Het officiële document waarin Donald Trump hem gratie verleent voor zijn deelname aan de Capitoolrellen, moet Michael Marroquin nog ontvangen. Maar het nieuws over het presidentiële pardon zorgt nu al voor extra aanloop in zijn kringloopwinkel Peddle’s Paradise aan de rand van het zuid-Texaanse stadje Nederland. „Ik zette eerst een paar honderd dollar per dag om. Nu is dat soms wel duizend”, zegt hij, terwijl hij een stapeltje cash uit zijn morsige joggingbroek haalt en de groene biljetten door zijn vingers laat gaan.
In de loods waar Marroquin (59) een bonte verzameling tweede- en derdehandse spullen heeft uitgestald, komt de ene na de andere klant binnenlopen die over zijn pardon gehoord heeft. En menigeen bedankt hem voor zijn rol in het bestormen van de Amerikaanse volksvertegenwoordiging op 6 januari 2021, toen vele duizenden Trump-aanhangers de formele bevestiging van Joe Bidens verkiezingszege door het Congres urenlang met geweld verhinderden.
Stacey, uit het nabijgelegen stadje Beaumont, zoekt deze zaterdagmiddag met haar dochter een sieraad en een accessoire voor in hun aquarium. Zij zag Marroquin eind vorige maand op de lokale tv-zender dank uitspreken voor de gratie die Trump hem verleende, en net als de president meent ze dat hem geen enkele blaam treft. „Je hebt het juiste gedaan. Meer mensen hadden dit moeten doen”, zegt ze, terwijl haar puber in een vitrinekast met ringen, kettinkjes en oorbellen scharrelt.
Antifa en FBI
Door in zijn eerste uren terug in het Witte Huis alle veroordeelde en aangeklaagde Capitoolbestormers gratie of strafkwijtschelding te verlenen, verklaarde Trump op 20 januari met één pennenstreek het grootste justitieel onderzoek uit de Amerikaanse geschiedenis nietig. Dit massapardon was slechts het sluitstuk van een veel langer proces, waarin de Republikeinse helft van het land gaandeweg een eigen lezing omarmde van de dag dat ‘hun’ president zijn verkiezingsnederlaag in extremis probeerde terug te draaien.
In de eerste uren en dagen na de bestorming klonk nog unaniem kritiek op de relschoppers en op de man die hen hiertoe opjutte. Ook Republikeinse volksvertegenwoordigers, van wie sommigen zelf hadden moeten rennen voor hun leven, spraken hun afschuw en afkeuring uit. Maar al na een paar dagen begon dit beeld te kantelen. Op Trump-gezinde blogs en tv-zenders werden complottheorieën gelanceerd waarin antifascisten, Black Lives Matter-activisten en geïnfiltreerde FBI-agenten de meute tot deze rellen zouden hebben aangezet.
Michael Marroquin bijvoorbeeld schreef vier dagen na de bestorming op zijn Facebook-account dat ‘antifa’ de rellen begon en dat de politie daar alle ruimte voor bood. Het waren juist ‘patriotten’ die de schade hadden proberen te beperken. Een lezing die hij nog altijd uitdraagt.
„Het slaat toch nergens op dat wij ons eigen Capitool zouden slopen en de politie geweld aandoen? Dat doet geen enkele patriot”, zegt hij in zijn kantoortje, waar een fotokopie uit zijn strafdossier als een trofee aan de muur is gespijkerd. „Een patriot houdt van dit land. Een links iemand houdt niet van zijn land. Zij haten het land. Zij zouden dit soort dingen flikken, zeker als ze er voor betaald worden. Ik denk dat ze betaald werden.”
Marroquin was een van de bestormers die rondliepen in het kantoor van Nancy Pelosi, de toenmalige Democratische voorzitter van het Huis van Afgevaardigden. Volgens hem waren het de infiltranten die daar de boel sloopten, waren het ‘patriotten’ zoals hij die de boel weer fatsoeneerden, waarna journalisten er weer een troep van maakten voordat ze gingen filmen.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data127587645-ba81f7.jpg|https://images.nrc.nl/Jtn--9VKmYK_l5vjoY720ncCMrk=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data127587645-ba81f7.jpg|https://images.nrc.nl/qiOEpTtTs4d2ITsBWmiQKpf9xB0=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data127587645-ba81f7.jpg)
Gestolen telefoon
Marroquin is een argwanende man. Zo heeft hij een theorie, dat hij er ingeluisd is door FBI. Als lid van een club van motorrijders voor Trump en als lid van de anti-overheidsmilitie Three Percenters, zou hij al voor 6 januari in beeld zijn gekomen bij de federale autoriteiten. Hij denkt dit omdat hij na de rellen de trein terugnam naar zijn hotel in Maryland en toen bij de stationskiosk door een vreemd stel chocomelk aangeboden kreeg. „Ik ben dol op warme choco, dus ik nam het aan. En in de trein werd ik heel slaperig. Toen ik na een paar uur wakker werd was mijn telefoon weg, maar mijn portemonnee met 400 dollar erin niet.”
Die telefoon werd ruim een half jaar later, in augustus 2021, met een anoniem begeleidend briefje opgestuurd naar de FBI. Marroquin weet niet door wie. Het briefje vermeldde in kapitalen: „Op dit apparaat staan foto- en videobewijs die tonen dat de eigenaar een deelnemer was aan de Capitoolrellen.”
Zo kreeg de FBI toegang tot filmpjes waarin Marroquin anderen opjutte om „door te blijven lopen”, „niet langer te zwijgen” en „door die deur te gaan”. Er is te horen hoe hij agenten flesjes water aanbiedt. Maar ook hoe hij tegen een agent, die met getrokken wapen de vergaderkamer van het Huis tracht te bewaken, schreeuwt: „Laat je wapen vallen.” En: „Je bent een goede kerel, maar dit is óns Huis.” Een still van het moment dat Marroquin recht in de loop van het politiewapen filmt en „je bent een verrader” roept, is opgenomen in zijn openbare strafdossier.
Marroquin stond echter al voordat de FBI zijn telefoon in handen kreeg al op de radar van de federale recherche FBI, dankzij een tip van een familielid een dag na de rellen. Dit familielid had hem voorbij zien komen op een Instagram-kanaal dat een livestream vanuit het bestormde Capitool verzorgde. Met een rood MAGA-petje op en zwarte capuchontrui met een grote oranje ‘Q’ erop liep hij rond in de Rotunda – de centrale rondgang van het Capitool.
Marroquin zegt dat het gaat om een nichtje van hem, en dat hij haar al in 2021 meteen vergeven heeft. „Mensen worden op allerlei manieren gemanipuleerd.” Hij somt op: via chemtrails, de sporen die vliegtuigen trekken in de lucht, maar eigenlijk chemicaliën zouden bevatten. Via het blauwe licht in onze computerschermen. En via de massamedia, die op een frequentie uitzenden die het onderbewustzijn manipuleert. In het geval van zijn nichtje speelde ook nog mee dat ze in de Texaanse hoofdstad Austin ging studeren, denkt hij. „Een verschrikkelijk linkse stad.”
Pedofielennetwerken
Meer Capitoolbestormers werden door familieleden of (ex-)partners aangegeven bij de politie. Volgens de critici van Trumps massapardon zullen zij niet allemaal zo vergevingsgezind zijn als Marroquin en kunnen zij wraak gaan nemen voor dit ‘verraad’, zeker nu ze na het schrappen van hun strafblad weer een wapen kunnen gaan bemachtigen. Radiozender NPR inventariseerde bovendien dat J6’ers eerder waren veroordeeld of vervolgd voor misdrijven als verkrachting, seksueel misbruik van een minderjarige, huiselijk geweld en productie van kinderporno.
Marroquin beaamt dat de Q op zijn hoodie verwees naar QAnon. Dit is de eind 2017 ontstane online complottheorie over een satanische ‘cabal’ van Democraten, Hollywoodsterren en andere prominenten die kinderen verhandelt voor seksueel misbruik en om babybloed te drinken. Marroquin verknoopt dit met een veel oudere samenzweringsmythe over de schaduwwereldregering van de Illuminati.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data127587635-bbcc8e.jpg|https://images.nrc.nl/nrfOMTpzl8GlU0J1I_xDbrc0ucI=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data127587635-bbcc8e.jpg|https://images.nrc.nl/FZlSvAjy97m9dZ9teSzA_ShCDkA=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data127587635-bbcc8e.jpg)
Eerder deze eeuw werkte Marroquin namens het bisdom van Austin als missionaris in een doodarm deel van Bolivia. Daar werd hij in 2008 tot 25 jaar cel veroordeeld wegens het seksueel misbruiken van twee 15-jarigen en handel in een ander kind, zijn adoptiedochter. In 2011 kwam hij alweer vrij, nadat hij zijn veroordeling, samen met de aanklager in zijn zaak, op een vormfout aanvocht tot aan het Hooggerechtshof. Het geadopteerde meisje moest hij achterlaten in Bolivia, zijn vrouw was het jaar ervoor al van hem gescheiden.
Volgens Marroquin was ook deze hele episode een complot. De aanklachten tegen hem zouden verzonnen zijn om de ngo die hij runde van hem af te kunnen pakken. Met zijn dochter, inmiddels begin twintig, heeft hij weer contact. „Ik zal haar bellen. Ze moet wel opnemen, want vandaag heb ik net haar toelage overgemaakt.” Als hij in zijn truck rijdt om te kijken of zijn pardon al in de brievenbus ligt, videobelt ze terug. In steenkolen-Spaans geeft hij haar op dwingende toon enkele levensadviezen.
Spirituele strijd
Voor de Capitoolrellen zou Marroquin uiteindelijk slechts één dag in voorarrest zitten. De zwaarste federale aanklacht tegen hem, wegens veronderstelde ‘obstructie’, werd geschrapt. Hiervoor had hij twintig jaar cel kunnen krijgen maar Trump en diens advocaat Sidney Powell, wisten die tenlastelegging vorig jaar met succes aan te vechten. Daarna bleven tegen Marroquin alleen lichtere vergrijpen over, waarvoor hij schuld bekende en zes maanden celstraf opgelegd kreeg. Die moest hij nog gaan uitzitten, toen Trump hem al gratie verleende.
Nu Trump terug aan de macht is, zal hij eindelijk onthullen dat de hele wereld gerund wordt door pedofiele politici, weet Marroquin zeker. Van Xi tot Poetin: allemaal zouden ze gechanteerd worden met hun seksuele wangedrag door hogere machten, vooral binnen inlichtingendiensten CIA en NSA, en de Illuminati.
„De storm steekt al op”, ziet Marroquin. Zo heeft de president in zijn eerste werkdagen bevolen om geheime archiefstukken vrij te gaan geven over de moord op president John F. Kennedy en over de terreuraanslagen van 11 september 2001. Beide historische gebeurtenissen zijn al decennia bron van wijdverbreide samenzweringstheorieën.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data127587648-243df8.jpg|https://images.nrc.nl/W1yjIHBIGpJfcmRkrsi3Elb-LhU=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data127587648-243df8.jpg|https://images.nrc.nl/ZG4B-Pe7Yr-Y7lQm6z9XHGoFl3s=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data127587648-243df8.jpg)
Trump wakkert het complotdenken, dat al sinds de stichting van de VS welig tiert in de Amerikaanse samenleving, ook aan via kabinetsbenoemingen. Tulsi Gabbard, die de inlichtingendiensten moet gaan aansturen, meent ook dat politici marionetten zijn in handen van een cabal. Beoogd gezondheidszorgminister Robert F. Kennedy Jr. maakte de laatste jaren naam met complottheorieën rond corona. En beoogd FBI-baas Kash Patel ziet de dienst die hij moet gaan leiden als wapen van de corrupte Deep State.
Trumps generieke pardon overviel niettemin zelfs zijn meest naaste medewerkers. Acht dagen voor zijn aantreden werd door vicepresident J.D. Vance bijvoorbeeld nog gesuggereerd dat er „van geval tot geval” bekeken zou worden wie er gratie of strafkwijtschelding verdiende. Uiteindelijk zou de president hebben gezegd: „Fuck it, laat ze allemaal vrij”, reconstrueerde nieuwssite Axios.
Ook de leiders en leden van extreemrechtse anti-overheidsgroepen als de Proud Boys, Three Percenters en Oath Keepers kwamen hierdoor vrij. Evenals relschoppers die met vuurwapens, honkbalknuppels, bijlen, antiberenspray of brandblussers agenten te lijf waren gegaan. Zelfs sommige Republikeinen hadden hier kritiek op.
Lees ook
‘Als Trump besluit de Capitoolbestormers vrij te laten, vrees ik voor mijn leven’
Trumps besluit leek vooral bedoeld om de officiële geschiedenis van 6 januari te herschrijven, maar kan ook gevolgen hebben in de nabije toekomst. Onder de vorige regering-Biden, en overigens ook al onder Trump-I, zagen de Amerikaanse opsporingsautoriteiten de grootste binnenlandse terreurdreiging uitgaan van zulke milities.
In Texas – dat met zeker 120 Capitoolbestormers hofleverancier was van ‘6 januari’ – zijn zij van oudsher wijdverspreid. Trump trapte zijn derde presidentscampagne in 2023 niet voor niets af in Waco. In 1993 vond in dit plattelandsstadje een wekenlange confrontatie plaats tussen een religieuze sekte en de federale en Texaanse autoriteiten. Deze belegering eindigde in een bloedbad met 75 doden.
Spirituele oorlog
Terrorisme-expert Elizabeth Neumann, die onder Trump-I benoemd werd op het ministerie voor Binnenlandse Veiligheid, maakt zich dan ook grote zorgen. De massaal verleende gratie kan „een toestemmingsstructuur” scheppen voor toekomstig geweld. De milities kunnen als wrekers het recht in eigen hand nemen, omdat ze weten dat ze justitie kunnen negeren, waarschuwde ze vorige maand tegenover The Texas Tribune. Neumann: „We zijn geen op de rechtsorde gebaseerde maatschappij meer, maar het gaat er om of je tot de juiste stam behoort.[..] Dan ben je beschermd.”
Op 6 januari vond niet alleen grof geweld plaats, er waren ook veel religieuze symbolen te zien, zag Neumann. De gepardonneerde relschoppers kunnen nu het idee krijgen dat ze verwikkeld zijn in een spirituele oorlog om de ziel van het land.
Dat laatste geldt in ieder geval voor Michael Marroquin. „Ik ben slechts een marionet in de handen van God. En ik wíl dat zijn. Ik ren er niet voor weg. Het is er gewoon. Het is waar deze hele oorlog tussen goed en kwaad om draait. Punt uit.”
