Brits Hooggerechtshof veegt wet die demonstratierecht inperkt van tafel

Het Britse Hooggerechtshof heeft dinsdag een streep gezet door een wet die ervoor zorgde dat politieagenten sneller mochten ingrijpen bij demonstraties. Zo’n aanpassing vereist een grondige beoordeling van het Britse parlement, en die heeft volgens de rechters niet plaatsgevonden. Daarom moet de wet nu van tafel.

De wet heeft de afgelopen maanden de nodige aanpassingen ondergaan. Vóór het invoeren van de maatregelen mochten politieagenten in het Verenigd Koninkrijk immers ingrijpen bij een demonstratie als die een „serieuze verstoring voor het gemeenschapsleven” betekende. Maar wanneer is dat serieus, vroegen agenten zich destijds af. Het ministerie van Binnenlandse Zaken besloot daarom de term nauwer te definiëren in een nieuwe wet, die in juni 2023 werd aangenomen. Een „serieuze” verstoring werd een „minder dan geringe” verstoring. Een flinke verlaging van de drempel voor ingrijpen, schrijven de rechters.

De wetsverandering werd voorgelegd aan het Britse Hoger- en Lagerhuis, maar kwam daar aanvankelijk niet doorheen. Vervolgens heeft het ministerie de maatregel als zogeheten „secundaire wetgeving” opnieuw gepresenteerd; secundaire wetgeving kan het parlement alleen goed- of afkeuren, en niet aanpassen. Een commissie van het Hogerhuis concludeerde dat het zeer ongebruikelijk, misschien zelfs onrechtstatelijk was, om een afgewezen wetsvoorstel vervolgens opnieuw voor te leggen als secundaire wetgeving. De commissie adviseerde de wet af te wijzen, maar het Hogerhuis stemde er toch mee in.

Liberty, de mensenrechtenorganisatie die de zaak tegen het ministerie aanspande, noemt het oordeel dinsdag van het Hooggerechtshof een „overwinning voor de democratie”. „Het is een belangrijk teken dat de regering niet zomaar kan doen wat zij wil.”


Lees ook
Te veel lawaai bij een protest? Mag niet meer in het VK

Activisten van Extinction Rebellion lijmden en ketenden zichzelf op 16 april als onderdeel van een protest aan een auto  vast in het centrum van Londen.