Britten hopen dat Trump beter naar hen luistert dan naar de EU

Posted on February 17, 2025 by admin

Voor het Verenigd Koninkrijk is een „unieke rol” weggelegd rond de onderhandelingen over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne. Het land kan een „brugfunctie” vervullen tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten. En de Britten zijn „klaar om een leidende rol te spelen in het versneld organiseren van veiligheidsgaranties voor Oekraïne”.

Aan het woord is premier Keir Starmer, maandag in een ingezonden stuk in het Britse conservatieve dagblad The Daily Telegraph. In aanloop naar de ingelaste top met Europese regeringsleiders zag Starmer zijn kans schoon om te laten zien dat zijn regering klaar staat om in het gat te stappen dat de VS achterlaten, nu duidelijk is dat Europa’s veiligheid geen prioriteit is voor de Amerikaanse president Donald Trump.

Om het goede voorbeeld te geven maakte Starmer ook bekend dat het VK bereid is om militairen naar Oekraïne te sturen, als dat komende maanden nodig blijkt. En riep hij andere Europese landen op om hun uitgaven aan defensie te verhogen: „We hebben daar al te lang over gepraat – en president Trump heeft gelijk als hij eist dat we ermee opschieten.” De premier brengt volgende week als eerste Europese regeringsleider een bezoek aan Trump in Washington en Starmer hoopt dat hij daar de belangen van heel Europa kan behartigen.

Afschrikwekkend effect

Een onderzoekscommissie van het Hogerhuis stelde vorig jaar vast dat het Britse leger „de veerkracht en onderlinge samenhang mist die nodig zijn om een afschrikwekkend effect te behouden en effectief te reageren op een langdurige, intensieve oorlogsvoering”. Iets vergelijkbaars zei Richard Dannatt, een voormalige stafchef van de Britse landstrijdkrachten, tegen de BBC: „Om eerlijk te zijn hebben we op dit moment niet de aantallen en het materieel om voor langere tijd een grote troepenmacht op de grond te zetten.” Hij steunde Starmers bereidheid om het leger in te zetten, maar „natuurlijk heeft het juiste doen een prijs”.

Binnen het VK is veel discussie over de beroerde staat waarin de Britse strijdkrachten zich bevinden

Ondanks al die gebreken is het Britse leger nog steeds één van de sterkste van Europa en haalt het wereldwijd de top tien. Het VK heeft een bescheiden nucleair arsenaal dat, in tegenstelling tot de kernwapens van Frankrijk, ook voor NAVO-landen gebruikt kan worden. De Britten gaven vorig jaar 2,33 procent van hun bruto binnenlands product uit aan defensie. Labour wil dat verder laten stijgen naar 2,5 procent, al is nog niet besloten per wanneer dat moet gebeuren. En het is nog ver onder de 5 procent die de Verenigde Staten graag zouden zien. Het VK heeft ook apart budget voor Oekraïne uitgetrokken: tot 2030 is jaarlijks 3 miljard pond (omgerekend 3,6 miljard euro) steun gegarandeerd.

Daar bovenop extra geld vinden is voor Labour een serieus probleem. De Britse economie draait matig en dus kan de regering niet rekenen op extra belastinginkomsten door economische groei. Minister van Financiën Rachel Reeves wil vasthouden aan haar begrotingsregels én aan haar verkiezingsbelofte om bepaalde belastingen niet te verhogen. Extra miljarden voor Defensie zouden dan neerkomen op snijden in andere overheidsuitgaven, terwijl voor het verbeteren van publieke voorzieningen als de gezondheidszorg en het bouwen van nieuwe huizen ook geld nodig is.

De partijtop van Labour gelooft dat premier Starmer een betere uitgangspositie heeft om bij president Trump iets gedaan te krijgen dan regeringsleiders van binnen de Europese Unie. De EU is één van Trumps doelwitten als het om internationale handel gaat en de president heeft aangekondigd dat hij alle importtarieven wederkerig wil maken. De Europese Commissie zei vorige week daar „snel en ferm” op te zullen reageren, zoals ze dat ook al zei over de importheffingen van 25 procent op staal en aluminium die half maart ingaan.

Geen handelstekort

Het VK kiest voor een andere, meer verzoenende strategie en besloot bijvoorbeeld om geen tegenmaatregelen aan te kondigen rond die importtarieven voor staal. Starmer zou Trump ervan willen proberen te overtuigen een uitzondering voor het VK te maken. Amerika importeert vooral gespecialiseerd staal uit het VK, dat het land nodig heeft voor de defensie-industrie, vooral de marine.

Wat Labour hierbij kan helpen is dat de handel tussen de VS en het VK, tenminste wat goederen betreft, min of meer in balans is. Britse statistieken laten zien dat het VK meer producten uitvoert, maar Amerikaanse data laten juist zien dat de VS meer exporteren. Dat laatste gegeven proberen de Britten nu in hun voordeel te gebruiken. „Ze zien ons in een ander licht dan China of de EU. Dat betekent niet dat het makkelijk wordt, maar de relatie is anders”, zei de Britse minister van Handel Jonathan Reynolds afgelopen weekend tegen de BBC.

Tot nu toe is Trump redelijk positief over Starmer en hij voorspelde dat de twee een „goed en vriendelijk overleg” zullen hebben. De vraag is hoeveel die goede verhoudingen uitmaken voor de voorwaarden van een vredesakkoord in Oekraïne. Een plekje aan de onderhandelingstafel met Rusland bemachtigt Europa er niet meer mee, maar Starmer heeft wel een unieke kans om de Europese belangen en plannen onder Trumps aandacht te brengen.

Column | Bundestagswahl

admin
February 23, 2025
0

Deze tekst is geschreven op zondagmiddag, een paar uur voor de eerste exitpolls van de uitslagen bij de Duitse verkiezingen waarover het hier nu al weken gaat. Nederland is dan wel een naar binnen gekeerd land geworden, op Hongarije na het treurigst ogende broertje van het grote Europese gezin, maar we kijken wel met opengesperde argusogen naar de wereld om ons heen. Ik groeide niet ver van de grens op, maar we hielden ons nooit bezig met de Wahl. De politiek daar was zo mogelijk nog saaier en degelijker dan bij ons. Inmiddels zijn we hevig geïnteresseerd. Misschien dat we het ongeluk thuis beter begrijpen door het gedrag bij de buren te bestuderen.

Het gaat natuurlijk allemaal weer niet meevallen, maar officieel tast ik nog in het duister. Erg prettig, want de eerste duiding is, u weet er inmiddels alles van, nooit de beste.

We fietsten gisteren in heerlijke onwetendheid door de stad Amsterdam. De terrassen zaten vol, er zaten twee in slaapzakken verpakte zwervers voor de Jumbo. Op het fietspad kwamen mensen met Oekraïense vlaggen ons tegemoet. Ze kwamen terug van een herdenking van drie jaar oorlog waar ze waren toegesproken door Jan Paternotte en Ruben Brekelmans. Ik weet niet wat dat doet met het vertrouwen op een goede afloop, maar ze zwaaiden er niet minder om met hun vlaggen.

„Waarom doen de mensen zo boos tegen ze?”, vroeg Lucie van Roosmalen (9).

„Omdat ze aan de verkeerde kant van de weg fietsen”, antwoordde ik. Je kunt de Nederlander niet meer tarten dan met het overtreden van de regels.

Dat, of met in de file staan of treinvertraging of de erfbelasting.

Ondertussen zijn de Duitsers nog niet zo ver heen als wij, bij de politieke debatten laten ze elkaar uitspreken, er is nog steeds sprake van een zeker niveau. De politiek is er nog niet helemaal vervolkst zoals bij ons. Geruststellend: wat de uitslag ook is, de gevreesde AfD komt er niet in de regering. Alice Weidel wordt op zeker geen Bundeskanzlerin, onze oosterburen worden dus nog niet opgezadeld met ministers die niet weten dat de president van Oekraïne democratisch is verkozen, die kinderen graag zonder helm op een fatbike zien klimmen, zeggen dat stikstof niet bestaat of die in hulpgoederen een verdienmodel voor het vaderland zien.

Maar goed, dat was gisteren. Vandaag is alles anders, ik heb goede hoop dat ik de eerste ben met een pathetisch stukje.

Marcel van Roosmalen schrijft op maandag en donderdag een column.

Duitsland kiest rechts met radicale AfD als tweede partij van het land, maar het tegengeluid groeit ook

admin
February 23, 2025
0

De Duitse Rechtsruck, voorspeld in de peilingen, is uitgekomen. Friedrich Merz van de conservatieve CDU/CSU wordt de nieuwe bondskanselier van Duitsland. Zijn partij wint de verkiezingen volgens de exitpolls en de eerste uitslagen van zondagavond met circa 29 procent van de stemmen, gevolgd door de radicaal-rechtse AfD met circa 20 procent. Voor de AfD is dat bijna een verdubbeling ten opzichte van de verkiezingen in 2021. De sociaal-democraten van huidig bondskanselier Olaf Scholz (SPD) zijn de verliezers, met een historisch lage uitslag van circa 16 procent. Naar verwachting neemt defensieminister Boris Pistorius het partijleiderschap over van Scholz.

Daarmee kiest Duitsland voor rechts, al bleef een door velen gevreesde nog grotere winst voor AfD uit. Na elk geweldsincident tijdens de verkiezingscampagne – in diverse steden pleegden migranten aanslagen – werd gespeculeerd dat de anti-migratiepartij verder zou groeien. De peilingen bleven echter gelijk, en bleken behoorlijk nauwkeurig.

Dat er veel op het spel stond blijkt uit de opkomst: met 84 procent was die het hoogst sinds 1990. De vraag is hoe invloedrijk AfD straks wordt in de Bondsdag. Meeregeren lijkt uitgesloten: de centrumpartijen weigeren samenwerking met de AfD – de zogenoemde Brandmauer. Eind januari vertoonde die muur wel de eerste scheuren, toen Merz met steun van AfD een anti-migratiemotie door de Bondsdag loodste.

AfD-leider Alice Weidel reageert op de eerste exitpoll.

Tegengeluid groeide ook

Een op de vijf stemmers koos dan wel voor radicaal-rechts, het tegengeluid groeide het afgelopen jaar ook. Honderdduizenden mensen gingen de straat op tégen radicaal-rechts. De socialistische partij Die Linke haalde verrassend veel stemmen binnen en is zeker van een plaats in de Bondsdag. Die Linke maakte een eindsprint: in de peilingen stond de partij tussen de 5 en 6 procent, maar lijkt 8,5 procent van de stemmen binnen te slepen. De partij is vooral populair onder jongeren.

Tegelijkertijd werd CDU/CSU onder Merz rechtser en conservatiever dan onder leiding van Angela Merkel. In Berlijn protesteerden dit weekend links en rechts tegen elkaar. In dat gepolariseerde klimaat moet nu een coalitie gevormd gaan worden.

Winnaar Merz heeft haast, zei hij in zijn overwinningstoespraak. „De wereld daarbuiten wacht niet op ons. En ook niet op trage coalitieonderhandelingen. We moeten snel klaar zijn om te handelen, zodat we in Duitsland het juiste kunnen doen. En dat we in Europa weer aan de slag gaan, zodat de wereld weet dat Duitsland weer geregeerd wordt.”

SPD-leider en huidig bondskanselier Olaf Scholz, na het bekend worden van de eerste exitpoll.

De meest voor de hand liggende regering is een ‘grote coalitie’: CDU en SPD. Of dat cijfermatig mogelijk is, hangt af van de definitieve uitslag van de twee kleine partijen FDP en Bündnis Sahra Wagenknecht (BSW). Als zij de kiesdrempel van 5 procent halen en in de Bondsdag komen, hebben CDU en SPD een derde partij nodig voor een meerderheid van 316 zetels. De Groenen of de FDP komen dan in beeld. Als de twee kleine partijen de kiesdrempel niet halen, hebben CDU en SPD samen voldoende zetels.

CDU en SPD lijken het eens te kunnen worden over het belangrijkste thema van de verkiezingen, migratie. Beide partijen achten een strenger migratiebeleid nodig, al wil CDU-leider Merz daar veel verder in gaan dan Scholz. Wat betreft het oplossen van de economische crisis zullen de onderhandelingen lastiger worden: de CDU staat een conservatief en liberaal beleid voor, met belastingverlagingen en minder regeldruk, terwijl de SPD juist wil investeren en de staatsschuld daar best voor wil laten oplopen, ook als dat botst met het principe van de Schuldenbremse.

De CDU wees een aanpassing van de schuldenrem niet af in de campagne. Daarmee komt er onder de nieuwe regering mogelijk een einde aan de ‘zwarte nul’ (geen begrotingstekort), die grote publieke investeringen onmogelijk maakt. Onder de stoplichtcoalitie stond Duitsland in wezen stil: omdat de regeringspartijen nergens met elkaar uitkwamen, gebeurde er weinig. Zo’n scenario zullen SPD en CDU nu willen voorkomen. De vraag is wie daarbij wat moet inleveren.

Nasrallah is dood, maar volgens zijn volgelingen is de strijd tegen Israël springlevend

admin
February 23, 2025
0

„We buigen niet voor Amerika, niet voor Israël, alleen voor u, Nasrallah!” Tijdens een dag vol speeches, liederen en preken, bewezen zo’n honderdduizend mensen zondag de laatste eer aan de vorig jaar door Israël gedode Hassan Nasrallah, de voormalig leider van Libanons grootste gewapende groep Hezbollah.

In bussen, auto’s, te voet en zelfs te paard kwamen tienduizenden Libanezen – vooral uit de achterban van Hezbollah – uit heel het land, vanaf de vroege ochtenduren, naar een groot sportstadion in de zuidelijke wijken van Beiroet. De massa kleurt in zwart, geel en groen, de kleuren van Hezbollah, en mensen dragen vlaggen en portretten van de man en religieus leider die de groep 32 jaar lang leidde.

De begrafenisstoet op weg naar het het voetbalstadion.

De 64-jarige Nasrallah kwam op 27 september om het leven bij een groot Israëlisch bombardement in Zuid-Beiroet, waarbij tientallen raketten een gebouw raakten dat dienst deed als commandocentrum van Hezbollah. Naast Nasrallah verloren ook andere Hezbollah-functionarissen en een afgevaardigde van de Iraanse Revolutionaire Garde het leven.

As van verzet

De afgelopen dagen vlogen duizenden volgelingen uit heel de wereld naar Beiroet om de begrafenis bij te wonen. Het betrof niet alleen de Libanese achterban van Hezbollah, maar ook groeperingen uit landen die verbonden zijn met de zogeheten ‘As van verzet’, zoals Iran, de Houthi’s in Jemen en door Iran gesteunde groepen uit Irak. Zo waren volgens Libanese media families van de voormalige Iraanse president Ebrahim Raisi aanwezig, evenals die van Qassem Soleimani, de commandant van de Iraanse Revolutionaire Garde die in 2020 in een Amerikaans bombardement werd gedood. Zelfs bekende sociale media-figuren waren uitgenodigd. De Amerikaanse influencer Jackson Hinkle, die uitgesproken pro-Rusland en anti-Israël is, kwam ook daadwerkelijk opdagen.

Ook tientallen religieuze leiders en politici uit Libanon woonden de ceremonie bij, waaronder voormalig president en bondgenoot van het Syrische Assad-regime Émile Lahoud.

Bezoekers van de begrafenis met foto’s van Hassan Nasrallah.

De Iraakse Ahmad Naam is twee dagen geleden met zijn ouders uit Irak afgereisd om het evenement bij te wonen. „Dit is een historische dag voor iedereen en voor alle landen. Nasrallah vertegenwoordigde iedereen die onrecht is aangedaan, die op het juiste pad is.” De dag dat Nasrallah werd gedood herinnert hij zich als een „pijnlijke, zwarte dag”.

De afwezigheid van de eerder deze maand aangetreden president Joseph Aoun en premier Nawaf Salam, beiden geen bondgenoten van Hezbollah, markeert echter ook de nieuwe politieke wind die hier recent is gaan waaien. Hezbollah heeft militair en financieel grote klappen opgelopen tijdens de oorlog met Israël in het afgelopen jaar. Dat uit zich ook in een verlies aan politieke invloed, hoewel de groep het zelf nooit zal toegeven. Veel Libanezen keren zich juist af van de groep en zien Hezbollah als een van de belangrijkste oorzaken van de vele problemen in het land, inclusief het conflict met Israël. Dit deel van Libanon hoopt op een definitief einde van de grote Iraanse invloed, via Hezbollah, in de nationale politiek.

Veelbekeken toespraken

Desondanks kwam de dood van Nasrallah voor zowel vriend als vijand als een schok, in Libanon en daarbuiten. Met zijn veelbekeken toespraken op televisie wist hij zelfs veel Libanezen te raken die geen uitgesproken medestanders waren van zijn groep. Voor zijn volgelingen was het een van de zwartste dagen uit hun leven. „Nasrallah was als een vader voor ons”, zegt Ali, een jonge jongen buiten het stadion met een vlag en foto’s in zijn handen. „Ik heb hem twee keer mogen ontmoeten, en dat waren zulke gelukkige momenten. Dat is zo’n beetje ieders droom.”

De kist met het lichaam van Hassan Nasrallah.

Veel bezoekers zijn zichtbaar geëmotioneerd. Als de twee kisten langzaam het stadion worden rondgereden, dringen zich hordes mensen uit de naastgelegen vakken naar de hekken, in de hoop een allerlaatste glimp van hun omgekomen leiders op te vangen. Voor sommigen is dit het enige bewijs dat hen overtuigt van Nasrallahs overlijden.

Alles gegeven

„Na al die jaren zullen we nooit meer iemand zoals Nasrallah krijgen”, zegt Rania Ramal, een Libanese die in Zwitserland woont. „Hij heeft Hezbollah gemaakt tot wat het vandaag is. Hij heeft alles voor de partij gegeven. Wij blijven zijn pad van verzet aanhouden, en zullen ons nooit neerleggen bij de Israëlische bezetting.”

Het verzet tegen de Israëlische bezetting van Palestina en Zuid-Libanon, en tegen het Amerikaanse imperialisme, willen veel aanwezigen maar zeggen, is ondanks Nasrallahs dood nog altijd springlevend. Een boodschap die de nieuwe Hezbollah-leider Naim Qassem ook maar al te graag benadrukte in zijn toespraak, die net als andere sprekers geregeld ruimte laat voor leuzen als ‘Dood aan Israël, dood aan Amerika’ of ‘Wij staan tot uw dienst, Nasrallah’.

Tijdens een van de toespraken valt het stadion plotseling stil. Enkele mensen gillen, vijf Israëlische straaljagers vliegen zeer laag over het stadion heen. De menigte herpakt zich en joelt. De spreker roept: „Allah is groot! Jullie raketten schrikken ons niet af, het geluid van jullie vliegtuigen evenmin.” De Israëlische minister van Defensie Yisrael Katz zei later die middag dat met de vliegtuigen een „duidelijk signaal” werd afgegeven. „Wie Israël bedreigt met vernietiging en aanvalt, zal zijn lot moeten ondergaan.”