De Chinese strijdkrachten zijn dinsdag begonnen aan grootschalige militaire oefeningen gericht op Taiwan. Volgens persbureau Reuters zijn zowel het leger als de marine en de lucht- en raketmacht van China bij de operatie betrokken. China zegt dat het doel is om Taiwan “vanuit meerdere richtingen” te raken.
De militaire oefeningen moeten volgens China dienen “als een krachtige waarschuwing en afschrikmiddel tegen de Taiwanese onafhankelijkheid”. Op dinsdag zijn zeker negentien Chinese oorlogsschepen in de wateren rond Taiwan waargenomen en volgens de autoriteiten in Taipei zou onder meer een vliegdekschip zijn ingezet.
‘Parasiet’
Onderdeel van de aankondiging van de militaire operatie is een serie video’s die het Chinese leger op socialemediaplatform Weibo heeft geplaatst. Daarin wordt de Taiwanese president Lai Ching-te een “een parasiet” genoemd.
China ziet het onafhankelijk bestuurde Taiwan als een afvallige provincie, en zegt het eiland desnoods met militaire middelen te willen innemen. De afgelopen jaren heeft China het aantal patrouilles en oefeningen rond Taiwan opgevoerd.
De oefeningen kunnen mogelijk op een scherpe veroordeling vanuit de Verenigde Staten rekenen. Eerder op maandag schreef de Washington Postover een geheime beleidsmemo van de Amerikaanse regering, waarin zou staan dat Trump groot belang zou hechten aan het afschrikken van China en het tegenwerken van diens ambities met Taiwan.
Het begon als een sloopkogel, maar inmiddels heeft de tactiek van de regering-Trump om Harvard op de knieën te krijgen meer weg van een wurgslang. Met telkens nieuwe, ongehoorde eisen en ingrepen uit Washington moet de elite-universiteit worden uitgeput – en gebroken.
Vorige week werd de wurggreep weer strakker aangetrokken, nu door minister Kristi Noem van Binnenlandse Veiligheid. Zij kondigde donderdag aan dat Harvard geen buitenlandse studenten meer mag inschrijven. Een ongehoorde ingreep van de staat en een zware klap voor de wereldberoemde particuliere instelling, die 6.800 internationale studenten telt, een kwart van het totaal.
Volgens Noem, die een maand eerder al met de maatregel dreigde, verdient Harvard de sanctie omdat de universiteit bij protesten tegen de Gaza-oorlog een onveilige situatie heeft gecreëerd voor Joodse studenten, sympathie voor Hamas heeft gepromoot en een „racistisch” diversiteitsbeleid voert. Ook zou de universiteit in „coördinatie” met de Chinese Communistische Partij militante activiteiten hebben gefaciliteerd tegen de Oeigoeren. Een woordvoerder van het Witte Huis noemde Harvard in een reactie een „broeinest van anti-Amerikaanse, antisemitische en pro-terroristische agitatoren”.
Harvard, dat direct juridische stappen nam, spreekt van een ongrondwettige ingreep waarbij de vereiste procedures zijn genegeerd. Noems sanctie is „de culminatie van een ongekende wraakactie”, aldus het bestuur van de universiteit.
Maatregel opgeschort
Een federale rechter heeft Harvard vrijdag gelijk gegeven en Noems maatregel tijdelijk opgeschort. Een federale rechter in Californië had de regering kort daarvoor al verboden om honderden studenten van wie het visum is ingetrokken uit te zetten zolang hun zaak onder de rechter is.
Over de wettigheid en strekking van Noems maatregel is nog veel onduidelijk. Het is een bureaucratische sanctie tegen de instelling als zodanig, niet tegen individuele studenten. Amerikaanse universiteiten moeten buitenlandse studenten aanmelden in het Student and Exchange Visitor Information System (SEVIS), dat valt onder Noems ministerie. Daar hebben ze een certificaat voor nodig van het departement – en dat bood een opening voor de regering om de universiteit verder onder druk te zetten. Noem wil het certificaat van Harvard intrekken, zodat de instelling geen buitenlandse studenten meer kan aanmelden.
Studenten die al staan ingeschreven – en van wie de vorderingen in het systeem worden gevolgd tot hun examen – zouden in een grijs gebied belanden. Volgens Noem behouden zij hun visum, mits ze zich inschrijven bij een andere universiteit die nog wel een certificaat heeft. Wie dat niet doet, schendt de voorwaarden van verblijf en kan worden uitgezet. Of het onderscheid veel uitmaakt, is de vraag. Niet alleen betekent overstappen grote onzekerheid en vertraging voor studenten, de vrees bestaat dat andere universiteiten dezelfde behandeling zullen krijgen.
Studenten in april tijdens een protest tegen regeringsinmenging op Harvard.
Foto Nicholas Pfosi/Reuters
De aanval op Harvard gaat om meer dan het weren van buitenlandse studenten die „Amerika haten” (aldus Trump). De oudste en rijkste universiteit van de VS ligt al maanden op allerlei manieren onder vuur van een staatsapparaat dat de oorlog heeft verklaard aan „onpatriottische” instellingen voor hoger onderwijs. Vorige maande bevroor Trump 2,2 miljard dollar aan federale subsidie en onderzoeksopdrachten voor Harvard. De universiteit moet maar interen op haar vermogen, vindt hij. De president ziet de Ivy League-universiteit als hét symbool van alles wat hij verafschuwt: „linkse” wetenschap, „woke” diversiteitsbeleid en „antisemitische” Gaza-protesten.
Rond dezelfde tijd, half april, eiste Noem voor het eerst dat Harvard gegevens zou verstrekken van elke buitenlandse student die niet genoeg onderwijs volgde, zich schuldig had gemaakt aan wangedrag of aan strafbare feiten. Omdat Harvard volgens haar onvoldoende meewerkte wil ze het certificaat van de universiteit intrekken. Bovendien eist Noem nu nóg meer informatie, zoals videobeelden van studenten bij protesten op de campus en daarbuiten.
Tegelijk loopt een onderzoek naar Harvard van het ministerie van Justitie, dat eveneens inzage eist in de toelating en evaluatie van nieuwe studenten én in alle interne communicatie van medewerkers over maatregelen van de regering-Trump.
Buitenlandse financiers
Ook het ministerie van Onderwijs eist gegevens op, met name over buitenlandse financiers (informatie die de universiteit al zegt te hebben verstrekt). Daarnaast lopen er onderzoeken van verschillende overheidsdiensten naar het diversiteitsbeleid van de universiteit. Trump zelf heeft herhaaldelijk gedreigd de belastingvrijstelling voor Harvard als onderwijsinstelling te schrappen.
Met die wervelwind van eisen en dreigementen is het conflict tussen Harvard en Trump meer dan een strijd om academische vrijheid. Juristen van Harvard wijzen op bedreiging van de vrijheid van meningsuiting en de privacy van persoonsgegevens. Harvard staat aan het front van de Trump-revolutie, zijn poging om met staatsmacht een maatschappelijke en ideologische omwenteling teweeg te brengen. Die moet afrekenen met de ‘elitaire’ liberale orde waarvan de Ivy League-universteit het vlaggenschip is.
Of de escalatie kan worden gestopt, is de vraag. Bij Trumps aantreden was Harvard al uit eigen beweging begonnen met hervormingen – bestrijden van antisemitisme en bevorderen van academische „standpunt-diversiteit” – maar inmiddels staat de universiteit lijnrecht en principieel tegenover Trump. Minister Noem heeft de eerste slag om buitenlandse studenten bij de rechter verloren, maar nog niet de oorlog. De president op zijn beurt kan niet terugkomen op alle dreigementen aan het adres van de universiteit zonder iets om mee te pronken.
Het begon allemaal met de Natuurschoonwet. Die gaf landeigenaren belastingvoordeel als ze hun landgoed openstelden voor publiek. „In 1935 heeft mijn grootvader dat met ons landgoed gedaan”, vertelt Philip van Zuylen (62), eigenaar van Duinrell. „Dat begon met een speeltuin. Daarna kwam er een restaurant in een oude schaapskooi, meer speeltoestellen, skibanen op dennennaalden. In 1962 is mijn vader stukjes grond gaan verhuren, zodat mensen konden kamperen. Zo is het bedrijf langzaam gegroeid.”
Duinrell bestaat dit jaar negentig jaar. Het attractiepark, met inmiddels ook een vakantiepark, staat op het Landgoed Duinrell in Wassenaar en is nog steeds in handen van de familie Van Zuylen Van Nijevelt. Philips zoon, Hugo van Zuylen (31), is begin dit jaar ook begonnen in Duinrell en daarmee is de opvolging gewaarborgd.
Mijn vader zei altijd: ‘Mijn vrouw is niet te koop, mijn trouwring is niet te koop en Duinrell is ook niet te koop’
Het attractiepark kreeg echt vorm toen de vader van Philip, Hugo graaf van Zuylen van Nijevelt, het landgoed overnam. Dat deed hij omdat een zakenman het mogelijk zou kopen. Philip: „Mijn vader zei altijd: ‘Mijn vrouw is niet te koop, mijn trouwring is niet te koop en Duinrell is niet te koop.’”
Tijdens de jeugd van zowel Philip als zijn zoon Hugo draaide alles om Duinrell. Philip: „Als je een bedrijf hebt zoals het onze, dan is dat natuurlijk iets waar je aan de keukentafel altijd over praat. Mijn moeder werd daar weleens gek van. Ze zei dan: ‘Niet altijd maar Duinrell, Duinrell, Duinrell.’”
Als jongen bezocht Philip samen met zijn vader andere parken. Of hij ging mee naar beurzen, onder meer in de Verenigde Staten. Hij bleef, ook toen hij werkte voor een ander bedrijf, een band houden met het park. „Als er een nieuwe attractie werd geopend, dan ging ik altijd naar het park. Toch was het een verrassing toen mijn vader me vroeg hier te komen werken.”
Een beetje schuldig zegde Philip zijn baan op. Zijn werkgever was minder verrast, vertelt de Duinrell-telg. „Ach Philip, we wisten dat het een keer zou gebeuren,” zei zijn baas. Dat is inmiddels 32 jaar geleden.
De Kikkerachtbaan, een iconische Duinrell-attractie. Foto Paul Vreeker / ANPDe Dragonfly-achtbaan in Duinrell. Foto Guus Schoonewille / ANP
Facetten
„Je vader is eerst je vader, daarna wordt hij een maatje. En vervolgens je baas en collega. Je maakt alle facetten mee”, vertelt Philip over het samenwerken met zijn vader: Hugo senior. „Hij was een heel leuke man, jong van geest. Maar je zag ook dat twee generaties een heleboel dingen anders doen.”
Het bedrijf groeide. En terwijl zijn vader gewend was veel zelf te doen, plaatste Philip een managementlaag tussen eigenaar en uitvoering. „Dat vond mijn vader in het begin lastig. Daarna was hij wel trots.” Graaf Hugo overleed in 2018, op 88-jarige leeftijd.
Zijn vader deed veel op gevoel en Philip eigenlijk ook. Wel kan hij enquêtes uitzetten onder bezoekers. Om te toetsen of ideeën aanslaan. „Het is een bevestiging, of een motivatie om zaken op te pakken. Dus je doet het op gevoel, maar je checkt het wel een beetje.”
Jij hebt soms een gevoel of idee en dan vind ik het leuk om uit te zoeken of dat gevoel ook echt klopt
Het opmerkelijkste voorbeeld van dat handelen op gevoel, is het Tikibad, een zwemparadijs naar Amerikaans voorbeeld. Hugo investeerde twee jaaromzetten in het waterpark, dat in 1984 werd gebouwd. Philip: „Ik heb hem gevraagd of hij daar geen slapeloze nachten aan overhield. Dat kwam niet in hem op. Natuurlijk zou het niet misgaan: hij wist toch dat het leuk was?”
En de financiering ging vroeger anders, zegt Philip. „Mijn vader kende de bank, de bank kende hem. Hij was zo overtuigd en gedreven, daar ging men in mee.” Philip zou zoiets niet aandurven. „Het is een mooi verhaal, maar het zou nu niet verstandig zijn. Als je zo’n investering doet en het slaat niet aan, dan komt het bedrijf in de gevarenzone.”
Deze man, op Camping Duinrell in Wassenaar, heeft tijdens Pasen een natte schotel, maar hij blijft wel droog in de tent. Foto Ed Oudenaarden / ANP
Kinderen
Bij Philips zoon Hugo begon het vorig jaar te kriebelen. Hij woonde in Amsterdam, werkte in Rotterdam bij Unilever en betrapte zichzelf erop dat hij op de terugweg naar huis vaak nog even langs Duinrell reed. Inmiddels heeft hij zijn eerste attractie gekocht, op een beurs in de Verenigde Staten. Komende winter begint de bouw. Wat voor attractie het is, houdt hij nog geheim.
Philip: „Werken met je zoon is een voorrecht. Ik merk nu al dat veel medewerkers denken: jij bent de baas, maar Hugo is de toekomst.”
Waar Philip nog veel op gevoel doet, vertrouwt Hugo liever op data. Philip wijst op een groot scherm in het kantoor, een oud poorthuis van het landgoed. Dat heeft Hugo neergezet, om presentaties op te laten zien.
Hugo: „Dat is een leuke dynamiek. Jij hebt soms een gevoel of idee en dan vind ik het leuk om uit te zoeken of dat gevoel klopt.”
Ik mag het een generatie doen en daarna moet ik het op een goede manier overdragen aan de volgende generatie
Toch sluit Hugo zijn gevoel niet helemaal uit. „Ik heb net mijn eerste kind gekregen. En ik dacht: wat gek dat we voor die doelgroep, ouders met pasgeborenen, niet echt faciliteiten hebben. Dus ik ben gaan kijken hoeveel kinderen van onder de drie elk jaar naar Duinrell komen en wat we hen kunnen bieden.”
Duinrell ontvangt ongeveer 1,4 miljoen bezoekers per jaar. Het attractiepark heeft 110 mensen in vaste dienst en zo’n vierhonderd vakantie- en seizoenskrachten. Het landgoed beslaat 110 hectare, ongeveer de helft wordt nu geëxploiteerd door het bedrijf Duinrell. De andere helft is bos- en duingebied.
Het park heeft zo’n veertig attracties en meerdere glijbanen. Soms gaat dat mis. Nadat begin 2010 de waterglijbaan X-Stream was geopend, raakten enkele mensen gewond. Zo liep een achttienjarige jongen een hersenschudding en whiplash op. De incidenten werden veroorzaakt door technische mankementen.
„Met zoveel bezoekers per jaar realiseren we ons heel goed dat er iets kan gebeuren”, zegt Philip. „We doen er alles aan om ervoor te zorgen dat de basis op orde is, dat je kind hier veilig kan spelen.” Volgens hem kijken ze na elk incident wat misging en hoe Duinrell dat had kunnen voorkomen.
Wild Wings-attractie. Foto Bart Maat
Gesloopt
Een eigen toekomstvisie is nog wat prematuur, zegt Hugo. Wel staan genoeg ontwikkelingen op de rol. De Kikkerachtbaan, het symbool van Duinrell, is na veertig jaar ‘op’ en wordt na dit seizoen gesloopt. Het is eigenlijk de eerste attractie die echt verdwijnt. Er komt wel een nieuwe Kikkerachtbaan voor terug, gekocht door Philip. „Mijn laatste attractie, denk ik.”
Philip merkt dat bezoekers kritischer zijn geworden. Wachtrijen wekken irritaties. Daarom heeft Duinrell tegenwoordig, ingegeven door corona, een maximum aantal bezoekers per dag. Volgens Philip loopt het bedrijf daardoor geen omzet mis. „We geven iets minder korting, waardoor de gemiddelde prijs hoger wordt.” Er zijn dan wel minder mensen, maar zij ervaren hun dag wel prettiger, zegt hij.
Dat Hugo nu bij Duinrell werkt, doet Philip meer dan hij had verwacht. „Duinrell is niet van mij, zeg ik altijd. Ik mag het een generatie doen en daarna moet ik het op een goede manier overdragen aan de volgende generatie.”
Lees ook
Het glas waarachter Doornroosje ligt, moet elke dag worden gepoetst
Bezoekers van Duinrell aanschouwen een voortrazende achtbaan. Foto Bart Maat
Met haar elektrische bakfiets kon BBC-correspondent Anna Holligan in Nederland alles doen. Haar dochter naar school brengen, boodschappen doen en live gaan voor de BBC bij breaking news. Maar haar gewaardeerde vervoermiddel is vorige week gestolen. En nu realiseert de in Den Haag wonende Holligan zich hoe een groot onderdeel van haar leven de bakfiets was.
4,5 jaar geleden kocht ze de fiets en inmiddels had ze er zo’n 16.000 kilometer mee gereden. Volgers van haar sociale media kenden de bakfiets goed: vanaf de fiets deed ze verslag van het nieuws onderweg naar de school van haar inmiddels 8-jarige dochter. Op een luchtige toon vatte ze het nieuws van de dag samen.
Met haar bakfiets op het strand doet Anna Holligan verslag.
Foto Eva Plevier
Een dag voor de fiets werd gestolen zaten Holligans dochter en een vriendin van haar nog aardbeien met slagroom in de bakfiets te eten. „Het was een zooi in de bak. Er lag kleding in, het was chaos. Mijn dochter zei ook: waarom hebben ze geen fiets gestolen die netjes en opgeruimd was?”
Veel in de fiets geïnvesteerd
Haar hele leven zat in de fiets, realiseert Holligan zich nu. Nu het vervoermiddel er niet meer is, moet ze ineens over van alles nadenken. „Ik gebruikte hem om afval weg te gooien, de hond naar het strand te brengen om een rondje te wandelen. Nu is mijn wereld ineens heel klein en moet het op loopafstand zijn, want ik heb geen auto.”
De afgelopen jaren heeft Holligan veel geïnvesteerd in de fiets. Het was een mobiele studio die werkte op zonnepanelen. „Het bleef een work in progress”, zegt ze. „Samen met mijn collega Kate Vandy waren we altijd aan het kijken hoe het nog kleiner kon, hoe we het er nog beter uit konden laten zien.”
Alles wat ze nodig had voor haar werk, zat er in: een bureaublad, lampen om mensen in het donker mee te interviewen en een batterij waarmee ze haar telefoon kon opladen. „Als we ineens naar het Strafhof moesten of naar een boerenprotest, dan wist ik dat ik mijn telefoon altijd kon opladen.” Ook had ze een bordje met daarop de woorden ‘on air’. „ Zodat mensen wisten dat we journalisten waren en niet zomaar wat gekken bij een bakfiets”, lacht ze. En tot slot, ook niet onbelangrijk: er zat een koffiezetapparaat in. „Zo konden we onszelf en de fiets van brandstof voorzien.”
Ik had ook niet door hoeveel mensen het Dutch news from the cycle path kenden en fijn vonden
Veel steun
De Britse journalist krijgt veel steun van mensen uit haar directe omgeving en daarbuiten. „Ik had ook niet door hoeveel mensen het Dutch news from the cycle path kenden en fijn vonden. Het is mooi om te zien hoe mensen reageren.” Holligan heeft voor de BBC een stuk over geschreven over haar gestolen vervoermiddel en ook andere Britse media besteedden er aandacht aan. Ze merkt dat mensen in het buitenland toch minder goed snappen hoe belangrijk de fiets in Nederland is.
De correspondent verwacht niet dat haar fiets nog gevonden gaat worden. De tracker die er in zat, was al vrij snel onklaar gemaakt. „Maar de herinneringen blijven natuurlijk. Alle reisjes, picknicks, avonturen naar het strand. Ik mis nu vooral de levensstijl die we hadden. Je bent vrij, je hebt vrijheid op een fiets. In Nederland kun je alles doen wat je wil, zolang je maar twee wielen hebt.”
De eerste fiets die Holligan in Nederland kocht, heeft ze nog. Het is een omafiets die nu onder de spinnenwebben zit en waar nog een kinderzitje op is gemonteerd. „Ik ga kijken of ik de sleutels daarvan nog heb.” Ze is positief gesteld over de toekomst. Ze wil op termijn een nieuwe bakfiets kopen en opnieuw een mobiele studio bouwen. „Misschien wel groter en beter. Maar in de tussentijd: mijn omafiets.”
Lees ook
Lees ookBBC-correspondent Anna Holligan doet vanaf het fietspad verslag van een ooit relaxed land