China heeft dinsdag importtarieven tot 15 procent opgelegd op verschillende Amerikaanse landbouwproducten. Dat meldt persbureau AP. Ook heeft het land meer dan twintig Amerikaanse bedrijven op de zwarte lijst gezet. De maatregelen, die op 10 maart ingaan, zijn gericht op de belangrijkste exportproducten van de Verenigde Staten naar China, waaronder kip, tarwe, maïs en katoen.
De tariefverhogingen van China zijn een reactie op de tariefverhogingen van de VS. Dinsdag verhoogde Donald Trump de importtarieven voor China, voor een aantal producten tot 45 procent.
Een woordvoerder van het Chinese ministerie van buitenlandse zaken zei dinsdag op een persconferentie dat China zich genoodzaakt ziet om tegenmaatregelen te nemen om de Chinese economie te beschermen. Het ministerie drong aan op dialoog met de VS en de hervatting van de onderlinge samenwerking. Wel werd gewaarschuwd dat China „mee zal spelen tot het einde als de VS willen wedden op een handelsoorlog”.
Liveblog Amerikaanse politiek
China heft tarieven op Amerikaanse landbouwproducten en zet aantal bedrijven VS op zwarte lijst
Goedemorgen! Vanaf vandaag voeren de Verenigde Staten definitief de eerder aangekondigde invoerheffingen in voor producten uit Canada en Mexico (25 procent) en China (20 procent). De Amerikaanse president Donald Trump zei maandag dat er ‘geen ruimte’ meer was voor verdere onderhandelingen om de tarieven af te wenden.
De Amerikaanse beurzen reageerden zeer negatief op de stap van Trump. De S&P 500 daalde met 1,8 procent, de grootste daling op één dag dit jaar. Techindex Nasdaq leverde maar liefst 2,6 procent in.
Wat betekenen de heffingen voor beide buurlanden? Met name in de Mexicaanse landbouwsector en de auto-industrie wordt de impact van de nieuwe tarieven gevreesd. En Canada kan zich voorbereiden op een recessie, constateren collega’s Frank Kuin en Boris van der Spek vanochtend in NRC.
Wat viel ons verder op?
Het Taiwanese TSMC, de grootste chipfabrikant ter wereld, heeft aangekondigd nog eens 100 miljard dollar in nieuwe chipfabrieken in de Verenigde Staten te investeren. Dat hebben bestuursvoorzitter C.C. Wei en de Amerikaanse president Donald Trump maandag aangekondigd. TSMC kondigde eerder al miljardeninvesteringen aan voor chipfabrieken in Arizona.
Het Amerikaanse AI-bedrijf Antrophic (bekend van chatbot ‘Claude’) heeft een investeringsronde van 3,5 miljard dollar opgehaald. Het bedrijf uit San Francisco, dat pas vier jaar bestaat, wordt daarmee op zo’n 60 miljard dollar gewaardeerd.
Muzieknieuws: de omzet van vinyl daalde voor het eerst in jaren, terwijl de omzet uit streamingdiensten verder steeg. De totale markt voor muziek blijft groeien.
De Verenigde Staten hebben alle militaire steun aan Oekraïne per direct opgeschort. Dat schrijft persbureau Bloomberg op basis van ingewijden. Zowel aanstaande leveringen als materieel dat al op weg is naar Oekraïne zouden zijn stilgezet.
Eerder op maandag liet de Amerikaanse president Donald Trump zich opnieuw kritisch uit over de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Zelensky zou helemaal geen vrede willen, zei Trump. Hij zou de militaire steun nu hebben bevroren, totdat Zelensky een „oprechte poging” zou doen zich in te zetten voor vrede.
Dat is volgens The New York Timesnu ook de voorwaarde: als Trump zelf de indruk heeft dat Oekraïne goede wil toont om met Rusland en de Verenigde Staten te onderhandelen over vrede, dan kan de militaire hulp worden hervat. Hoe zo’n „oprechte poging” eruit zou moeten zien, is onduidelijk.
De levering ter waarde van ruim een miljard dollar aan bestelde wapens en munitie zou met de beslissing gepauzeerd worden. Een deel van die wapens staat al in Polen om de grens met Oekraïne overgebracht te worden.
Ook honderden miljoenen dollars aan financiële steun, waarmee Oekraïne bij Amerikaanse defensiebedrijven wapens kan inkopen, zouden zijn bevroren. De Amerikaanse hulp vloeit nog voort uit toezeggingen van Trumps voorganger, Joe Biden.
De opschorting volgt na meerdere dagen van hoogspanning tussen de VS enerzijds en Oekraïne en Europese landen anderzijds. Aanleiding is de dramatisch verlopen ontmoeting in het Oval Office in Washington, waarbij Trump en zijn vicepresident JD Vance Zelensky herhaaldelijk aanvielen.
De opmerking daar van Zelensky dat „een einde van de oorlog nog ver weg” is werd door de Amerikaanse president niet gewaardeerd. Trump noemde dat op zijn socialemediaplatform Truth Social „de slechtste uitspraak die je had kunnen doen”.
„De president heeft duidelijk gemaakt dat hij gericht is op vrede”, liet een woordvoerder van het Witte Huis weten in een toelichting op het opschorten van de militaire steun. „We willen dat onze partners dat doel ook nastreven.” Oekraïne wil „echte vrede”, zei Zelensky maandagavond, „met een veiligheidsgarantie”.
167 miljard euro
Volgens The New York Times kan Oekraïne op korte termijn het gebrek aan wapensteun van de VS nog opvangen. Mocht de opschorting van de wapensteun langer dan een aantal maanden duren, dan raken de Oekraïense voorraden van met name geavanceerde Amerikaanse wapensystemen op.
Sinds het begin van de oorlog heeft de regering-Biden 74 militaire hulppakketten aangekondigd die rechtstreeks uit Amerikaanse voorraden worden gehaald. Trump heeft sinds zijn aantreden nog geen nieuwe hulp toegezegd. In totaal heeft het Amerikaanse Congres volgens The Guardian sinds de Russische invasie van drie jaar geleden akkoord gegeven op bijna 167 miljard euro aan financiële steun aan Oekraïne.
Onder de steun vanuit de Verenigde Staten aan Oekraïne valt zowel munitie, als het betalen van artsen en ambtenaren. Experts hebben in Amerikaanse media hun zorgen uitgesproken over de mogelijke gevolgen van de beslissing voor Oekraïne.
Lees ook
Hoogwaardige Amerikaanse wapens en informatie zijn cruciaal voor Oekraïense verdediging
Liveblog
‘VS pauzeren per direct alle militaire steun aan Oekraïne’
Israël wil de wapenstilstand met Hamas met zes weken verlengen. Dat heeft het kantoor van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu zaterdagavond bekendgemaakt. Hierdoor zou onder meer tijdens de ramadan en de Joodse feestdag Pesach sprake zijn van een staakt-het-vuren. De voorgestelde verlenging is een voorstel van Steve Witkoff, speciaal gezant voor het Midden-Oosten van de VS, en is integraal overgenomen door Israël. Hamas heeft nog niet gereageerd.
De eerste fase van het bestand tussen Israël en Hamas liep zaterdag af. Tijdens deze fase werden Israëlische gijzelaars voor Palestijnse gevangenen uitgewisseld. Ook werd humanitaire hulp toegelaten in Gaza en trokken Israëlische troepen zich gedeeltelijk terug.
Hamas wilde naar fase twee van het bestand, waarbij afspraken gemaakt zouden worden over een permanente wapenstilstand, de vrijlating van meer gijzelaars en het vertrek van Israëlische militairen uit Gaza. Israël lijkt voorlopig te mikken op een verlenging van het huidige staakt-het-vuren in plaats van de stap naar fase twee te zetten.
Volgens het Amerikaanse voorstel wordt tijdens die verlenging de helft van de 59 gevangenen, die nog in Gaza worden vastgehouden en waarvan een deel is overleden, aan Israël overgedragen. Aan het eind van de zes weken moet onderhandeld worden over een permanente wapenstilstand en de vrijlating van de rest van de gevangenen.
Liveblog Crisis in het Midden-Oosten
Israël wil staakt-het-vuren met zes weken verlengen
Ongeveer tien tellen lijkt het alsof hij onzichtbaar is. Robin van Persie betreedt zaterdagavond het gras van de Kuip en loopt met zijn handen nonchalant in zijn broekzakken vrijwel ongemerkt langs de zijlijn. Pas als hij de televisiecamera’s in de hoek nadert, voor zijn eerste vooruitblik als hoofdtrainer van Feyenoord, barst op de tribunes een applaus los. Van Persie glimlacht, klapt en zwaait.
Het is een bijna onderkoelde entree, voor een man die in dit stadion zo vaak werd toegejuicht. Er hangen geen spandoeken voor hem in het publiek, slechts twee keer zingen de fans zijn naam, op de vertrouwde melodie van Seven Nation Army. De gedenkwaardigheid van het moment is vooral te merken aan de hoeveelheid fotografen en videoploegen die zich voor de wedstrijd om Van Persie verdringen.
Hoe verwelkom je iemand die hij voor de derde maal terugkeert op de plek waar hij 23 jaar geleden als profvoetballer debuteerde? Van Persie kwam hier begin 2018 immers óók al terug, om zijn loopbaan als voetballer af te sluiten, na veertien jaar van buitenlandse avonturen. Mede door een doelpunt van de Rotterdammer won Feyenoord dat seizoen de beker.
Een halfjaar na zijn afscheid haalde Feyenoord hem weer binnen, voorjaar 2020, voor een officieuze functie als spitsentrainer. Het bleek de opmaat naar een tweede loopbaan als trainer: drie jaar lang leidde Van Persie in Rotterdam jeugdelftallen. En sinds zondag is hij er weer, nu als hoofdtrainer. Aan hem de taak om stabiliteit te brengen, na een kortstondige en uiterst grillige periode onder de onlangs ontslagen Deen Brian Priske.
Van Persie zelf oogt zaterdag, voor het competitieduel tegen NEC, minstens zo onaangedaan als de toeschouwers. De hele week al oogt hij ontspannen, maakt hij grapjes. Langs de lijn slaat hij bekenden op de schouders, zwaait, lacht, en geeft handjes. Bijna alsof hij dit werk al het hele seizoen doet. Met gevouwen handen neemt hij plaats op de reservebank. De eerste twee minuten kijkt hij onbewogen toe.
Veilige én risicovolle keuze
Zijn aanstelling is zowel logisch als verrassend. Robin van Persie is als speler uitgegroeid tot een clubicoon, ligt goed bij de fans, kent de talenten die op doorbreken staan. Dat maakt het een veilige keuze. Tegelijkertijd is hij een risico: onervaren in het trainersvak. Zijn opleiding tot Coach Betaald Voetbal rondde Van Persie pas vlak voor de zomer af.
Voor Feyenoord was dat reden om hem niet te overwegen, toen Arne Slot destijds na drie succesvolle seizoenen naar Liverpool vertrok. De clubleiding vond Van Persie nog te onervaren, hij moest eerst maar eens rijpen bij een andere club. Hij ging daarop aan de slag als hoofdtrainer van sc Heerenveen, Feyenoord kwam na een zoektocht van “vele maanden” uit bij Priske.
Waarom de clubleiding nu, krap negen maanden later, wel overtuigd is van Van Persie is moeilijk te zeggen. Heeft hij in korte tijd zo veel ervaring opgedaan? Feyenoord-directeur Dennis te Kloese bewoog maandag bij de presentatie van de nieuwe trainer opzichtig om die vraag heen. “Hij kent de club goed en zijn voetbalvisie sluit aan bij Feyenoord.”
Toch waren ze volgens Te Kloese er snel van overtuigd dat Van Persie “de juiste beslissing” was, mits ondersteund door de ervaren assistent René Hake. “We hadden meerdere kandidaten”, aldus Te Kloese. “Op basis van kennis, van gesprekken, van het moment ook, neem je dan een beslissing. Het is vrij snel gegaan.” Contact met Van Persie was er pas een week.
Lees ook
De keuze van Feyenoord voor de onervaren coach Robin van Persie is een grote gok
De beleefdheidsfase
Als coach ligt zijn visie dichter bij de speelstijl van Slot dan die van Priske, zei Van Persie bij zijn presentatie. Beiden spelen ze 4-3-3, houden ze van aanvallend, strijdlustig voetbal, kiezen ze “dezelfde patronen bij het aanvallen en bij het opbouwen”. Tegelijk temde hij de verwachtingen: Feyenoord kampt met een “waslijst” aan blessures, dat maakt het onmogelijk om meteen met “de ideale speelwijze” te beginnen.
Bovendien is het onmogelijk om zo snel al een stempel op een elftal te drukken. Vier keer nog maar trainden ze samen, drie keer gericht op verdedigen, één keer op opbouwen. “Normaal neem je daar zes weken de tijd voor.” Het scheelt volgens Van Persie dat hij nu nog “in de beleefheidsfase” zit. “Iedereen is nu benieuwd naar me. Maar straks gaan we wedstrijden spelen, en dan gaat het ook een keer tegenzitten.”
Zijn debuut is meteen zo’n wedstrijd. Feyenoord is wel strijdlustig, maar zelden echt goed. De thuisploeg heeft grote moeite tegen NEC, dat taai en compact verdedigt. Tot aan het strafschopgebied kan de ploeg van Van Persie eenvoudig combineren, maar vanaf dan is het vaak slordig. Het gevolg is dat Feyenoord op papier weliswaar veel kansen bijeen sprokkelt, maar zelden echt gevaarlijk wordt.
Twee keer lijkt het alsof de nieuwe trainer zijn eerste duel zelfs gaat verliezen. Vlak voor rust breekt NEC gevaarlijk uit, en kan doelman Timon Wellenreuther een kopbal van Vito van Crooij ternauwernood verwerken. Een kwartier voor tijd kopt invaller Lars Olden Larsen alsnog raak, maar dat doelpunt wordt door de videoscheidsrechter afgekeurd omdat eerder in de aanval een speler van NEC hands maakte.
Het eindigt doelpuntloos, het vijfde puntverlies in de zeven competitiewedstrijden sinds de winterstop. Met de ogen op het gras maakt Van Persie een ronde langs zijn spelers. Hen viel niets te verwijten, zal hij even later zeggen. Vlak voor hij verdwijnt, steekt hij nog snel zijn hand op, naar het kleine plukje fans dat nog op de tribune is achtergebleven.
Aan de opmerkelijke ineenstorting van PSV is zaterdag opnieuw een episode toegevoegd. De ploeg van trainer Peter Bosz verloor met 3-2 in Deventer van Go Ahead Eagles. Door de eerdere uitschakeling in de KNVB-Beker door datzelfde Go Ahead moet PSV nu ook vrezen de aansluiting bij koploper Ajax te verliezen in de strijd om de landstitel.
Het thuispubliek in de Adelaarshorst herinnerde de bezoekers uit Eindhoven zaterdagavond de hele wedstrijd aan de uitslag van drie dagen eerder. „Wij gaan naar de Kuip” klinkt het plagerig. PSV zit in de hoek waar de klappen vallen. Waar de club in het najaar ruim aan kop ging in de Eredivisie en er al werd gesproken over het tweede landskampioenschap op rij, wist PSV dit kalenderjaar pas één Eredivisiewedstrijd te winnen.
Vanaf het begin van de wedstrijd is zaterdag duidelijk dat PSV naar Deventer is gekomen om orde op zaken te stellen. Go Ahead wordt gelijk teruggedrongen op eigen helft, met de scherp ogende aanvoerder Luuk de Jong voorop. Ook Ismael Saibari is gevaarlijk. Hij kreeg van Bosz de voorkeur boven Joey Veerman, die eerder deze week gepasseerd werd door bondscoach Ronald Koeman voor de voorselectie van het Nederlands Elftal.
Toch wordt de verdedigende kwetsbaarheid van de ploeg uit Eindhoven na ruim twintig minuten spelen zichtbaar als Go Ahead-aanvaller Victor Edvardsen zomaar uit de rug van Tyrell Malacia kan weglopen om de bal vervolgens klaar te leggen voor de 1-0 van Oliver Antman.
Wéér kijkt PSV tegen een achterstand aan. Zo ging het ook woensdag, in de halve finale van de KNVB-beker. In tegenstelling tot zaterdag speelde Go Ahead toen geconcentreerd, en zette hoog druk op de helft van PSV. In twee minuten stond het na een verzilverde hoekschop en een efficiënte counter bij rust 2-0 voor Go Ahead, dat uiteindelijk met 2-1 won.
Vechtvoetbal
Maar nu weet PSV de schade nog voor rust te herstellen. Met goals van Luuk de Jong (kopbal) en een schot van Noa Lang, dat per ongeluk via een been van een Go Ahead-verdediger in de goal ploft. Op het provocerende juichen van Lang recht voor de fanatieke aanhang van de Eagles volgt het te verwachten antwoord: „Wij gaan naar de Kuip!”
Na rust kantelt de wedstrijd. PSV weet zich weinig raad met het vechtvoetbal van Go Ahead Eagles. Er zijn waarschuwingen genoeg. Neem de door de VAR teruggedraaide strafschop, en tien minuten later de afgekeurde goal van invaller Oscar Petterson. Het was randje buitenspel. Vijf minuten later staat het alsnog 2-2, via Victor Edvardsen. Kort voor tijd verschalkt Oliver Antman met zijn linker PSV-doelman Benitez en ontploft het stadion in Deventer: 3-2. Peter Bosz weet: dit wordt opnieuw puntverlies.
„Ik denk dat we 75 minuten goed gespeeld hebben”, zegt Bosz na afloop. De trainer is te spreken over de mentaliteit die zijn spelers hebben getoond na het midweekse verlies in de beker. Volgens hem is de verklaring voor het verlies simpel: „slecht verdedigen”.
De realiteit is dat koploper Ajax, zou het zondag bij Almere City winnen, acht punten kan uitlopen. In plaats van omhoog moet PSV nu ook naar beneden kijken op de ranglijst. Door de winst op NAC is FC Utrecht de Eindhovenaren nu op zes punten genaderd. Ook Feyenoord en AZ kunnen op zes punten komen.
Er is voor Bosz weinig tijd om bij dit verlies stil te staan. Dinsdag wacht voor PSV de volgende test, als Arsenal op bezoek komt in de Champions League. De nummer twee van Engeland kent in tegenstelling tot PSV een relatief rustige aanloop naar de wedstrijd in Eindhoven. Arsenal werd derde in de competitiefase van de Champions League en kon daardoor de ‘tussenronde’ overslaan. Bovendien komen de Londenaren dit weekend niet in actie omdat ze vroegtijdig zijn uitgeschakeld in de FA Cup.
Er is het hemelsblauwe veld als achtergrond, dat voor vrede en eenheid staat. Maar ook de diagonaal slingerende gouden band, die van hoek tot hoek het blauwe vlak doorkruist – als belofte van welvaart, vanwege Congo’s begeerde grondstoffen. Maar zaterdag in Den Haag, waar een protestmars van ongeveer honderd mensen naar het Internationaal Strafhof trok om het einde van de de facto Rwandese bezetting in Congo te eisen, richtten de demonstranten zich vooral op de rode streep langs de gouden band van de Congolese vlag: het symbool van het bloed van de ‘martelaren’, dat zij onder de neus van de internationale gemeenschap willen drukken.
„Het breekt mijn hart. Ik zie mensen die op mij lijken, mijn neven, mijn tantes, en er gebeurt niets. De wereld kijkt weg”. Glodi Mbwete (31) is geboren en getogen in Den Haag. Maar vandaag staat hij hier als een zoon van Congo.
Sinds de door Rwanda gesteunde M23-rebellen in januari hun opmars in Oost-Congo intensiveerden en sleutelstad Goma innamen, zijn zeker tienduizenden Congolezen gedood. Maar de oorlog heeft diepe wortels die verder teruggaan.
‘Justice for Congo’. Het is een gevleugelde slogan die al jaren tijdens demonstraties voor Congo op de lippen van demonstranten ligt en op protestborden wordt gekalkt. Door de verhalen die hij thuis meekreeg raakte Mbwese al op jonge leeftijd voorzichtig doordrongen van de tragiek van het lot van zijn vaderland. Pas later, als tiener, begon hij de contouren van die verhalen écht te begrijpen: Congo, het land dat zo rijk is dat het zichzelf niet kan bezitten.
Maar hoe ziet gerechtigheid eruit voor een volk dat generaties lang gebukt ging onder het juk van oorlog en plundering? Voor Mbwese, die samen met zijn broer Gaetan ‘Wij zijn Congolezen’ oprichtte – de initiatiefnemer van de mars – is het antwoord verbluffend eenvoudig. „Mógen bestaan”, zegt hij. „Niet hoeven vechten om te overleven. We just want peace. Laat onze kinderen niet langer in angst opgroeien. Geef hun de kans om ouder te worden dan 25 jaar. We willen iets kunnen opbouwen, genieten van de vruchten van ons land. Zodat de grond die hen voortbracht geen vloek blijft, maar een zegen wordt.”
Foto Giel Bonte
Vanaf Den Haag Centraal zet de mars zich in beweging. De stemmen, voornamelijk van de Congolese diaspora en solidaire mensenrechtenactivisten, verenigen zich, terwijl de trommels het ritme bepalen. ‘Congo n’est pas à vendre’ staat te lezen op uitgedeelde bordjes. Congo is niet te koop. De stoet beweegt zich vanaf het station richting het Internationaal Strafhof. Een plek waar de wereld recht zou moeten vinden. Een plek waar het merendeel van de Congolezen de Rwandese president Paul Kagame ooit op het beklaagdenbank willen zien. „Kagame dégage!” klinkt het krakend maar strijdbaar uit de megafoon. „Rot op, Kagame!”
Europa medeplichtig
Juist afgelopen week benadrukte ICC-hoofdaanklager Karim Khan tijdens een bezoek aan Kinshasa, de hoofdstad van Congo, de noodzaak van internationaal recht in Oost-Congo. Toch lijkt de internationale gemeenschap – ondanks herhaaldelijke VN-rapporten over Rwandese betrokkenheid – niet van plan in te grijpen. Terwijl Rwandese en M23-troepen inmiddels doorgedrongen zijn tot Bukavu, de hoofdstad van de Oost-Congolese provincie Zuid-Kivu, blijven de financiële en diplomatieke steun aan Rwanda vooralsnog grotendeels intact. Het Verenigd Koninkrijk waarschuwde afgelopen week wel dat zo’n miljard euro aan hulp aan Rwanda op het spel staat. Eerder annuleerde Duitsland onderhandelingen over verdere ontwikkelingssamenwerking. Maar louter symbolische waarschuwingen en halfslachtige maatregelen zijn voor de aanwezige demonstranten niet genoeg. Ze eisen dat Europa met één stem stelling neemt tegenover Rwanda.
No Congo No Iphone
Ook techgiganten worden in Den Haag op de korrel genomen – No Congo No Tesla, No Congo No Iphone. Volgens de Vlaardingse Patricia Kabasubabu (34) krijgt Kagame mede daarom carte blanche van de internationale gemeenschap. „We zijn allemaal verbonden met Congo.” zegt ze. „De telefoons in onze zakken, de mineralen in onze elektronica, het bloed van ons volk zit in die technologie. We putten een land collectief uit zonder de gevolgen te erkennen. Ja, we hebben grondstoffen nodig voor technologie, maar laat het op een eerlijke manier gebeuren, zonder geweld. En zorg dat het land zelf ervan profiteert. Zelf soeverein kan zijn. Had de situatie in Congo directe gevolgen voor het Westen, dan was er allang ingegrepen.”
Foto Giel Bonte
„Union Européenne complice!”, schalt het beschuldigend uit de kelen, doelend op de Europese medeplichtigheid. Want naast de Rwandese bezetting houden zowel geopolitieke keuzes als economische belangen van de EU het huidige geweld in stand. De EU sloot in 2023 een grondstoffenovereenkomst met Rwanda, terwijl Kigali (de hoofdstad van Rwanda) juist profiteert van de illegale handel in grondstoffen. Daarnaast wordt ‘donor darling’ Rwanda, gevoed door Kagames reputatie als efficiënt bestuurder en stabiele partner, financieel gesteund door Europa, met ongeveer een derde van zijn begroting afkomstig uit internationale hulp. Die realiteit biedt Kagame de ruimte om zijn gebiedsuitbreiding in Oost-Congo voort te zetten zonder ernstige repercussies.
Alphonse Muambi, een van de sprekers vandaag, is al sinds 2008 actief in discussies over het lot van Congo. „Het is niet de eerste keer dat we ons laten horen. We eisen gerechtigheid, we eisen áándacht.” Ook Nederland is betrokken, legt Muambi uit. Economische belangen, grondstoffen die via Rwanda Europa binnenkomen, een strategisch partnerschap dat diepgeworteld is. „Het is een politieke keuze”, zegt hij. „Nederland kan sancties opleggen aan Rwanda. Den Haag kan politieke druk uitoefenen. Maar het kiest ervoor dat niet te doen.” Eerder deze week hield minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken, NSC) de boot voor sancties af door te stellen eerst te willen kijken „welke diplomatieke kansen er nog zijn voordat dat soort sancties worden ingesteld”.
Congo als test
De mars nadert het plein voor het Strafhof, dat met zijn smetteloze ramen – waartegen een voorzichtig lentezonnetje weerkaatst – een burcht van wet en recht zou moeten zijn. De demonstranten scharen zich rond Muambi. In het Frans richt hij zich nadrukkelijk tot het instituut. „Dames en heren van het ICC, wij zijn niet naïef. Wij weten dat het internationaal recht niet meer functioneert. (…) Maar u heeft een kans: om rechtvaardigheid op internationaal niveau weer betekenis te geven. Als u deze kans laat schieten, zult u aan de verkeerde kant van de geschiedenis staan. Congo is uw test. Genoeg getreuzel en loze woorden: het is tijd om te handelen.”
De demonstranten hopen dat hun stem gehoord wordt. Dat de politieke keuzes, de economische belangen, de historische banden plaatsmaken voor iets anders: gerechtigheid. „In Oost-Congo lijden onschuldige burgers en wordt ongestraft gemoord en verkracht. Waarom accepteren we dit nog steeds?”, vraagt de Vlaardingse Kabasubabu zich hardop af.
Als Congolese voelt ze een verantwoordelijkheid om de collectieve woede een stem te geven. „Als wij niet lopen, wie dan wel? Wie staat er dan op voor Congo?”
De Amerikaanse r&b en neo-soulartiest en actrice Angie Stone is zaterdag op 63-jarige leeftijd omgekomen bij een verkeersongeluk. Dat meldt nieuwszender CNN. Stone scoorde in 2002 een wereldwijde hit met het nummer ‘Wish I Didn’t Miss You’.
De zangeres had opgetreden in de stad Mobile (Alabama) en was met een toerwagen onderweg naar Atlanta in de staat Georgia, maar kwam daar door het ongeluk nooit aan. Over de toestand van de overige negen inzittenden is niks bekend.
„Angie Stone’s stem en geest zullen voor altijd voortleven in de harten van degenen die ze heeft geraakt”, meldde een woordvoerder in een verklaring, aldus CNN.
Rapformatie
Stone (1961) werd geboren in Columbia, South Carolina en vergaarde eind jaren zeventig bekendheid als lid van de baanbrekende vrouwelijke rapformatie The Sequence. Op latere leeftijd ging ze solo verder als neo-soul- en r&b-artiest en werd ze drie keer genomineerd voor de Grammy-muziekprijs. De Amerikaanse was ook in verscheidene films te zien. Bijvoorbeeld de komedie Ride Along en de komische horrorfilm Scary Movie V.
„Ik ben vijftig jaar in het spel”, schreef Stone twee weken geleden op haar Instagram-pagina. „God gaf me deze gave en ik deelde de gift met de wereld. Zelfs op dit punt vraag ik mijn schepper: wat komt er nu? Omdat ik zoveel meer te geven heb.” Stone had een zoon en een dochter.
De PKK heeft gehoor gegeven aan de oproep van hun leider Abdullah Öcalan om de wapens neer te leggen. De Koerdische beweging heeft in een zaterdag gepubliceerde verklaring bekendgemaakt een staakt-het-vuren af te kondigen en alleen nog gewapende acties uit te voeren als ze zelf worden aangevallen, schrijft persbureau AP. De PKK wil wel dat Öcalan, die sinds 1999 vast zit, wordt vrijgelaten. Ook moet hij de ontbinding van de partij kunnen leiden.
De oproep van Öcalan om de wapens neer te leggen en de PKK te ontbinden, werd al gezien als een doorbraak. Eerdere onderhandelingen tussen de Turkse staat en de PKK, dat in de jaren tachtig en negentig in het zuiden en oosten van Turkije een guerrillaoorlog uitvocht tegen Turkije om een eigen Koerdische staat, liepen in 2011 en 2015 spaak.
De Turkse regering leek de afgelopen maanden al toenadering te zoeken. De rechtsnationalistische Devlet Bahceli, een politiek bondgenoot van president Recep Tayyip Erdogan, hintte onlangs op strafvermindering voor Öcalan als hij de PKK zou oproepen te stoppen met het geweld.
‘Nieuwe fase’
Toch is het onduidelijk of Turkije bereid is om Öcalan, die een levenslange celstraf uitzit, vrij te laten. De Turkse regering heeft die belofte vooralsnog niet gedaan. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan sprak afgelopen vrijdag wel over „een nieuwe fase in het streven naar een terreurvrij Turkije”.
Het geweld van de PKK is nooit helemaal zijn gestopt, maar de organisatie was al jaren militair gezien zwak. Zodoende wist het Turkse leger de PKK de afgelopen tien jaar te verdrijven uit het zuidoosten van het land. Leiders van de beweging verschuilen zich met een groot deel van hun manschappen in Noord-Irak.
Lees ook
Leidt Öcalans oproep daadwerkelijk tot vrede? Vier vragen en antwoorden over de strijd tussen Turkije en de PKK
Acteur Gene Hackman en zijn vrouw Betsy Arakawa waren waarschijnlijk al negen dagen dood toen ze afgelopen woensdag werden gevonden in hun huis in Santa Fe. Dat heeft de lokale sheriff vrijdag gezegd, schrijven Amerikaanse media. Uit een eerste onderzoek is gebleken dat de pacemaker van de 95-jarige Hackman sinds 17 februari niet meer werkte.
Een onderhoudsmedewerker belde alarmnummer 911 nadat hij door het raam het lichaam van Arakawa op de grond zag liggen. Twee agenten ontdekten vervolgenshet lichaam van Arakawa in de badkamer en in de keuken het lichaam van Hackman. Ook werd een dode hond in een kast gevonden.
De dood van Hackman en Arakawa is „verdacht genoeg” om verder politieonderzoek te rechtvaardigen, schreef de politie donderdag al in een huiszoekingsbevel. Veel is nog onduidelijk, maar een koolmonoxidevergiftiging is uitgesloten. Ook werden geen gaslekken in of rond het huis aangetroffen. De politie gaat ervan uit dat er geen sprake is van een misdrijf. Al enkele dagen wordt onderzocht of medicijnen een rol hebben gespeeld. Onderzoeksresultaten zullen mogelijk nog maanden op zich laten wachten, liet de sheriff eerder al weten.
Hackman was een gerenommeerd acteur die twee keer een Oscar won, voor de hoofdrol in The French Connection (1971) en voor een bijrol in Unforgiven (1991). Hij speelde daarnaast de aartsvijand Lex Luthor in de Superman-reeks. In 2004 ging Hackman met pensioen. Zijn vrouw Arakawa was klassiek pianist. In 1991 trouwden ze met elkaar.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data128777165-4b8a87.jpg|https://images.nrc.nl/ruo_6f2B6mo_s_6McabujyrhDFE=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data128777165-4b8a87.jpg|https://images.nrc.nl/HwVWlMHB5kuwEYCuD8cROkyfVpg=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data128777165-4b8a87.jpg)
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data128777203-022f1b.jpg|https://images.nrc.nl/YSonEoQJhBA25slsFevbzqtKsZU=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data128777203-022f1b.jpg|https://images.nrc.nl/QYViOKzjHa8itl_F9S6UPSY1V4A=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data128777203-022f1b.jpg)
