Dit zijn de 18 beste spelletjes die nu te koop zijn: van Cascadia tot Wingspan

Tips voor spelletjes Er bestaan talloze spelletjes – van puzzelspellen, detectivespellen tot groepsspellen – maar welke zijn nou écht de moeite waard? NRC zet de beste voor je op een rij.

Naast zijn werk als wetenschapsjournalist en onderzoeksjournalist, test Lucas Brouwers al jarenlang spelletjes. Inmiddels heeft hij ruim zestig spellen gerecenseerd voor NRC (doorzoek ze hier allemaal). Over welke is hij het meest enthousiast? Hij zet de 18 beste spelletjes die nu te koop zijn op een rij, onderverdeeld in zes categorieën.

Puzzelspellen

Cascadia: een lieflijk en slim bordspel (1-4 spelers)

Betere propaganda voor een onbekend natuurgebied dan het bordspel Cascadia bestaat er niet: zo lieflijk en zo slim zit dit legspel in elkaar. Op tafel groeien wildernisjes om te koesteren. Cascadia is half puzzel en half spel: elkaar écht de loef afsteken kan niet. En dat hoeft ook niet. Zelfs als je niet wint, ligt er aan het eind van een potje Cascadia een prachtig natuurgebied. Het is hetzelfde genot dat blijft hangen na Carcassonne, oermoeder van het tegelspel: hier is iets ontstaan.


Hoe losse puzzels samenvloeien tot één lees je in de recensie: Geen betere propaganda voor een onbekend natuurgebied dan het bordspel Cascadia

Calico: een puzzelspel voor diepe denkers (1-4 spelers)

Een kat laten doen wat je wil: hopeloos. Zo voelt het ook in puzzelspel Calico. Kater Twiggy wil alleen plaatsnemen op varenvormige stofjes. En poes Marieke wil per se op streepjespatronen liggen. De lapjesdeken is waar het om draait in Calico. Elke beurt voeg je één hexagonaal lapje met een bepaalde kleur en patroon aan je eigen lapjesdeken toe. Punten krijg je voor knopen, katten en opdrachten. Calico is een denkspel voor diepe denkers, maar gelukkig zijn er moeilijkheidsgradaties.


Bij Calico heeft elk geplaatst lapje direct consequenties voor zes omliggende plekken. Hoe dat zit, kom je te weten in de recensie: Hoe je een kat lokt met blauwe stippen

Tiny Towns: een hersenkraker (1-6 spelers)

Een bordspel waarin je rustieke dorpjes bouwt voor schattige bosdieren. Hoe intens kan dat zijn? Behoorlijk! Tiny Towns is een hersenkraker met de kick van een kop espresso. Bij dit spel moeten spelers hun speelveld volbouwen met taveernes, bakkerijen en andere pittoreske gebouwen, waarbij ruimte is voor geëtter. Maar: de grootste tegenstander in Tiny Towns ben je zelf.


Wat de magie is van Tiny Towns lees je hier: Tiny Towns is een bordspel met ruimte voor geëtter

Verhalende spellen

Paleo: overweldigende oertijdsimulator (2-4 spelers)

Paleo is een oertijdsimulator en een verhalengenerator. Een microkosmos van bordkarton. De eerste keer is het bordspel overweldigend. Er zijn zoveel opties, zoveel stapeltjes kaarten, met werktuigen, mensen, dromen. Maar de iconen op de kaarten krijgen langzaam betekenis, als een verloren oertaal die je je eigen maakt.


Een potje Paleo win of verlies je gezamenlijk: Met Paleo maak je je langzaam een verloren oertaal eigen

De avonturen van Robin Hood: een bord als een adventskalender (2-4 spelers)

De Avonturen van Robin Hood introduceert zichzelf zo soepel dat je niet eens doorhebt dat je een nieuw spel aan het leren bent. Het eerste potje begint met één vel met simpele instructies: pak het bord, dump alle houten figuurtjes ernaast, open het boek, plaats je pionnen en begin! Na vijf minuten sluip je al door de bossen van Sherwood, op zoek naar rijken om van te stelen en armen om aan te geven. In Robin Hood nemen spelers het gezamenlijk op tegen de duistere krachten van de sheriff van Nottingham.


Het spelbord, waar je over beweegt met houten figuren, heeft veel weg van een adventskalender. Daar lees je hier meer over: Bij ‘De Avonturen van Robin Hood’ maak je een sluiptocht door de bossen van Sherwood

The Lord of the Rings: Journeys in Middle Earth: op trollenjacht tijdens een fijn bordspel (1-4 spelers)

Journeys in Middle-Earth is een duur en fijn bordspel dat zich afspeelt in de wereld van The Lord of the Rings. Er zijn dus orken, aardmannen en wolvige wargs met snode plannen. En je kunt als nederige hobbit uitgroeien tot held van de dag. Spelers spelen als Grote Helden uit de wereld van Tolkien, de doos zit vol prachtige plastic figuren en landschaptegels. Het plot van een Journeys-campagne haalt het niet bij de uitgebalanceerde queeste van Tolkiens grote roman. Dat geeft niet. We zijn hier niet om te lezen, maar om te hakken en te toveren.


Bij Journeys in Middle-Earth is er een spelleider in de vorm van een app. Waarom dat even wennen is, leer je in de recensie: Orks zijn slecht. Dwergen zijn goed. Op trollenjacht!

Puntenspellen

De verdwenen ruïnes van Arnak: een aantrekkelijke opvolger van Catan (1-4 spelers)

Wie Catan is ontgroeid kan een nieuw bordspeleiland veroveren: Arnak. Het tropische Arnak herbergt schatten van een lang verloren beschaving. Onweerstaanbaar voor archeologen en avonturiers en ideaal voor een wedstrijdje schatgraven. De aantrekkingskracht van bordspel Verdwenen ruïnes van Arnak zit in de dynamische wisselwerking van kaarten en acties. Wat meehelpt is dat Arnak een enorme blikvanger is op tafel. Het spelbord is reuze groot en het eiland prachtig geïllustreerd.


Wil je weten hoe Arnak de valkuilen van andere bordspellen met avonturenthema vermijdt? Lees: ‘De verdwenen ruïnes van Arnak’ is Indiana Jones in een doosje

Everdell: bouw een eigen dorp in een prachtig spel (1-4 spelers)

Everdell is een zeldzaam prachtig spel. De ‘evertree’ van bordkarton torent boven het lieflijk geïllustreerde speelbord uit. En die kaarten! Vol boswezens die zo uit Wind in de Wilgen of Roodburcht lijken te zijn gestapt. In het bordspel bouwt iedere speler aan zijn eigen dorp met grondstoffen en kaarten. Een potje duurt vier seizoenen. De mogelijkheden van de spelers waaieren gedurende het spel uit als ontluikend groen.


Everdell kan wel wat woker, schrijft Lucas Brouwer in zijn recensie: Eén potje van bordspel Everdell duurt vier seizoenen

Wingspan: het mooiste spel in onze spelletjeskast (1-5 spelers)

Wingspan is het mooiste spel in onze spelletjeskast, schreef Lucas Brouwers in 2019 in zijn recensie. De spelerstableaus tonen idyllische landschappen met precies genoeg water, bos en heide. De dobbeltoren heeft de vorm van een vogelhuisje. En de echte sterren van het spel zijn 170 verschillende vogelkaarten. Ze lijken zo weggevlogen uit een plaatjesalbum van Jac. P. Thijsse. Het is dus even schrikken dat achter al die zachte kleuren en lieflijke natuur een meedogenloos denk- en rekenspel schuilgaat.


Minpunten van Wingspan zijn de vogelselectie en dat er weinig spelersinteractie is. Waarom dit spel toch een heerlijk gevoel geeft, lees je in de recensie: Wingspan: op jacht naar een puntenscorende vogelmachine

Tweespelerspellen

Watergate: een machtsspel vol leugens (2 spelers)

Een Amerikaanse president die zich vastklampt aan de macht. Die journalisten tegenwerkt. De waarheid verdraait. En een reeks schandalen die zijn val in gang zetten – of niet. Met die premisse is kaartspel Watergate een heerlijk spel voor deze tijd, gesitueerd rond het beruchte Amerikaanse afluisterschandaal, 1972-1974. Knap is dat Watergate voelt als een ware machtsstrijd.


Bij Watergate speelt de een Richard Nixon, de ander een team redacteuren van The Washington Post. Waarom het met de flow van dit spel helemaal goed zit, kom je hier te weten: Touwtrekken om geheime stukken in ‘Watergate’

Parijs, de lichtstad : een romantisch legspel (2 spelers)

Parijs, de lichtstad is een legspel voor twee spelers. De sfeer is romantisch, de stijl Art Nouveau, het jaar is 1899 en dit is de opdracht: in Parijs moeten zoveel mogelijk gebouwen met (toen moderne!) elektrische straatlampen worden verlicht. Van meet af aan is het bouwen van een stratenplan een venijnige klus en als je niet oppast worden de locaties waar gebouwen passen voor je neus weggekaapt.


Lees meer over de uitdagingen van Parijs, de lichtstad: Zo eindigt een lome zomerdag in sensatie

Unmatched: literaire helden komen tot leven (2-4 spelers)

Unmatched is een knokspel waarin een boekenkast vol literaire helden uit de negentiende eeuw tot leven is gekomen. Een ratjetoe aan mythische strijders neemt het tegen elkaar op: van koning Arthur, Alice in Wonderland tot Sinbad de Zeeman. Het is wel even wennen aan deze oude bekenden in onverwachte samenstelling. Maar het werkt! De prachtig geïllustreerde kaarten zijn als een nieuwe lik verf op een vergeeld schilderij.


Het spel is snel te leren, en biedt een diepte aan tactieken: ‘Unmatched’ biedt een knokpartij met een ratjetoe aan strijders

Detectivespellen

Micro Macro: misdaad bestrijden en zaken oplossen (1-4 spelers)

Micro Macro is een briljant zoekspel dat maar nét op een grote keukentafel past. De reusachtige uitvouwplaat strekt zich uit van hoek tot hoek. Daarop een prachtige lijntekening van een stad knotsvol maffe karakters. Alsof een Waar is Wally-boek en een wegenkaart een kindje hebben gekregen. Crime City heet de afgebeelde stad en steekpartijen, overvallen en crimes passionnels zijn aan de orde van de dag.


De zoekplaat van Micro Macro vol details is geweldig en het spel zit prachtig in elkaar. Maar voor wie is het geschikt, vraagt Lucas Brouwers zich af in zijn recensie: ‘Micro Macro is een briljant zoekspel, maar voor wie is het cartoongeweld geschikt?

Chronicles of Crime: los samen een misdaad op in Londen (1-4 spelers)

Chronicles of Crime is een coöperatief detectivespel waarbij jij en je medespelers samen een misdaad proberen op te lossen in Londen. Het recherchewerk in Chronicles speelt zich af aan tafel én op je smartphone. Met bijbehorende app kun je virtuele crime scenes onderzoeken en aanwijzingen verbinden. Bij het onderzoeken schittert deze app echt, door over te schakelen naar virtualrealitymodus. Eén speler mag dertig seconden rondkijken op de locatie van een misdaad. Resultaat: een roepende speler in het midden van de kamer die woest haar telefoon ronddraait.


Lees waarom er ook nadelen kleven aan de app van dit spel: Samen een misdaad oplossen met ‘Chronicles of Crime’

Sherlock Holmes: Consulting Detective: een vertel- en luisterspel (1-8 spelers)

In Sherlock Holmes: Consulting Detective probeer je als groepje detectives een moordmysterie op te lossen. In victoriaans Londen scharrel je samen net zo lang aanwijzingen bij elkaar totdat je dader, motief en moordmethode durft aan te wijzen. In de doos zit prachtige drukwerk, van oude kranten tot een gedetailleerde kaart van Londen. Het knappe is dat je je in Sherlock écht detective voelt. Je wéét je dat alle aanwijzingen ergens in Londen verstopt zijn. Je hoeft ze alleen te vinden, op de juiste manier te interpreteren en aaneen te rijgen.


Is Sherlock eigenlijk wel een bordspel? Niet in de traditionele zin van het woord. Dit is een vertel- en luisterspel, schrijft Lucas Brouwers: Het knappe aan ‘Sherlock Holmes: Consulting Detective’ is dat je je écht detective voelt

Groepsspellen

Treasure Island: een soort deduceerverstoppertje met piraten (2-5 spelers)

Een piratenetui vol schoolspullen. Daarop lijkt de inhoud van de Treasure Island-doos. Er zijn linialen om mijlen uit te meten. Plastic kompasjes om windstreken vast te stellen. Uitwisbare stiften om geheime aanwijzingen op een landkaart in te tekenen. Er is zelfs een passer. Een passer! Treasure Island is een zoek- en tekenspel. De opdracht is simpel: vind de schat. Met stift in de aanslag strepen, tekenen en zoeken spelers zich suf op een prachtig uitgevoerde schatkaart. Voor wie ervan houdt, biedt Treasure Island volop ruimte voor intrige.


Lees hoe dit spel interessante groepsdynamieken kan opleveren: Het unieke ‘Treasure Island’ biedt volop ruimte voor intrige

De zoektocht naar El Dorado: ontdekkingsreizigers racen door de jungle (2-4 spelers)

De Zoektocht naar El Dorado is half racespel en half kaartspel. De spelers zijn ontdekkingsreizigers op zoek naar de mythische stad van goud in de Zuid-Amerikaanse jungle. De betovering van El Dorado begint als de jungleroute wordt uitgelegd. Een prachtige landkaart vol mogelijkheden én hindernissen strekt zich voor de spelers uit. Er zit genoeg diepte in El Dorado om ontdekkingsreizigers flink aan het denken te zetten. Maar uiteindelijk blijft het een race: wie als eerste aankomt, wint.


Lees meer over de spannende race-acties die je kunt maken in het spel: In ‘De zoektocht naar El Dorado’ is de route naar het paradijs voor iedereen anders

Libertalia: een kaartspel waarin alles draait om yomi (1-6 spelers)

Soms voel je in een potje steen-papier-schaar perfect aan wat je tegenstander gaat doen. Dat heeft een naam: yomi. Bij het kleurrijke kaartspel Libertalia, waarbij luchtpiraten eilanden plunderen, krijgen alle spelers precies dezelfde kaarten aan het begin van een ronde. Er is dus geen verborgen informatie. Iedereen weet elk moment welke kaarten er in het spel zijn. Dat betekent: yomi! Libertalia is een spel dat transformeert bij verschillende spelersaantallen. Met twee spelers is het een intens blufduel, met drie of meer spelers neemt de complexiteit van de beslissingen snel toe.


Libertalia kan een ongenadig hard spelletje zijn, schrijft Lucas Brouwers in zijn recensie: Gokken op de move van je tegenstanders, dat maakt het spel Libertalia spannend

Terug naar boven