Elektrisch rijden is in Nederland fors duurder geworden dan rijden op benzine. Dat becijfert de ANWB in zijn jongste Elektrisch Rijden Monitor.
Elke gereden kilometer van een elektrische auto kost 76 cent, 9 cent méér dan bij een benzinewagen. Wie in een EV (elektrisch voertuig) van Maastricht naar Leeuwarden rijdt (zo’n 325 kilometer), is dus 247 euro kwijt, 29,25 euro meer dan in een benzineauto.
Dat gaan een boel autobezitters in Nederland merken. Hoewel een overgrote meerderheid van de auto’s hier nog op gas of benzine rijdt, groeit het aandeel elektrisch snel. Volgens de RAI Vereniging, de vertegenwoordiger van de autobranche, is zo’n 14 procent van de auto’s in Nederland op dit moment elektrisch of hybride. Dat is ruim vier keer meer dan vijf jaar geleden.
Drie vragen over de prijs van elektrisch rijden.
1
Waarom is elektrisch rijden duurder geworden?
Dat heeft te maken met drie dingen: belastingen, afschrijvingen en subsidies. Het belangrijkste is de motorrijtuigbelasting. Tot nu toe gold die niet voor eigenaren van EV’s, maar dat voordeel verdwijnt. Vanaf januari gaan EV-rijders een kwart van het normale tarief betalen, vanaf 2026 is dat 75 procent, en over vijf jaar is het helemaal gedaan met de vrijstelling.
De motorrijtuigbelasting is extra nadelig voor elektrische voertuigen, die door de batterijen vaak relatief zwaar zijn. Bij het berekenen van deze belasting telt het gewicht namelijk mee. Autobrancheorganisatie Bovag rekende uit dat de wegenbelasting voor een elektrische Volkswagen ID.3 per kwartaal zo’n 60 euro hoger zal zijn dan die voor de vergelijkbare benzine-Volkswagen Golf.
Ook de aanschafsubsidie voor EV’s wordt geschrapt. De 2.950 euro die je nu nog terugkrijgt bij aanschaf van een nieuwe auto is volgend jaar verdwenen. En voor tweedehands EV’s verdwijnt de subsidie van 2.000 euro ook. Harm Zeven, expert elektrisch rijden van de ANWB, is niet blij met de ontwikkeling. „Je kunt als overheid wel aan knoppen draaien, maar je moet ze niet zomaar aan- en uitzetten zonder te kijken wat er gebeurt. Dat is wel wat er nu aan de hand is.”
Wat ook niet meehelpt, is dat elektrische auto’s sneller hun waarde verliezen dan verwacht en bovendien sneller dan benzineauto’s. Zo was een nieuwe Tesla Model 3 vier jaar geleden nog 51.000 euro waard, maar kun je de auto nu voor minder dan 20.000 euro krijgen. Dit komt door technologische vooruitgang. Nieuwe modellen worden continu verbeterd, vooral op het gebied van actieradius en laadsnelheid. Een auto die je nu koopt, is vaak al verouderd voordat je hem goed en wel hebt afbetaald en dat drukt de restwaarde van oudere modellen. Wie vroeg een EV kocht, is daardoor vaak de dupe van de technologische vooruitgang.
2
Wat betekent deze ontwikkeling voor de overstap naar elektrisch rijden?
De verduurzaming van Nederland lijkt er in ieder geval niet mee geholpen. Zeven van de ANWB vreest dat veel consumenten minder snel de overstap naar elektrisch rijden zullen maken als de voordelen verdwijnen. „En dan zal de productie ook terug worden geschroefd, zoals je nu al ziet bij Volkswagen.”
Op dit moment zijn elektrische auto’s nog wel onverminderd populair. Dit jaar zijn er al 115.000 elektrische voertuigen verkocht; één op de drie nieuwe auto’s is dus elektrisch. In totaal rijden er nu 571.000 volledig elektrische auto’s rond in Nederland.
3
Is er dan alleen maar slecht nieuws voor iedereen met een elektrische auto?
Nee. Er is een kleine groep die met een EV nog steeds goedkoper uit is, vooral eigenaren van zonnepanelen die thuis kunnen laden. Voor hen is laden een stuk goedkoper dan tanken. Laden kost gemiddeld 9 cent per kilometer, bij benzine is dat nu 14 cent.
Ook daalt de aanschafprijs van elektrische auto’s gestaag. Vorig jaar waren er zeven modellen onder de 35.000 euro. Dat is in 2024 gestegen naar zestien modellen. De gemiddelde Nederlander wil niet meer dan 34.500 euro uitgeven aan een nieuwe elektrische auto, volgens de ANWB.
Toch zitten de meeste modellen nog boven de 50.000 euro, waardoor de overstap naar elektrisch rijden vooral financieel haalbaar is voor mensen met een hoger inkomen. Momenteel gaat 30 procent van de nieuwe EV’s naar particulieren en de rest naar zakelijke rijders.
