Category: Verder vandaag

Voor Joris van der Meij (24) was het een bericht op Instagram van Sander Schimmelpenninck afgelopen donderdag. Daarin riep de tv-maker en Volkskrantcolumnist op om naar de ‘solidariteitsmars’ voor Oekraïne in Amsterdam te gaan en naar de aansluitende demonstratie op de Dam. ‘Steun Oekraïne, Europa en spreek je uit tegen Trump, Putin en extreemrechts’ had hij erbij geschreven. Trump had Zelensky de dag ervoor nog een dictator genoemd. „Ik ga hierheen”, schreef Joris in de familie-app. „Ik voelde me machteloos. Ik wilde iéts doen.”

Z’n vader Simon (61) wilde mee. Die had de week ervoor in zijn woonkamer naar de Amerikaanse defensieminister Pete Hegseth zitten luisteren, die op een conferentie in Brussel zei dat Oekraïne niet naar z’n oude grenzen terug kon en geen toegang tot de NAVO zou krijgen. Hij voelde de speech „in zijn maag”, zegt hij, hij was er de hele dag akelig van. „Het was een kantelpunt.”

De dagen erna kwam er elk uur wel een reden bij om te gaan, want zo is het tempo van het nieuws nu. Op vrijdag zei PVV-minister Marjolein Faber van Asiel dat Zelensky niet democratisch gekozen was (Joris: „Het trumpisme is hier”) en deed oud-Trump-adviseur Steve Bannon een Hitlergroet. Zaterdag was het bericht dat Trump had gedreigd satellietnetwerk Starlink van Elon Musk boven Oekraïne uit te schakelen als het land geen mineralendeal zou sluiten („Maffioos”), deze zondag kan het extreem-rechtse AfD weetniethoeveel stemmen in Duitsland winnen. En om de haverklap maakt het Witte Huis nieuwe zuiveringen van het Amerikaanse overheidsapparaat bekend. Simon: „Het is onwaarschijnlijk wat daar gebeurt, de totale afbraak van de overheid die de samenleving moet dienen. Ik ben zelf ook ambtenaar. Ik vind het gewoon niet prettig.”

Joris: „Gewoon niet prettig. Haha.”

Insta-story

De zon schijnt, jassen worden in tassen gepropt, een man speelt Oekraïense liederen op een accordeon. Door de stad trekt een optocht van honderden mensen in geel en blauw van het Museumplein naar de Dam – Oekraïners en sympathisanten. Ze herdenken dat Rusland drie jaar geleden Oekraïne binnenviel en vragen om steun van de Nederlandse overheid. „Stop Russia, stop the war!”, klinkt het.

Ik ben maar een heel gewoon burgermannetje met een benzineauto

Ze zijn helemaal geen beroepsdemonstranten, zeggen vader en zoon tussen de vlaggen. Joris uit Amsterdam is jurist bij een kinderopvangbedrijf en geïnteresseerd in vastgoedrecht, Simon uit Apeldoorn is projectmanager bij een waterschap en ‘energiecoach’ voor huishoudens die hun gas- en stroomrekening niet kunnen betalen. Simon: „Ik ben maar een heel gewoon burgermannetje met een benzineauto.”

Ze willen benadrukken dat ze in de eerste plaats meelopen voor Oekraïne, en voor het leed aan het front daar. Maar dat ze vandaag wél aan het demonstreren zijn en de vorige jaren niet, heeft alles te maken met een diep gevoel van onrust.

Foto’s Roger Cremers

Voor Simon gaat dat gevoel over de afbraak van de rechtsorde en de straffeloosheid waarmee internationale verdragen geschonden worden – iets wat ook gebeurt in het Israël-Gaza-conflict, „wat je daar ook over denkt”. Als kind bezocht hij het Vredespaleis, later kwam het Internationaal Strafhof naar Den Haag. „Dat zijn goede dingen. Maar nu blijven schendingen van het internationaal recht onbestraft. De Verenigde Naties boeten aan gezag in, ik vind het allemaal vreselijk.”

Voor Joris gaat dat gevoel over de wereldorde die op z’n kop staat. De Zeitenwende waar bondskanselier Olaf Scholz het na de invasie door Rusland over had. Hij luistert elke dag naar de podcast van Boekestijn en De Wijk over geopolitiek. „Maar afgelopen week heb ik de afleveringen versneld afgeluisterd. Het was zó deprimerend. Dat Trump, ik bedoel Wilders, – zie je, die fout maak ik nu al – dan meteen zegt dat Nederland niet bij mag dragen aan een vredesmacht, dat is toch erg. Europa moet wakker geschud worden.”

Mijn generatie lijkt wel bang om activistisch genoemd te worden

Bij hun collega’s en vrienden zien ze dezelfde onrust. Simon: „We hebben het nergens anders over bij de lunch.” Waar zijn die collega’s dan? „Tja. Dan zitten ze toch in de auto naar Oostenrijk.” In de vriendenapp van Joris gaat het er ook over. En zij? „Ik had een insta-story gemaakt over dat ik hier vandaag heenging, maar dat vinden mijn vrienden dan toch lastig. Mijn generatie lijkt wel bang om activistisch genoemd te worden.”

Klein Oekraïens meisje

Op de Dam luisteren vader en zoon naar Oekraïense sprekers en Nederlandse politici op een podium. Jan Paternotte van D66 is er, en Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA, en Laurens Dassen van Volt. VVD-defensieminister Ruben Brekelmans is fel achter de microfoon. „We moeten de feiten benoemen”, zegt hij. „Poetin is een dictator. Zelensky is een democratisch verkozen leider. Rusland is de agressor en Oekraïne is zonder reden aangevallen. Er kan niets over Oekraïne worden beslist zonder Oekraïne en wij moeten onze beloftes over EU- en NAVO-lidmaatschap nakomen.” Slava Ukraini, brult de menigte die is uitgegroeid tot zo’n duizend man. Voor het podium zitten een paar Oekraïense militairen in een rolstoel, sommigen missen benen. Ze kijken strak voor zich uit. Als ze een knuffel krijgen van een klein Oekraïens meisje, breken sommigen. Joris: „Jemig. Pfff. Dat maakt wel indruk.”

Best kans dat zijn vrienden er de volgende keer wél bij zijn, zegt Joris. Het gevoel van onrust groeit. Op 22 maart is er op de Dam een demonstratie tegen fascisme en racisme. Sander Schimmelpenninck had er al aandacht voor gecreëerd door te mopperen op het design voor de poster. Joris: „Het is ongemakkelijk om hier te staan, dit is ook mijn eerste keer. Maar dit is toch wel een beetje het moment om van de bank te komen.”

Delen

Mail de redactie

Een klein passagiersvliegtuig is maandagavond bij de landing gecrasht op het internationale vliegveld van de Canadese stad Toronto. Dat melden de autoriteiten, schrijven internationale persbureaus. Hulpverleners bevestigen aan nieuwszender CP24 dat zeker acht van de tachtig inzittenden gewond zijn geraakt. Enkelen van hen zijn er ernstig aan toe. Alle inzittenden zijn uit het wrak gered.

Het toestel van vliegmaatschappij Delta Airlines kwam vanuit het Amerikaanse Minneapolis. Beelden op X tonen hoe het toestel, een CRJ900, op zijn kop op de landingsbaan ligt. Het personeel van luchthaven Toronto Pearson meldt aan CTV News dat ze maandag alle vluchten hebben stilgelegd.

De oorzaak van de crash is nog onduidelijk. Het toestel moest landen onder slechte weersomstandigheden, zoals harde windstoten. Ook lag er ijs op de landingsbaan.

Delen

Mail de redactie

De conservatieve Oostenrijkse Volkspartij (ÖVP) en de Sociaal-democratische Partij Oostenrijk (SPÖ) gaan opnieuw proberen een regering te vormen, nu de onderhandelingen tussen de ÖVP en de radicaal-rechtse Vrijheidspartij van Oostenrijk (FPÖ) zijn mislukt. Dat bevestigen beide partijen maandag tegenover Oostenrijkse media.

De Oostenrijkse krant Die Presse schrijft dat ÖVP-leider Christian Stocker en SPÖ-voorman Andreas Babler elkaar afgelopen weekend al hebben ontmoet. Ook andere hooggeplaatsten van beide partijen zouden bij deze gesprekken aanwezig zijn geweest. Volgens een woordvoerder van de ÖVP wordt „gesproken over de vraag of samenwerking mogelijk is, en of er een regeerakkoord gesloten kan worden”.

Economische crisis

De partijen hebben haast: ze zouden al voor het einde van de maand een regering willen vormen, zodat een begroting voor de komende twee jaar kan worden opgesteld.

Oostenrijk kampt met een economische crisis: mogelijk krimpt de economie in 2025 voor het derde jaar op rij. Bovendien is het Oostenrijkse begrotingstekort op dit moment hoger dan de EU-norm van 3 procent van het bbp. Als niet snel een akkoord komt over bezuinigingen, zou de Europese Commissie een procedure kunnen starten om in te grijpen.

Ook staan de twee partijen onder druk om de immigratie- en asielwetgeving aan te scherpen na de mesaanval in de Oostenrijkse stad Villach van afgelopen zaterdag. Daarbij werd een jongen van 14 jaar gedood.

De onderhandelaars zouden het volgens de publieke omroep ORF al eens zijn over het opleggen van een inreisverbod waarmee ze mensen uit het buitenland willen weren die mogelijk „een gevaar voor de veiligheid” van Oostenrijk vormen. Ook zouden nog gesprekken lopen over de wens van veiligheidsdiensten om berichtendiensten als Signal en WhatsApp af te kunnen tappen.

Andere partijen willen niet met FPÖ

Het is de derde poging om een regering te vormen sinds de parlementsverkiezingen van afgelopen september. De FPÖ haalde toen bijna dertig procent van de stemmen en werd daarmee voor het eerst de grootste partij van Oostenrijk. Hoewel de FPÖ al vier keer eerder deelnam aan een regering, sloten alle andere partijen ditmaal een samenwerking uit vanwege de extreme standpunten van FPÖ-leider Herbert Kickl. Daarmee ontstond voor het eerst een cordon sanitaire om de partij.

President Alexander Van der Bellen vroeg hierop de ÖVP en SPÖ om een coalitie te vormen. Omdat de twee partijen een zeer krappe meerderheid in het parlement hebben, betrokken ze ook de liberale partij NEOS bij de onderhandelingen. Die laatste partij stapte begin januari echter uit de gesprekken. Van der Bellen zag zich daarna genoodzaakt het cordon sanitaire weer te doorbreken, en stelde FPÖ-leider Kickl aan als formateur.

Maar vorige week woensdag liepen ook de gesprekken tussen de FPÖ en diens beoogd coalitiepartner ÖVP stuk. Radicaal-rechts en de conservatieven zouden grotendeels akkoord zijn geweest over de door te voeren bezuinigingen, maar werden het niet eens over de verdeling van de ministerposten.

Bij de hernieuwde poging van de ÖVP en de SPÖ zou die laatste partij zich welwillend tonen tegenover grote delen van de al gemaakte begrotingsplannen. Zo zei Peter Kaiser, SPÖ-gouverneur van de deelstaat Karinthië, zaterdag tegen de ORF dat de begroting van de FPÖ en ÖVP „op essentiële onderdelen kan worden overgenomen”.

Blijft het probleem dat de conservatieven en de sociaal-democraten samen slechts een nipte meerderheid in het Oostenrijkse parlement hebben. Toch dient ook daarvoor zich een oplossing aan: zowel de Groenen, die deelnamen aan het vorige kabinet, als de liberalen van NEOS hebben laten weten dat ze bereid zijn de coalitie op bepaalde punten te steunen.

Lees ook

Aardverschuiving in Oostenrijkse politiek met hoofdrol voor radicaal-rechtse FPÖ

Delen

Mail de redactie

Het bestand tussen Israël en Hamas bevindt zich opnieuw in een precaire fase. Maandag stelde de Israëlische premier Benjamin Netanyahu dat noch Hamas, noch de Palestijnse Autoriteit Gaza zal besturen, en dat hij gecommitteerd is aan het „plan” van de Amerikaanse president Donald Trump om de Gazastrook om te bouwen tot een „Rivièra”. De Palestijnen uit Gaza moeten volgens dat plan vertrekken naar omliggende landen. Dat voorstel zou neerkomen op een Amerikaanse bezetting en een etnische zuivering.

Trumps uitspraken leidden internationaal tot ophef en zetten het bestand verder onder druk, maar werden lovend ontvangen door rechtse Israëlische politici. De Israëlische minister van Defensie Israel Katz heeft het leger al opgedragen voorbereidingen te treffen om het „vertrek” van Palestijnen uit Gaza te bevorderen.

Lees ook

Plan om van Gaza een Amerikaanse kustplaats te maken schokt de regio

Afgelopen weekend ontving Israël bovendien een levering zware MK-84-bommen van de Amerikanen, nadat Trump het besluit terugdraaide van de voormalige president Joe Biden om een levering tegen te houden. Bidens besluit volgde op Israëls invasie van Rafah in Zuid-Gaza in mei vorig jaar. Ondanks deze zet heeft Biden met constante wapenleveranties van onder meer dit type bom Israëls oorlogsvoering in Gaza gefaciliteerd.

Voortzetting van de oorlog

Hoewel het akkoord geen afspraken bevat over het bestuur van Hamas in Gaza, zeggen zowel de regering-Trump als Israëlische leiders nu opnieuw dat het voortbestaan van Hamas onacceptabel is. Volgens veel analisten wil Netanyahu geen vervolg van het bestand, maar een voortzetting van de oorlog. Het risico bestaat dat Netanyahu de onderhandelingen over fase twee zo lang mogelijk rekt, terwijl ondertussen de resterende gijzelaars en gevangenen uit de eerste fase vrijkomen.

Israëlische functionarissen hebben zich ook kritisch uitgelaten over Netanyahu, die volgens hen de onderhandelingen over fase twee uitstelde door eerder een delegatie naar de Qatarese hoofdstad Doha te vertragen. Volgens het akkoord, dat op 19 januari in werking trad, hadden de onderhandelingen over de tweede fase twee weken geleden moeten beginnen. Maar die indirecte besprekingen zijn tot dusver uitgesteld.

Hoewel de details van de tweede fase onderwerp zijn van de onderhandelingen, zal Israël zich in ieder geval volledig moeten terugtrekken uit Gaza, in ruil voor de vrijlating van de resterende levende gijzelaars en gevangenen. De derde en laatste fase van het bestand moet bestaan uit een plan voor de wederopbouw van Gaza.

Sinds vorige week woensdag is een delegatie van Hamas in de Egyptische hoofdstad Caïro voor besprekingen over de voortzetting van het bestand. Op zondag meldde het kantoor van Netanyahu dat een Israëlische delegatie maandag naar Caïro zou afreizen.

Het Israëlische veiligheidskabinet komt maandagavond bijeen om over het bestand te spreken, pas daarna zullen naar verluidt onderhandelingen starten over fase twee. Volgens de Israëlische zender Channel 12 vertrekt de Israëlische delegatie naar Caïro met een beperkt mandaat, en hangt hun bevoegdheid om het vervolg van het bestand in fases twee en drie te bespreken af van de goedkeuring van het kabinet.

Humanitaire hulp

Vorige week leek het bestand op instorten te staan. In reactie op Israëlische schendingen van het staakt-het-vuren dreigde Hamas vorige week geen gijzelaars meer vrij te laten. Anonieme Israëlische functionarissen en onderhandelaars zeiden tegen The New York Times dat Israël inderdaad niet de afgesproken hoeveelheid humanitaire hulp, zoals voedsel, tenten en mobiele woningen, heeft geleverd. Op de beschuldiging van Hamas volgde dreigende taal van Trump en Israëlische leiders, die zeiden de oorlog in Gaza weer te hervatten.

Afgelopen zaterdag vond echter alsnog een ruil plaats van gijzelaars en gevangenen, nadat Hamas liet weten de vrijlating alsnog door te zetten. Deze keer ging het om drie Israëliërs uit Gaza en 369 Palestijnen uit Israëlische gevangenissen. In Israël is de publieke opinie volgens peilingen overwegend voor een voortzetting van het bestand in fase twee, en zijn er nog steeds protesten voor de vrijlating van alle gijzelaars en gevangenen in Gaza.

Delen

Mail de redactie

Déze asielzoeker is goedgekeurd – ze spreekt Duits (“wow”), maakt een goede indruk en levert als verpleegkundige in de ouderenzorg een bijdrage aan Duitsland, aldus het oordeel van AfD-leider Alice Weidel. In het tweede verkiezingsdebat van de Duitse verkiezingscampagne donderdagavond op televisiezender ZDF gingen de leiders van de vier grootste partijen – Alternative für Deutschland (AfD), Sozialdemokratische Partei Deutschlands (SPD), de Groenen en Christlich Demokratische Union (CDU) – met kiezers in gesprek.

Alle verkiezingsonderwerpen kwamen voorbij: economie, oorlog, zelfs klimaat. Over dat laatste onderwerp werd in het vorige debat met geen woord gerept. Maar het thema dat de avond domineerde, en dat ook de hele verkiezingscampagne domineert, was migratie. De aanval in München door een 24-jarige man uit Afghanistan versterkte dat.

Alice Weidel noemde de aanval een terroristische aanslag van een criminele asielzoeker die het land reeds had moeten verlaten – drie onjuiste dan wel onvolledige beweringen, aldus de factcheck van ZDF. De dader was legaal in Duitsland, een terroristisch motief kan nog niet vastgesteld worden en in tegenstelling tot eerdere berichten was de man niet bekend bij de politie.

Tijdelijke verblijfsvergunningen

De verpleegkundige uit de ouderenzorg in het publiek is een afgewezen asielzoeker uit Georgië met een tijdelijke verblijfsvergunning. Die tijdelijke vergunningen wil de AfD afschaffen. “Ik wil hier graag blijven en werken”, zei de vrouw, “geeft Duitsland mij een kans?” Ze is van harte welkom volgens Weidel, maar had als arbeidsmigrant naar Duitsland moeten komen, niet als asielzoeker. Op kritische vragen en verwijzingen naar anti-migratiestandpunten uit het AfD-partijprogramma – zoals het afschaffen van de tijdelijke verblijfsvergunning – reageerde Weidel geïrriteerd.

Naast migratie kwam ook klimaat dit keer uitgebreid aan bod. Een 21-jarige kiezer stelde huidig bondskanselier Olaf Scholz (SPD) de eerste kritische vraag daarover: klimaatbeleid wordt als bijkomstigheid behandeld en opzijgezet als de financiële middelen tekortschieten, zegt zij. “Tijdens de coronacrisis konden er direct miljarden vrijgemaakt worden, waarom kan dat niet voor de klimaatcrisis?”

Scholz verwees daarop naar de “miljarden” die in de energietransitie zijn gestoken. Het overgrote deel van die miljarden komt echter niet uit de staatskas, maar uit bedrijfs- en private investeringen, volgens de factcheck van ZDF.

Energietransitie

Precies die energietransitie is voor sommigen een bron van zorg in auto-industrieland Duitsland: de transitie naar elektrische auto’s zou bijvoorbeeld duizenden banen kosten. In de auto-industrie gingen tussen 2019 en 2023 al 46.000 banen verloren. Een vakbondsman en medewerker van Volkswagen– “een sociaaldemocraat met zorgen” in eigen woorden – stelde Scholz de vraag: “Hoe weet ik zeker dat ik over twintig of dertig jaar nog werk heb?” Volgens Scholz zou het niet voltooien van de transitie juist banen kosten, omdat de vraag naar benzine-auto’s slinkt en de vraag naar elektrische auto’s groeit.

Zo is het onderwerp ‘klimaat’ in het debat nauw verweven met de Duitse economie. Waar Scholz en Groenen-kandidaat Robert Habeck pleitten voor ‘groen staal’ en betoogden dat de energietransitie de redding van de Duitse industrie kan zijn, zegt Merz daar juist niet in te geloven: groen staal is te duur. Volgens Scholz en Habeck is het de toekomst van de industrie, volgens Merz heeft de industrie met groen staal helemaal geen toekomst.

Lees ook

Het gaat niet goed met de Duitse SPD, en in industriestad Dortmund is te zien hoe dat komt

Delen

Mail de redactie

Ajax, AZ en FC Twente hebben donderdag gewonnen in Europa League-wedstrijden. Ajax heeft de eerste wedstrijd van de avond tegen Union Sint-Gillis gewonnen (0-2). De ploeg van trainer Francesco Farioli knokte zich op een slecht bespeelbaar veld in het Koning Boudewijnstadion van Brussel naar een goede uitgangspositie voor een plek in de achtste finales van de Europa League. De return is volgende week in de Johan Cruijff Arena.

Farioli koos niet voor zijn sterkste basisformatie, met het oog op de strijd om de bovenste plaatsen in de Eredivisie en het slechte veld in Brussel. Brian Brobbey, Josip Sutalo, Kenneth Taylor, Anton Gaaei en Bertrand Traoré verschenen niet aan de aftrap.

Winst voor AZ tegen Galatasaray

AZ overrompelde donderdagavond met een ruime zege (4-1) de Turkse koploper Galatasaray. Daarmee heeft de Alkmaarse club een plaats bij de laatste zestien clubs in de Europa League voor het grijpen. Galatasaray is in eigen land nog ongeslagen in de competitie.

Door de winst verdedigt AZ over een week in Istanbul op een ruime voorsprong. AZ en Galatasaray stonden eind november in het hoofdtoernooi van de Europa League ook al tegenover elkaar in Alkmaar. Toen werd het 1-1.

Spanning FC Twente in laatste minuten

FC Twente won op het nippertje het eerste duel met FK Bodø/Glimt in de tussenronde van de Europa League. Het werd 2-1 in de Grolsch Veste van Enschede. De ploeg stond lang op voorsprong door een doelpunt in de vijfde minuut. In de 85ste minuut kwam de gelijkmaker voor de Noren. Ricky van Wolfswinkel haalde uiteindelijk de zege binnen door in blessuretijd nog een strafschop te benutten.

De ploeg van trainer Joseph Oosting moet over een week naar Noorwegen voor de return. De winnaar van het tweeluik plaatst zich voor de achtste finales van het tweede Europese clubtoernooi.

(ANP)

Delen

Mail de redactie

Het werd tijdens de ondervraging in de Senaat meteen duidelijk hoezeer de keuze om Robert F. Kennedy jr. minister van Gezondheid te maken de Republikeinse senator Bill Cassidy pijnigde. Kennedy is niet alleen een telg uit de bekendste Democratische familie en voorstander van ongelimiteerde abortus, maar ook prominent vaccinatieondermijner.

Cassidy is arts. Hij vertelde over „de ergste dag van mijn medische loopbaan” als leverspecialist, toen hij ternauwernood het leven van een tiener kon redden die niet was ingeënt tegen hepatitis. „Sindsdien heb ik er alles aan gedaan om nooit meer een ouder te hoeven vertellen dat hun kind doodgaat aan een ziekte die ze met vaccinatie hadden kunnen voorkomen.”

Kennedy beloofde de Senaat dat hij niet in federale vaccinatieprogramma’s zal snijden. Maar hij weigerde afstand te nemen van zijn ongefundeerde claim dat inentingen autisme zouden veroorzaken. De vaccinatiegraad in de VS daalt, volgens Cassidy mede door Kennedy’s status als misleidende influencer op dat gebied. De zaal zat vol met RFK-fans: vooral moeders die inentingen gevaarlijk vinden.

Lees ook

Crunchy moms hopen dat Robert F. Kennedy Jr. hun kinderen ‘beschermt’ tegen ongezond voedsel en vaccins

Donderdag stemde Cassidy vóór Kennedy’s benoeming, net als alle andere Republikeinse senatoren – behalve hun voormalige leider Mitch McConnell. Een dag eerder accordeerde bijna alle Republikeinen de benoeming van de controversiële Tulsi Gabbard als directeur van de inlichtingendiensten. Ook de beëdiging van stokebrand Kash Patel als baas van de FBI, komende week, lijkt in kannen en kruiken. Ondanks berichten dat hij zonder enige bevoegdheid al bezig is met een massaontslag van federale politieagenten.

Zelfs Pete Hegseth, de van aanranding, racisme en hardnekkig alcoholmisbruik beschuldigde defensieminister, kreeg voldoende steun. Al moest vicepresident J.D. Vance eraan te pas komen om de doorslaggevende stem uit te brengen. Wel trok na verzet achter de schermen Matt Gaetz zich terug als kandidaat-Justitieminister: zijn betaalde seks met minderjarigen ging Republikeinse senatoren te ver. Maar zij hebben publiekelijk geen enkele Trumpbenoeming durven af te schieten.

Buigende lakeien

In de hoorzittingen van de Senaat staat niet de deskundigheid van Trumps beoogde bewindspersonen centraal, maar de loyaliteit van de 53 Republikeinse senatoren. Zij tonen zich bijna allemaal lakeien die diep buigen voor de koning en zijn nieuwe hofhouding. Wie dat weigert, moet vrezen dat Elon Musk ze onvrijwillig met vervroegd pensioen stuurt. Ook belangenorganisaties durven volgens Amerikaanse media nauwelijks actie te voeren tegen specifieke beoogde bewindspersonen, uit angst dat ze dan hun toegang tot de regering verliezen.

Bill Cassidy hoopt volgend jaar herkozen te worden in Louisiana. Zijn positie is al kwetsbaar in de uiterst conservatieve staat, omdat hij het vier jaar geleden waagde om voor de impeachment van Trump te stemmen, waarmee Trump had kunnen worden afgezet. Cassidy’s steun voor Kennedy is „schadebeperking”, zo schrijft de Louisiana Illuminator, in de hoop aan de toorn van Trumps medestanders te ontsnappen en herkozen te worden. Voor de voorverkiezingen hebben zich al Republikeinse tegenstanders gemeld.

Zeker zo sprekend is het voorbeeld van Thom Tillis uit North Carolina. Ook zijn baan staat dit jaar op de tocht. The Wall Street Journal reconstrueerde hoe deze senator aan de vooravond van de stemming over Hegseth liet weten hem niet te kunnen steunen. Zijn draai, binnen 24 uur, toont aan hoe zwaar de politieke druk op Republikeinen is om Trump te steunen in zijn benoemingen – en straks wetgeving en begrotingsonderhandelingen – die ze tegenstaan. Senator Joni Ernst, een vrouwelijke veteraan met gevechtservaring en zelf slachtoffer van seksueel geweld, had de confrontatie met Hegseth al gemeden uit vrees voor haar herverkiezing in Iowa komend jaar.

Tijdens de ondervraging van Tulsi Gabbard was zonneklaar dat senator Todd Young uit Indiana, zelf ooit inlichtingenofficier bij de marine, haar volstrekt ongeschikt vindt als directeur. Maar hij stemde woensdag braaf voor haar, nadat online gedreigd werd hem „de volgende Liz Cheney” te maken. Cheney speelde als Afgevaardigde een prominente rol in het onderzoek naar Trumps rol in de Capitoolbestorming en verloor vervolgens haar zetel in Wyoming aan een partijgenoot. Miljardair Musk tweette dat Young een „deep state marionet” was, maar verwijderde dat bericht na een gesprek met de senator.

‘Ondeugendenlijst’

De angst voor tegenkandidaten in Republikeinse voorverkiezingen die Trumps steun hebben speelt al bijna tien jaar voor zittende politici, maar is door de bemoeienis van Musk naar een nieuwe hoogte gestegen. De rijkste man ter wereld kan hele campagnes financieren en zijn X-megafoon inzetten om kandidaten te maken of breken. In december stelde hij al voor een „ondeugendenlijst” („naughty list”) samen te stellen van Republikeinen die Trump in de weg dreigen te lopen.

Op die lijst stonden bij voorbaat de senatoren Susan Collins en Lisa Murkowski. Beiden stemden tegen de benoeming van Pete Hegseth. Maar deze politici hebben in Maine en Alaska juist electoraal succes geboekt met enig tegenwicht tegen Trump.

Mitch McConnell is met stip op één binnengekomen sinds Trumps inauguratie. Hij leidde de Republikeinse fractie bijna twintig jaar en zorgde tijdens Trump I voor de conservatieve supermeerderheid in het Hooggerechtshof en belastingverlaging voor de allerrijksten. Maar hij heeft Trump altijd geminacht en is ontketend sinds hij het fractievoorzitterschap overdroeg aan John Thune. McConnell stemde tegen Hegseth, Gabbard, Kennedy en straks misschien Patel.

De veteraan uit Kentucky kan zich dat permitteren omdat hij eind volgend jaar hoogst waarschijnlijk met pensioen gaat. The Washington Post doopte hem donderdag tot het nieuwe verzet tegen Trump. Hij leidt, vanuit de rolstoel waar hij vanwege gezondheidsproblemen in zit, een leger van één.

Delen

Mail de redactie

Zestigduizend demonstranten gingen donderdag in Brussel de straat op om te protesteren tegen de bezuinigingsplannen van de nieuwe regering-De Wever. De Brusselse politie pakte zeventien demonstranten op. Dat meldt omroep VRT.

Premier Bart De Wever van de conservatieve Vlaams-nationalisten (N-VA) regeert sinds begin februari samen met de Franstalige liberalen (MR), de Franstalige centrumpartij Les Engagés, de Vlaamse christendemocraten (cd&v) en de Nederlandstalige socialisten (Vooruit). De coalitie, die over 81 van de 150 zetels beschikt, wil het tekort van 4,6 procent op de begroting terugdringen. De voorgenomen hervormingen en bezuinigingen moeten in vijf jaar tijd zeventien miljard opleveren.

„Binnenkort zullen er in ons land meer 67-jarigen wonen dan 18-jarigen. Als we onze sociale stelsels niet aanpassen aan realiteit dan stevenen we af op het grootste begrotingstekort van heel Europa en dan wordt onze sociale welvaartsstaat onhoudbaar en onbetaalbaar”, stelt de premier tegenover de VRT.

„Het is niet te doen dat we tot 67 jaar moeten werken”, zegt een actievoerende militair tegen VRT. „We moeten nog altijd fysiek en mentaal in orde blijven.”

Citroenen en dranghekken

Bij de partijkantoren van de Franstalige coalitiepartijen raakten demonstranten slaags met de oproerpolitie die traangas inzette. Actievoerders gooiden met van alles: dranghekken, rioolroosters, verf, appelen, citroenen, stenen en glazen flessen. Een tiener spoot ook een brandblusser leeg. Uit voorzorg leende de politie in burger een muts en sjaal uit aan de minister van Werk en Economie David Clarinval (MR), zodat hij tijdens de rellen ongezien het parlement kon binnengaan.

Door het protest werden alle vluchten op de Brusselse luchthaven Zaventem geannuleerd. De treinen reden wel. De Belgische Spoorwegen zette donderdag zelfs extra treinen in vanwege de vele actievoerders die naar Brussel reisden.

Nieuwe stakingen

Inmiddels zijn er nieuwe stakingen aangekondigd in België. Naar verwachting vindt op 31 maart een grote actie plaats. Vakbonden hebben dan een nationale stakingsdag gepland, waarbij de toegang tot bedrijventerreinen in het hele land worden geblokkeerd. De Spoorbond roept spoormedewerkers op om vanaf 21 februari negen dagen per beroepscategorie te staken.

Delen

Mail de redactie