U kunt ons met dit formulier daarover informeren, dat stellen wij zeer op prijs. Berichten over andere zaken dan taalfouten of feitelijke onjuistheden worden niet gelezen.
Om dit formulier te kunnen verzenden moet Javascript aan staan in uw browser.
Maximaal 120 woorden a.u.b.
Vul je naam in
Vul een correct e-mail adres in
U kunt ons met dit formulier daarover informeren, dat stellen wij zeer op prijs. Berichten over andere zaken dan taalfouten of feitelijke onjuistheden worden niet gelezen.
Om dit formulier te kunnen verzenden moet Javascript aan staan in uw browser.
Maximaal 120 woorden a.u.b.
Vul je naam in
Vul een correct e-mail adres in
Pat Gelsinger, de topman van de Amerikaanse chipgigant Intel, is per 1 december opgestapt. Hij zat nog geen vier jaar op zijn plek. De 63-jarige ceo verlaat een bedrijf dat in de financiële problemen zit en een technologische achterstand ten opzichte van Aziatische concurrenten probeert in lopen.
Gelsinger gaat meteen met pensioen, meldt Intel in een persbericht. Hij begon begin 2021 als topman, nadat Intel lange tijd een zwalkende leiding had gekend, met veel wisselende ceo’s zonder al te veel technische achtergrond. De verwachtingen rondom zijn komst waren destijds hooggespannen – Gelsinger werd binnengehaald als een verloren zoon.
Intel werd groot met chips voor pc’s en servers, maar miste de mobiele revolutie en liet de markt voor AI-chips over aan Nvidia. Dat is nu het meest waardevolle bedrijf ter wereld. Daarnaast bleek Intel niet in staat TSMC bijhouden, de Taiwanese fabrikant die zich succesvol specialiseerde in het produceren van andermans chipontwerpen – een zogeheten ‚foundry’.
Zodra Gelsinger, die tot 2009 ook al bij Intel had gewerkt, in 2021 aan het roer kwam te staan, maakte hij vaart met de aanschaf van ASML’s modernste lithografiemachines. Die staan nu in Intels testfabrieken, maar draaien nog niet op volle capaciteit. Intel wil ook een ‚foundry’ worden en chipontwerpen van andere bedrijven maken. Het wachten is op klanten. Pat Gelsinger zal niet van dichtbij kunnen ervaren of die nieuwe strategie zal slagen.
Op zijn X-account houdt de gelovige Gelsinger het bij een kort bedankje met een verwijzing naar een Bijbelboek.
Hij sleept nog wel een kleine 7,7 miljard dollar aan Amerikaanse subsidie binnen voor nieuwe chipfabrieken in de VS, voordat de regering-Trump daar het mes in kan zetten. Plannen voor een zwaar gesubsideerde chipfabriek in het Duitse Maagdenburg heeft Intel wegens geldgebrek op de lange baan geschoven.
Intel wordt voorlopig geleid door twee mensen: David Zinsner en Michelle Johnston Holthaus. Een mogelijke opsplitsing van Intel, in een separate ontwerp- en een fabricagedivisie, behoort tot de toekomstige scenario’s. De beurskoers schoot na de aankondiging met circa 5 procent omhoog.
Ondertussen maakte het Amerikaanse ministerie van Handel nieuwe maatregelen bekend tegen de Chinese chipindustrie. De strengere exportrestricties raken met name Chinese fabrieken die geheugenchips maken. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om ‚high bandwidth’-geheugen. Geheugen is nodig voor AI-chips.
Volgens een interpretatie van persbureau Reuters worden de Nederlandse en Japanse chipmachinemakers enigszins buiten schot gehouden. De nieuwe maatregelen kunnen gevolgen hebben voor ASM International, maar dat bedrijf vindt het te vroeg om commentaar te geven. Ook ASML onderzoekt nog wat de consequenties zijn voor de verkoop aan klanten in China. Vermoedelijk laten de Amerikanen het over aan de Japanse en Nederlandse overheid om voor 31 december zelf soortgelijke beperkende maatregelen te nemen.
Liveblog
ECONOMIEBLOG
FNV: personeel ProRail gaat er 10,2 procent op vooruit
Onlinebank Revolut wordt voor de rechter gedaagd in het Verenigd Koninkrijk, omdat oplichters 700.000 euro buit wisten te maken door zich als iemand anders voor te doen. Dat schrijft persbureau Bloomberg. De gedupeerde klant, een Servisch energiebedrijf, eist het geld nu terug van Revolut.
Een oplichter uit Tsjechië zou zich hebben voorgedaan als zakenpartner van het Servische bedrijf, en Revolut zou de frauduleuze overboeking naar zijn rekening hebben goedgekeurd. Het is bepaald niet de eerste keer dat Revolut ervan wordt beschuldigd te weinig te doen tegen fraude: volgens Britse financiële toezichthouders liggen er duizenden klachten tegen de bank.
In een andere zaak wisten oplichters vorig jaar al 20 miljoen dollar buit te maken. Revolut, dat ook in Nederland actief is, beschikt in het VK pas sinds afgelopen zomer over een bankvergunning. In Nederland kwam onlinebank Bunq eerder dit jaar onder vuur te liggen nadat uit onderzoek van NRC was gebleken dat opvallend veel klanten hun spaargeld verloren door oplichterstrucs.
Liveblog
ECONOMIEBLOG
FNV: personeel ProRail gaat er 10,2 procent op vooruit
Carlos Tavares, topman van autoconcern Stellantis, staat bekend als extreem competitief. Het Franse zakenblad Capital berichtte in 2011 dat hij mails graag afsloot met „Let’s win” of „Keep on fighting”.
Wat Tavares wilde bereiken, lukte hem meestal ook. Maar zondagavond maakte Stellantis onverwachts bekend dat de Portugees, die sinds 2019 leiding gaf aan Stellantis (Opel, Fiat, Citroën, Peugeot, Alfa Romeo, 260.000 werknemers), per direct vertrekt. Er zou sprake zijn van een meningsverschil met de raad van commissarissen over de richting van het bedrijf. Daarmee komt abrupt een einde aan een carrière die grote invloed had op de auto-industrie in Europa, maar nu stukloopt op de aanhoudende problemen in de bedrijfstak.
Stellantis (omzet in 2023 bijna 200 miljard euro) kampt met slechte financiële resultaten door tegenvallende verkoopcijfers in Europa en de Verenigde Staten (waar Stellantis met Chrysler en Dodge ook groot is).
Tavares, die bekendstaat als een veeleisende saneerder en bezuiniger, zou in conflict zijn gekomen met de raad van commissarissen over hoe deze situatie te boven te komen „en daarbij iedereen boos hebben gemaakt”, aldus een anonieme bron tegen de Financial Times.
Wat er precies speelt, is onduidelijk. Tavares zou volgens bronnen van de krant sterk gericht zijn geweest op de „korte termijn” en „zijn eigen reputatie”, klonk het, duidelijk gefrustreerd. Tavares zelf heeft nog niet gereageerd.
Fiat-oprichtersfamilie Agnelli, vertegenwoordigd in de raad van commissarissen door voorzitter John Elkann, achterkleinzoon van Fiat-oprichter Giovanni Agnelli, speelt een belangrijke rol bij Stellantis. Elkann gaat nu tijdelijk een interim-bestuur leiden tot er in 2025 een nieuwe hoogste baas moet aantreden.
Tavares groeide het afgelopen decennium uit tot een bewonderde en gevreesde topman. Hij werkte lang bij Renault en werd in 2014 topman van Peugeot. Daar wist hij een naderend faillissement af te wenden. Tavares lijfde vervolgens Opel en Citroën in bij wat al snel PSA ging heten.
Met een obsessie voor kosten en marges kreeg Tavares deze samensmelting van merken al gauw erg rendabel. Maar hij wilde meer: in 2019 fuseerden PSA, na eindeloos knipperlichtgeflirt over en weer, met het noodlijdende Fiat-Chrysler, waarmee in één klap een autogigant ontstond van 250.000 werknemers. Voor beide concerns was het een levenslijn, gezien de noodzaak tot eindeloze schaalvergroting in de autosector, waar de marges relatief dun zijn.
Het fusiebedrijf, formeel gevestigd in Amsterdam maar gerund vanuit Parijs (of Tavares z’n werkkamer nabij Lissabon), kenmerkte zich door stabiliteit. Terwijl concurrent Volkswagen verscheurd werd door interne twisten en de koers sinds 2021 vooral zag dalen, liep bij Stellantis de koers juist op; de nuchtere Tavares leek zijn trucje opnieuw uit te halen. Ondertussen raakte hij bekend om zijn kritiek op de politiek, zoals een volgens hem te grote obsessie van beleidsmakers met elektrisch rijden.
Pas dit jaar, nu de Europese autosector te maken heeft met stagnerende verkopen, begon kritiek te klinken. In de eerste helft van 2024 lag de winst zo’n 48 procent lager dan in diezelfde periode in 2023. Naast problemen in Europa had Stellantis ook zwaar te lijden onder slechte verkopen in de Verenigde Staten, waar consumenten de modellen van het merk niet meer leken te waarderen en voorraden opliepen.
In een artikel in de Financial Times uit september viel te horen dat de obsessie van Tavares met geld besparen misschien had geleid tot iets te weinig investeringen. Geld uitgeven bij Stellantis was nu wel érg moeilijk geworden; op alles zouden restricties zitten. Ondertussen was Tavares een van de best verdienende topmannen uit de sector: 36,5 miljoen euro in 2023. (De Portugees staat overigens bekend om zijn ascetische levensstijl).
Tavares dreigde ook met sluiting van de beroemde Fiat-fabriek in Turijn en een fabriek in Napels, iets wat in Italië gevoelig ligt en hem in conflict bracht met de regering van Georgia Meloni.
Zijn vertrek stort Stellantis in onzekerheid. De verwachting was dat Tavares in 2026 pas zou vertrekken, en dát leverde al zorgen op over hoe de Portugees te vervangen. Tavares is compleet vergroeid met het concern dat hij opbouwde, staat centraal in de aansturing en er is geen duidelijke opvolger. Beleggers leken angstig over het vervolg: het aandeel koerste maandag 9 procent lager.
Ze had onderhandeld tot zonsopgang. Na een jarenlange aanloop sloot Europarlementariër Lara Wolters (PvdA) op 14 december 2023 een politiek akkoord met de lidstaten over haar ‘anti-wegkijkwet’. Een hele mondvol: de ‘Corporate Sustainability Due Diligence Directive’ (CSDDD), een wet die bedrijven verplicht actief te zoeken naar misstanden (zoals mensenrechtenschendingen en vervuiling) bij hun toeleveranciers. „Historisch”, zei ze de volgende ochtend, bijna dertig uur wakker, tegen deze krant.
Maar nu, een klein jaar later, is ze onaangenaam verrast door een plan van Ursula von der Leyen om haar wet samen te voegen met twee andere belangrijke wetten over verduurzaming in een zogeheten omnibuswet. Op die manier zou de commissievoorzitter regeldruk willen bestrijden. Volgens Von der Leyen staat de inhoud daarbij niet ter discussie, maar Wolters en andere groene politici wijzen op het risico dat het samenvoegen in de praktijk de deur opent om de wetten af te zwakken. Alle drie de wetten stammen namelijk van vóór de Europese verkiezingen, waarna de EU een stuk naar rechts opschoof.
Meer van wat was afgesproken blijkt op losse schroeven te staan. De nieuwe Europese wet tegen ontbossing werd twee jaar geleden aangenomen, maar in november (twee maanden voordat bedrijven eraan moesten voldoen) – wilde het Europees parlement alsnog de wet afzwakken en een jaar uitstellen. De Europese raad ging wel akkoord met uitstel, maar niet met de versoepelingen.
Ondernemers worstelen met toenemende regeldruk vanuit de Europese Unie. Maar niet alleen regeldruk geeft het bedrijfsleven problemen, onzekerheid doet dat ook.
Een omnibuswet is een Europees instrument om verschillende wetgeving samen te moderniseren en de regeldruk te verminderen. Het is niet gebruikelijk dat ze wordt ingezet voor wetgeving die nog niet is ingegaan.
Von der Leyen wil dit dus toch nu al doen met de anti-wegkijkwet. Ze heeft daarbij ook haar zinnen gezet op de CSRD, een wet waardoor bedrijven uitgebreid in hun jaarverslagen moeten uitleggen hoe vervuilend ze zijn en wat hun impact is op mens en milieu. Bedrijven ploeteren al jaren op die nieuwe regels, die vanaf de aankomende ronde jaarverslagen gelden.
De derde wet is de Europese taxonomie, waarmee bedrijven kunnen vaststellen welke activiteiten van een onderneming wel of niet duurzaam zijn.
Wolters is helemaal niet blij met het plan van de commissievoorzitter. „Bedrijven hoeven nog niet aan deze wet te voldoen. We weten nog niet wat er goed en minder goed werkt. Toch zou mevrouw Von der Leyen nu al die wijsheid in pacht hebben. Heel vreemd.”
Tegelijk, zegt ze, is nog onduidelijk hoe ze het omnibusinstrument precies wil gaan inzetten. „Elk detail ontbreekt. Eerst is het zaak om te weten wat ze precies bedoelt.”
VNO-NCW schrijft in antwoord op vragen nu al „blij” te zijn met het omnibusplan. De werkgeverskoepel zou „vanaf het begin z’n zorgen hebben geuit over de administratieve lasten, de praktische uitvoerbaarheid en het belang van consistentie tussen deze wetgeving”. Toch zou de bond achter de doelen van de wetten staan, ingrepen zouden zich moeten focussen op de „uitvoerbaarheid”.
Zorgen over regeldruk zijn niet nieuw. Oud-premier van Italië Mario Draghi noemt in zijn rapport over (het tekort aan) Europese concurrentiekracht de groeiende regeldruk vanuit de EU ook een probleem. De CSRD en CSDDD worden expliciet genoemd, wetten waar meer uitleg over zou moeten komen „om complexe regels te vergemakkelijken en de interactie te verduidelijken tussen verschillende wetten”. Draghi wijst ook op de hoge kosten die bij deze wetgeving komen kijken. Al snel tonnen, bij grote beursgenoteerd bedrijven soms een miljoen euro in totaal.
Grote bedrijven, vaak al jaren bezig met duurzaamheidsrapportages, kunnen deze klus wel aan. Maar over een paar jaar moeten ook bedrijven vanaf 250 werknemers en meer dan 50 miljoen euro omzet aan de CSRD voldoen. Ook zij moeten aan de hand van honderden criteria over duurzaamheid gaan rapporteren. Voor hen is de administratiedruk heel groot.
Maar bedrijven balen niet alleen van regeldruk, zij balen óók van politiek gezwabber. Toen bleek dat de ontbossingswet zou worden uitgesteld spraken Nestlé, Ferrero en meer dan vijftig andere bedrijven zich daartegen uit, zo schreef de Britse zakenkrant Financial Times. Onzekerheid maakte de investeringen die ze hadden gedaan om aan de wet te voldoen risicovoller. Zo zei de directeur van de grootste producent van natuurlijk rubber in Afrika dat de rubbersector al had geïnvesteerd in onder meer kaartinstrumenten om kleine boeren te helpen met aantonen dat hun rubber geen ontbossing veroorzaakt. Volgens hem veroorzaakte de vertraging „instabiliteit in de hele toeleveringsketen”.
Al met al vindt klimaatjurist Tim Bleeker aan de Vrije Universiteit Amsterdam „dat er zeker wordt gezwabberd” met wetgeving in de EU. „Het is nog onduidelijk of de omnibus voor een andere koers zorgt”, zegt Bleeker, „maar onzekerheid erover is al schadelijk. Het zou kunnen dat bedrijven, wetgevers en handhavers die bezig zijn met de implementatie van de duurzaamheidsregels de ontwikkeling nog een beetje afwachten. Terwijl dit heel belangrijke jaren zijn in de strijd tegen klimaatverandering.”
Wolters denkt dat het plan van Von der Leyen voor „onduidelijkheid en chaos” zorgt. „Ik denk niet dat dit bij gaat dragen aan de eenvoud die zij zoekt.” Ook gelooft ze niet dat dit puur over regeldruk gaat. „Het is een politiek statement. Het is het stokpaardje van een aantal hele conservatieve politici dat deze wetten het bedrijfsleven in de weg zouden zitten. Je ziet het meer sinds de Europese verkiezingen: rechtse partijen die willen afrekenen met alle woke-onzin.”
Niet alleen in Europa blijken sommige groene maatregelen na verloop van tijd toch niet in beton gegoten. Nationaal verdween al een verplichting om warmtepompen aan te schaffen in plaats van de cv, wil de Tweede Kamer een plan vertragen om dieselbusjes uit steden te bannen, en verdween de plicht om diervriendelijk te bouwen, wetgeving waar de bouwsector zelf uitgebreid over had meegedacht.
Groene wetten geven voorlopers de kans op een betere concurrentiepositie. Achterblijvers worden gedwongen om harder hun best te doen.
Maar met verandering en verduurzaming komen vaak grote investeringen. Als achteraf aan wetten wordt gemorreld, of dat zóú kunnen gebeuren, dan lijkt het of afwachten wordt beloond. Dat kan niet de bedoeling zijn van groen beleid.
De stekker gaat toch niet definitief uit e-bikebedrijf Stella Fietsen: het bedrijf, dat vorige maand failliet ging, maakt een doorstart. Dat maakte de curator maandag bekend. Welke partij Stella overneemt en hoe de toekomst van het bedrijf eruit zal zien, is op dit moment nog niet duidelijk.
Het elektrische fietsenmerk treedt daarmee in de voetsporen van branchegenoten VanMoof en Qwic, die eveneens een doorstart maakten. VanMoof werd overgenomen door het Britse Lavoie, een fabrikant van elektrische steppen, en Qwic vond een nieuwe eigenaar in een consortium van investeerders.
Begin november werd Stella failliet verklaard, nadat de schulden tot tientallen miljoenen euro’s waren opgelopen. De curator gaf aan dat het faillissement, gezien de omvang van de schulden, helaas onvermijdelijk was.
Na de doorstart gaat het bedrijf volgens de curator in een „afgeslankte vorm” verder. Het is nog onduidelijk hoeveel van de 450 medewerkers hun baan kunnen behouden.
Liveblog
ECONOMIEBLOG
FNV: personeel ProRail gaat er 10,2 procent op vooruit
Een langere looptijd, twee extra loonsverhogingen en betere secundaire arbeidsvoorwaarden. Dat is de nieuwe cao voor de 5.500 medewerkers van ProRail. De spoorbeheerder en de drie betrokken vakbonden – FNV, CNV en VHS Railprofessionals – hebben maandag de details bekendgemaakt van de nieuwe overeenkomst.
Vrijdag meldden de betrokken partijen al dat zij tot een akkoord waren gekomen. Toen was al duidelijk dat er geen nieuwe stakingen op het spoor zouden komen. De werkonderbrekingen tussen 11 en 22 november zorgden voor aanzienlijke overlast op het spoor. Nieuwe acties leken onvermijdelijk, maar ProRail en FNV kwamen er toch nog verrassend snel uit.
Lees ook
Nieuwe stakingen op het spoor dreigen, nu cao-onderhandelingen tussen ProRail en FNV ‘muurvast’ zitten
Volgens de FNV gaan werknemers er alles bij elkaar met 10,2 procent op vooruit. De vakbond eiste gemiddeld 13 procent meer loon, terwijl ProRail een eindbod van 6 tot 8 procent op tafel had gelegd. De spoorbeheerder stelde dat het bedrijf geen extra budget zou hebben voor een betere cao.
De looptijd van de cao is verlengd naar anderhalf jaar en loopt tot 1 januari 2026. Naast de eerder afgesproken 4,2 procent worden twee extra verhogingen toegevoegd. De onregelmatigheidstoeslag stijgt bovendien, net als de regelingen voor reiskosten en ouderschapsverlof. FNV, CNV en VHS leggen het resultaat nu voor aan de leden.
Liveblog
ECONOMIEBLOG
Aantal asielzoekers met een baan is verviervoudigd door soepelere regels
Het aantal asielzoekers met een baan is dit jaar verviervoudigd. Dat meldt uitkeringsinstantie UWV, die zogeheten tewerkstellingsvergunningen voor asielzoekers afgeeft.
Dit jaar kregen 7370 asielzoekers zo’n vergunning, vorig jaar waren dat er 1840. De meeste vergunningen werden afgegeven voor werk via uitzendbureaus. Daarna voor de horeca en de schoonmaak.
De toename komt vooral doordat de regels voor asielzoekers om in Nederland te werken zijn versoepeld. Voorheen mochten zij 24 weken per jaar werken. Door die regel waren werkgevers terughoudender om asielzoekers aan te nemen. De Raad van State zette vorig jaar een streep door die regel.
Asielzoekers mogen nu het hele jaar werken, maar hebben nog steeds geen volledige toegang tot de arbeidsmarkt. Zij mogen bijvoorbeeld pas werken nadat hun asielaanvraag ten minste zes maanden in behandeling is. En werkgevers lopen bij de aanvraag van de tewerkstellingsvergunning tegen administratieve problemen aan.
Als asielzoekers zonder belemmering kunnen werken, levert dat de Nederlandse economie miljarden op, becijferde SEO Economisch Onderzoek eerder dit jaar. Daar staan volgens het onderzoeksbureau nauwelijks extra maatschappelijke kosten tegenover. De overheid kan veel op bijstandsuitkeringen besparen, aldus SEO, omdat asielzoekers als ze eenmaal statushouder zijn, er minder gebruik van zullen maken.
Liveblog
ECONOMIEBLOG
Aandeel Stellantis onderuit op de beurs na plotselinge vertrek topman
Wat is er precies aan de hand bij Stellantis, de grootste autofabrikant van Europa en nummer vier van de wereld? Het moederbedrijf van veertien grote automerken, waaronder Fiat, Peugeot en Chrysler, moet op zoek naar een nieuwe topman, nadat de huidige ceo Carlos Tavares zondag onverwacht zijn vertrek aankondigde.
Het aandeel Stellantis dook op maandagochtend meer dan 8 procent omlaag: beleggers beschouwen zijn vertrek kennelijk als voorbode van meer slecht nieuws.
Volgens het persbericht dat Stellantis er zelf over deelde, is er sprake van een „verschil in standpunten” tussen Tavares en de raad van commissarissen van het bedrijf. Dat conflict draait om de tegenvallende resultaten die Stellantis de afgelopen tijd noteerde.
In de eerste helft van 2024 daalde de nettowinst met 48 procent ten opzichte van een jaar eerder, de koers van het aandeel Stellantis, dat wordt verhandeld in Milaan en New York, daalde sinds begin dit jaar met 45 procent. Tavares staat bekend als een behendig bezuiniger, maar het bestuur acht die aanpak niet langer voldoende om uit de misère te komen.
Voorzitter van de raad van commissarissen is John Elkann, telg uit de steenrijke Italiaanse autofamilie Agnelli, die nog altijd 15 procent van de aandelen in Stellantis bezit. Elkann neemt nu zelf tijdelijk het stokje van Tavares over.
Dat de commissarissen op termijn een nieuwe topman zochten was overigens al bekend: de Financial Times schreef eerder dat er een zoektocht was gestart naar een vervanger van Tavares per 2026. Door zijn onverwachte opstappen moet dat ineens een stuk sneller.
Het zal nog een flinke uitdaging worden om een opvolger te vinden, zeiden analisten in de Financial Times afgelopen september al. Hij was sinds 2014 topman bij PSA, het Franse moederbedrijf van Peugeot en Citroën, en redde dat met harde bezuinigingen van de ondergang.
Vervolgens leidde hij de overname van het Duitse Opel en de fusie met Fiat-Chrysler. Sindsdien opereerde hij als een soort alleenheerser, aldus de analisten in de FT: een natuurlijke opvolger binnen het bedrijf is er niet.
Liveblog
ECONOMIEBLOG
Aandeel Stellantis onderuit op de beurs na plotseling vertrek topman
