Mijn vrouw mijdt nieuws. Althans, dat probeert ze, met wisselend succes. Ze wordt zo ongelukkig van de stortvloed aan onheilsberichten over klimaat, verrechtsing, Gaza, Oekraïne, Trump, Rusland, noodpakketten en oorlogsdreiging, dat ze pauzes inlast ten behoeve van haar mentale welbevinden. Gewoon, even een weekje geen krant lezen en geen nieuwssites bezoeken. Dat helpt, al moet ze soms toegeven tóch weer de actualiteit te hebben gevolgd – een afkickende nieuwsjunk met een terugval.
Ik ben geneigd te denken dat ik gehard ben. Of immuun. Of strijdbaar. In elk geval: dat ik het nieuws beter verdraag en zulke adempauzes niet nodig heb.
Maar is dat wel zo? Ik was de afgelopen tijd behoorlijk somber, en omdat dat me vaker overkomt, zocht ik de oorzaak in het gebruikelijke: botte aanleg, te hard gewerkt aan een boek, twijfels over de kwaliteit ervan, slaapproblemen en een grauwe winter. Maar ik begin te vermoeden dat ik bevattelijker ben voor internationale spanningen dan ik dacht.
Ik schrijf dit in het Lake District, het nationale park een uur ten noorden van Liverpool, waar ik met mijn broer een paar dagen rondreis. Er is niet per se meer daglicht hier – dramatische wolkenpartijen verslinden de bergtoppen en draperen een spookachtige schemer over de meren en valleien – noch heb ik minder twijfels over mijn werk. Maar door onderweg te zijn in de natuur ben ik toch opgeknapt. We zitten middenin de nasleep van de aanvaring tussen Zelensky en Trump („een man zonder pak gekoeioneerd door een pak zonder man”, zoals iemand het omschreef), en ik krijg dat nieuws wel mee, maar slechts met mate. Ik ben grote delen van de dag losgeweekt van computer en telefoon en heb dan andere dingen om mijn aandacht aan te geven: bergpassen met stijgingspercentages tot 30 procent, de resten van een Romeins fort, schilderachtige meren, ruige berglandschappen, literatuurgeschiedenis.
Zo bezochten we de cottage waar van 1799 tot 1813 de dichter William Wordsworth woonde, eerst met zijn zus Dorothy, later ook met echtgenote Mary en hun kinderen. Een overvol huis, mede dankzij problematische gasten als Samuel Taylor Coleridge en Thomas De Quincey, die zwaar verslaafd waren aan opium. Wordsworth schreef er het leeuwendeel van zijn bekendste werk, waaronder ‘Daffodils’ (‘Narcissen’), dat begint met de fameuze zin: „I wandered lonely as a cloud.” De cottage staat in Grasmere, een gehuchtje bij het gelijknamige meer. Maar zijn ware werkkamer was de buitenlucht. Tijdens lange wandelingen ontstonden gedichten die hij ‘vlekjes tijd’ noemde. „Here should be my home”, schreef Wordsworth, „this Valley be my World”. In een uithoek van het land eindeloze wandelingen maken, dát is nog eens nieuws mijden.
Natuurlijk, als iedereen zulk vluchtgedrag zou vertonen, komen we nergens. Alhoewel… Een tijdje terug hoorde ik wetenschapsjournalist Ed Yong in een podcast iets zeggen wat me trof. Yong deed voor The Atlantic vanaf het prilste begin intensief verslag van de pandemie, werk waarvoor hij de Pulitzerprijs kreeg. Maar dat ook een zware wissel op hem trok. Om er niet aan onderdoor te gaan is hij in die jaren fanatiek gaan vogelen, een hobby die hij is blijven beoefenen, ondanks een stemmetje in zijn achterhoofd dat zegt dat vogelen tijdverspilling is in het licht van de wereldproblemen. „Mensen noemen vogelen vaak escapisme”, zei Yong, „een woord met een negatieve connotatie. Ik had hier een gesprek over met een vriend die zei dat het juist belangrijker is dan ooit naar buiten te gaan, de natuur in. Ik ben het daar mee eens. We moeten bijtanken. En het is van belang omdat je, als je geeft om biodiversiteit, verscheidenheid, het milieu en gelijkheid, verbonden moet zijn met waarvoor je vecht. Zonder die verbondenheid is het werk, de strijd, abstract.”
Dat plaatst nieuws mijden in een ander licht. Het kan simpelweg een geval zijn van je kop in het zand steken en hopen dat alles overwaait.
Maar je hoofd rust en ruimte geven kan je evengoed weerbaarder maken en beter helpen begrijpen wat het verdedigen waard is. Mocht dat het geval zijn: mijd zo nu en dan vooral het nieuws.
Auke Hulst is schrijver.
