De twee gezichten van Wang Jingyu: hoe een Chinese dissident zich verdacht maakt

China heeft het gedaan. Daarvan zijn alle Tweede Kamerleden overtuigd als ze in april vorig jaar een motie aannemen van Ruben Brekelmans (VVD), de latere minister van Defensie. China zit zelf achter een bommelding bij de Chinese ambassade in Den Haag op 15 oktober 2022. De omgeving van het Catshuis werd destijds urenlang afgezet. 

De Kamer weet het zeker: China heeft Volkskrant-journalist Marije Vlaskamp deze bommelding in de schoenen geschoven en haar ook op andere manieren belaagd. „Overwegende dat China gericht een Nederlandse Volkskrant-journalist heeft bedreigd en geïntimideerd,” verzoekt de Kamer aan de regering „breder onderzoek te verrichten naar Chinese intimidatie van en inmenging in Nederlandse media”, aldus de motie, die door alle 150 Kamerleden wordt gesteund. 

De intimidatie van Vlaskamp, uitvoerig beschreven in een Volkskrant-artikel van 8 april 2023, zet de relatie tussen Nederland en China onder druk. In het artikel schrijft Vlaskamp dat ze wordt geconfronteerd met meerdere bommeldingen uit haar naam en bedreigingen aan haar adres wanneer ze de situatie van de in Nederland wonende Chinese dissident Wang Jingyu (23) wil beschrijven. 

Wang claimt ook in Nederland voortdurend te worden geïntimideerd door China. Deze praktijk wordt nu voor het eerst uitgebreid naar een Nederlandse journalist, beschrijft het artikel. De Volkskrant-hoofdredactie spreekt van „een aanval op de vrije nieuwsgaring en de democratische rechtsstaat”.

Dit is zo geavanceerd dat er een grote organisatie achter moet zitten. Dan denk je aan  de Chinese staat

Diverse andere media besteden aandacht aan de zaak. „Dit is zo geavanceerd dat er een grote organisatie achter moet zitten. Dan denk je aan de Chinese staat”, constateert sinoloog Ardi Bouwers in Nieuwsuur. Het ministerie van Buitenlandse Zaken vraagt om opheldering bij de Chinese ambassade. Later verzoekt Buitenlandse Zaken onderzoeksinstituut Leiden Asia Centre onderzoek te doen naar Chinese beïnvloeding in het Nederlandse medialandschap.

In oktober publiceren de onderzoekers hun bevindingen. Daarin neemt de kwestie rond Marije Vlaskamp, en intimidatie van andere personen die met Wang in aanraking kwamen, een prominente plek in. „Een respondent geeft aan dat de casus van Vlaskamp een klassiek voorbeeld is van hoe China opereert”, aldus het onderzoek.

Maar zit China wel achter de intimidatie van Vlaskamp? In de gemeenschap van Chinese dissidenten duiken intrigerende berichten op. De verdenking rijst dat Wang Jingyu twee gezichten heeft. Het ene toont hij in tientallen interviews met media wereldwijd. Daarin is hij een onverschrokken dissident, die protesteert tegen het autoritaire beleid van de Chinese Communistische Partij (CCP) en het risico op represailles voor hemzelf en zijn familie voor lief neemt.

Het tweede gezicht zou dat zijn van een intrigant, die met zijn media-optredens zorgvuldig een status heeft opgebouwd van gevierd dissident, die hij misbruikt om andere gevluchte Chinezen op te lichten en in de problemen te brengen.

Zwerftocht

Wangs problemen met de Chinese autoriteiten beginnen, zo zegt hij, als hij online twijfels uit over de Chinese bewering dat bij een grensconflict met India in 2020 geen Chinese slachtoffers vielen. Wang is op dat moment op reis buiten China. In een interview met de Volkskrant van begin 2022 vertelt hij dat hij sindsdien door de Chinese politie wordt gezocht. Na een zwerftocht via Dubai en Oekraïne vraagt hij in 2021 samen met zijn vriendin Wu Huan asiel aan in Nederland. Hij zegt nu een tijdelijke asielstatus te hebben. Maar ook hier zit China achter hem aan, vertelt Wang aan Nederlandse media. 

Zo worden hij en zijn vriendin onderweg naar hun asielzoekerscentrum altijd opgewacht door een ‘onbekende Aziaat’. „Die volgt zwijgend op drie passen afstand en filmt ons”, aldus Wang in de Volkskrant.

Ook claimt Wang onder vuur te liggen van illegale Chinese politiebureaus in Nederland. Hij zegt dit nadat de in Spanje gevestigde ngo Safeguard Defenders in september 2022 een wereldwijd netwerk van dit soort bureaus heeft onthuld. Het leidt tot grote ophef, ook bij de Nederlandse regering. Denkt China werkelijk dat het overheidsgezag kan uitoefenen in andere, soevereine staten?

Aan RTL vertelt Wang dat hij is gebeld vanuit zo’n Chinees politiebureau in Nederland. De boodschap: zijn ouders zijn gevangen gezet. Als hij wil dat ze weer vrijkomen, zal hij naar China moeten terugkeren. Ook vertelt hij dat de Chinese overheid een man naar Nederland heeft gestuurd om hem te vermoorden.

Wang valt op omdat hij zo direct durft te zeggen dat hij door een illegaal politiebureau is lastiggevallen. De tientallen bureaus lijken zich vooral bezig te houden met administratieve taken, zoals het verlengen van rijbewijzen. Maar in sommige gevallen zijn ze ook betrokken bij de gedwongen repatriëring van Chinezen, zegt Safeguard Defenders, dat zich baseert op openbare verklaringen van de Chinese autoriteiten zelf.

Wangs verhaal gaat de wereld over. De BBC, The New York Times, Der Spiegel, Al Jazeera, CNN: allemaal publiceren ze het verhaal over Wang die ook in het vrije Nederland niet veilig is. Tot in Australië en Japan worden portretten uitgezonden van deze moedige man. Het beeld van Wang in de media: een opgejaagd slachtoffer van Chinese intimidatie.

Via de dissidenten-gemeenschap in Europa komt NRC in contact met vier Chinese vluchtelingen die recent in westerse landen asiel kregen of vroegen. Zij vertellen over Wangs tweede gezicht, en waarom er grote vraagtekens te plaatsen zijn bij zijn verhalen over zijn ervaringen met de Chinese staat op Nederlandse bodem.

Gao Zhifu, Nederland

Gao Zhifu draait de thermostaat van zestien naar achttien graden en maakt er een kleine buiging bij. Zo heet hij het bezoek welkom in zijn sober ingerichte rijtjeshuis in het oosten van het land. Als gevluchte dissident leeft Gao (44) van een uitkering, terwijl hij Nederlands leert.

Zijn eerste indruk van Wang, op 28 november 2022, is bijzonder positief. Ze ontmoeten elkaar bij een protestactie die Wang, als bekende China-criticus, heeft georganiseerd voor de Chinese ambassade in Den Haag. Gao is onder de indruk van de bevlogen activist en ziet in hem een bondgenoot. Hij helpt dan ook graag als Wang in februari 2023 zegt dat hij zo erg bedreigd wordt dat hij nieuw onderdak nodig heeft. Hij neemt Wang en zijn vriendin in huis.

Vanuit Gao’s woonkamer blijft Wang interviews geven over de lange arm van China. Zijn verhaal wordt zelfs nóg indrukwekkender als de Volkskrant in april 2023 het artikel publiceert over de bommelding in Den Haag.

In dat verhaal belanden de journalist en de dissident in een nachtmerrie van bedreigingen en beschuldigingen. De bommelding bij de ambassade is gedaan uit hun beider naam. Een tweede bommelding volgt bij de Chinese ambassade in Oslo. Beiden krijgen anonieme berichten waarin wordt gemeld dat zij hierom gearresteerd zullen worden.

Datzelfde voorjaar komt Gao’s gezin in de problemen. Echtgenote Liu Fengling en hun kinderen – een zoon van negentien en dochter van zestien – vragen vanuit China visa aan voor Nederland om zich bij Gao te voegen. Voor ze die krijgen, klopt de politie op de deur. Ze behandelen haar ruw en doorzoeken het huis, zo toont een video-opname die Liu maakte. Het gezin besluit naar Thailand te vluchten.

Aangekomen in Bangkok ontvangt Liu een e-mail die van de Nederlandse Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) lijkt te komen. Daarin staat dat vliegvelden in Europa uit haar naam en die van haar zoon bommeldingen hebben ontvangen. „Daarom is [uw] reis naar de EU wettelijk beperkt”, waarschuwt de e-mail. Bang geworden blijft het gezin langer in Bangkok dan hun visum toestaat. Hierdoor belanden Liu en haar dochter in de Thaise vreemdelingendetentie.

Er volgen meer schijnbaar van de IND afkomstige e-mails, ditmaal om te melden dat vrouw en dochter strafrechtelijk worden vervolgd. De reden: bommeldingen uit hun naam bij Europese ambassades in Bangkok. Via Wang belandt het verhaal in westerse media. Persbureau Associated Press schrijft dat de gebeurtenissen „deel lijken uit te maken van Beijings steeds vernuftiger pogingen om Chinese dissidenten en hun families in het buitenland lastig te vallen”.

Ook de Amerikaanse publieke radiozender NPR verdiept zich in de zaak. De e-mails van de IND blijken vervalsingen, zo bevestigt de echte IND tegenover NPR. Maar wanneer Gao dit hoort is hij niet direct overtuigd. Als er hoopvol nieuws in de e-mails staat, wil hij dat juist graag geloven. Zoals in de mail die hij hierna ontvangt: zijn vrouw en dochter zijn vrijgelaten in Thailand en onderweg naar Europa. Dolblij stapt Gao begin september 2023 op de trein naar het politiebureau in het Duitse Essen, waar de ‘IND’ hem heen dirigeert voor de hereniging.

Daar lopen de zaken heel anders. Het gezin is nergens te bekennen. En Gao wordt „hardhandig” gearresteerd, verklaart hij later tegen de Nederlandse politie. Duitse agenten vertellen hem dat een andere dissident, Ling Huazhan, Gao ervan beschuldigt voor de Chinese overheid te werken. Gao zou naar Duitsland zijn gereisd om Ling te vermoorden.

Belachelijk, zegt Gao achteraf. „Ik kende Ling amper. Voorzover ik weet is hij een vriend van Wang, die hem één keer bij mij thuis heeft laten logeren.” Na enkele dagen laat de politie hem weer gaan, ontredderd reist hij terug naar Nederland. Wang heeft het huis verlaten en reageert niet meer op berichten.

Iets anders begint Gao op te vallen. In verschillende Europese landen worden afschrijvingen gedaan van zijn creditcard. Hij vraagt zich af wie zijn gegevens kan hebben. Zijn zoon heeft creditcardgegevens doorgegeven aan een mailadres dat van Thai Airways leek, omdat ook hij een ticket naar Europa wil boeken. Maar de afschrijvingen gaan niet naar de luchtvaartmaatschappij. Ze gaan onder meer naar bezorgdienst Uber Eats en Duitse treintickets. Enkele gaan naar een Paypal-account met Wangs naam erin.

Omdat Wangs verhaal past in het beeld van China dat overal controle uitoefent, wordt hij te makkelijk geloofd

Uit wanhoop besluit Gao NPR in vertrouwen te nemen. Hij stuurt al zijn correspondentie met het IND-mailadres, inclusief afzender, naar de journalisten. Eerder weerhield Wang hem daarvan, schrijft NPR. Zij zien al snel dat er iets niet klopt: het adres eindigt niet op ‘ind.nl’, maar op ‘protonmail.com’, een e-mailservice waar iedereen accounts kan aanmaken. Ook het account van Thai Airways waar Gao’s creditcardgegevens heen gingen, blijkt nep. Gao zegt dat hem duizenden dollars afhandig zijn gemaakt.

In zijn hoofd beginnen dingen op hun plaats te vallen. Hij realiseert zich bijvoorbeeld: „Wang deed alle telefoontjes met Thailand, omdat ik geen Engels spreek. Waarschijnlijk heeft hij mijn vrouw en dochter aangegeven bij de Thaise politie toen hun visum was verlopen.”

Gao doet in januari aangifte bij de politie tegen Wang. Deze week stuurt hij NRC de net binnengekomen reactie van de politie. Daarin staat dat besloten is de zaak „vroegtijdig te beëindigen”. Als redenen noemt de politie „geen kansrijke zaak” en capaciteitsgebrek.

NPR publiceert zijn bevindingen afgelopen augustus. Daarop trekt persbureau AP het artikel over de bommeldingen in Bangkok in. Deze week maakt NPR in een podcast bekend dat inmiddels tien media wereldwijd hun verhalen over Wang als slachtoffer van Chinese repressie hebben ingetrokken.

De monteur, Canada

De monteur, eind twintig, wil anoniem blijven om zijn familie in China te beschermen (zijn naam is bij de redactie bekend). Hij is opgegroeid in Shanghai, vertelt hij via een videoverbinding. Op sociale media uit hij zich over gevoelige zaken als het bloedbad op het Plein van de Hemelse Vrede in 1989, of onafhankelijkheid voor Taiwan. Tijdens de pandemie ontwikkelt hij grote weerzin tegen het Chinese coronabeleid, met zijn allesoverheersende overheidscontroles.

In 2022 vraagt de monteur via X de bekende activist Wang om advies over vertrek naar Europa. Wang zegt met korting een vliegticket te kunnen regelen. Maar als de monteur Wangs aanbod ziet, wekt dat zijn argwaan: het lijkt hem veel te goedkoop. Hij slaat het aanbod af, maar Wang blijft aandringen. Om van hem af te zijn biedt de monteur hem een klein bedrag, van zo’n 25 euro.

Wang heeft dat geld niet nodig, laat hij weten, maar kent nog wel een dissident in China die het kan gebruiken. Sceptisch geworden maakt de monteur als test eerst 1 yuan over naar het Alipay-account dat van de dissident zou zijn. In de transactiegegevens, die hij later met NRC deelt, ziet hij iets vreemds: het account blijkt gekoppeld te zijn aan Wangs identiteitskaart. Zijn wantrouwen was terecht.

Nadat hij Wang hiermee heeft geconfronteerd beginnen de bedreigingen. Online, via een anoniem account, ontvangt hij een doodsbedreiging en wordt hij ervan beschuldigd een politiemol te zijn. De monteur schrikt als even later, het is een zaterdagavond in augustus, de politie hem opbelt. Ze willen controleren of een binnengekomen tip waar is, zo vertelt hij: klopt het dat hij iemand aan het vermoorden is op de Bund, de beroemde promenade in het centrum?

Hij weet de politie ervan te overtuigen dat hij gewoon thuis is, maar korte tijd later wordt hij toch opgehaald voor verhoor. Een Marriott-hotel in de stad heeft een bommelding ontvangen uit zijn naam.

Het blijkt de eerste van vier, in de twee dagen die volgen, zo zegt de monteur. Drie bommeldingen komen binnen bij hotels in Shanghai, een in Guangzhou. „Ik vermoedde meteen dat Wang hier achter zat. Voordat ik met hem in contact was gebeurden dit soort vreemde dingen niet.” De politie gelooft zijn uitleg, mede omdat er geen bom wordt gevonden.

De monteur zet alles op X, zo toont een door hem opgesteld dossier, inclusief een directe beschuldiging aan het adres van Wang. Een uur na zijn laatste bericht krijgt hij een nieuw telefoontje, zegt hij. Ditmaal van de Chinese veiligheidsdienst. Ze vragen naar zijn X-account, vertelt hij. Heeft hij alle tweets daar zelf geplaatst? Ook die waarin hij steun uitspreekt voor het bezoek van de Amerikaanse politica Nancy Pelosi aan Taiwan?

„Het was duidelijk wraak van Wang. Hij moet ze getipt hebben”, zegt de monteur. De veiligheidsdienst onderneemt geen verdere actie, maar blijft hem in de gaten houden, weet hij achteraf.

Een half jaar later, in maart 2023, wordt hij gearresteerd wegens „problemen maken en ruzie zoeken” – een in China vaker gebruikte beschuldiging – zo staat het in documenten van de gevangenis waar hij vier maanden zal doorbrengen. In de tussentijd heeft de veiligheidsdienst meer belastende informatie over hem gevonden, vertelt hij: de foto van een Taiwanese vlag op zijn account en zijn deelname aan protesten tegen het coronabeleid.

Het regime in de gevangenis is loodzwaar, vertelt hij. In zijn dossier zit een foto van vlak na zijn vrijlating. Zijn torso zit onder de beurse plekken. Korte tijd later vlucht hij naar Canada.

Zhao Yunting, Helsinki

Zhao Yunting (24) kan sinds mei vorig jaar de vergelijking maken tussen een Chinese politiecel en een Finse. „De Finse politie behandelt je veel beschaafder dan de Chinese”, zegt hij per videoverbinding vanuit Hel-sinki.

In 2021 wordt Zhao, student voedselveiligheid in Shanghai, naar eigen zeggen gearresteerd als hij een bericht op het Chinese platform Weibo plaatst waarin hij de CCP uitscheldt en president Xi Jinping in het bijzonder. „Ik werd een maand vastgehouden”, vertelt hij. Begin 2023 vlucht hij naar Helsinki.

Zijn arrestatie in mei dat jaar is een gebeurtenis die hij pas achteraf is gaan begrijpen. Deels – het ‘waarom’ is voor hem nog altijd giswerk. Op 2 mei 2023 zet Zhao een filmpje online waarin te zien is hoe hij demonstreert voor de Chinese ambassade in Helsinki. Diezelfde dag krijgt hij een reactie van Wang, die voorstelt om bij hem langs te komen. Zhao: „Hij vroeg of ik zijn vliegticket wilde voorschieten. Dat heb ik gedaan.”

Wang schepte steeds op over hoe de CCP hem in Nederland vervolgde en dat dit in de media was geweest

Op 5 mei staan Zhao en Wang samen met een spandoek voor de ambassade. Zhao: „Hij schepte steeds op over wat hij allemaal met de CCP had meegemaakt. Hoe de partij hem in Nederland vervolgde en dat dit in de media was geweest.”

De volgende dag staan ze er weer, maar ditmaal worden ze gearresteerd, zo is te lezen in Finse politiedocumenten. Twee hotels in de stad hebben een e-mail gekregen van een adres waar Zhao’s naam in staat. De politie laat ze screenshots zien, zegt Zhao. Beide mails bevatten dezelfde boodschap: er is een bom geplaatst die zal ontploffen tenzij het hotel 100.000 euro aan Zhao en Wang betaalt. Zhao herkent het e-mailadres niet als het zijne. Het vermelde telefoonnummer is wel van hem.

Na twee nachten in de cel komt het tweetal vrij. Wang keert terug naar Nederland. Bij Zhao begint langzaam iets te dagen. Slechts een handvol vrienden had zijn telefoonnummer. En Wang.

De politie in Helsinki onderzoekt nog steeds wat er is gebeurd. Zij laat NRC weten dat twee personen met de Chinese nationaliteit verdacht worden van valse bommeldingen bij twee hotels. Van „zeker een van hen” beschikt de politie over aanwijzingen van „directe betrokkenheid” bij de bommeldingen, afkomstig van diens telefoon. Om privacyredenen wil de politie niet zeggen om wie het gaat. De politie zegt in deze zaak samen te werken met autoriteiten in andere Europese landen.

Sun Rongshen, Nederland

Sun Rongshen (21) wil graag „laten zien wat voor persoon Wang is”, zegt hij tijdens een videogesprek. Sun verblijft in een azc, om veiligheidsredenen wil hij niet zeggen waar. Hij heeft al contact met de beroemde dissident Wang als hij nog in China woont, zegt hij. Volgens Sun stelt Wang zich op als een „autoriteit op het gebied van asielprocedures”. Sun zegt dat hij kritische berichten over de CCP op sociale media heeft geplaatst, waarna hij in februari vorig jaar asiel zoekt in Nederland.

Enkele maanden later spreekt hij met Wang af op de Dam in Amsterdam. Op internet is te zien hoe ze samen een protestbord omhoog houden met een oproep aan de CCP om de „transnationale vervolging van dissidenten” te stoppen.

Sun zit met Wang en andere dissidenten in een appgroep, maar heel kameraadschappelijk verlopen de gesprekken daar niet. „Als je twijfelde aan Wangs verhalen over Chinese intimidatie werd je door hem zwart gemaakt en uitgemaakt voor CCP-agent”, zegt Sun.

Dissidenten in de appgroep hebben vragen over de Amerikaanse greencard die Wang zegt te hebben gehad. Daarop stuurt Wang een document dat van de IND lijkt te zijn. Daarin staat dat Wang een „verlopen verblijfsstatus” in de VS heeft, maar dat de IND onderzoekt of hij daar een nieuwe verblijfsvergunning kan krijgen. Wang schrijft erbij dat dat proces zo lang duurde dat hij uiteindelijk in Nederland asiel heeft gekregen.

Een woordvoerder van de IND laat weten dat het document dat Wang in de appgroep plaatst „niet van de IND” is.

Dekmantel

Wat Wangs beweegredenen kunnen zijn is een raadsel. Een oplichter noemt Gao hem, maar de meeste incidenten gaan verder dan het afhandig maken van geld. Er duiken vervalste overheidsdocumenten op en anonieme dreigementen, en er is een spoor van valse bommeldingen.

Misschien, zo denkt ook Zhao in Helsinki, creëert Wang met die ingewikkelde plots een personage dat overduidelijk slachtoffer is, om beroemd te worden. Dit zou als dekmantel kunnen dienen voor oplichtingspraktijken.

Lin Shengliang, ook een gevluchte activist in Nederland, verzamelt informatie over Wang om mensen te helpen die denken door hem bedrogen te zijn. Hij begrijpt wel hoe Wang zijn status als celebrity dissident heeft kunnen opbouwen.

„Omdat Wangs verhaal precies past in het beeld van China dat overal controle uitoefent en onwelgevallige stemmen smoort, wordt hij te makkelijk geloofd. Journalisten vragen niet ver genoeg door.”

De tunnelvisie over China in het Westen is problematisch, vindt Lin. „Wat Wang doet heeft behoorlijk grote gevolgen voor Chinese vluchtelingen. Hun geloofwaardigheid komt erdoor onder druk te staan. Dat kan negatieve gevolgen hebben voor hun asielaanvraag.”

Laura Harth van Safeguard Defenders zegt: „Gevallen als dat van Wang maken een toch al ingewikkeld fenomeen nog ingewikkelder. China is een van de grootste boosdoeners als het gaat om transnationale repressie.” Dit kan heel ver gaan, zegt Harth. „Denk aan de kidnapping van een dissident uit Laos vorig jaar of bedreigingen aan het adres van familieleden in China.” Vaak is het subtieler. „Het doel is een klimaat van angst creëren waarin mensen aan zelfcensuur gaan doen.”

Voor autoriteiten en media is het moeilijk uit te vissen wie er achter bepaalde acties zit, aldus Harth. „Dit klimaat misbruiken voor persoonlijk gewin of roem kan democratische overheden ontmoedigen om de intimidatie aan te kaarten bij de Chinese autoriteiten. Gewild of ongewild: uiteindelijk wint dan het Chinese regime.”

Diplomatiek incident Frankrijk en China

In september 2023 reist de activist Ling Huazhan vanuit Nederland naar Parijs, waar hij volgens juridische documenten in bezit van NRC een zwervend bestaan leidt. Op 2 mei van dit jaar, vlak voor een staatsbezoek van de Chinese president Xi Jinping aan Frankrijk, zendt het Franse onderzoeksprogramma Envoyé Special een reportage uit waarin te zien zou zijn hoe Ling onder begeleiding van Chinese diplomaten op vliegveld Charles de Gaulle richting een vliegtuig naar China wordt gedirigeerd. Een poging tot gedwongen repatriëring, concludeert het programma, live vanaf het vliegveld.

Wang heeft de journalisten opgetrommeld om naar het vliegveld te komen. Het is ook Wang die in de reportage zegt dat Ling hem telefonisch laat weten dat de diplomaten hem het vliegtuig in proberen te „dwingen”. Hij zou zijn ontkomen en keert later terug in de vertrekhal.

De uitzending leidt tot ophef. De Chinese ambassade in Parijs ontkent in felle bewoordingen dat dit een poging tot gedwongen repatriëring is. Volgens de ambassade zei dissident Ling zelf terug naar China te willen.

Uit de beelden blijkt niet duidelijk dat het om een gedwongen uitzetting gaat. Ling gaat op de foto met de diplomaten en mensen van een Chinese hulporganisatie die hem enige tijd hebben geholpen. Die organisatie, Association Amours et Coeurs unis en France, is een rechtszaak begonnen tegen de journalisten, omdat zij zeggen vals beschuldigd te zijn van betrokkenheid bij de uitzetting.

De Franse overheid lijkt ervan overtuigd dat dit een poging tot gedwongen repatriëring was. In juli schrijft Le Monde dat Frankrijk de twee diplomaten heeft gevraagd het land te verlaten. Het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken wil dit tegenover NRC niet bevestigen. De Chinese ambassades in Parijs en Den Haag reageren niet op vragen van NRC.

De journalisten van Envoyé Special laten weten nog steeds achter hun verhaal te staan. Rond de uitzending ontvingen zij berichten met bedreigingen. Die zijn later opgenomen in een onderzoek van het Leiden Asia Centre naar Chinese intimidatie van journalisten. De Franse zaak duikt afgelopen oktober ook op in een rapport van de AIVD en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid over de intimidatie van migranten door buitenlandse overheden. In een toelichting zegt een AIVD-woordvoerder dat de vermeende repatriëringspoging een „hoge mate van waarschijnlijkheid” heeft en daarom in het rapport staat.

Delen





Mail de redactie