N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/wp-content/blogs.dir/114/files/2019/01/deckwitzartikel.png)
Afgelopen donderdag ging ik met mijn geliefde naar de nieuwe Mission Impossible. „Even niet aan het gedoe in Den Haag denken”, zei ik tegen hem, waardoor ik de hele avond aan het gedoe in Den Haag dacht. Wat ook niet hielp, was dat de film bijzonder politiek bleek. In het begin ontmoet geheim agent Ethan Hunt (Tom Cruise) een koerier. Om zeker te weten dat hij te vertrouwen is vraagt de koerier hem wat de eed is van hun veiligheidsdienst.
„We leven en sterven in de schaduwen”, antwoordt Hunt, „voor hen die dicht bij ons staan, én voor hen die we nooit ontmoeten.”
Dat laatste trof me enorm. Een van de lastigste taken van een politicus is dat je de meerderheid van de mensen die je leidt, nooit zal tegenkomen. Dat vergt nogal wat van zowel je verbeelding als van je geweten. Het is immers makkelijk om je niet te bekommeren om wie je toch niet ziet, laat staan om degenen die nooit verhaal kunnen komen halen.
Afgelopen week was er veel lof voor Ruttes tomeloze inzet, en van alle kanten werd hij geprezen om zijn benaderbaarheid: iedereen die hem ontmoette, leek wel zijn nummer te krijgen. Rutte toonde hoe belangrijk goede verstandhoudingen zijn voor je levensduur als bewindspersoon en ik geloof dat hij zich de problemen van hen die bij hem aanklopten best aantrok. Het is echter onmogelijk om het hele land te ontmoeten. Tegenover de relatief kleine groep burgers die persoonlijk contact met hem had stonden miljoenen anoniemen die aan hun lot werden overgelaten door hem en zijn coalitiegenoten. Zorgmedewerkers, scholieren, studenten, woningzoekenden, ouderen, zieken migranten, detailhandelaren, Groningers en toeslagenouders waren roependen in de woestijn. Het is makkelijk wegkijken van hen die je niet ziet.
Het is immers makkelijk om je niet te bekommeren om wie je toch niet ziet
Als politicus moet je kunnen omgaan met de onzichtbaarheid van hele bevolkingsgroepen die de middelen, podia en contacten missen – tenzij er vanuit media of overheid opeens aan de bel wordt getrokken zoals bij het Toeslagenschandaal of de gaswinning – om hun noodkreet aan je over te brengen.
Ondertussen zag ik geheim agent Hunt van kliffen en gebouwen springen om de vrijheid en veiligheid van onbekenden te kunnen waarborgen. Het is te hopen dat de nieuwe garde die op het pluche plaatsneemt, het vermogen heeft om ook te zorgen voor hen die geen deel uitmaken van de eigen omgeving of bubbel. Dat ze het inlevingsvermogen hebben om de anoniemen voor zich te blijven zien. Genoeg fantasie om met beide benen in de werkelijkheid te staan.
