De lezers zijn boos, krijgt The Washington Post van zijn AI te horen

Noem het geen Europese Carnavalshoofdstad, waarschuwt Raymond Vlecken, de burgemeester van Weert. „Dat lijkt te veel op Culturele Hoofdstad van Europa. En dat predicaat heeft een beschermde status.” Zijn stad mag zich dit carnavalsseizoen 2024-2025 wel Närrische Europaïsche Kulturstadt noemen, het kloppend carnavalshart van Europa.

De titel wekt soms enige bevreemding. Immers, carnaval is vooral een lokaal feest – elke stad of dorp heeft eigen gebruiken en liedjes – en geen internationaal evenement. En omdat het kleine Weert (circa vijftigduizend inwoners) zich in een rijtje voegt van grote plaatsen als Aken, Nantes en Keulen, steden die eerder Europese carnavalsstad waren.

In het café hangt een schilderij met de grote carnavalsprinsen van Keulen en Maastricht, daartussen prijkt de kleine prins van Weert

De meeste carnavalsvierders in Weert gaan van de titel niet naast hun schoenen lopen. In café Tramhalt, waar zoals elk jaar een reeks carnavaleske kunstwerkjes de Koldergallereej vormt, hangt een schilderij met grote carnavalsprinsen van Keulen en Maastricht met daartussen de kleine prins van Weert.

Sommigen betwijfelen nut en noodzaak van de status. Carnavalsvereniging De Dorstvlieëgels had het in een brief over een „bobofeestje”. Weert zou alleen maar Europese carnavalsstad zijn geworden, omdat Vlecken vicevoorzitter is van de Närrische Europaïsche Gemeinschaft (NEG), de organisatie die jaarlijks een plaats de titel toekent. Wie van de mensen die zich jaarlijks in het feestgedruis storten, boeit dat werkelijk iets? En wie van hen kent de NEG? De Dorstvlieëgels kunnen hun brief nu niet nader toelichten vanwege een sterfgeval.

Jeugdraad

Burgemeester Vlecken ontkent dat Weert Europese carnavalsstad is geworden dankzij hem. De stad kwam in beeld dankzij de huidige voorzitter van de Samewirkende Limburgse Vastelaovesvereniginge (SLV), Bart Maes, een Weertenaar.

Vlecken zelf begon al vroeg de gang door de carnavalsinstituties: hij was in Heerlen lid van de jeugdraad van elf, bestuurslid van vereniging De Winkbülle en ook voorzitter van de SLV. In die laatste rol maakte hij kennis met de NEG, waar hij al jaren vicevoorzitter van is. Met als leden onder meer bonden uit Duitsland, Frankrijk, Nederland, Zwitserland en Liechtenstein. „Binnen die organisatie wilden de kleine landen ook een vertegenwoordiger in het bestuur en vonden mij geschikt.”

Het vicevoorzitterschap staat helemaal los van Vleckens burgemeesterschap: „Het is een uit de hand gelopen hobby. Anderen zijn druk met een postzegelalbum of oldtimers. Bij mij gaat hier veel tijd in zitten. Ik maak veel kilometers naar carnavalsbijeenkomsten in verschillende landen. Overigens alleen als mijn agenda als burgemeester dat toelaat.”

In het hart van de onderscheiding bevindt zich een vlaaitje dat ook los als speldje is te dragen

Om binnen het gemeentebestuur van Weerter de schijn van belangenverstrengeling wat betreft Europese carnavalsstad te voorkomen, valt de beleidsmatige kant daarvan in de portefeuille van wethouder Suzanne Winters (Weert Lokaal, Cultuur, Binnenstad en Communicatie). Ze noemt de titel vooral „een enorme eer voor de Weerter vastelaovend en een erkenning voor de carnavalstraditie die eeuwen teruggaat”. De gemeente heeft 45.000 euro aan budget ter beschikking gesteld.

Dat geld gaat vooral naar het lokale feest. In september vorig jaar congresseerden de leden van de NEG weliswaar in Weert, maar ze betaalden zelf voor hun reis- en verblijfkosten. De in Weert opgegroeide kunstenaar Job Smeets ontwierp de NEG-jaarorde: een kleurig en krullerig kruis met de vlaggen van de NEG-leden en elementen uit het wapen van Weert. Een vergoeding vroeg hij niet: het is een eer.

In het hart van de onderscheiding bevindt zich een vlaaitje dat ook los als speldje is te dragen. „De Limburgse commissaris van de koning Emile Roemer heeft er een gekregen. Maar de orde is vooral bedoeld voor de vele vrijwilligers die het carnaval in Weert mogelijk maken.” De speldjes zijn een beperkte kostenpost.

Alcohol

Het grootste deel van het carnavalsbudget van Weert gaat naar projecten die de deelname vergroten. „In Stramproy [als dorp onderdeel van de gemeente Weert] subsidiëren we een initiatief om ouderen en mensen met een visuele beperking meer bij het carnaval te betrekken”, zegt Winters.

De Rogstaekers, de grootste carnavalsvereniging van Weert, heeft geld uit het potje gekregen voor een feest voor middelbare scholieren komende vrijdag. „Want met de opbrengst van de verkochte frisdrank kun je geen evenement draaien”, legt Silvester Vleeshouwers uit, de voorzitter van de pr-commissie van de Rogstaekers. „Pubers zijn met carnaval een beetje een vergeten groep. Jonge kinderen gaan mee in het spoor van hun ouders. Daarna gaan ze, als je niet uitkijkt, pas weer vieren, als ze ook alcohol mogen drinken. Maar voor die tijd kunnen ze al helemaal zijn afgehaakt.”

De titel is een enorme eer voor de Weerter vastelaovend en een erkenning voor de carnavalstraditie die eeuwen teruggaat

Buiten Weert weet nauwelijks iemand van het predicaat Europese carnavalsstad. In de grote optocht in Weert van komende zondag baseren sommige deelnemers hun bijdragen wel op de uitverkiezing. Seph Rademakers loopt mee als een nar die zich heeft verkleed als PVV-leider Geert Wilders. Bij „Närrische Kulturstadt” heeft hij „Kulturstadt” veranderd in „Kulturland”. Volgens hem heeft de gekte Nederland in de greep, met de cultuur als een van de slachtoffers.

Intussen gelooft Rademakers dat de gewone Weerter carnavalsvierder weinig merkt van de titel die de stad dit jaar draagt: „Het lijkt vooral een mooi uithangbordje voor de plaatselijke politiek.” Professioneel doet grafisch vormgever Rademakers er wel zijn voordeel mee: „Carnaval zorgt altijd al voor veel opdrachten, maar het lijkt wel alsof de posters, vlaggen en banieren dit jaar net iets mooier moesten worden.”

Bobofeestje

Brenda Wijen maakte tijdens haar politiek getinte conference op bonte avonden in de aanloop naar carnaval al volop grappen over Weert Europese carnavalsstad. Tijdens de grote optocht van komende zondag pakt ze met carnavalsvereniging de Voêle Vuuërmiddag uit met een wagen die er de spot mee drijft. De ondertoon ook hier: is het niet vooral een bobofeestje? Wijen: „We hebben onder meer vijfduizend papieren versies van de onderscheiding laten maken die we uitreiken aan toeschouwers langs de kant.”

Ook loopt een van de leden mee verkleed als burgemeester Vlecken. „Närrische Europaïsche Kulturstadt lijkt toch vooral zijn hobby”, zegt Wijen. Ze schreef een satirische tekst voor de ‘burgemeester’. „Die heb ik opgestuurd naar het kabinet van de burgemeester met het verzoek of Vlecken het kon inspreken. Ik verwachtte daar niet zoveel van, maar ik had binnen het uur antwoord: hij wilde het doen. We hebben een sportieve burgemeester.”

Maandag doet VV de Voêle Vuuërmiddag met dezelfde wagen en act mee aan de optocht in het naburige Nederweert. Met een ietsjes andere toonzetting. Wijen lachend: „Daar gaan we als stadbewoners hooghartig cultuur naar het dorp brengen.”

Vlecken blijft ondanks alle kritiek en spot het belang van internationale uitwisseling van carnavalservaringen en de NEG benadrukken. „Er zijn volop thema’s waar vierders en verenigingen op verschillende plekken mee te maken krijgen. Het NEG heeft bijvoorbeeld gediscussieerd over boerkaverboden. Wat betekent het voor het feest als je niet meer vermomd of gemaskerd de straat op mag? En in Nederland is veel te doen over de eisen die tegenwoordig worden gesteld aan wagens. Dat speelt ook in andere landen.”

Delen

Mail de redactie