Uitgerekend tijdens de drukste dienst van het jaar hapert het communicatiesysteem van de politie. In de nacht waarin agenten worden bekogeld en de Mobiele Eenheid moet optreden, geven portofoons ruis en slagen centralisten op de meldkamer er soms niet in om contact te krijgen met collega’s op straat.
Door het hele land waren er tijdens de jaarwisseling problemen met C2000, het netwerk waarmee agenten met elkaar communiceren. Vermoedelijk raakte het systeem overbelast door het grote aantal agenten dat tijdens Oud en Nieuw op de been was. Een back-upsysteem functioneerde wel, maar desondanks zorgde de storing voor hinder.
„Het systeem heeft een aantal uur gehaperd, soms lag het er zelfs helemaal uit”, zegt Nine Kooiman, voorzitter van de Nederlandse Politiebond (NPB). „Dat levert hele gevaarlijke situaties op. Op het moment dat het systeem het zou moeten doen, werkt het dus niet. Je levenslijn ligt plat. Dat heeft tot best heftige momenten geleid.”
Zo kon in Noord-Brabant een agent bij een incident de meldkamer door haperende apparatuur niet bereiken. „De collega was op zoek naar een verdachte met een wapen, maar wist niet hoe de persoon eruit zag. En ook niet waar zijn collega’s waren. Dat zijn levensgevaarlijke situaties, daar wil je helemaal niet in terechtkomen.”
EOCS
De storing betrof het radiobedieningssysteem eOCS, waarmee centralisten in het operationeel centrum kunnen spreken met hulpverleners op straat. De eerste signalen dat het systeem haperde kwamen rond 21.30 uur, later lag op sommige momenten het hele systeem plat. Tegen het einde van de nacht was de storing verholpen.
„Voor meldkamers is het een gigantisch probleem geweest”, zegt Kooiman. „Medewerkers hebben snel moeten handelen om een bypass te maken. We hebben geprobeerd om heel veel informatie handmatig in te voeren, maar dat neemt meer tijd in beslag. Dan gaan essentiële minuten verloren, terwijl de informatie wel gewoon acuut nodig is op straat.”
De back-upsysteem zijn echter minder gebruiksvriendelijk dan eOCS. Zo kunnen agenten overstappen op een push-to-talk systeem op hun mobiele telefoon, maar moeten daarvoor wel hun handschoenen en gehoorbescherming uitdoen. Ook is de geluidskwaliteit volgens agenten minder goed, waardoor gesprekken moeizaam op gang kwamen.
„Het is in alle situaties gelukt om contact te krijgen, maar er zat vertraging in”, zegt een woordvoerder van de korpsleiding van de politie. „Als elke seconde telt, snap je hoe frustrerend dat is. Voor het je weet loopt de verdachte die je zoekt voorbij en krijg je twintig seconden later een signalement. Dan is-ie weg.”
De conclusie dat het back-upsysteem niet goed werkt, wil hij niet trekken. „Het werkt naar behoren, maar het heeft niet alle functionaliteiten van eOCS. Een back-up werkt nooit hetzelfde als het normale systeem. Het is minder praktisch”. Voor zover bekend heeft de storing niet geleid tot levensbedreigende situaties.
Hoofdpijndossier
C2000, waar ook de brandweer en ambulancediensten gebruik van maken, is al jaren een hoofdpijndossier. Er zijn te weinig zendmasten en het systeem raakt overbelast als er teveel mensen meeluisteren. Het hele jaar door zijn er problemen, maar tijdens piekmomenten als de jaarwisseling is de overlast het grootst. In november legde de Arbeidsinspectie nog een dwangsom op om de politie te dwingen het communicatiesysteem op orde te krijgen.
De invoering van eOCS, dat sinds afgelopen jaar door alle meldkamers gebruikt wordt, was onderdeel van de vernieuwing die nodig was om C2000 „up-to-date robuust” te maken, schreef toenmalig minister van Justitie en Veiligheid Dilan Yeşilgöz (VVD) in juni 2023 aan de Tweede Kamer. Het werd geleidelijk uitgerold om kinderziektes aan te kunnen pakken.
Dat het systeem desondanks tot problemen leidt, is een tegenvaller voor het ministerie, dat verantwoordelijk was voor de integratie van het systeem. Korpschef Janny Knol wijst in een reactie op de storing dan ook naar Den Haag. „Wij zijn alleen de afnemers van het systeem en zijn er niet verantwoordelijk voor”, zegt ze tegen de NOS.
Een woordvoerder van het ministerie wil niet reageren op vragen van NRC. De minister komt volgende week met een reactie in een Kamerbrief waarin de jaarwisseling wordt geëvalueerd.
„Dit had simpelweg nooit mogen gebeuren”, zegt Kooiman. „Deze nacht is het goed gegaan, maar het doet ook iets met je eigen gevoel van veiligheid. Je zit al in de situatie waarin vuurwerkbommen naar je hoofd geslingerd worden. Dan wil je kunnen terugvallen op je middelen die je nodig hebt om je werk goed te kunnen doen.”
Kooiman vreest ook problemen tijdens de NAVO-top van juni in Den Haag, als bijna de helft van al het politiepersoneel wordt inzet. „Ik maak me ontzettend ongerust over de situaties waarin onze mensen nog meer terecht gaan komen.”
Lees ook
Arbeidsinspectie is streng voor de politie: ‘Een agent in nood moet altijd om hulp kunnen vragen’
