Het is de ontknoping van een al jaren durende vete tussen de toezichthouder en afvalverwerkingsbedrijf N+P: de Raad van State heeft geoordeeld dat het bedrijf maatregelen moet nemen tegen de overlast van vliegen die omwonenden ervaren. Dat blijkt uit een uitspraak van vorige week van de hoogste bestuursrechter, waar omgevingsdienst DCMR dinsdag op de website over publiceerde.
In de Rotterdamse wijk Heijplaat, een enclave met ongeveer 1.700 inwoners midden in het havengebied, hebben omwonenden van de afvalverwerker al jarenlang last van vliegen. Volgens onderzoek door het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen (KAD) is sprake van een verhoogde vliegenpopulatie en is die afkomstig van het Limburgse afvalbedrijf N+P. Dat verwerkt sinds 2016 het verpakkingsafval (vooral plastics) van tien gemeenten.
Omwonenden klaagden dat ze nauwelijks meer buiten konden zitten in de zomer. „Op vlees en zoetigheid komen die beesten direct af”, zei Heijplaater Rinus Groen in 2022 tegen NRC in zijn met vliegenvallen behangen tuin.
Lees ook
Hoeveel vliegen zijn teveel vliegen?
Het probleem bij de kwestie was: in Nederland bestaat geen norm voor vliegenoverlast. Er is nooit vastgelegd hoeveel vliegen ‘normaal’ zijn. Dat leidde tot een uitgesponnen juridische discussie tussen omgevingsdienst DCMR en N+P, die regelmatig werd gevoerd in de rechtbank.
DCMR wilde dat het bedrijf maatregelen nam, zoals een bestrijdingsplan opstellen. Ook moesten containers die buiten staan permanent afgedekt worden en mocht het bedrijf geen overslag uitvoeren tussen duwbak – een soort transportschip – en wal in de zomer: de primaire overlastperiode.
Het bedrijf kwam tegen de maatregelen in het verweer, onder meer met het argument dat er voor vliegen geen regels bestaan in Nederland. Ook stelde het al veel te doen, en twijfelde het aan de kwaliteit van de rapporten van het KAD. Daarin zou bijvoorbeeld niet voldoende zijn vastgesteld dat N+P verantwoordelijk is voor de overlast.
Omwonende blij
Daar is de hoogste bestuursrechter het niet mee eens. Het bedrijf kan weliswaar niet verplicht worden om alle overlast buiten de muren van N+P te voorkomen, maar het moet wél de voorgeschreven maatregelen doorvoeren. Het rapport van KAD dient als voldoende basis om aan te nemen dat N+P verantwoordelijk is voor de overlast.
Omwonende Rinus Groen laat telefonisch weten dat hij „blij” is met de erkenning dat N+P de overlast veroorzaakt. „Of het beheerplan dat er komt voldoende is, dat zal met de tijd moeten blijken.” Groen zegt dat zijn „woongemak” nog altijd flink wordt aangetast en dat in de tuin zitten vaak nog steeds lastig is. „Je ziet wel dat je het steeds meer accepteert. Als je iemand op bezoek hebt en die zegt ‘wat een vliegen’, dan denk ik vaak: dit valt nog wel mee.”
In een advies van de GGD schreef de dienst eerder aan de gemeente dat vliegen etenswaren kunnen besmetten met ziektekiemen en dat overlast door vliegen tot stress kan leiden, net als bijvoorbeeld geuroverlast.