Het Concertgebouw in Amsterdam schrapt twee concerten van het Jerusalem Quartet „vanwege aangekondigde demonstraties” en „de recente ontwikkelingen rond protesten in Amsterdam”. Het Israëlische strijkkwartet zou donderdag en zaterdag optreden. Het Concertgebouw wil de concerten wel op een later tijdstip nog laten plaatsvinden, maar kan nog niet zeggen wanneer.
Pro-Palestijnse demonstranten hebben dit jaar al twee keer een concert van het Jerusalem Quartet verstoord. In februari riepen demonstranten in theater Diligentia in Den Haag protestleuzen door de muziek heen en toonden ze Palestijnse vlaggen. Een maand eerder gebeurde hetzelfde tijdens een concert in het Muziekgebouw aan ’t IJ. Volgens pro-Palestijnse organisaties dient het strijkkwartet ervoor het imago van Israël op te poetsen, het zou subsidie van de Israëlische regering ontvangen, en het concert zou de aandacht afleiden van wat er gebeurt in Gaza.
„Ik heb nog nooit meegemaakt dat er zoiets brandbaars in ons gezicht ontploft”, reageert Concertgebouwdirecteur Simon Reinink op vragen van NRC. Volgens Reinink werden er al maanden protestacties aangekondigd, „maar daar kon ik mee leven. Wat er in het Muziekgebouw is gebeurd, is vervelend maar niet bedreigend. Het kwartet is dat soort protestacties ook gewend.”
Vlam in de pan
Het verschil is volgens hem de vlam in de pan bij de UvA. „We hebben contact gehad met de gemeente en de politie. Zij konden alleen de veiligheid buiten het gebouw garanderen. Binnen zijn we zelf verantwoordelijk. Er is op die avonden ook een concert in de grote zaal bezig. Er zijn dan 2.500 mensen binnen, in een gebouw met smalle gangen en kleine foyers. Als er geweld uitbreekt als bij de UvA, dan vallen er gewonden en wordt het gebouw beschadigd.”
Buigt hij dan voor mogelijk geweld? „Ik ben verantwoordelijk voor de veiligheid van bezoekers, medewerkers en musici. Verschillende medewerkers maakten zich ernstig zorgen. Als ik die veiligheid niet kan garanderen, dan moet ik het niet doen.”
Het kwartet vindt de situatie volgens Reinink ongelooflijk verdrietig en vervelend. Wanneer de concerten zullen worden ingehaald, kan Reinink nog niet zeggen. „Dat is eerder een maatschappelijke vraag. We zullen dat in ieder geval bepalen in overleg met de gemeente en de politie.”
Omdat het Jerusalem Quartet geen politieke uitspraken doet heeft het Concertgebouw volgens Reinink zelf onderzoek gedaan naar de achtergrond van het kwartet. Ze hebben geen bewijzen kunnen vinden voor de bezwaren die de protestgroepen de afgelopen maanden indienden.
Steunbetuiging
Online zijn er diverse steunbetuigingen om de concerten toch door te laten gaan. De Amsterdamse Waalse Kerk heeft haar ruimte als alternatief aan het kwartet aangeboden. Volgens programmeur Jasper Bartlema wordt nu uitgezocht of het kwartet onder hun contract met het Concertgebouw uit kan komen. Hij noemt het besluit van het Concertgebouw „onbestaanbaar” en een buiging voor geweld en terreur. Hoe de Waalse Kerk de veiligheid van concertbezoekers en het kwartet morgen zou garanderen, weet de kerk nog niet. „Maar we gaan alles op alles zetten.” Hoe groot de kans is dat het kwartet daadwerkelijk komt, durft Bartlema niet te zeggen.
Met medewerking van Arjan Meesterburrie.
