Tot nu toe weet Alexander van Hattem (40) al zijn functies nog te combineren. Naast eigenaar van een juridisch adviesbureau is Van Hattem lid van de Eerste Kamer, gemeenteraadslid in Den Bosch, Statenlid (en tevens fractievoorzitter) in Noord-Brabant, voorzitter van de fractie Vlaams Belang-PVV in het Beneluxparlement, voorzitter stichting PVV Den Bosch, secretaris van de Stichting PVV Noord-Brabant én bestuurslid van de Stichting Ondersteuning Eerste Kamerfractie PVV.
Maar als de nummer 44 op de kandidatenlijst van de PVV plots toch in de Tweede Kamer komt, doordat PVV-kandidaten afvallen of minister worden, dan moet hij de functie van senator opgeven. Of hij dat doet, is niet bekend: Van Hattem neemt de telefoon niet op. Zijn collega-senator Marjolein Faber moet sowieso kiezen. Zij staat nummer zeven op de lijst en is daarmee verzekerd van een plek in de Tweede Kamer. Nummer 22, ondernemer Marco Deen, Statenlid in Noord-Holland en gemeenteraadslid in Zandvoort, hoeft dan weer geen functie te laten vallen. Tegen De Zandvoortse Courant liet hij weten erover na te denken de drie functies te combineren.
Berooid
Nu onverwacht 37 mensen in het parlement komen voor de partij van Wilders, blijft de lokale vertegenwoordiging soms berooid achter. Zo ziet zowel de stad Zoetermeer als de provincie Gelderland de gehele tweekoppige PVV-fractie naar Den Haag vertrekken.
Met de keuze voor veel zittende gemeenteraadsleden en Statenleden, speelt de PVV op safe. Liever geen parlementariër die kort na zijn aanstelling in 2010 ineens ‘brievenbuspisser’ blijkt te zijn, zoals Eric Lucassen die jarenlang zijn buren bleek te terroriseren. Veel van de nieuwverkozen kandidaten draaien al een tijdje lokaal mee. Ze tonen op hun socialemediakanalen hun trouw aan partijleider Wilders, van wie ze de berichten veelvuldig doorplaatsen. De tweets en Facebookberichten vallen vrijwel zonder uitzondering binnen de partijlijn. En die is: tegen het stikstofbeleid, tegen het klimaat, tegen Sigrid Kaag, tegen de islam, tegen „asieleisers” en „gelukszoekers”, voor de boer, voor Zwarte Piet.
Nu is safe wel een enigszins rekkelijk begrip. Nieuwkomer Jeremy Mooiman, een IT’er op nummer 25, kwam een aantal jaar geleden in opspraak omdat hij de website Germaniaheritage.com registreerde onder de naam ‘Kurt von Sturm’, een fictieve assistent van nazikopstuk Hermann Göring uit een Amerikaanse thriller, zo meldde dagblad AD in 2018. De website kwam nooit online en de bedoeling werd evenmin helemaal duidelijk. Tegen stoffeerder en fractievoorzitter van PVV Zaanstad Peter van Haasen, nummer 33 op de lijst, werd in 2018 aangifte gedaan, nadat zijn fractie een stadsgenoot onterecht had beschuldigd van ronselen voor Islamitische Staat. Jurist Alexander van Hattem voerde in het verleden flyeracties met rechts-extremisten en het X-kanaal van metaalbewerker Eric Esser uit Den Bosch, nummer 29 op de lijst, is uitgesproken anti-islam. Hij plaatst met regelmaat polariserende cartoons, van gehoofddoekte barbiepoppen met blauwgeslagen ogen, geketende Afghaanse vrouwen die achter een man aanlopen, en vergelijkingen tussen de profeet Mohammed en Hitler. Een NRC-verslaggever zag in februari tijdens een raadvergadering in Landgraaf dat PVV-raadslid Patrick Crijns, nummer 32 op de lijst, op een beeldscherm een foto van Sigrid Kaag bewerkte met een plaatje van de heks uit de Disney-film Sneeuwwitje.
Lees ook
Boosheid over komst asielzoekers naar Kijkduin: ‘Wilders heeft toch niet voor niets gewonnen?’
Hondenfokker, kermisondernemer
Van de 37 gekozen volksvertegenwoordigers, zijn er zeven vrouw. Ook zij hebben vrijwel allemaal al een functie bij de PVV, als beleidsmedewerker, of in de lokale of provinciale politiek. Zo ook voedingssupplementenverkoper en hondenfokker Jeanet Nijhof, die tegelijk gemeenteraadslid in Hengelo is en Statenlid in Overijssel.
Grote verrassing en uitzondering op de lijst is Rachel van Meetelen. Zonder politieke ervaring belandde zij op plek drie. Bij de Provinciale Statenverkiezingen van Noord-Brabant in maart stond ze nog op plek zeven van de PVV-lijst en werd ze niet gekozen. De 48-jarige Van Meetelen is kermisondernemer en baat een poffertjeskraam uit met haar man. Ze woont op een woonwagenkamp in Bergen op Zoom. Op de Facebookpagina van de Travellers Club, lid van Woonwagen belangen Nederland, wordt ze omschreven als „een stem voor de reizigers”.
Tijdens de coronacrisis stapte Van Meetelen in het bestuur van de Bovak, de Nationale Bond van Kermisbedrijfhouders. Ze lobbyde in Den Haag voor hogere corona-uitkeringen en kwam op de radar van de PVV. „Voor ons is het geen verrassing”, zegt Bovak-voorzitter Atze Lubach. „Ze is al lang politiek betrokken, heeft een grote dossierkennis en werkt hard. Ze deed het bestuurswerk naast haar werk in de poffertjeskraam”, zegt hij. Waarom Van Meetelen direct op plaats drie binnenkwam, is ook voor Lubach onbekend.
„Dat moet je maar aan de selectiecommissie vragen”, zegt Van Meetelen er zelf over. Het enige wat ze in een kort telefoongesprek wil bevestigen, is dat ze vroeger met de poffertjeskraam van haar ouders op het Haagse Buitenhof stond. „Nu mag ik naar het Binnenhof”, zegt ze.
Op sociale media poseert Geert Wilders op de foto met Van Meetelen en zijn nummer twee Fleur Agema. Wil hij zo de indruk wekken dat zijn partij veel vrouwelijke parlementariërs levert? „Dat zou wel vreemd zijn”, zegt Tweede Kamerlid Harm Beertema van de PVV. Beertema bedankte voor plek zestien die hem werd toebedeeld en keert niet terug in de Kamer. „Ikzelf heb dat D66-beleid van verplicht vrouwen aan de top altijd te vuur en te zwaard bestreden”, zegt Beertema. De persvoorlichter van de PVV was maandag niet bereikbaar voor vragen over de kandidatenlijst.
