Kunnen daders van antisemitisme van terrorisme worden beticht? Premier Dick Schoof moet, als het aan PVV-leider Geert Wilders ligt, met deze vraag naar het Openbaar Ministerie, zo bleek woensdag bij het Kamerdebat over de onrust in Amsterdam. Parallel hieraan hangt de wens van drie van de vier coalitiepartijen (PVV, VVD en BBB) in de lucht om zo nodig de nationaliteit van daders van antisemitisme in te trekken. Premier Schoof liet woensdagavond doorschemeren dat het kabinet in elk geval wil laten bekijken of antisemitisme en andere vormen van discriminatie (bijvoorbeeld homohaat) kunnen worden toegevoegd als reden om het staatsburgerschap van mensen met een dubbele nationaliteit in te trekken.
Het Nederlanderschap kan sinds 2010 door de minister van Justitie en Veiligheid worden ingetrokken op het moment dat iemand onherroepelijk is veroordeeld voor terroristische misdrijven. Dit staat geregeld in de Rijkswet op het Nederlanderschap. Sinds 2017 is het ook mogelijk om iemand te denaturaliseren als is bewezen dat hij zich bij een terroristische organisatie in het buitenland heeft aangesloten, als reactie op zogenoemde uitreizigers naar het (inmiddels ingestorte) islamitische kalifaat van IS in Syrië en Irak.
Wel bestaat er één belangrijke beperking voor het denaturaliseren van veroordeelden: het intrekken van iemands Nederlanderschap mag niet resulteren in staatloosheid. Dit staat afgesproken in het Europees Verdrag inzake Nationaliteit en het VN-Verdrag tot beperking der staatloosheid, die voorschrijven dat landen geen maatregelen mogen nemen waardoor iemand staatloos raakt. Onder beide verdragen staat een Nederlandse handtekening. In de praktijk betekent dit dat de minister van Justitie alléén een intrekkingsbesluit kan nemen tegen Nederlanders met een dubbel paspoort. Een kwalijke zaak, stellen critici, omdat dit ongelijke behandeling in de hand werkt.
Het College voor de Rechten van de Mens waarschuwt in dat licht al jaren voor ‘ontoelaatbare discriminatie’ bij intrekking bij een veroordeling voor terrorisme. „Stigmatisering van bevolkingsgroepen met een immigratieachtergrond” ligt hiermee op de loer, zo schreef het mensenrechteninstituut in een advies over de meest recente wijziging van de Rijkswet (waar het denaturaliseren van ‘Syriëgangers’ mogelijk werd gemaakt).
Spionage
Dit beleid „raakt per definitie mensen die geen afstand kunnen doen van hun dubbele nationaliteit”, zegt universitair docent Ricky van Oers (Rechtssociologie en migratierecht, Radboud Universiteit). Dit geldt bijvoorbeeld voor mensen uit Iran en Marokko.
Maar de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft tot nu toe steeds geoordeeld dat het onderscheiden van twee groepen Nederlanders – die met één paspoort en die met meer paspoorten – juridisch te rechtvaardigen is. De minister kan niet anders, zo redeneert de hoogste bestuursrechter, omdat hij óók is gebonden aan de internationale plicht om staatloosheid te voorkomen.
Dat de huidige intrekkingsgronden vrijwel alleen toezien op terroristische misdrijven, is geen toeval. Uit het Europees Verdrag inzake Nationaliteit „vloeit voort dat intrekking alleen mag als iemand ernstige schade toebrengt aan vitale staatsbelangen”, vertelt migratieonderzoeker Van Oers. Dan gaat het om fundamentele belangen zoals de nationale veiligheid. Naast terrorisme kan hierbij ook worden gedacht aan spionage voor buitenlandse mogendheden.
De coalitie toonde zich eerder al bewust van deze juridische drempel. In het hoofdlijnenakkoord werd tussen PVV, VVD, NSC en BBB afgesproken dat het kabinet onderzoek moet laten doen naar „de mogelijkheden tot uitbreiding van het intrekken van het Nederlanderschap naar andere ernstige misdrijven”. En: „Waar nodig wordt ook bezien of wijziging van het [Europees Verdrag inzake Nationaliteit] nodig is.”
Lees ook
Antisemitisme is een racistisch begrip waarover al twee eeuwen geruzied wordt
Landen hebben „vanuit het perspectief van gelijke behandeling” met elkaar afgesproken dat bij ‘gewone’ misdrijven – hoe ernstig ook – geen sprake mag zijn van het afpakken van het staatsburgerschap, vertelt Van Oers. „Het gewone strafrecht kent genoeg manieren om antisemitisme aan te pakken zonder dat dit discriminerend uitpakt.” Er bestaat dan ook twijfel of het laten onderzoeken van mogelijke uitbreiding van de intrekkingsgronden soelaas biedt.
Het strafrecht kent geen aparte bepaling voor antisemitisme. Maar het Openbaar Ministerie heeft wel de ruimte om bij het vervolgen van misdrijven als mishandeling en openbare geweldpleging te kijken of daar een discriminerend motief achter schuil ging, en dus of er sprake was van antisemitisme. Als een officier van justitie voldoende kan bewijzen dat daar sprake van is, kan er een hogere straf dan normaal worden geëist.
Terroristisch motief
Hoe pak je antisemitisme het effectiefst aan? Het is een vraagstuk dat al langer binnen de politiek speelt, en sinds de gewelddadigheden in Amsterdam voortdurend wordt bediscussieerd. Het achtervolgen en aanvallen van Israëlische voetbalsupporters wordt door nagenoeg alle partijen in de Tweede Kamer als antisemitisch bestempeld. Los van Amsterdam is het aantal meldingen van antisemitisme toegenomen. In 2023 werden 880 meldingen van antisemitisme bij de politie gedaan, het jaar daarvoor ging het om 549 meldingen. Zeker 126 meldingen waren vorig jaar „toe te schrijven aan de oorlog in Israël en Palestina”, zo schreef een collectief van anti-discriminatiemeldpunten eerder dit jaar.
Lees ook
ME’er die bij de rellen in Amsterdam was zag strak gecoördineerde agressie
Nieuw is de roep van coalitiepartijen om te laten onderzoeken of achter antisemitische gedragingen een terroristisch motief schuilt.
Dan moet wel bewezen worden „dat de geweldpleging is begaan met het doel om de bevolking, of een deel daarvan, vrees aan te jagen”, vertelde hoogleraar strafrecht Sven Brinkhoff (Universiteit van Amsterdam) eerder bij Nieuwsuur. „Dan kán het onder terrorisme vallen.” Hij benadrukte dat dit, daags na de gebeurtenissen, „niet met zekerheid” gezegd kan worden. Voor het vaststellen van een terroristisch motief moet gekeken worden naar „verklaringen van verdachten, beschikbare beelden en andere brokjes informatie”, zoals wat in Telegramgroepen is gezegd.
Het College voor de Rechten van de Mens betwijfelt of van antisemitische misdrijven – „hoe verwerpelijk en strafbaar ook” – kan worden gezegd dat daarmee Nederlandse staatsbelangen zijn aangetast, zo schrijft het instituut aan NRC. Dat is nog altijd de drempel die de intrekkingswet opwerpt, in het licht van wat verschillende internationale verdragen voorschrijven. Het mensenrechteninstituut vindt dan ook dat de overheid naar andere maatregelen moet grijpen om antisemitisme en andere vormen van discriminatie aan te pakken, zonder dat daarbij „andere grondrechten onnodig worden beperkt en andere minderheden gestereotypeerd”.
Lees ook
Alles draait om Gaza: geweld van de jongens op scooters tegen Israëliërs is niet goed te keuren, zeggen Marokkaanse Nederlanders in Amsterdam, maar wel begrijpelijk
Het is een koddig gezicht: een jonge kangoeroe die zijn kop uit de buidel van zijn moeder steekt. Zij kan met baby-aan-boord (of ‘joey’, zoals het jong in Australië heet) prima 50 kilometer per uur hoppen. Speciale buidelspieren klemmen het jong dan stevig tegen haar aan. Maar… is het wel altijd een zij? Of geeft ook de vader het jong soms een lift? En hoe zit dat bij andere buideldieren?
Er bestaat een enorme verscheidenheid aan buideldieren, van de platkopbuidelmuis van 4 gram tot de rode reuzenkangoeroe die zich kan meten met een gemiddelde Europese man. De nu uitgestorven Diprotodon optatum woog maar liefst drie ton.
De meeste buideldieren vind je in Australië en Nieuw-Guinea en de eilanden daaromheen. Daar leven vier groepen: buidelmollen, buideldassen, roofbuideldieren (waaronder de uitgestorven Tasmaanse buidelwolf, maar ook diverse buidelmuizen), en ten slotte klimbuideldieren. Die laatste groep omvat rasechte klimmers zoals koala’s, possums en koeskoezen, maar ook vliegende buidelmuizen, wombats die graven en kangoeroes die hoppen – hoewel er ook boomkangoeroes bestaan.
En dan zijn er nog drie groepen buideldieren in Zuid-Amerika, waaronder de opossums (niet te verwarren met de possums van Oceanië). Eén opossumsoort komt ook voor in de zuidelijke VS.
Niet alle buideldieren hebben een buidel. Sommige soorten, waaronder veel opossums, hebben een simpele huidplooi die de zogende jongen deels bedekt. Andere, zoals de opossummuizen, hebben helemaal geen buidel. Zij dragen hun zogende jongen gewoon mee in hun dikke vacht. Veruit de grootste groep buidelloze buideldieren zijn… alle mannelijke exemplaren. Van buidelmuis tot kangoeroe: alleen het vrouwtje heeft een buidel. (Sommige websites melden twee uitzonderingen: de water-opossum en de Tasmaanse buidelwolf. Maar hierbij gaat het om een huidflap die de mannelijke geslachtsdelen beschermt.)
Bij de zoogdiergroep waartoe wijzelf behoren, de placentazoogdieren, zijn de mannelijke en vrouwelijke geslachtskenmerken in aanleg hetzelfde. Ze ontwikkelen zich tot mannelijke of vrouwelijke kenmerken onder invloed van hormonen. Zo is de penis van de man ‘homoloog’ aan de clitoris en schaamlippen van de vrouw: hij is ontstaan uit dezelfde embryonale weefsels. Dit verhaal verklaart ook waarom mannelijke placentazoogdieren tepels hebben, en soms zelfs melkklieren.
Bij buideldieren gaat die embryonale ontwikkeling anders. Het mannetje ontwikkelt een balzak met testes op de plek waar het vrouwtje haar buidel en tepels krijgt, maar dat gebeurt uit verschillende embryonale weefsels. Scrotum en buidel zijn dus niet homoloog – mannetjes hebben buidel noch tepels.
De buidel is overigens een machtig orgaan, eigenlijk een externe baarmoeder. De jongen worden zéér onderontwikkeld geboren: bij kangoeroes al na drie tot vier weken. Het jong, kaal en blind en kleiner dan een kidneyboon, kruipt over de buik van de moeder naar de buidel – een precaire reis. In de buidel, die vanbinnen kaal is, zuigt hij zich klemvast aan een van haar vier tepels. Die laat hij twee maanden lang niet los. Zweetklieren in de buidel scheiden antimicrobiële stoffen af.
Na vijf maanden steekt het jong soms zijn kop uit de buidel; na acht maanden hopt hij zelf rond, maar drinkt nog wel bij de moeder. Hij heeft dan zijn eigen, grote tepel die met hem is meegegroeid en steeds precies aangepaste melk gaf. Intussen hangt er dan aan een piepkleine tepel alweer een nieuwe piepkleine joey.
Als een zaak onder de rechter is, heeft Rob van Dongen geleerd, moet je altijd „een beetje terughoudend” zijn. Maar de mogelijke gevolgen van het juridische geschil zijn in dit geval zo omvangrijk, dat de directeur van het drinkwaterbedrijf Brabant Water er toch wel wat over wil vertellen. „Dit kunnen heel spannende jaren worden”, zegt Van Dongen, gestoken in veiligheidslaarzen, op een van de 29 productielocaties, in Tilburg. Hij vreest „een nachtmerrie” als binnenkort de rechter uitspreekt dat Brabant Water op deze locatie niet langer 18 miljoen kubieke meter grondwater mag oppompen, maar slechts 14,7 miljoen kuub.
Rob van Dongen, directeur van Brabant Water.Foto Ruchama van der Tas
In dat geval, legt Van Dongen uit, zal hij de komende pakweg vijf jaar steeds opnieuw angstig moeten afwachten of de zomers niet te heet worden en de vraag naar water niet zo hoog is, dat aan het eind van het gebruiksjaar bedrijven van drinkwater moeten worden afgesloten. Zelfs nu al heeft het bedrijf „best een vervelend besluit” moeten nemen: nieuwe bedrijven ten westen van Tilburg die jaarlijks meer dan twintigduizend kuub drinkwater verbruiken, worden niet meer aangesloten. Gemiddeld verbruikt Nederland dagelijks ruim 130 liter water per persoon.
En het kan dus nog erger. Van Dongen: „Als wij minder water mogen oppompen, zou ik niet weten wat ik moet doen. Ik denk dat ik voor de deur van de provincie ga staan en vraag: zeggen jullie het maar, geef maar een tijdelijke ontheffing om toch meer water te winnen. De formele taak om te zorgen voor voldoende drinkwater ligt immers bij de provinciale overheid.”
Onverwachte afslag
De Tilburgse drinkwaterfabriek ligt op enkele kilometers afstand van een natuurgebied, de Regte Heide, dat al jaren kampt met verdroging en de gevolgen van te veel stikstof. Dit Natura 2000-gebied tussen Goirle en Riel, heeft dringend behoefte aan een opknapbeurt. Eigenaar en beheerder Brabants Landschap besloot, samen met de Brabantse Milieufederatie, bezwaar te maken tegen een natuurvergunning die drie jaar geleden door Brabant Water werd aangevraagd. Deze vergunning is een aanvulling op de in de jaren zeventig verstrekte vergunning voor de winning van jaarlijks 18 miljoen kuub water, wat Brabant Water tot enkele jaren geleden had beperkt tot 14,7 miljoen kuub.
In januari dit jaar stelde de rechter de natuurorganisaties in het gelijk. Van Dongen: „Niemand had deze uitspraak zien aankomen. De rechter nam een zeer onverwachte afslag. Dit was voor zover ons bekend de eerste keer dat een rechter een bestaande vergunning niet overeind laat.” Het drinkwaterbedrijf spande ijlings een kort geding aan, kreeg in een tussenvonnis gelijk en mocht, tot de definitieve uitspraak die eind dit jaar wordt verwacht, toch weer achttien miljoen kuub oppompen. Voorlopig.
Intussen proberen Brabant Water, de provincie en de natuurorganisaties tot afspraken te komen. Dat is nog niet gelukt. Van Dongen: „Niet iedereen lijkt te beseffen dat onze winning van grondwater er niet alleen voor zorgt dat consumenten en bedrijven van voldoende drinkwater kunnen worden voorzien. Als wij in heel Brabant zouden stoppen met oppompen, dan zouden sommige boeren nooit meer met hun tractor het land op kunnen. Dus mensen kunnen wel roepen dat wij minder water moeten oppompen, maar de werkelijkheid is weerbarstig. Ook voor de natuur op de Regte Heide zou het nauwelijks uitmaken, zo hebben onze eigen ecologische studies uitgewezen, want wij winnen het water in Tilburg op gemiddeld zo’n 130 meter diepte. Daar wortelen geen bomen.”
Verdroging schaadt de natuur
De natuurorganisaties betwisten dat er geen verband is tussen de grondwaterwinning en de staat van de Regte Heide. „Verdroging schaadt de natuur”, zegt Ernst-Jan van Haaften, hoofd natuurbeheer van Brabants Landschap. De Regte Heide, bijna zeshonderd hectare groot, is een afwisselend, glooiend landschap en wordt Europees beschermd, vooral vanwege de aanwezigheid van vochtige heide, beekdalen en vennen en moerasvegetatie zoals het zeldzame, lelieachtige, beenbreek en vele vogel- en vlindersoorten.
Verdroging maakt deze gebieden minder geschikt voor deze plant- en diersoorten. „En uiteindelijk verdwijnen ze”, zegt Van Haaften. De rechter heeft gevraagd om aanvullend ecologisch onderzoek, want, zo legt Van Haaften uit: „Diverse ecologische experts zijn het oneens over de effecten van de waterwinning op de natuur.”
Code rood
De rechtszaak in Brabant is een van de vele belemmeringen die de tien grote drinkwaterbedrijven ervaren in hun streven om aan de stijgende vraag te voldoen. Alle bedrijven hebben voor 2030 extra productiecapaciteit nodig, sommige al heel snel. Maar: „Het is helemaal niet zeker dat dit tijdig lukt”, schreef onlangs de vereniging van waterbedrijven Vewin in reactie op het regeerakkoord van het nieuwe kabinet. De kwestie in Brabant illustreert deze trend treffend.
Het bedrijf was enkele jaren geleden begonnen met extra grondwater oppompen in Tilburg, tot de vergunde achttien miljoen, aangezien in het westen en midden van Brabant „code rood” geldt; daar wordt méér water opgepompt en geproduceerd dan de gebruikelijke 90 procent. De laatste 10 procent worden normaliter als ‘operationele reserve’ aangehouden, voor hete zomers als de vraag ineens heel groot kan zijn, voor calamiteiten zoals breuken in leidingen.
Intussen stijgt de vraag jaarlijks met ongeveer 1,5 procent omdat de groei van de bevolking en de economie gewoon doorgaat
Daarnaast, legt Rob van Dongen uit, werkt het bedrijf aan een nieuwe winning, in het westen van de provincie, die over een jaar of vijf moet gaan produceren. Van Dongen: „De vraag is of dat lukt. Wij hebben ingenieursbureaus laten uitzoeken waar we nog op een traditionele manier meer water kunnen winnen zonder dat de omgeving daar last van heeft. Dat werd het West-Brabantse Kruisland. Die winning kan 3,5 miljoen kuub opleveren. Maar zelfs op deze locatie komen boeren in het geweer, omdat ze er weliswaar geen last van zullen hebben, maar bang zijn dat ze dat later wel zullen krijgen.” Ze zijn bijvoorbeeld bang voor verzilting en verzakkingen, beperking van hun bedrijfsvoering, en maken bezwaar. Dat kan de extra productie vertragen.
Datzelfde geldt voor twee andere projecten. Een nieuwe experimentele brakwaterfabriek in het Land van Altena opent deze maand en zal na een aantal jaren proefdraaien vanaf 2030 vijf miljoen kuub drinkwater leveren uit brak grondwater.
Verder start binnenkort de bouw van een proeffabriek, bij Bergen op Zoom, die vanaf 2032 tien tot vijftien miljoen kuub water kan produceren uit zeewater. Heel innovatief. Van Dongen: „De technische universiteiten staan in de rij om mee te mogen doen.” Nu de burgers nog zien mee te krijgen, want ook die kunnen bezwaren maken tegen vergunningen en dat lang volhouden, zoals tegen de bouw van de locatie, de aanleg van de transportleidingen en de winning van water uit de Schelde. „Steeds opnieuw komen we weerstand tegen. Dat leidt tot jarenlange procedures bij de Raad van State. En we hebben geen alternatief.”
<figure aria-labelledby="figcaption-0" class="figure" data-captionposition="below" data-description="Alhier, op de locatie Gilzerbaan, komt het water binnen.” data-figure-id=”0″ data-variant=”row”><img alt data-description="Alhier, op de locatie Gilzerbaan, komt het water binnen.” data-open-in-lightbox=”true” data-src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/11/is-er-genoeg-drinkwater-in-noord-brabant-ik-vrees-een-nachtmerrie-als-de-rechter-zegt-dat-we-minder-mogen-oppompen-2.jpg” data-src-medium=”https://s3.eu-west-1.amazonaws.com/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/11/14124721/data124357098-924daa.jpg” decoding=”async” src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/11/is-er-genoeg-drinkwater-in-noord-brabant-ik-vrees-een-nachtmerrie-als-de-rechter-zegt-dat-we-minder-mogen-oppompen-12.jpg” srcset=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/11/is-er-genoeg-drinkwater-in-noord-brabant-ik-vrees-een-nachtmerrie-als-de-rechter-zegt-dat-we-minder-mogen-oppompen-10.jpg 160w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/11/is-er-genoeg-drinkwater-in-noord-brabant-ik-vrees-een-nachtmerrie-als-de-rechter-zegt-dat-we-minder-mogen-oppompen-11.jpg 320w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/11/is-er-genoeg-drinkwater-in-noord-brabant-ik-vrees-een-nachtmerrie-als-de-rechter-zegt-dat-we-minder-mogen-oppompen-12.jpg 640w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/11/is-er-genoeg-drinkwater-in-noord-brabant-ik-vrees-een-nachtmerrie-als-de-rechter-zegt-dat-we-minder-mogen-oppompen-13.jpg 1280w, https://images.nrc.nl/FKi7zNBwejOQ3JMWukdPA6hG2n0=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/11/14124721/data124357098-924daa.jpg 1920w”>Alhier, op de locatie Gilzerbaan, komt het water binnen.
<figure aria-labelledby="figcaption-1" class="figure" data-captionposition="below" data-description="Interieur van de drinkwaterwinningslocatie Gilzerbaan van Brabant Water.” data-figure-id=”1″ data-variant=”row”><img alt data-description="Interieur van de drinkwaterwinningslocatie Gilzerbaan van Brabant Water.” data-open-in-lightbox=”true” data-src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/11/is-er-genoeg-drinkwater-in-noord-brabant-ik-vrees-een-nachtmerrie-als-de-rechter-zegt-dat-we-minder-mogen-oppompen-3.jpg” data-src-medium=”https://s3.eu-west-1.amazonaws.com/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/11/14124719/data124357095-1d07da.jpg” decoding=”async” src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/11/is-er-genoeg-drinkwater-in-noord-brabant-ik-vrees-een-nachtmerrie-als-de-rechter-zegt-dat-we-minder-mogen-oppompen-16.jpg” srcset=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/11/is-er-genoeg-drinkwater-in-noord-brabant-ik-vrees-een-nachtmerrie-als-de-rechter-zegt-dat-we-minder-mogen-oppompen-14.jpg 160w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/11/is-er-genoeg-drinkwater-in-noord-brabant-ik-vrees-een-nachtmerrie-als-de-rechter-zegt-dat-we-minder-mogen-oppompen-15.jpg 320w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/11/is-er-genoeg-drinkwater-in-noord-brabant-ik-vrees-een-nachtmerrie-als-de-rechter-zegt-dat-we-minder-mogen-oppompen-16.jpg 640w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/11/is-er-genoeg-drinkwater-in-noord-brabant-ik-vrees-een-nachtmerrie-als-de-rechter-zegt-dat-we-minder-mogen-oppompen-17.jpg 1280w, https://images.nrc.nl/hDR6jgPsG0qJ77SMrNDvHrrTZC0=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/11/14124719/data124357095-1d07da.jpg 1920w”>Interieur van de drinkwaterwinningslocatie Gilzerbaan van Brabant Water.
<figure aria-labelledby="figcaption-2" class="figure" data-captionposition="below" data-description="Standbeeld voor het kantoor van Brabant Water op de drinkwaterwinningslocatie Gilzerbaan in Tilburg.” data-figure-id=”2″ data-variant=”row”><img alt data-description="Standbeeld voor het kantoor van Brabant Water op de drinkwaterwinningslocatie Gilzerbaan in Tilburg.” data-open-in-lightbox=”true” data-src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/11/is-er-genoeg-drinkwater-in-noord-brabant-ik-vrees-een-nachtmerrie-als-de-rechter-zegt-dat-we-minder-mogen-oppompen-4.jpg” data-src-medium=”https://s3.eu-west-1.amazonaws.com/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/11/14124716/data124357086-37382e.jpg” decoding=”async” src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/11/is-er-genoeg-drinkwater-in-noord-brabant-ik-vrees-een-nachtmerrie-als-de-rechter-zegt-dat-we-minder-mogen-oppompen-20.jpg” srcset=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/11/is-er-genoeg-drinkwater-in-noord-brabant-ik-vrees-een-nachtmerrie-als-de-rechter-zegt-dat-we-minder-mogen-oppompen-18.jpg 160w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/11/is-er-genoeg-drinkwater-in-noord-brabant-ik-vrees-een-nachtmerrie-als-de-rechter-zegt-dat-we-minder-mogen-oppompen-19.jpg 320w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/11/is-er-genoeg-drinkwater-in-noord-brabant-ik-vrees-een-nachtmerrie-als-de-rechter-zegt-dat-we-minder-mogen-oppompen-20.jpg 640w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/11/is-er-genoeg-drinkwater-in-noord-brabant-ik-vrees-een-nachtmerrie-als-de-rechter-zegt-dat-we-minder-mogen-oppompen-21.jpg 1280w, https://images.nrc.nl/tHoSpZpIP3wKH4M6WAbQIDl3C8U=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/11/14124716/data124357086-37382e.jpg 1920w”>Standbeeld voor het kantoor van Brabant Water op de drinkwaterwinningslocatie Gilzerbaan in Tilburg.Foto’s Ruchama van der Tas
Besparen
Zoals gezegd mag Brabant Water dit jaar voorlopig nog achttien miljoen kuub winnen op de locatie nabij de Regte Heide. De rechter deed deze uitspraak in kort geding vooral omdat het dit jaar met de verdroging wel meevalt, door de overvloedige regenval in de vorige natte winter en het natte voorjaar. Ook de relatief koele zomer heeft de zorgen bij Brabant Water voor even weggenomen.
Maar wat als straks opnieuw drie zeer droge jaren volgen?
Lees ook
Vervuiling, schaarste, klimaatverandering: hoelang kunnen waterbedrijven schoon drinkwater garanderen?
Brabants Landschap en de Brabantse Milieufederatie vinden het „ongemakkelijk” dat zij met het drinkwaterbedrijf uiteindelijk voor de rechter zijn beland. Liever, zegt Ernst-Jan van Haaften, hadden ze afspraken gemaakt om extra waterwinning overbodig te maken of zelfs te beperken, bijvoorbeeld door water te besparen en niets te verspillen.
Dat is echter niet eenvoudig, zegt Rob van Dongen. „Zelf doen wij als waterbedrijf alles om water te besparen. Ik durf te zeggen dat in Tilburg elke druppel die wij uit de grond halen, ook uit de kraan komt. Maar intussen stijgt de vraag jaarlijks met ongeveer 1,5 procent, omdat de groei van de bevolking en de economie gewoon doorgaat. En ik wil dit voorzichtig zeggen, maar het lijkt erop dat de consumenten weliswaar wat bewuster omgaan met drinkwater, vooral doordat er de afgelopen jaren zo veel in de pers is verschenen over tekorten aan water. Dat is natuurlijk hartstikke goed. Maar dat weegt niet op tegen de economische groei en de bouw van almaar nieuwe woningen die allemaal moeten worden aangesloten op het drinkwaternet.”
Een botsing tussen de mensheid en een nieuw soort intelligentie, zo beschrijft Michael Safi, journalist van The Guardian, de afgelopen jaren. Een voorbode van een nieuw tijdperk, waarin kunstmatige intelligentie een steeds grotere rol zal spelen. In de zevendelige serie Black Box portretteert en onderzoekt Safi het begin van dit nieuwe tijdperk: de eerste menselijke ontmoetingen met een zelfdenkende technologie waarvan de makers geen idee hebben wat die eigenlijk precies denkt. Na een inzichtelijke aflevering over het ontstaan van AI volgen verhalen over criminaliteit, liefde, gezondheidszorg en menselijk contact. Soms geven die reden tot zorg, op andere momenten juist reden tot hoop, maar bovenal zijn ze zorgvuldig onderzocht en goed verteld.
