Een vriend van mij vindt dat je boven je vijfenvijftigste niet meer zou moeten mogen stemmen. Dan ben je op weg naar de uitgang. Hoezo zou je dan nog mogen meebepalen hoe het land verder moet? Hij is vijftig. Vijftig is de gemiddelde leeftijd van de kiezer in Nederland. Op weg naar de uitgang bepalen ouderen hoe het pand toekomstbestendig wordt gemaakt. De jongeren die er het langst in moeten wonen zijn in de minderheid. Op schoolpleinen die vol hangen met bordjes ‘rookvrije generatie’ lurken ze nicotine uit het laatste commerciële succes van de tabaksindustrie.
„De vape is voor mensen die willen stoppen met roken, niet voor jongeren”, zei Emil ’t Hart van de bond voor vapeverkopers in De Hofbar. Waarom de stoompeuk dan in kindlokkende smaakjes wordt geleverd kon hij niet echt verklaren.
Als iets, naast op jonge leeftijd verslaafd raken, de toekomst van jonge generaties gaat vormgeven, is het klimaatverandering, maar dat onderwerp verdwijnt in debatten steeds achter verbale dansjes met kerncentrales. Voorstanders doen of kerncentrales het antwoord zijn op klimaatverandering. Tegenstanders moeten nog beginnen over wat een oprisping van klimaatverandering van een kerncentrale kan maken. Waarschijnlijk wachten ze tot een tsunami of overstroming illustraties voor dat argument aandraagt. Voor- noch tegenstanders hebben een oplossing voor het restproduct dat honderdduizend jaar radioactief kan blijven. Gekoeld opslaan dan maar. Geen zorgen kinderen, tegen de tijd dat die opslagruimte scheurt, weten lobbyisten van de tabaksindustrie wel poëzie te maken van nucleair afval.
NPO3 presenteert online een debatprogramma voor de jeugd. Dat de concentratieboog van jongeren korter wordt, is bekend, maar om de debatterende lijsttrekkers steeds te onderbreken voor spelletjes vind ik wel een fluim in het jonge gezicht. Timmermans en Omtzigt kwamen net op stoom met een kerncentraletango toen ze moesten stoppen. Tijd voor een spelelement. Ik zapte. Quote maakte bekend dat de Nederlandse superrijken rijker zijn geworden. Dat deed me denken aan het debat voor jongeren waarin Dilan Yesşilgöz een student vertelde dat die blij moest zijn met haar studieschuld omdat ze die in een prachtig land als Nederland had opgelopen. Prachtig is het land dat zijn jongeren met schulden en smaakjes verstikt terwijl rijken rijker worden.
Op het schoolplein staan intussen meer kinderen te vapen. De rookvrije generatie lijkt zwaarder verslaafd dan die van de jaren tachtig. Tegenwoordig belanden ze overdoserend in het ziekenhuis. Op nicotine. Dat kreeg mijn generatie alleen met harddrugs voor elkaar. Al decennia denk ik dat dit geen tijden zijn om kinderen te krijgen, nu pas zie ik dat dit vooral geen tijden zijn om een kind te zijn.
Jongeren stemmen meestal progressief, ouderen conservatief. Op weg naar de uitgang zullen overwegend vijftigplussers klimaatwalsend op partijen stemmen die niet in staat bleken de elektrische sigaret in toom te houden, maar die denken dat een kerncentrale wel gaat lukken.
Carolina Trujillo is schrijfster.
