Twee honderdsten van een seconde was het verschil tussen de eerste twee teams in de ploegentijdrit waarmee de Vuelta Femenina van start ging. Lidl-Trek hield, ondanks een val van Ellen van Dijk en Elynor Bäckstedt in de laatste bocht, het Nederlandse Visma-Lease a Bike achter zich. De verschillen waren zondagmiddag klein in Valencia; SD Worx-Protime, met kopvrouw Demi Vollering, werd derde op één seconde, de eerste zeven ploegen eindigen binnen tien seconden van elkaar.
De Vuelta is dit seizoen de eerste van de drie grote rondes bij de vrouwen, in juli volgt de Giro in Italië, in augustus is de Tour de France Femmes. Wat begon als eendagskoers in Madrid, is in een aantal jaar tijd uitgegroeid tot een serieuze rittenkoers. In acht etappes rijdt het peloton deze week van de Spaanse oostkust via de Pyreneeën richting de Spaanse hoofdstad. Met de toevoeging van een achtste etappe – in 2023 waren het er zeven – zijn dit jaar de drie grote rondes voor het eerst van gelijke omvang.
Annemiek van Vleuten, winnaar van de laatste drie edities in Spanje, vindt acht etappes een mooie lengte voor een grote ronde. Ze heeft de Vuelta als deelnemer zien groeien van een driedaagse ronde naar de eerste ‘volwassen’ editie van vorig jaar. „Ik had toen echt het idee dat ik in een World Tour etappekoers was. Daarvoor was de Vuelta slechter georganiseerd dan de gemiddelde etappekoers die we rijden.”
Op sportief vlak is het vrouwenwielrennen nog niet toe aan verdere uitbreiding van de grote rondes, vindt de inmiddels gestopte Van Vleuten. Ze verwacht dat een langere wedstrijd voorlopig geen andere winnaar zal opleveren. „Het is spannend genoeg met acht etappes. En ook zwaar genoeg, weet ik uit ervaring.”
Twee weken
Etappekoersen van acht dagen of langer, zijn niet nieuw in het vrouwenwielrennen. De Giro, dit jaar toe aan de 35ste editie, telde rond de eeuwwisseling dertien etappes. In diezelfde tijd ging de Tour voor vrouwen over veertien ritten.
Riejanne Markus vindt dat de grote rondes terug moeten naar lengtes van twee weken. Drie rondes van acht dagen is een mooi begin, maar het mag van haar langer. „We spreken toch over de drie ‘grote rondes’. Nu is het verschil niet heel groot met andere etappekoersen die soms vijf of zes dagen duren”, aldus Markus, die in Valencia net naast de leiderstrui greep.
Ook Jip van den Bos, wielercommentator bij Eurosport, ziet drie rondes van acht etappes pas als het begin. Wat haar betreft groeien de grote rondes door naar twee weken koers. „Maar het is óók logisch dat het stap voor stap gaat.” Het vrouwenwielrennen heeft met „groeipijnen” te maken, zegt Van den Bos. Ze doelt onder meer op de omvang van de ploegen. Bij de vrouwen hebben teams gemiddeld zestien rensters onder contract, terwijl mannenploegen uit zo’n dertig renners bestaan. Ploegleiders komen, ook door de steeds voller wordende kalender, op dit moment simpelweg rensters tekort om drie keer per seizoen een koers van twee weken te rijden .
Ook Van Vleuten ziet die groeipijnen. Zij wijst verder op de beperkte financiële middelen; ploegen hebben niet genoeg volgauto’s om al die wedstrijden te combineren. Van Vleuten vindt acht etappes voor nu een mooi aantal, maar wat haar betreft kunnen de grote rondes in de toekomst verder groeien.
Hors catégorie
Kenmerkend voor grote wielerrondes zijn etappes in het hooggebergte, met bekende beklimmingen van de buitencategorie. Maar voor deze Vuelta zag de organisatie af van de Angliru, een van de zwaarste klimmen in het profwielrennen. De koersdirecteur liet wel weten dat de vrouwen de monsterklim op een dag zeker zullen bedwingen. „Waarom zouden vrouwen niet de Angliru op kunnen rijden?”, zegt Van Vleuten. Ze vindt het belangrijk dat er in de grote rondes vaker bekende en zware beklimmingen worden opgenomen, die spreken het publiek aan.
Zo vormde de Col du Tourmalet vorig jaar het decor voor de beslissing van de Tour; Demi Vollering kwam in de mist solo over de streep en nam de gele trui over van Van Vleuten. „Het is voor de rensters heel bijzonder om op zo’n dag te kunnen winnen. Het zorgt voor wielergeschiedenis in het vrouwenpeloton”, zegt Jip van den Bos. Ook voor Riejanne Markus hebben bekende beklimmingen grote meerwaarde. „Toen ik jong was, zag ik dat alleen gebeuren bij de mannen.”
Vorig jaar beklommen de vrouwen in de Vuelta de Lagos de Covadonga, in de Tour is deze zomer de Alpe d’Huez de afsluitende klim. Maar ook deze cols van de buitencategorie zijn niet nieuw voor ze. De Giro ging al over de Stelvio, de Tourmalet en de Alpe d’Huez zijn in de Tour al in de jaren negentig beklommen, en in de jaren tachtig stond de Puy de Dôme al twee keer op het programma in Frankrijk.
Vollering favoriet
De beslissing in deze Vuelta moet komende zondag vallen in een etappe van Madrid naar Valdesquí. De slotklim, naar een skigebied op 1.850 meter boven zeeniveau, is een klim van de eerste categorie, dertien kilometer met een gemiddelde stijging van 5 procent. Topfavoriet voor de eindzege is Demi Vollering, vorig jaar tweede op negen seconden van Van Vleuten.
Volgens Jip van den Bos moet de concurrentie voor Vollering vooral komen van twee Italiaanse rensters: klimmer Gaia Realini, vorig jaar derde in het eindklassement, en Elisa Longo Borghini, winnaar van de Ronde van Vlaanderen. De twee zijn ploeggenoten bij Lidl-Trek, Realini gaat maandag van start in de rode leiderstrui. Als verrassing tipt Van den Bos de jonge Australische Sarah Gigante, die dit jaar in eigen land de Tour Down Under won. „Op lange, steile beklimmingen kan zij het echt goed gaan doen”, zegt van den Bos.
Riejanne Markus, vorig jaar vierde in het eindklassement, gaat dit keer voor etappezeges. Ze ziet kansen in de heuvelachtige ritten van de komende dagen. Maar Markus is vooral blij dat er met de Vuelta een derde grote ronde op de kalender staat, hoewel de Vuelta nog niet kan tippen aan de sfeer van de Giro en het belang van de Tour. Maar Markus vind de Vuelta steeds mooier worden. „Het is natuurlijk altijd lekker om in mei in Spanje te koersen.”
