Brigitte Macron weer terug op het toneel met opmerkingen over pensioenen en schooluniforms

Presidentsvrouw Het lijkt erop dat de Franse president Macron zijn vrouw Brigitte op tactische momenten naar voren schuift om het publieke debat te sturen zonder dat hij zich aan gevoelige onderwerpen hoeft te branden.

De Franse presidentsvrouw Brigitte Macron. „Ik ben voor het dragen van een uniform op school, zolang het een simpel tenue is en niet te somber.”
De Franse presidentsvrouw Brigitte Macron. „Ik ben voor het dragen van een uniform op school, zolang het een simpel tenue is en niet te somber.”

Foto Eric Gaillard/Reuters

Soms hoor je maandenlang niets van Brigitte Macron, en soms is ze ineens het gesprek van de dag. Deze week maakte de vrouw van de Franse president Emmanuel Macron de tongen weer los in Frankrijk door plots links en rechts haar mening over politieke onderwerpen te uiten.

Het begon afgelopen maandag, toen Brigitte Macron zich op TF1 uitsprak over de plannen voor de pensioenhervorming van haar man. La première dame voorspelde dat de Fransen, van wie een grote meerderheid tegen de hervorming is, het goed zouden opvangen. Ook beloofde ze jonge Fransen dat „alles eraan gedaan wordt zodat jullie een pensioen zullen hebben”. Een dag later werden de hervormingsplannen officieel gepresenteerd.

Drie dagen later verscheen ‘Brigitte’ opnieuw in de koppen van de Franse kranten, ditmaal omdat ze zich in Le Parisien positief had uitgesproken over de invoering van een verplicht uniform op alle scholen. „Ik heb zelf als leerling een uniform gedragen”, zei de 69-jarige presidentsvrouw. Op sommige Franse (privé)scholen is een uniform verplicht. „Vijftien jaar lang een marineblauw rokje, een marineblauwe trui. En ik vond het fijn. Het gumt de verschillen weg en het bespaart tijd (…) en geld. Ik ben dus voor het dragen van een uniform op school, zolang het een simpel tenue is en niet te somber.”

Ze reageerde hiermee op een onderwerp dat opnieuw leeft in Frankrijk omdat het Rassemblement National een wetsvoorstel heeft ingediend om uniforms verplicht te stellen. Volgens de radicaal-rechtse partij kan dit voorkomen dat „islamisten” hun kinderen dwingen religieuze kleding te dragen op school (hoewel dit al verboden is in Frankrijk). Ook moet het een „einde maken aan de strijd wie het duurste, meest luxe en hipste kleding” heeft. Ook de conservatief-rechtse partij Les Républicains is vóór.

Dat Brigitte Macron zich hierover uitspreekt, is opvallend want haar man heeft zich nooit expliciet uitgelaten over het onderwerp. En minister van Onderwijs Pap Ndiaye zei onlangs nog dat hij tegen is. Voorlopig lijkt het er in elk geval niet van te komen: het wetsvoorstel van RN is donderdag verworpen.


Lees ook: Ze is Macrons geheime wapen én risico

Tactisch

Het lijkt erop dat de president zijn vrouw op tactische momenten naar voren schuift om het publieke debat te sturen zonder dat hij zich zelf aan gevoelige onderwerpen hoeft te branden. Eerder gebeurde hetzelfde toen Brigitte Macron zich uitsprak tegen het non-binaire voornaamwoord iel, dat zij als oud-docent Frans (en Latijn en toneel) een verloedering van de Franse taal vindt. „De Franse taal is zo mooi. Er zijn twee voornaamwoorden: il en elle, en dat is goed zo”, zei ze in 2021.

Tijdens Macrons eerste campagne voor de presidentsverkiezingen van 2017 was Brigitte ook al een belangrijk onderdeel van zijn identiteit en politieke discours. Ze week nooit van zijn zijde en was zijn belangrijkste adviseur. Dat de bijzonder jonge presidentskandidaat (destijds 39) een 24 jaar oudere vrouw had, hielp hem zijn imago te verzwaren. Een kiezer zei eens tegen NRC dat de relatie toont dat Emmanuel Macron „een onafhankelijke geest” is.

Tijdens de serie crises die zich vanaf 2018 aandienden (Gele Hesjes, coronapandemie, oorlog in Oekraïne, koopkrachtdaling) verschoof Brigitte Macron wat meer naar de achtergrond, ogenschijnlijk zodat Macron zich als zelfstandige kapitein in de storm kon opstellen. Ook tijdens de verkiezingscampagne van afgelopen jaar was ze beduidend minder zichtbaar dan vijf jaar eerder. Het is de vraag of ze met haar opmerkingen over pensioenen en „niet te sombere” schooluniforms weer definitief terug op het toneel verschijnt.