ASML kan blijven groeien in Brabant: chipmachinemaker en Eindhoven tekenen overeenkomst

Chipmachinemaker ASML kan, als het aan de gemeente Eindhoven ligt, voorlopig blijven doorgroeien in de regio Brabant. Maandag tekenden ASML en de gemeente een intentieovereenkomst om te gaan ‘onderzoeken’ of de techgigant (43.000 medewerkers wereldwijd) zijn verwachte expansie rondom Veldhoven kan blijven huisvesten.

Het is een min of meer symbolische overeenkomst – ASML verplicht zich tot niets, maar spreekt wel een duidelijke voorkeur uit om op zijn huidige plek te blijven groeien. De gemeente Eindhoven heeft nu wel een concrete plek aangewezen waar ASML zijn huidige complex zou kunnen uitbreiden: op de Brainport Industries Campus (BIC), tussen Eindhoven Airport en de snelweg A2. Van de beoogde grond is al 80 procent eigendom van de gemeente, de overige 20 procent kan worden aangekocht.

Er zou op de BIC-locatie ruimte zijn voor 20.000 extra arbeidsplaatsen. Op dit moment werken meer dan 20.000 ASML’ers in Nederland, de rest werkt op locaties elders in de wereld, zoals in de VS, Duitsland, Taiwan, Zuid-Korea en China. In die landen krijgt ASML alle ruimte om te groeien, maar rondom de locatie in Nederland wordt het krap.

In de knel

ASML komt in de knel in Brabant. Het is de verwachting dat de chipindustrie wereldwijd verdubbelt in de periode tot 2030. Dat betekent dat er ook meer chipmachines nodig zijn en dat verhoogt de leverdruk op ASML, bijna-monopolist in lithografiesystemen, de belangrijkste chipmachines.

ASML’s topman Peter Wennink, die deze week met pensioen gaat, luidde eerder de noodklok dat het vestigingsklimaat in Nederland tekortschiet. Er is gebrek aan talent, infrastructuur en woningen om de groei van ASML en zijn honderden toeleveranciers mogelijk te maken. Het gevolg: ASML overweegt op langere termijn nog meer in het buitenland te groeien.

Het demissionaire kabinet ontwikkelde een plan om te voorkomen dat Brabant nog verder in de knel raakt. Er komt 2,5 miljard euro vrij aan extra stimuleringsgelden, voor de regio. Daarvan is een groot deel afkomstig uit het Nationaal Groeifonds en de regionale overheid. Dat geld wordt besteed aan woningen, onderwijs en verbetering van de mobiliteit. ook het bedrijfsleven zelf betaalt eraan mee. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, aanjager van dit plan – ook wel ‘project Beethoven’ genoemd – stelt wel als eis dat ASML inderdaad blijft groeien in de regio.

Die intentie is er zeker, onderstreepte het bedrijf maandag. ASML’s financieel directeur Roger Dassen noemt de plek die Eindhoven aanbiedt „een interessante optie”. Maar het bedrijf wil pas een definitieve beslissing nemen over de expansie-plannen als aan de belangrijkste randvoorwaarden voldaan wordt: ruim baan voor technisch talent, ook uit het buitenland, en voldoende ruimte om dat talent op te leiden en te huisvesten.

De Eindhovense gemeenteraad spreekt in juni over het voorgenomen besluit.