Category: Vandaag

Het aantal gevallen van mazelen in de Verenigde Staten heeft zijn hoogste aantal bereikt sinds 1992, met 1.283 gevallen verspreid over het hele land. Dat meldt het Center for Outbreak Response Innovation van Johns Hopkins University. 155 mensen zijn tot dusver opgenomen in het ziekenhuis. Drie mensen zijn eraan overleden: één volwassen man, en twee kinderen die verder gezond waren. Alle drie waren ze niet gevaccineerd, schrijft The Washington Post. Het zijn evenveel doden door de ziekte als in de periode van 2001 tot 2024.

Mazelen is één van de meest besmettelijke ziekten. In ernstige gevallen kan het virus long- of hersenontsteking veroorzaken. Dankzij vaccinatieprogramma’s is de ziekte in de VS sinds 2000 officieel uitgeroeid.

Die status dreigt verloren te gaan door de afnemende vaccinatiegraad. 92 procent van de mensen bij wie dit jaar mazelen werd geconstateerd, was volgens gezondheidsdienst CDC niet gevaccineerd. Bij kinderen onder de twee jaar is de vaccinatiegraad in het hele land nu 84,9 procent. Een graad van 95 procent is nodig om uitbraken te voorkomen.

Kanarie in de kolenmijn

Doordat mazelen een stuk besmettelijker is dan bijvoorbeeld kinkhoest of polio, is deze ziekte een „kanarie in de kolenmijn”, zegt viroloog Rik de Swart van Erasmus MC. „Als in het vaccinatieprogramma zwakke plekken zitten, zie je dat het eerste bij mazelen.” Tegenover The Washington Post spreekt kinderarts Eric Ball van een „voorbode van wat komen gaat”: „Zodra we een heropleving van mazelen zien, weten we dat er andere ziekten zullen volgen.”

De afname van de vaccinatiegraad hangt in de VS samen met de opkomst van de antivaxbeweging, waarvan minister van volksgezondheid Robert Kennedy Jr. een prominent vertegenwoordiger is. Kennedy prees in het verleden onder meer de Britse arts Andrew Wakefield, die in een (later teruggetrokken) paper een verband verzon tussen het BMR-vaccin (bof, mazelen en rodehond) en autisme.

Lees ook

Nederlanders aan Harvard merken hoe Trump hun medisch onderzoek op de korrel neemt

Wakefield werd vanwege fraude in 2010 uit zijn beroep gezet, maar geldt nog steeds als een invloedrijk figuur in de antivaxbeweging. In maart kondigde gezondheidsdienst CDC, die onder Kennedy’s ministerie valt, een officieel onderzoek aan naar het zogenaamde verband tussen autisme en de BMR-prik.

Nadat in april een tweede kind overleed aan de mazelen, maakte Kennedy een draai: op X schreef hij toen dat inenting „de meest effectieve manier is om de verspreiding van mazelen te voorkomen”.

Nederland doet het slechter

De vaccinatiegraad in Nederland is lager dan die in de Verenigde Staten. Hier is volgens het RIVM op 83,1 procent van de kinderen onder de twee jaar tegen mazelen gevaccineerd, waar dit in 2015 nog meer dan 95 procent was. Dat blijkt uit de meest recente rapportage van het Rijksvaccinatieprogramma. Het aantal bekende besmettingen per hoofd van de bevolking is, met 475 gevallen in 2025, in Nederland zeventig keer hoger dan in de VS. Vorige maand overleed een volwassene aan de ziekte, de eerste dode sinds 2023.

De uitbraken in Nederland bestaan nu uit zogeheten „clusters”, schrijft het RIVM. Daarbij gaat het virus rond in een kleine groep mensen, maar dooft het daarna uit. Volgens het instituut gaat het veelal om mensen die in het buitenland besmet raken, en het virus mee terugnemen naar Nederland. Het overgrote deel van de besmette mensen was volgens het instituut niet gevaccineerd.

Opnieuw endemisch

Ook in de VS gaat het vooralsnog om zulke clusters, zegt De Swart. „Je hebt altijd groepjes van mensen die niet beschermd zijn, bijvoorbeeld doordat ze niet zijn gevaccineerd, of het vaccin bij hen minder goed werkt. De vaccinatieprogramma’s zitten zo in elkaar, dat het normaal gesproken bij die clusters blijft.”

Met de dalende vaccinatiegraad groeit in beide landen echter de kans dat het virus opnieuw endemisch wordt. „Op een gegeven moment bereik je de kritische grens waarbij de groepsbescherming niet meer werkt, en het virus rond blijft gaan.” Nemen de besmettingscijfers sterk toe, dan zullen ook steeds meer mensen ernstig ziek worden van het virus.

Vooralsnog is er volgens De Swart weinig reden tot paniek. „We hebben het over honderden gevallen, terwijl er enorme aantallen kinderen worden geboren [in Nederland 165.404 in 2024]. Het zijn dus hele kleine percentages. Het is veel bijzonderder hoeveel mensen de ziekte niet krijgen.”

Lees ook

Van het christelijke Urk tot het stadse Almere, overal in Flevoland daalt de vaccinatiegraad

Delen

Mail de redactie

In het zuiden van Frankrijk en de Spaanse regio Catalonië woeden dinsdag meerdere hevige natuurbranden. In Les Pennes-Mirabeau, iets ten noorden van Marseille, is een gebied van honderden hectares getroffen, meldt persbureau Reuters.

De brand in de regio brak dinsdag uit na een voertuigbrand op een snelweg, berichtte nieuwszender BFMTV. De burgemeester meldde evacuaties en zei dat brandweerlieden paraat stonden bij onder meer een bejaardentehuis om de naderende vlammen te bestrijden. In het gebied zijn honderden brandweerlieden ingezet.

Sinds het begin van dinsdagmiddag vliegen er door de brand geen vliegtuigen meer van en naar de internationale luchthaven van Marseille. Diverse vluchten zijn omgeleid naar luchthavens zoals Nice en Nîmes. Het is niet duidelijk wanneer het vliegverkeer vanaf Marseille wordt hervat.

De brand en rook verplaatsen zich richting Marseille, de tweede grootste stad van Frankrijk. De brandlucht is tot in het centrum van de stad te ruiken, zeggen inwoners tegen Reuters. De autoriteiten roepen inwoners in delen van de stad op om binnen te blijven en deuren en ramen te sluiten.

Blusvliegtuigen

Eerder op de dag woedde ook een grote natuurbrand bij Narbonne, ook een stad aan de Middellandse Zee, maar dichter bij de grens met Spanje. Daardoor werd een deel van de A9, de snelweg die Frankrijk verbindt met Spanje en die veel wordt gebruikt door vakantiegangers, afgesloten. Inmiddels is de weg weer open.

De Franse minister van Binnenlandse Zaken, Bruno Retailleau, meldde op X dat bij de brand een kind lichtgewond raakte en zeker vijf huizen in vlammen opgingen. De brand bij Narbonne legde zo’n tweeduizend hectare in de as. Een fotograaf van persbureau AFP zag vlammen van tientallen meters hoog. De brandweer zette meerdere blusvliegtuigen in.

In Spanje woeden eveneens natuurbranden. De autoriteiten hebben meer dan 18.000 inwoners van de provincie Tarragona opdracht gegeven binnen te blijven. De brand brak maandag uit bij het dorp Paüls, waar harde wind en het slecht begaanbare terrein het blussen bemoeilijken. Naast honderden brandweerlieden werd ook de krijgsmacht ingezet.

„Gisteravond konden we ons huis niet uit vanwege de wind die het vuur en de rook aanjaagde. Verschrikkelijk, zoiets hebben we nog nooit eerder meegemaakt”, zei een 76-jarige inwoonster tegen Reuters.

Frankrijk en Spanje worden al weken geteisterd door verschillende natuurbranden. In Spanje kwamen vorige week nog twee mensen om het leven bij een bosbrand. Door harde windstoten van op sommige plekken zeventig kilometer per uur kan het vuur snel om zich heen grijpen. Daarnaast is de natuur vanwege de aanhoudende hitte droog.

Delen

Mail de redactie

Burgemeester Renze Bergsma van Coevorden „stond voor een duivels dilemma” toen hij besloot om het plan voor de opvang van veertien minderjarige vluchtelingen in zijn gemeente af te blazen na een week van geweld, brandstichting en intimidatie door boze bewoners van de wijk waar de jonge vrouwen onderdak zouden krijgen.

Dat zegt Mark Boumans (VVD), burgemeester van Doetinchem en voorzitter van de commissie asielzaken van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). „Het is absurd dat je in een land als Nederland moet zeggen dat je de veiligheid van veertien pubermeiden niet kunt garanderen en dat ze dus niet kunnen komen. Waar zijn we in hemelsnaam in beland?”

Het bredere signaal is: de overheid zwicht voor geweld.

„Toen de spreidingswet [in januari 2024] werd aangenomen was er onder gemeentebesturen breed draagvlak. Omdat de asielketen niet functioneerde, leek die wet een oplossing te bieden voor opvang, op maat voor verschillende locaties. Gemeenten gingen enthousiast aan de slag en er kwamen extra plekken. Maar sinds het aantreden van het kabinet-Schoof in juli 2024 en nu demissionair, heeft met name minister Faber [Asiel, PVV] alleen maar geprobeerd die wet onderuit te schoffelen om de uitvoering onmogelijk te maken.

„Sinds dit voorjaar is er een domino-effect van opstanden in gemeenten, aangewakkerd door de situatie in Den Haag. We koersen af op de situatie waarbij contracten voor bestaande opvang eindigen en er geen nieuwe locaties bijkomen. Zwolle [waar de gemeenteraad maandag toestemming gaf voor de komst van een nieuw azc] is de uitzondering, ben ik bang.”

Daar verscheen Wilders om te zeggen dat ‘heel Nederland een azc’ dreigde te worden.

„Eerst in Helmond, met [FvD-voorman] Baudet, en daarna in Zwolle. Wilders ondermijnt zo het lokaal bestuur, nota bene over een wet die is aangenomen door het parlement waarin hij de grootste fractie vertegenwoordigt.”

Lees ook

Na het anti-azc-geweld in Coevorden keek iedereen naar Zwolle, maar daar gaf eigenrichting níét de doorslag

Wilders deed in Zwolle de oproep om een democratisch genomen besluit over dat azc niet te accepteren.

„Ja, dat is superondermijnend. In Nederland hebben verschillende overheden dankzij Thorbecke eigen bevoegdheden. Het is ongepast dat een parlementslid zo democratische besluitvorming ter discussie stelt. En een vreemd signaal naar burgers dat ze de wet niet hoeven na te leven.

„Dit leidt tot chaos en onrust op een dossier waar het onnodig is. Als de politiek zich als verstandig uitgangspunt eens een jaar niet zou bemoeien met asiel en migratie – dan kun je de hele keten prima organiseren én tegemoet komen aan wat het overgrote deel van het land graag wil: regulering van de instroom en een goede inburgering.”

Als de politiek zich eens een jaar niet zou bemoeien met asiel en migratie, dan kun je de hele keten prima organiseren

Wilders’ verkiezingsthema voor 29 oktober lijkt: weg met de spreiding.

„De PVV heeft belang bij chaos, dus wordt die gecreëerd, in plaats van het eerlijke verhaal te vertellen. Nee, niet wegkijken bij de problemen die er óók zijn. Maar dit slaat nergens op en maakt mensen onnodig ongerust en hitst groepen tegen elkaar op. Niemand die wil dat er op dit dossier iets gebeurt is hiermee geholpen.”

Heeft u signalen dat raadsleden of wethouders bedreigd worden?

„De burgemeester van Zwolle zei maandag dat het bestuur zich niet bedreigd voelt, maar insprekers in het raadsdebat ten gunste van vluchtelingen zijn wel degelijk bedreigd. Ik hoor ook collega’s die de sfeer intimiderend vinden. Niet vreemd als voor jouw stadhuis brand wordt gesticht en zwaar vuurwerk wordt afgestoken en leuzen hangen als ‘Eigen volk eerst’. Dat je je daardoor belaagd, beledigd, bedreigd voelt, snap ik.

„En óók dat dat keuzes beïnvloedt. Het is triest, want als ik de ambtseed afneem bij nieuwe raadsleden of wethouders zeg ik altijd dat ze ‘zonder last of ruggenspraak moeten oordelen’. Maar als je je niet meer vrij voelt om je mening te vormen, is dat erg zorgelijk.”

Helpt het om azc’s te zetten waar ze minder weerstand oproepen?

„Het mooie van de spreidingswet was juist dat die maatwerk mogelijk maakte; precies het instrument dat nu om zeep wordt geholpen. Wat je krijgt, is dat je dan uitkomt bij gemeenten waar van oudsher al veel opvang is, maar ook daar worden de bakens verzet. Zutphen is de meest progressieve stad in mijn deel van Gelderland met al decennia opvang. Daar zou een klein dienstencentrum komen voor mensen die net in Nederland zijn, en dat gaat nu ook niet door. Het is ook niet eerlijk, want de spreidingswet ging erom dat iedereen fair share levert aan de oplossing van dit vraagstuk.”

De politie en uw VNG noemen de aangenomen asielnoodmaatregelen zoals die er nu zijn „onwerkbaar en onuitvoerbaar”. Wat te doen?

„Rust, reinheid en regelmaat. Ze maken elkaar in Den Haag gek en niemand spreekt de ander daar nog met gezag op aan. De [demissionair] premier en minister van Binnenlandse Zaken [Judith Uitermark, NSC] zouden zich eens moeten uitspreken over een vooraanstaand parlementslid dat op deze manier actie voert in Zwolle. Zeggen: dat doen wij hier niet in Nederland. Het ondermijnt het gezag. De wetgeving van vorige week is rommelig aangenomen, en daarna nam het halve kabinet er afstand van – dat is toch voor de meeste Nederlanders niet meer te volgen?

„Dat doet iets met het vertrouwen in de politiek en als het nog verder daalt zijn we heel ver van huis. Veel gemeentebesturen doen met en tussen de mensen netjes hun werk, maar vóór alles moeten we een goed functionerend parlement en een regering hebben die in elk geval de basisregels kennen.”

Lees ook

Geen vluchtelingenopvang voor minderjarige meisjes in Coevorden na gewelddadige protesten

Delen

Mail de redactie

Het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag heeft aanhoudingsbevelen uitgevaardigd tegen de hoogste leider van de Taliban in Afghanistan, Haibatullah Akhundzada, en opperrechter Abdul Hakim Haqqani. Ze worden verdacht van betrokkenheid bij de vervolging van vrouwen en meisjes sinds de machtsovername van de Taliban, vier jaar geleden.

Het Hof verwijt het Talibanbewind „ernstige schendingen van fundamentele rechten en vrijheden” van de Afghaanse bevolking, zo valt te lezen in een dinsdag gepubliceerde verklaring van het Strafhof. Akhundzada en Haqqani worden in verband gebracht met onder meer moord, marteling en verkrachting.

Sinds de Amerikanen zich in de zomer van 2021 na twintig jaar teruggetrokken uit Afghanistan, is de bewegingsvrijheid van vrouwen steeds verder verkleind. Hoewel het strenge bewind van de Taliban zich op de gehele bevolking richt, worden volgens het Strafhof vooral de rechten van vrouwen aanzienlijk ingeperkt.

Zo hebben vrouwen nauwelijks toegang tot onderwijs en mogen ze alleen volledig bedekt over straat. Mensenrechtenorganisaties stellen dat in Afghanistan een ‘gender-apartheidsregime’ heerst, waarin vrouwen amper mogen deelnemen aan het openbare leven. Het Strafhof spreekt van „systematisch en geïnstitutionaliseerd” geweld tegen vrouwen.

Begin dit jaar deed de openbaar aanklager van het ICC het verzoek tot het indienen van een aanhoudingsbevel. De rechters die daarmee instemden, beroepen zich op het Statuut van Rome; het verdrag op basis waarvan het ICC mensen kan veroordelen. Het Talibanregime deed het verzoek van de aanklager destijds af als politiek gemotiveerd.

Lees ook

Niet bij het gebed in de moskee? Dan komen de Taliban even bij je thuis kijken

Delen

Mail de redactie

Het Europees Openbaar Ministerie (EOM) doet onderzoek naar het vermeende misbruik van EU-gelden door Identiteit en Democratie (ID), een voormalige groep van radicaal-rechtse fracties waar ook de PVV en het Franse Rassemblement National van Marine Le Pen toe behoorden. Dat bevestigt een woordvoerder van het EOM, na berichtgeving van de Europese nieuwssite Euractiv.

Vorige week bracht onder andere Le Monde naar buiten dat partijen die bij de ID-familie hoorden, worden beschuldigd van financiële onregelmatigheden. Tussen 2019 en 2024 zou ruim 4,3 miljoen euro aan EU-gelden misbruikt zijn. Dat schrijft de Franse krant op basis van een vertrouwelijk onderzoek van het directoraat-generaal Financiën van het Europees Parlement (DG FINS), inmiddels ook in handen van NRC. Meerdere partijen van ID, waaronder RN van Marine Le Pen, zouden volgens dit onderzoek bevriende organisaties contracten hebben toegespeeld of donaties hebben gegeven.

De PVV was tot 2024 lid van Identiteit en Democratie, maar stapte over naar de radicaal-rechtse fractie Patriotten voor Europa van onder anderen de Hongaarse premier Viktor Orbán. Dinsdagmiddag was er geen PVV-woordvoerder bereikbaar om vragen over de beschuldigingen aan hun voormalige Europese fractie te beantwoorden.

Bevriende organisaties

Vooral het geld dat Unanime en e-Politic ontvingen, bedrijven die bekend staan om hun banden met RN, is opvallend. Tezamen kregen zij meer dan drie miljoen euro, aldus het onderzoek van DG FINS. Unanime ontving 1,43 miljoen voor het ‘printen’ van campagnemateriaal, terwijl het hier niet de technische capaciteit voor zou hebben. Communicatiebureau e-Politic, eigendom van voormalig RN-activist Paul-Alexander Martin, zou via veelal onjuiste procedures 1,7 miljoen euro hebben gekregen voor het sturen van nieuwsbrieven en socialemediaberichten.

De nieuwe bevindingen van het DG FINS kwamen op een gevoelig moment voor Le Pen. Eind maart werd de Franse politica schuldig bevonden aan het verduisteren van EU-geld. Haar partij betaalde medewerkers met geld bestemd voor assistenten, terwijl zij niet of nauwelijks werkzaamheden uitvoerden die bij die functie hoorden. De rechtbank sloot haar onder andere uit van de presidentsverkiezingen en legde haar een geldboete op. Een hoger beroep volgt nog.

Of de nieuwe beschuldigingen tot vervolging zullen leiden moet nog blijken. Het Europees Openbaar Ministerie, belast met het onderzoek naar fraude met EU-geld, wil tegenover NRC geen verdere uitspraken doen over het onderzoek. Philip Claeys, voormalig secretaris-generaal van ID, ontkende eerder tegenover Le Monde alle beschuldigingen.

Met medewerking van Rik Rutten.

Lees ook

Hoe uitzonderlijk is de veroordeling van Le Pen en wat zijn de gevolgen? Vier vragen over een historische uitspraak

Delen

Mail de redactie

Het Openbaar Ministerie (OM) heeft dinsdag taakstraffen van 180 uur geëist tegen twee schippers, van een snelboot en een watertaxi. Volgens de aanklager had het tweetal een dodelijke aanvaring op de Waddenzee op 21 oktober 2022 „kunnen voorkomen”. Ook eist het OM tegen beide verdachten voorwaardelijke celstraffen van drie maanden. Ze worden vervolgd voor dood door schuld en het toebrengen van ernstig lichamelijk letsel.

Bij het ongeluk kwamen vier mensen om het leven, onder wie een twaalfjarige jarige jongen wiens lichaam nooit is gevonden. Vier anderen, onder wie één van de schippers, raakten gewond.

Op de ochtend van 21 oktober raakten de veerboot en de watertaxi elkaar in het Schuitengat, een vaargeul tussen Harlingen en Terschelling. Daar geldt een maximumsnelheid van 20 km/per uur, schrijft het OM; de watertaxi voer iets minder dan 30 km/uur, de veerboot iets minder dan 55 km/uur.

Ook de Onderzoeksraad voor Veiligheid concludeerde dat de twee boten te hard gingen, in een rapport uit 2023. Nu komt het Openbaar Ministerie tot dezelfde conclusie: „Er had onder meer langzamer gevaren moeten worden. Met een lagere snelheid hadden de schepen meer tijd gehad om de situatie te beoordelen.”

Ook vindt het OM dat het contact tussen de schippers gebrekkig was. Vlak voordat ze elkaar raakten, hadden de twee kort contact via een marifoon. De veerbootkapitein dacht dat de twee elkaar aan stuurboordkant zouden passeren, wat ongebruikelijk is. De watertaxi stuurde op het laatste moment onverwachts bij, schrijft het OM. Beiden hadden „voorzichtiger moeten zijn”.

Lees ook

De trots van Harlingen is nu ook het verdriet

Delen

Mail de redactie

Zelfmoorden en zelfmoordpogingen. Faillissementen, drankverslavingen en gezinslevens in puin. Het Post Office-schandaal in het Verenigd Koninkrijk, waarbij honderden postkantoorbeheerders ten onrechte van diefstal werden beschuldigd, heeft een enorme impact gehad op de levens van direct betrokkenen.

„De gevolgen voor de onterecht vervolgde en beschuldigde postkantoorbeheerders en hun naasten zijn rampzalig”, vatte Wynn Williams zijn bevindingen samen. Williams is voorzitter van een onafhankelijke commissie die de geschiedenis van een groot schandaal bij het Britse landelijke postbedrijf Post Office onderzocht. Dinsdag presenteerde hij zijn eerste conclusies, na dagenlange verhoren van enkele honderden getuigen, waarvan sommige zittingen in beslotenheid waren.

Zes postkantoorbeheerders en zeven nauw betrokkenen pleegden zelfmoord, volgens de getuigenissen van nabestaanden naar aanleiding van onterechte beschuldigingen. Enkele tientallen anderen – volgens het onderzoek 59 personen – overwogen suïcide of ondernamen pogingen daartoe. „Ik kan niet uitsluiten dat meer personen door zelfmoord om het leven zijn gekomen, maar dat hun zaken niet bij ons of bij de Post Office zijn gemeld”, schrijft Williams in zijn rapport.

Tussen 1999 en 2015 werden bijna duizend postkantoorbeheerders verspreid over het Verenigd Koninkrijk vervolgd vanwege vermeende kastekorten. Enkele honderden van hen werden tot een celstraf veroordeeld, sommigen zaten maanden in de gevangenis.

De oorzaak van de tekorten bleken technische problemen en bugs in het softwaresysteem Horizon dat de beheerders van de postkantoren moesten gebruiken. Dat programma was ontworpen en werd beheerd door het Japanse technologiebedrijf Fujitsu. „Ik ben ervan overtuigd dat een aantal medewerkers van Fujitsu en de Post Office hiervan op de hoogte waren”, aldus Williams over die defecten. Toch lieten zij de vervolgingen van de postkantoorbeheerders door lopen.

Trage compensatie

Het schandaal kwam jaren geleden aan het licht door een groep postkantoorbeheerders en hun partners, die samen probeerden duidelijk te maken dat zij onschuldig waren en hadden ontdekt dat het computermankementen de oorzaak waren. Een technisch journalist dook in hun verhalen en begon in 2009 met publiceren. Het duurde daarna nog jaren voordat Britse media en politici het verhaal breder oppikten. Oud-postkantoorbeheerder Alan Bates nam al die tijd het initiatief en met andere beheerders stapte hij naar de rechter.

Zowel de Post Office als het verantwoordelijke ministerie heeft de afgelopen jaren meerdere programma’s voor compensatie opgesteld. Maar de aanvragen voor schadevergoedingen „werden geplaagd door onrechtvaardige vertragingen”, aldus Williams. Hij doet aanbevelingen om die vergoedingen zo snel mogelijk fatsoenlijk af te handelen. Indieners van een schadeclaim moeten volgens hem gratis juridische hulp krijgen bij het beoordelen van het aanbod dat ze krijgen.

Volgens een eerste verklaring van premier Keir Starmer (Labour) dinsdag zullen ook nabestaanden van degenen die zelf niet meer hebben meegemaakt dat ze in het gelijk gesteld werden, een schadevergoeding ontvangen.

Het onderzoek van Wynn Williams is nog niet afgerond; in een volgend rapport gaat zijn commissie dieper in op de vraag wie schuldig is aan het schandaal en hoe het voorkomen had kunnen worden.

Delen

Mail de redactie

Het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de Chinese ambassadeur dinsdag ontboden, nadat een Chinees marineschip een krachtige laser had gericht op een Duits maritiem patrouillevliegtuig. Het vliegtuig was betrokken bij een EU-missie in de Rode Zee. Het Duitse buitenlandministerie schreef dinsdag op X dat de agressieve daad van China „volstrekt onaanvaardbaar” is, dat „mensen en apparatuur” erdoor in gevaar zijn gebracht, en dat „de operatie verstoord” werd.

Door de Chinese ambassadeur formeel te ontbieden, maakt Duitsland gebruik van een diplomatiek instrument om zijn onvrede kenbaar te maken.

Duitse media, waaronder Taggeschau, schrijven dat het incident begin juli plaats vond. Aangestraald worden met een krachtige laser geldt als een agressieve daad. Sinds vorige jaar is China bezig zijn oorlogsschepen uit te rusten met wapens voor zogeheten gerichte energie, waaronder lasers.

Filipijnen

Begin 2023 werd China al eens beschuldigd laserlicht te gebruiken door de Filipijnen. Toen werd de bemanning van een Filipijns kustwachtschip in de Zuid-Chinese Zee tijdelijk verblind door laserlicht, waardoor het zich terug moest trekken. De Filipijnse kustwacht noemde het incident destijds een „duidelijke schending van de Filipijnse soevereine rechten” in de wateren die zij zelf de West-Filipijnse Zee noemen.

Zes maanden eerder zei het Australische ministerie van Defensie dat hun schip in de Arafurazee bij Noord-Australië ook doelwit was geworden van Chinese lasers van „militaire kwaliteit”.

Welk type verkenningsvliegtuig Duitsland voor de missie gebruikt, is niet bekendgemaakt. Wel is duidelijk dat het vliegtuig is voorzien van verschillende sensoren, van radar tot infrarood, waarmee het objecten en bewegingen op zee kan waarnemen en volgen. Het vliegtuig is „ons oog in de lucht”, aldus het Duitse ministerie van Defensie. Laserlicht kan optische sensoren verstoren, verblinden en, afhankelijk van de sterkte, ook beschadigen.

Operatie Aspides

Sinds februari 2024 neemt Duitsland deel aan operatie Aspides op de Rode Zee, de EU-missie die als doel heeft om de handelsroute op de Rode Zee te beschermen tegen aanvallen de Jemenitische Houthi-rebellen. Sinds het begin van de oorlog in Gaza valt die groep regelmatig handelsschepen aan om een vermeende band met Israël. Ook Nederland is onderdeel van de missie, zij het momenteel niet met schepen.

De EU-missie opereert naast een door de Verenigde Staten geleide maritieme missie in het gebied, operatie Prosperity Guardian.

Het Chinese oorlogsschip met de laser zou zich al vaker in dat zeegebied hebben bevonden, „zonder kennelijke reden en zonder voorafgaand contact” [te maken met de Europese schepen], aldus het Duitse ministerie van Defensie tegen persbureau Reuters.

De missie van het vliegtuig werd na het incident afgebroken. „Het vliegtuig is veilig geland op de basis in Djibouti en de bemanning is veilig”, aldus het ministerie. Inmiddels zou het vliegtuig weer inzetbaar zijn.

Delen

Mail de redactie