Het ging deze weken in Den Haag over geld, want het kabinet-Schoof heeft geld nodig. Om die plannen te realiseren, wilde het kabinet onder andere bezuinigen op het hoger onderwijs en de btw verhogen. Dat kan niet zonder de steun van de oppositie in de Eerste Kamer. De prijs die ze moesten betalen: sommige bezuinigingen zijn voorlopig van tafel.
Verrassend genoeg kwam daarbij het initiatief van de oppositie, in plaats van de coalitie. In deze Haagse Zaken hoor je alles over de verhouding tussen de Eerste en de Tweede Kamer, de kracht van de oppositie en wat er terecht is gekomen van de bezuinigingen.
Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected].
Hoe tech-ondernemer Pieter Vos zélf eigenlijk kijkt naar de beschuldigingen tegen hem, wilde de rechter weten. Zijn advocaat kon er, dinsdagmiddag in een krap zaaltje van de Amsterdamse rechtbank, niets over zeggen.
Daar stond Vos, zelf afwezig vanwege „gezondheidsredenen”, tegenover de Amerikaanse investeringsmaatschappij PSG Equity, die in een civiele procedure de oprichter van het Amsterdamse techbedrijf Rodeo persoonlijk aansprakelijk stelde voor 62,8 miljoen euro aan geleden schade. PSG kocht in 2022 bijna een derde van de aandelen van het softwarebedrijf onder, zo bleek later, valse voorwendselen. In april vorig jaar ging Rodeo failliet.
In december vorig jaar bleek uit onderzoek vanNRCdat Vos jarenlang loog tegen investeerders, werknemers en commissarissen over de gang van zaken binnen zijn bedrijf. Uit documenten, gesprekken met ex-werknemers en uitgelekte chatgesprekken bleek dat Vos ten onrechte claimde dat zijn bedrijf tientallen miljoenen omzet en duizenden klanten had. In werkelijkheid had Rodeo slechts honderden klanten en zette het hooguit enkele honderdduizenden euro’s om. Ook zou Vos onder meer bankafschriften en een contract met techbedrijf Google hebben vervalst.
Direct na de publicatie in NRC kondigde het OM aan een strafrechtelijk onderzoek in te stellen naar Pieter Vos. In potentie gaat het om een van de grootste financiële fraudezaken ooit in Nederland. Ook lopen er nog enkele civiele zaken tegen hem, onder meer van zakenrelaties die Vos privé geld leenden.
Lees ook
‘De ontmaskering van techmiljonair Pieter Vos’
Geen WW-uitkering
Tijdens de zitting ontkende Vos, bij monde van zijn advocaat, niets dat hem werd aangewreven. Zijn advocaat leek er vooral op uit om de financiële schade zo veel mogelijk te beperken en hoopte op „matiging” van de geëiste schade.
Zijn advocaat wees op de „beperkte draagkracht” van Vos, die „gezien alle aandacht in de media” niet meer kan werken en geen recht heeft op een WW-uitkering. Ook zou zijn bankrekening „nagenoeg leeg” zijn, aldus zijn advocaat. Op zijn twee huizen in Amsterdam is beslag gelegd.
Wat er precies is gebeurd met de ruim zestig miljoen die PSG in Rodeo investeerde, blijft onduidelijk. Een deel van het geld ging naar Vos zelf, die zijn aandelen aan PSG verkocht en daarna 21 miljoen euro in zijn persoonlijke bv had staan. Van dat geld kocht hij onder meer een duur wagenpark, een huis aan het Amsterdamse Museumplein met vier parkeerplaatsen en een kunstcollectie. Na het faillissement van de privéholding van Vos in juli vorig jaar staat er nog slechts 101 euro op Vos’ bankrekening, bleek uit onderzoek van de curator.
Dat Vos zelf niet naar de rechtbank kwam om tekst en uitleg te geven voelde voor PSG als een nieuwe schoffering, zei advocaat Jeroen Kortmann (Stibbe), die de Amerikaanse investeerder vertegenwoordigde. „We hebben een heleboel vragen waar we geen antwoord op hebben.”
Tot onbegrip van de Amerikanen heeft het onderzoek van het OM, dat pas in actie kwam nadat NRCover de zaak had gepubliceerd, nog altijd niet tot strafrechtelijke vervolging geleid. Het OM laat dinsdag weten „gedurende het lopende onderzoek” geen mededelingen te kunnen doen.
Na het faillissement van Rodeo verdween Pieter Vos spoorloos, om daarna weer op te duiken in Amsterdam. Recent is Vos door buurtbewoners nog in de hoofdstad gesignaleerd. Ook is Vos, naar eigen zeggen, in gesprek met documentairemakers, die zijn verhaal willen verfilmen. Dinsdag reageerde hij niet op een verzoek van NRC om commentaar.
De Amsterdamse rechtbank doet op 30 april uitspraak.
Het Griekse parlementslid Nikolaos Papadopoulos wordt ervan verdacht een aantal kunstwerken uit het nationaal museum Alexandros Soutsos in Athene te hebben vernield. Maandag zouden Papadopoulos en een onbekende tweede persoon vier schilderijen van de muur hebben gehaald en op de grond hebben gegooid, waarbij het glas in de lijsten brak. Dit meldt persbureau AP.
Deze werken van kunstenaar Christoforos Katsadiotis maken deel uit van de tentoonstelling The Allure of the Bizarre. In de expositie toont Katsadiotis een aantal religieuze figuren en thema’s op ironische wijze in een modern jasje.
Eerder bekritiseerde Papadopoulos, lid van de rechtse ultra-orthodoxe Niki-partij, in het parlement al een van de schilderijen. Hij beweerde dat het kunstwerk godslasterlijk is naar het orthodoxe christendom, de grootste religie in Griekenland.
Volgens The Art Newspaper schreef Papadopoulos een week voor de vernieling een brief aan de directeur van het museum. Hierin beweerde hij dat de bewerkingen van religieuze figuren zoals Maria en Sint-Joris niet tot kunst zouden behoren, maar een directe aanval zouden vormen op „het geloof, de culturele identiteit en wortels van de natie.”
‘Vrijheid van meningsuiting’
In een reactie zegt kunstenaar Katsadiotis dat zijn schilderijen vallen onder de vrijheid van meningsuiting. Volgens hem hebben kunstenaars het recht om hun persoonlijke standpunt te uiten en daarmee de vragen te stellen die ze willen stellen.
De raad van bestuur van het museum sluit zich hierbij aan. In een statement stellen de bestuurders het verzamelen, bewaren, promoten en documenteren van artistieke creaties voorop, en veroordelen vandalisme, geweld en pogingen tot censuur.
Papadopoulos werd na enkele uren arrest vrijgelaten, meldt AP. Het is nog onduidelijk of het parlementslid wordt aangeklaagd.
Staat minister Marjolein Faber (Asiel en Migratie, PVV) binnenkort, als haar asielwetten door de Tweede Kamer worden besproken, wél open voor aanpassingen die de uitvoerbaarheid helpen verbeteren? Nee, zo bleek woensdag tijdens een asieldebat. „De wetten zijn goed”, herhaalde Faber meermaals in antwoord op vragen van de oppositie. „Als ik de wetten een andere vorm had willen geven, had ik dat reeds gedaan.”
Haar onvermurwbare houding wekte opnieuw irritatie bij Kamerleden van de oppositie, die haar verwijten niet te willen luisteren naar noodkreten van uitvoeringsorganisaties als de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) en de rechtspraak. Daar wordt gevreesd voor ingewikkeldere en langere asielprocedures. „De minister is geen alleenheerser, dus laat ze zich ook niet zo gedragen”, waarschuwde Anne-Marijke Podt (D66).
De PVV is bewust bezig om het kabinet te laten vallen op asiel
De ministerraad keurde afgelopen vrijdag de ‘asielnoodmaatregelenwet’ en het wetsvoorstel tweestatusstelsel goed, nadat Faber had besloten zich nagenoeg niets aan te trekken van adviezen om alleen een verbeterde versie van haar wetten naar de Kamer te sturen. Wel is de toelichting op de wetten hier en daar aangevuld met meer informatie. Vorige maand stelde de Raad van State in een zwaarwegend en kritisch advies dat de wetten onzorgvuldig zijn voorbereid, en dat het veronderstelde effect (veel minder asielaanvragen) niet moet worden overschat.
Doorslaggevende rol
Alle kritiek en noodkreten lijken de asielminister nog altijd niet te deren. Zij blijft volhouden dat haar wetten „goed” zijn. Daar denkt CDA-leider Henri Bontenbal heel anders over. Wil Faber daadwerkelijk een succes maken van haar asielwetten, hield hij haar woensdag voor, dan kan ze niet alleen leunen op „coalitiepartners die makkelijk ja-knikken”. Dan moet ze ook partijen als het CDA en de SGP meekrijgen, omdat die een doorslaggevende rol kunnen spelen in de Eerste Kamer, waar de coalitie géén meerderheid heeft.
En dus zal ze zich open moeten stellen voor wijzigingsvoorstellen vanuit de Tweede Kamer, aangezien alleen die het recht op amendement heeft. Faber legde de beschuldiging dat ze de buitenwereld en de Kamer niet serieus neemt naast zich neer. Kritiek vanuit de uitvoeringsdiensten deed ze af als „onzekerheden” die horen bij een „fundamentele wijziging” van het asielstelsel. „Maar ik neem mijn eigen mening ook serieus.”
Faber kreeg nauwelijks bijval van de coalitiepartijen. NSC’er Diederik Boomsma complimenteerde haar met het vrijmaken van 115 miljoen euro voor de IND en de rechtspraak, maar merkte ook op dat zijn partij effectieve wetten wil. Waar NSC kritisch op is, wilde hij nog niet prijsgeven. De VVD zei de wetten te zullen steunen, maar die steun zal „zeker niet” zonder voorwaarden zijn. „We zijn ook voor een nette wetsbehandeling”, zei Kamerlid Queeny Rajkowski.
Effectief
Rechtse oppositiepartijen zijn ook voorstanders van een strenger asielbeleid, maar ze zijn een stuk gevoeliger voor de adviezen die de afgelopen maanden aan Faber zijn gegeven. Strengere wetten moet ook effectief zijn, is hun boodschap. Bontenbal vermoedt dat de minister „een spel” maakt van de wetsbehandeling. „U wilt de Kamer klem zetten en ons de schuld geven, maar ik laat me er niet door piepelen.” Hij waarschuwde alvast dat het alleen Fabers schuld is als de asielwetten niet worden aangenomen. Die verzaakt volgens hem vanaf het begin haar taak om „goede wetgeving te maken”.
Welke strategie Faber had om kritische, maar niet onwelwillende oppositiepartijen aan boord te krijgen, werd niet duidelijk. „Ik zie niet in waarom ik geen meerderheid kan krijgen”, zei de minister. Die opmerking werkte op de lachspieren van Kamerleden. „Haal de bananen maar uit uw oren”, zei Kamerlid Kati Piri (GroenLinks-PvdA). Zij hield de minister voor dat het „meest rechtse kabinet ooit” – dat elkaar vooral op migratie heeft gevonden – „afstevent op een muur”.
De enige strategie die Piri kon ontwaren, zo zei ze, was dat de PVV „bewust bezig is om het kabinet te laten vallen op asiel”. „Om vervolgens de schuld te geven aan het CDA en de SGP.” Daar ging de minister niet op in.
Lees ook
Door nieuwe wetten van minister Faber zal het alleen nog maar drukker worden bij de vreemdelingenrechtbank
