ’s ochtends even een flinke boost geven om het huis te verwarmen.”
Judith van Wijk (46)
‘Overdag slaat hij een enkele keer aan, ons stoort het niet’
Foto David van Dam
‘Zeven jaar geleden woonden we in de binnenstad van Den Haag. We wilden naar deze plek in Rijswijk omdat dit toen ‘de meest duurzame wijk van Nederland’ werd genoemd. Alleen de muren waren gebouwd, verder mochten we alles zelf indelen en aanleggen. Warmtepomp en zonnepanelen waren verplicht, de bron was al geslagen tijdens de bouw. We voelden ons pioniers, uit duurzaamheidsoverwegingen wilden wij leven zonder gas, we hadden toen nooit kunnen voorzien dat er een energiecrisis zou komen.
De pomp was een behoorlijke aanslag op ons budget, de zonnepanelen hebben we een jaar later aangelegd zodat we daar nog even voor konden sparen. Het eerste jaar hadden we dan ook een hoge elektriciteitsrekening, nu zijn we met twintig zonnepanelen energieneutraal. De kosten voor de panelen hebben we er al uit. Alleen de omvormer, die tien jaar meegaat, moet over een paar jaar worden vervangen en dat kost een paar duizend euro.
De technische ruimte hebben we beneden gemaakt, in de gang naast de wc. Niet op zolder waar ze vaak worden geplaatst. We waren gewaarschuwd dat de warmtepomp veel geluid maakt. Als we slapen, laadt hij op. Overdag slaat hij een enkele keer aan, maar met de kinderen is er altijd reuring in huis, dus wij hebben er geen last van.
Ik heb een keer onder een ijskoude douche gestaan. De dag ervoor waren de stoppen doorgeslagen door kortsluiting van de broodrooster en toen was ook de warmtepomp ontregeld, maar dat had ik niet gemerkt. Het duurt 24 uur om het huis op te warmen, maar het koelt ook heel langzaam af.
We hebben nog één keer problemen gehad. De man van de zonnepanelen maakte een fout waardoor de hoofdschakelaar eruit knalde. Allerlei apparatuur was kapot: computers, kookplaat, oven, wasmachine. En de warmtepomp. Alles is vergoed, maar je zit wel meteen een week met koud water.”
De dit jaar vernieuwde Golf was naar VW-gebruik geen revolutie. De neus werd aangepast, de benzine-driecilinder van de basisversies afgelost door een getemde variatie op de grotere viercilinder die in duurdere Golfs al langer meedraaide. Echt nieuws was er ook; twee verse plug-in-hybrides. De sterkste met 272 pk kun je laten staan maar de andere, de eHybrid 50 Edition met 204 pk, viert het vijftigjarig bestaan van de Golf met recordcijfers. Volgens Volkswagen komt hij elektrisch 142 kilometer ver. Dat lukt. Na de laatste laadbeurt geeft het beeldscherm er zelfs 143 aan. Als de 19,7kWh-accu leeg is, kun je met je benzinemotor en veertiglitertank gewoon door op benzine, en ook dan wordt het geen zuiplap. Nuchter Nederland slaakt een zucht van verlichting. Eindelijk gezond verstand in die gehate energietransitie.
De marathon-plug-in is in opkomst. Eerst was de oplaadbare hybride een opportunistische farce voor de klimaatbühne. Hij liep twintig kilometer elektrisch, waarna de verbrandingsmotor het klassiek op een zuipen zette. Daar zaten de fabrikanten niet mee. Die paar uitstootvrije kilometers drukten mooi de verbruiksgemiddelden en daarmee ook de zuiver theoretische CO2-emissies die de politiek in haar grenzeloze naïviteit voor praktijkwaarden aanzag. Dat boerenbedrog heeft een merk als Mitsubishi met de Outlander geen windeieren gelegd. Omdat de overheid geloofde dat het hybride stekkerding echt hielp tegen klimaatverandering, rolde Den Haag de loper voor hem uit met onaanvaardbare fiscale voordelen. Terwijl hij in de bittere praktijk zo honds als bijna alle grote suv’s gemiddeld 1 op 10 liep. De stommiteit heeft de belastingbetaler die er niet van profiteerde een hoop geld gekost.
Zoom in voor alle details van de Golf eHybridKlik op de punten voor uitleg over de details.Foto Merlijn Doomernik
Toen elektrisch rijden volwassen werd, dacht ik dat het laatste uur voor de plug-in had geslagen. Dat bleek een ernstige vergissing. Hij is wat in de politiek de rechtse wind is, het nurkse nee tegen de priesterlijke toon van het klimaatwezen. Nu de subsidievoordelen voor elektrische auto’s worden afgebouwd en het utopische geloof in de EV een beetje dood is, is hij als pragmatisch compromis helemaal terug. Zijn troef is dat hij elektrisch nu fors verder komt dan in zijn gezellenjaren. Een bereik tot 100 kilometer werd gangbaar, waardoor de jongste plug-in-generatie grotendeels of helemaal elektrisch rijdt. Steeds vaker zijn ze bovendien voorzien van snelladers, waardoor je ook langs de snelweg bij kunt laden. Wie met zijn Tesla iets te vaak bij Fastned in de wachtrij heeft gestaan, zal niet immuun zijn voor de lokroep van een flexibeler alternatief. Tegelijkertijd wringt de plug-in-renaissance zorgwekkend met de doelstelling van een volledig emissievrij wagenpark. Als alle Tesla-spijtoptanten dit traject verkiezen zijn de rapen gaar.
Ontroerend vertrouwd voor VW-rijders: het kwadrant voor de raambediening en de spiegelverstelling.
Foto’s: Merlijn Doomernik
Rustgevend voorspelbaar
Dat bezwaar zal de consument niet weerhouden. Die kijkt alleen naar de kosten. Voor de wonder-Golf vraagt VW 45 mille, grofweg de gemiddelde nieuwprijs van een auto in 2023. Als plug-in grijpt hij naast de SEPP-subsidie voor particulier aangeschafte elektrische auto’s, maar het kan zijn dat leasemaatschappijen met hem twee vliegen in één klap denken te slaan. Hij biedt de lusten van schoon rijden zonder de lasten van een beperkt bereik en tijdrovende laadstops, al kan de Golf snelladen tot 40 kW. Ik verbruikte alleen benzine omdat de importeur niet om de hoek zit, maar na ruim 500 kilometer had ik elf liter nodig om de tank weer vol te krijgen. Dat hadden er tien kunnen zijn als ik me meer had ingehouden dan ik deed toen ik ontdekte dat de eHybrid heel aardig reed. Dat is echte vooruitgang, want veel rijplezier viel aan de eerste Golf-plug-in, de GTE, niet te beleven. Nu is hij goed. Hoewel VW een zware batterij onder de achterbank propte en de brandstoftank parkeerde onder de laadvloer van de kofferruimte, die met 280 liter trouwens 100 liter kleiner uitviel dan bij de ‘gewone’ Golf, stuurt hij als een echte Golf; zo rustgevend voorspelbaar, dat je na drie minuten bent vergeten wat je rijdt. Helemaal nu de ergste gebreken van de achtste generatie Golf zijn verholpen. De achterlijke slidebars voor de stuurbediening zijn gewone knoppen geworden, waardoor je niet meer per ongeluk met uitgeschoten duim de cruisecontrol van 100 naar 120 laat schieten. De 50 Edition is een even saai als wonderbaarlijk praktisch, efficiënt vervoermiddel. Binnen is alles zwart, buiten blijft alles groen door een niet eens meer theoretische CO2-uitstoot van 7 gram per kilometer. Vind wat je vindt, maar hij kan wat.
In zijn veelbesproken boek Generatie Angststoornis (2024) onderzoekt de Amerikaanse sociaal psycholoog Jonathan Haidt de wereldwijd toegenomen psychische problemen bij jongeren – en geeft hoofdzakelijk sociale media de schuld. Komende week verschijnt over diezelfde jongeren het boek Generatie Zelfvertrouwen, waarin de Nederlandse wetenschappers Eveline Crone en Renske van der Cruijsen beschrijven onder welke omstandigheden Generatie Z (geboren tussen 1995 en 2012) haar plaats in de wereld moet vinden: er is een woningcrisis, een klimaatcrisis, een zorgcrisis; kinderen krijgen het niet automatisch beter dan hun ouders, kunstmatige intelligentie bedreigt de arbeidsmarkt en veel mensen hebben twee levens te managen, één offline en één online.
De meeste Gen Z’ers zijn nu adolescenten (10-24 jaar) en de adolescentie is de periode waarin je uitvogelt: wat ben ik voor iemand, wat past er bij mij? Generatie Zelfvertrouwen legt uit hoe je een gezond zelfbeeld ontwikkelt. Dat is het onderwerp waar Van der Cruijsen (34) twee jaar geleden bij Crone (48) op is gepromoveerd. Van der Cruijsen is nu universitair docent orthopedagogiek aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, Crone is hoogleraar ontwikkelingsneurowetenschap aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Is de titel van jullie boek een verwijzing naar ‘Generatie Angststoornis’?
Crone, lachend: „Hoe zullen we dit eens beantwoorden… Dat boek schetst wel zo’n doemscenario dat we een tegengeluid nodig vinden. Jongeren zouden een speelbal zijn van sociale media, terwijl wij juist zien dat jongeren de kracht hebben om de samenleving te veranderen en vernieuwen. En dat hun hersenen goed zijn uitgerust om een gezond zelfbeeld te ontwikkelen. Er is een mentalegezondheidscrisis onder jongeren, wereldwijd, dat zien alle wetenschappers. Maar daarvoor is niet slechts één verklaring sluitend.” Van der Cruijsen: „Generatie Angststoornis kwam trouwens pas uit aan het einde van ons schrijfproces.”
Jullie noemen een reeks problemen die jongeren tegenkomen. Sommige ervan waren vroeger waarschijnlijk erger, zoals oorlog en het gevoel niet gehoord te worden.
Crone: „Ja, de Tweede Wereldoorlog was erg en er zijn mensen die daar hun hele leven last van houden. Maar dat betekent niet dat je de uitdagingen van nu niet serieus moet nemen. En er zijn problemen bijgekomen: klimaatverandering, polarisatie, nieuwe geopolitieke problemen… Jongeren ervaren daar veel onzekerheid over. Alles komt ook ieder moment van de dag op hun telefoon binnen.”
Jullie schrijven dat er geen bewijs is dat jongeren van nu zwakker zijn dan eerdere generaties…
Crone onderbreekt: „Ik denk dat ze stérker zijn. Je moet er maar mee om kunnen gaan, dat altijd alles direct binnenkomt. Dat doen jongeren ongelooflijk goed. Ik denk dat ze sterker in hun schoenen staan dan ik vroeger. Die kracht probeer ik altijd te benadrukken. Ik wil weten: wat geeft jongeren kracht?”
En?
Crone: „De mogelijkheid om ergens aan bij te dragen. Het gevoel om gehoord, gezien, gerespecteerd te worden. Die behoeften zijn in de levensfase van jongeren uitvergroot. Tijdens de covidlockdowns werden jongeren hard geraakt in hun fundamentele behoeften, maar dan gingen ze toch vaak bijvoorbeeld in de teststraat helpen. Vaak dezelfde jongeren als die naar illegale feesten gingen, waar mensen over klaagden.”
Maar dat was toch ook gevaarlijk, eerst naar een illegaal feest en dan in een teststraat helpen?
Crone: „Ik bedoel dat mensen vaak niet beseffen dat jongeren graag iets voor de samenleving willen doen. Daarom stoort de term snowflakes me ook zo.”
Zo worden Gen Z-jongeren vaak genoemd omdat ze overgevoelig zouden zijn. Ze zijn onzeker en hebben vaak mentale problemen.
Crone: „Maar de term snowflakes suggereert dat ze omvallen als je ertegenaan blaast. Dat klopt gewoon niet. Wij hebben net onderzoek gedaan, nog ongepubliceerd, onder jongeren die we vanaf het begin van de coronapandemie hebben gevolgd. Daaruit blijkt dat maar 16 procent in een heel negatieve stemming raakt bij crisis en 27 procent matig wordt geraakt. Jongeren die geraakt worden zijn ook degenen die zich minder onderdeel van een groep voelen. Jongeren voor wie dat niet geldt, zijn veerkrachtiger.”
Lees ook
De foto-expositie Pretty Dark laat de onzekerheid zien achter het ogenschijnlijk perfecte plaatje van jongeren.
Ook Generatie Zelfvertrouwen gaat in op de effecten van sociale media. Die bieden jongeren, toch al op zoek naar wie ze zijn, eindeloos veel extreem positief vergelijkingsmateriaal (vakanties, feestjes, mooie kleren) waar ze zichzelf al snel negatief bij vinden afsteken. Online is de drempel voor schelden en roddelen lager en het komt even hard aan. Socialemedia-apps zijn opzettelijk verslavend gemaakt, dus mensen zitten er snel te lang op. Jongeren die gevoelig zijn voor bijvoorbeeld eetstoornissen of gokverslaving raken door wat ze zien makkelijker in problemen. En er is online porno; dat zien jongeren gemiddeld vanaf hun elfde. „Dat er een keer een plaatje voorbijkomt, betekent niet dat ze dan al zelf filmpjes opzoeken”, zegt Van der Cruijsen. „Maar op een gegeven moment wel natuurlijk. Wat doet dat met je zelfbeeld? In een brainstormsessie vooraf zeiden jongeren: dat onderwerp móét echt in het boek. Het houdt ze bezig.”
Jongeren willen niet dat hun ouders met hen over porno praten, schrijven jullie, maar wél dat iemand duidelijk vertelt dat porno onrealistisch is en geen praktisch bruikbare informatie over seks biedt.
Van der Cruijsen: „Als ouders expliciet met een preek over porno komen, kunnen kinderen in de weerstand schieten. Maar uit Nederlands onderzoek blijkt dat het wel goed is om met je kinderen te praten over liefde en respect. En uit onderzoek van Rutgers blijkt dat jongeren graag voorlichting op school willen. Ze zijn vaak superonzeker over seks. Dan is het fijn te horen dat porno nep is.”
Jullie benadrukken dat sociale media niet de enige oorzaak zijn van mentale problemen bij jongeren, maar jullie noemen ook een hele reeks aangetoond problematische kanten van socialemediagebruik.
Crone: „We willen zeker niet zeggen: sociale media, niks aan de hand. Maar vaak worden in onderzoek de verkeerde vragen gesteld, bijvoorbeeld of het aantal uren dat jongeren op Instagram zitten, samenhangt met sociale problemen. Ik denk: wat zíén ze dan op Instagram? En hoe gaan ze met misinformatie om? Als je jongeren geen mobiel geeft, is niet alles meteen opgelost. Als dat zo was zou ik superblij zijn, dan gingen meteen alle telefoons in een kluis.”
Van der Cruijsen: „Bepaalde aspecten van je identiteit deel je makkelijker online. Het is makkelijker om op sociale media een regenboogvlag te plaatsen dan om er op school mee rond te lopen.”
‘Mijn vader leerde mijn moeder kennen toen hij op de zeevaartschool zat in Vlissingen, waar mijn moeder woonde. Hij werd werktuigkundige op de vrachtschepen van HAL en later op de bananenschepen van Van Nievelt Goudriaan.
Als zeemansvrouw stond mijn moeder er zes tot negen maanden alleen voor, wanneer mijn vader op zee zat. Een zeer zelfstandig bestaan waarin ze alles moest beslissen, inclusief de financiële zaken en de opvoeding van mijn broer en mij. Je zou kunnen zeggen dat ze een prefeministisch bestaan leidde, waarin zij de touwtjes in handen had.
Communicatie tussen hen ging per brief. Die brieven waren soms weken onderweg, zeker als het schip een overtocht op de oceaan moest maken. Bij uitzondering kon er ook gebeld worden via Scheveningen Radio, waarbij je steeds ‘over’ moest zeggen. Verder werden er bij speciale gelegenheden telegrammen gestuurd. Dat was een kostbare aangelegenheid omdat je per letter, spatie en leesteken moest betalen.
Net als andere vrouwen van koopvaardijofficieren voer ze regelmatig mee met mijn vader, op reizen door Europa en (Zuid-)Amerika. Daartoe reisde ze met trein, boot of vliegtuig naar de haven waar het schip lag. Dat was bijzonder in de tijd dat er van massatoerisme nog geen sprake was, laat staan dat vrouwen zelfstandig op reis gingen. Mijn broer en ik verbleven die maanden dan bij mijn oma of bij een vriendin van mijn moeder.
Mijn vader overleed in 1981 aan een hartaanval, mijn moeder overleefde hem veertig jaar. Omdat ze te zeer gehecht was aan haar vrije bestaan, heeft ze nooit meer een andere man gehad. Over het voor velen onbekende bestaan van zeemansvrouwen ben ik bezig met een documentaire, Zeemansvrouwen. Die verschijnt in 2025.”
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/02/data97383605-9af9d3.jpg%7C//images.nrc.nl/5v90UfjQyBl6N-1WueplC5HFCaU=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/02/data97383605-9af9d3.jpg)
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/02/data97383618-852492.jpg%7C//images.nrc.nl/ZLr5Qc22AFq1dW2TF3gdj67UZNY=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/02/data97383618-852492.jpg)
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/02/data97383521-9941c3.jpg%7C//images.nrc.nl/MwO-oAhyX9V5RJ1cOuVAUMgw8Hc=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/02/data97383521-9941c3.jpg)
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/02/data97383536-ebd196.jpg%7C//images.nrc.nl/LqjkY_fh0m_SHyXwNL_LNG5RnTA=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/02/data97383536-ebd196.jpg)
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/02/data97383490-736f81.jpg%7C//images.nrc.nl/EYgomPf9mFrTWB0WOw35w85TRQo=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/02/data97383490-736f81.jpg)
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/02/data97383451-b38546.jpg%7C//images.nrc.nl/GK1xItRzTbTfj_rMvA4byQ4_vDE=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/02/data97383451-b38546.jpg)
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/01/nrcgidswarmtepompfeature4.jpg)
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data97153536-474cf4.jpg)
