Het was een goede week voor vrouwen in de sport. De rechtszaak tegen Luis Rubiales, de oud-voorzitter van de Spaanse voetbalbond, is begonnen. Hij moet zich voor het hooggerechtshof verantwoorden voor de kus die hij Jennifer Hermoso, een van de sterspeelsters van Spanje, ongewenst op haar mond duwde toen ze wereldkampioen was geworden met haar team. Het heeft heel veel moeite gekost om ervoor te zorgen dat Rubiales daar niet mee weg zou komen – en hij komt er niet mee weg. Uitstekend.
Waar maakt Hermoso zich druk om, wordt nog steeds geroepen. Een kus. Een doodsimpele kus op een moment van grote vreugde, en daar stond Spanje wekenlang voor in de fik. Daar wordt nu een rechtszaak van negen dagen aan gewijd, en er wordt zelfs een celstraf van tweeënhalf jaar wegens aanranding geëist. Om een kus. Laat die arme Rubiales met rust. Die man is al genoeg gestraft.
Ik keek naar de Netflix-documentaire #SeAcabó (“#HetIsKlaar” – bindende kijktip), waarin het hele verhaal van het Spaanse vrouwenelftal uit de doeken wordt gedaan, en ging steeds meer het tegenovergestelde denken. Laat Rubiales met pek en veren door de straten van Madrid marcheren. En niet alleen hij. Ook zijn kompanen bij de voetbalbond. En vooral zijn maat, de ex-bondscoach Jorge Vilda, die zijn speelsters behandelde alsof ze zijn eigendom waren. Ze moesten hem vertellen met wie ze afspraken, hij controleerde hun tassen, en kwam ’s avonds laat naar hotelkamers als speelsters al in bed lagen.
Tegelijkertijd waren de meest basale trainings- en leefomstandigheden niet voor elkaar voor de vrouwen (en wel voor de mannen) en was er geen visie. Daarbij lukte het Spanje nooit verder te komen dan de eerste ronde van een groot toernooi, terwijl het elftal toch bestond uit speelsters van absolute wereldklasse.
Toen de vrouwen zelf, in aanloop naar het WK van 2023, beleefd vroegen om verbetering van een paar minimale zaken, werd Rubiales woedend. Hij duldde geen kritiek van de vrouwen, en lanceerde een mediacampagne vol leugens tegen de „zeurende kleine meisjes”, met alle ad hominems aan het adres van de speelsters in het bijzonder en vrouwen in het algemeen van dien. Een misselijkmakend verhaal van machtsmisbruik van de bovenste plank, om de vrouwen het zwijgen op te leggen.
Ze lieten zich niet het zwijgen op leggen. Ze wonnen ondanks alle tegenwerking van Rubiales het WK. Maar wie eigende zich de overwinning toe, met plotselinge peptalks („wie heeft hier de grootste eierstokken?”) aan vrouwen om wie hij zich nooit bekommerde, met een wereldwijd uitgezonden graai in zijn eigen kruis en een gedwongen kus op de mond van Hermoso? Juist. Rubiales. Door hem, de fantastische voorzitter, door zijn daadkracht en visie, en door zijn investeringen in het Spaanse vrouwenvoetbal was dit gelukt.
De kus was niet het begin, maar het midden van een oerlelijke geschiedenis. De kus gaat niet om twee paar lippen op elkaar, maar om macht. En om misbruik daarvan. Ze waren er klaar mee, de Spaanse vrouwen, en ze zijn opgestaan, om niet meer te gaan zitten. Het beheerste wekenlang het wereldnieuws. Ik hoop vurig dat de voetbalsters door een pittige uitspraak van de rechter nog eens de wereld over gaan. Omdat er in deze tijd van Trump en zijn vreselijke decreten ook plekken zijn waar vrouwen wél gehoord en gezien worden. Waar hun rechten niet ingeperkt worden, maar waar hun stem luider dan ooit klinken mag.
Marijn de Vries is oud-profwielrenner en journalist.
