Hij ligt er nog: de poffertjespan die Sarah Jessica Parker aan de man bracht in een televisiespotje voor Blokker uit 2016. In de „favoriete Blokker” van de Amerikaanse actrice, op de kruising van de Kinkerstraat en de Bilderdijkstraat in Amsterdam, hangt een medewerker maandagochtend een A4’tje op met een mededeling over het dan net aangekondigde uitstel van betaling. Zelf mag de medewerker niks zeggen over de situatie rond het winkelconcern, het winkelpersoneel is geïnstrueerd om media naar het hoofdkantoor door te verwijzen.
Blokker kampt met „acute geldnood” en heeft daarom maandag uitstel van betaling aangevraagd bij de rechtbank. De bijna vierhonderd fysieke Blokker-winkels blijven voorlopig open, de webwinkel is wel gesloten. Een bewindvoerder gaat nu samen met de directie van de huishoudwinkelketen onderzoeken welke mogelijkheden er nog zijn. Voor een doorstart zijn er geen voor de hand liggende kandidaten. In de praktijk leidt uitstel van betaling vaak tot een faillissement. Dat zou betekenen dat ruim 3.500 mensen hun baan verliezen.
Vooralsnog zijn de schappen in de winkels gevuld, zowel met duurdere artikelen – een Moccamaster-koffiemachine van 229 euro of een steelstofzuiger van AEG van 159 euro – als met seizoensartikelen zoals kerstballen en lichtsnoeren. De winkels kunnen nog bevoorraad worden met artikelen die Blokker al in distributiecentra heeft liggen.
Klanten vervreemd
Blokker, opgericht in 1896, was jarenlang een van de grootste namen in de Nederlandse winkelstraat. De laatste tijd gaat het echter minder goed. Verliezen stapelen zich al jaren op, terwijl Blokker van alles probeert om klanten terug te halen. De campagne met Parker in 2016 is daar een voorbeeld van: haar jetset-imago moest Blokker allure geven en de gelijktijdige introductie van duurdere merkproducten moest nieuwe klanten trekken. Een jaar later concludeert de keten echter al dat ze vooral de oude klantenkring van zich heeft vervreemd.
In 2018 besluit de oprichtersfamilie dat iemand anders het tij mag proberen te keren. Winkelveteraan Michiel Witteveen gaat op zoek naar een geschikte koper, maar vindt er geen. Dus koopt hij de keten zelf. Van de familie krijgt hij zelfs 220 miljoen euro mee, zodat hij de tijd heeft om het bedrijf te veranderen en weer winstgevend te maken.
Witteveen doopt de Blokker Holding om tot Mirage Retail Group. Het bedrijf is dan al flink gekrompen: eerder had de familie in een ultieme poging Blokker te redden dochterbedrijven als Xenos, Casa en Leen Bakker van de hand gedaan. Naast de Nederlandse en Belgische Blokkerketens zitten alleen Big Bazar en Marskramer nog in de holding. Witteveen wil weer uitbreiden. Mirage koopt elektronicaketen BCC, het eerder door Blokker verkochte Intertoys wordt teruggehaald.
Toch blijft Blokker in vrijwel continue geldnood. De bruidsschat verlicht weliswaar even de financiële nood, maar de coronalockdowns raken de verschillende winkels hard. Als oplossing schuift het bedrijf onder meer miljoenen aan belastingbetalingen voor zich uit. Op dit moment is er een schuld van enkele tientallen miljoenen bij de fiscus. Die moet de komende tijd worden afbetaald.
Begin 2024 komt Blokker in acute geldnood als een van de financiers, het Britse Hilco, de geldkraan dichtdraait. Met de Amerikaanse durfinvesteerder Gordon Brothers wordt begin mei een tijdelijk oplossing gevonden. De winkelketen sluit tegen strenge voorwaarden een noodkrediet af. Of de durfinvesteerder de laatste weken heeft aangedrongen op een faillissement, is niet bekend. Bronnen binnen Blokker melden maandagochtend dat het geld van Gordon Brothers niet langer voldoende is om aan de financiële verplichtingen te voldoen.
Klanten lopen winkel voorbij
Een van de problemen van Blokker is dat er simpelweg te weinig geld binnenkomt. Voor merkloze producten lopen winkelbezoekers de zaak voorbij omdat er met bijvoorbeeld Action een goedkoper alternatief beschikbaar is. Spullen van bekende merken zijn bovendien ook zo gevonden bij webwinkels zoals bol en Amazon. Toen in het voorjaar een faillissement dreigde, werd er te weinig geïnvesteerd in nieuwe producten. Het investeren in nieuwe voorraden is niet iets wat je als winkelbedrijf binnen enkele maanden regelt. Bovendien verkocht Blokker de speelgoedvoorraad aan zusterbedrijf Intertoys om weer even financiële ademruimte te krijgen.
Accountant KPMG waarschuwde in een toelichting op de jaarrekening deze zomer al voor een dreigend tekort in het najaar. Mirage boekte vorig jaar een omzet van 720 miljoen euro. Het verlies bedroeg 1,3 miljoen euro. De directie zei toen nog „drukdoende” te zijn de plannen voor Blokker „te finetunen”. Mirage-topman Ynse Stapert, die in begin 2024 het stokje overnam van Witteveen, zei toen: „We willen natuurlijk met Blokker naar zwarte cijfers. Dit jaar.”
Vorige week werd zelfs heel Intertoys verkocht aan de Belgische branchegenoot ToyChamp. Anders dan Blokker is Intertoys wél winstgevend. Die overname moet echter nog goedgekeurd worden door de Autoriteit Consument en Markt, waardoor Mirage het (niet bekendgemaakte) verkoopbedrag van Intertoys nog niet heeft. Stapert van Mirage hoopt „medio december” uitsluitsel te krijgen van de toezichthouder.
Nu Intertoys verkocht wordt en Blokker wankelt, blijft er weinig meer over van Mirage. BCC en Big Bazar gingen vorig jaar al failliet. In de winkelstraten resteren alleen de acht vestigingen van de Chinese cadeauwinkel Miniso nog. Het distributiecentrum van Blokker werd begin dit jaar verzelfstandigd en valt buiten de surseance-aanvraag. Een deel van het centrum wordt nu al verhuurd aan andere bedrijven, waaronder concurrent bol.
