Een mug shot, dan naar Mar-a-Lago

Dinsdagavond, kwart over acht Nederlandse tijd, zijn alle ogen gericht op het gerechtsgebouw in New York. Dan moet verdachte Donald T. zich melden voor de voorgeleiding, waar hij zal horen waarvan het openbaar ministerie hem verdenkt.

Omdat hij een voormalige president is, zal de verdachte worden begeleid door een gewapend escorte van de Secret Service. De kans bestaat dat de politie hem uit respect voor zijn vorige functie geen handboeien zal omdoen zoals gebruikelijk bij het opbrengen van verdachten. Zo wordt het spektakel van een publieke arrestatie vermeden. Maar hij zal hoe dan ook zijn vingers op het stempelkussen moeten zetten om zijn vingerafdrukken te geven. Hij zal hoe dan ook op de foto worden gezet voor de zogenoemde mug shots. Daarmee is een historisch moment vastgelegd: de eerste voormalige Amerikaanse president die formeel wordt verdacht van een misdrijf meldt zich bij de rechter.

Donald Trump sliep maandagavond al in New York, in zijn eigen appartement in Trump Tower, melden Amerikaanse media. Zijn advocaat Joe Tacopino heeft verklaard dat zijn cliënt zich vrijwillig zal melden bij de rechtbank. Dinsdagavond moet Trump alweer terug zijn in zijn huis in Mar-a-Lago, Florida, want hij heeft daar een persconferentie belegd.

Naar verwachting zal Trump na de voorgeleiding meteen naar huis mogen, waar hij in vrijheid de behandeling van zijn zaak kan afwachten. Voor misdrijven waarbij geen geweld is gebruikt, wordt in New York geen borgsom opgelegd aan verdachten.

De buurt rond het gerechtsgebouw in het zuiden van Manhattan is afgegrendeld. Daaromheen wemelt het van de pers en een vooralsnog bescheiden aantal aanhangers van de oud-president die hun „wreker” (zijn eigen woord) willen bijstaan in wat zij karakteriseren als een politieke vervolging. De politie is in staat van paraatheid en gouverneur Kathy Hochul van de staat New York heeft zondag verklaard dat in geval van nood ook de staatspolitie en de nationale reserve kunnen worden ingezet. Burgemeester Eric Adams van New York waarschuwde de verwachte demonstranten tijdens een persconferentie maandag: ,,Beheers jezelf.”

Honkbalknuppel

Trump heeft de afgelopen week harde aanvallen geopend op zowel de officier van justitie die het onderzoek leidt, Alvin Bragg, als op de rechter die de zaak zal horen, Juan Merchan. Trump plaatste een foto van Bragg op sociale media met daarnaast een foto van hemzelf met een honkbalknuppel. Zodra bekend werd dat Merchan de rechter zal zijn, schreef Trump dat hij „mij haat”.

Merchan is de rechter die eerder de financiële rechterhand van de Trump Organisatie naar de gevangenis stuurde wegens belastingfraude – zijn baas werd in die zaak niet vervolgd. Advocaat Tacopina haastte zich zondag op tv te verklaren dat hij „geen probleem” met deze rechter heeft. „Hij heeft een goede reputatie.”

Hoewel de aanklacht tegen Trump pas dinsdag openbaar zal worden gemaakt, (Amerikaanse media melden vooraf dat het er wel twintig of dertig zijn in deze ene rechtszaak) draait de zaak waarschijnlijk om handelingen van Trump en zijn toenmalige advocaat Michael Cohen in 2016. Kort voor de presidentsverkiezingen van dat jaar zou Cohen, die naar eigen zeggen in opdracht van Trump handelde, 130.000 dollar hebben betaald aan de porno-actrice Stormy Daniels, met wie Trump een seksuele relatie zou hebben gehad.

Het geld is volgens Cohen in maandelijkse termijnen door Trump terugbetaald en afgeboekt als ‘juridische kosten’. Dat is waar de oud-president de wet zou hebben overtreden. Omdat Trump Daniels’ stilzwijgen wilde afkopen om zijn kansen bij de verkiezingen niet in gevaar te brengen, had hij de betaling moeten aanmerken als campagnegeld en openbaar moeten maken. Dat is niet gebeurd.

Cohen heeft in een eerdere rechtszaak schuld bekend voor zijn aandeel in deze vorm van valsheid in geschrifte. Hij heeft inmiddels zijn gevangenisstraf (ook voor andere zaken) uitgezeten.

Stormloop op het Capitool

De zaak-Daniels is een van meerdere juridische onderzoeken waarin Trump op dit moment is verwikkeld. Een aanklager aangesteld door de minister van Justitie onderzoekt twee zaken. In het woonhuis van de oud-president in Florida trof de FBI vorig jaar staatsgeheime documenten aan die Trump niet had overgedragen aan het Nationaal Archief, ook niet na aanmaningen.

De andere kwestie die de aanklager onderzoekt, is de stormloop van Trump-aanhangers op het Capitool in Washington op 6 januari 2021. Op die dag zou de volksvertegenwoordiging de verkiezingszege van Joe Biden bekrachtigen. Om dat te verhinderen had Trump zijn aanhangers opgeroepen om te protesteren tegen wat hij, zonder bewijs, „massale verkiezingsfraude” noemde. Duizenden van hen bestormden het Capitool, richtten binnen vernielingen aan en scandeerden bedreigingen aan het adres van politici die Trump niet wilden helpen.

Naast dat onderzoek heeft Trump ook nog te maken met een strafonderzoek in de staat Georgia naar een poging tot verkiezingsfraude. In de nadagen van zijn presidentschap zette Trump hoge functionarissen van de staat onder druk om de verkiezingsuitslag in zijn voordeel te veranderen. „Ik hoef alleen maar 11.780 stemmen te vinden”, zei Trump destijds telefonisch tegen de man die verantwoordelijk was voor het verloop van de verkiezingen in Georgia.

In een ander New Yorks onderzoek kijkt het openbaar ministerie naar belastingontduiking en bankfraude. In deze zaak worden Trump en zijn kinderen en bedrijf verdacht van het in documenten valselijk ophogen van de waarde van hun bezit om gemakkelijker leningen te verkrijgen. En anderzijds worden zij verdacht van het valselijk verminderen van de waarde van datzelfde bezit, om minder belasting te betalen. Behandeling van die zaak staat gepland voor begin oktober.