Op een schitterende voetbalavond in Leipzig, in de voormalige DDR, heeft een strijdbaar en in fases ook kwetsbaar Nederlands elftal stand gehouden tegen vice-wereldkampioen Frankrijk. Kansen waren er genoeg voor beide landen, met name voor Frankrijk. Maar het bleef 0-0, waarmee Nederland een belangrijk punt pakt met het oog op kwalificatie voor de achtste finale op het EK voetbal.
De belangrijkste conclusie is dat Nederland zich op een goede dag als deze kan meten met een van de topfavorieten, waartoe Frankrijk zonder meer behoort. Het was in de tweede periode van bondscoach Ronald Koeman, maart vorig jaar begonnen, lang wachten op een resultaat tegen een topland. Vrijdag kreeg hij die, op een benauwde dag met hoosbuien, maar met een fraaie zomeravond als slot.
Aan het begin van de avond loopt Kylian Mbappé met blauwe zonnebril en witte pet nonchalant de kleedkamer binnen. Hij danst een beetje, de sterspeler van Frankrijk. Na dagenlange speculatie begint hij niet in de basis vanwege zijn gebroken neus, opgelopen in het duel tegen Oostenrijk maandag. Ook als reserve vormt hij het middelpunt. Hij dolt wat in de warming-up, een teamgenoot trekt licht aan de bandjes van zijn zwarte masker. Mbappé schudt even met zijn hoofd als hij het ding afdoet.
Daar tegenover de gespannen gezichten bij Oranje als zij de spelersbus uitstappen. De meesten met oortjes in, er wordt nauwelijks gepraat. Wel relaxt oogt spelverdeler Joey Veerman, die wat dolt. Geen basisplaats voor hem, na zijn mindere optreden tegen Polen zondag. Wout Weghorst loopt in zijn eentje als eerste het veld op in een verder vrijwel leeg stadion. Hij loopt wat rond. Het is onderdeel van zijn visualisatietechniek, waarbij hij inbeeldt welke mogelijke spelsituaties kunnen komen.
Aanvoerder Virgil van Dijk trekt nog even een sprintje, springt dan nog hoog de lucht in, precies voor de tribunes met Oranje-supporters. Even verderop staat de kleine, snelle buitenspeler Jeremie Frimpong, tegen de middenlijn aan. Hij begint op de rechterflank, moet daar voor snelheid en energie zorgen. Aanvallend én verdedigend. Want een belangrijke opdracht is dat hij de Franse back Theo Hernández moet afstoppen.
Maar nu rent Hernández achter hém aan, als iedereen nog maar net zit. Xavi Simons stuurt Frimpong met een mooie steekpass weg, de snelheid van de buitenspeler maakt het verschil. Hij sprint de verdediger eruit, gaat alleen op het doel af, maar de hoek is lastig, Hernández kruipt er tussen, drijft hem naar buiten. Doelman Mike Maignan zet zijn vingertoppen er nog tegen. Net naast. Maar het toont direct dat de enorme snelheid van Frimpong een wapen is.
Meteen de reactie van Frankrijk, dat nog geen minuut later op de linkerflank doorkomt. Even terugleggen op Antoine Griezmann, kort de bal onder de voet, klaarleggen, inhouden, schieten, bijna achteloos. Heerlijk schot. Bijna net zo stijlvol gered door Bart Verbruggen, vliegend in de lucht met zijn rechtervuist tegen de bal. Franse radiocommentatoren op de perstribune schreeuwen het al uit.
Ongrijpbare Griezmann
De beweeglijkheid op het middenveld van Frankrijk is fascinerend, met constant positiewisselingen, zonder dat het chaotisch wordt. Aanvoerder Griezmann verbindt alles, zwervend over het veld, vrijwel ongrijpbaar. Dan duikt hij op in de opbouw, dan weer op de linkerflank, dan weer rechts voorin. Met de kleine N’Golo Kanté als adjudant die de controle houdt op het middenveld, alles overziet. Dat snelle combinatiespel is Nederland regelmatig te machtig, het wordt naar achteren geduwd, hapt naar adem.
Oranje houdt de adem in als Griezmann een enorm kans krijgt. Adrien Rabiot snijdt door de verdediging, in een bijna perfect uitgevoerde aanval. Hij legt klaar voor Griezmann, maar die mist op wonderlijke wijze met zijn lichtoranje schoenen. Juist als hij moet schieten, struikelt hij voor het open doel. En kort daarna nog een keer, nu schiet hij rakelings naast. Nederland ontsnapt, met kapitalen.
Wat niet helpt, is het spel van Memphis Depay. De spits werkt hard, maakt veel meters, maar leidt enkele keren gevaar voor de Fransen in. Hij levert een breedtebal zomaar in, juist als er even ruimte ligt voor Nederland om uit te breken. En tegen het einde van de eerste helft speelt hij een bal met veel risico terug omdat hij te lang wacht. En een corner van hem, vliegt aan iedereen voorbij. Na tien minuten in de tweede helft zingen Oranje-fans om pinchhitter Wout Weghorst, die warmloopt en in de slotfase nog zal invallen.
Xavi Simons speelt slim en gedurfd, als aanvallende middenvelder. Hij geeft knappe steekpassjes. Hij voelt zich wellicht meer vertrouwd in het stadion waar hij afgelopen seizoen wekelijks in actie kwam voor RB Leipzig. Steeds als hij aan de bal is, gebeurt er iets. Al schiet hij veel te slap op doel als hij, na ruim een half uur, ontsnapt aan de linkerflank.
Verbruggen redt
Nederland houdt moedig stand, soms ook geholpen door slordigheden bij de Fransen. Op het middenveld blijft Tijjani Reijnders overeind, in de grootste wedstrijd in zijn loopbaan tot nu toe. Ruim een jaar geleden speelde hij nog bij AZ, nu valt de middenvelder van AC Milan op met enkele rushes. Al heeft hij het ook moeilijk met de constante druk van de Fransen. Heel even is hij Griezmann kwijt in de dertiende minuut, maar hij herstelt zich op tijd, kopt de bal weg.
Frankrijk zet halverwege de tweede helft aan, voelt het momentum, zet Oranje klemvast. Krijgt een goede kans, maar de kopbal van Aurélien Tchouaméni gaat net over. En kort erop een grote kans, Kanté die Griezmann vrijspeelt, opnieuw vrij voor het doel. Maar hij tikt de bal, vallend op de grond, via het linkerbeen van Verbruggen net naast. Even later schiet Ousmane Dembélé hard over. Nederland overleeft.
Maar opeens breekt Oranje eruit. Gakpo zet op over de linkerflank, speelt Depay in, die knap vanuit de draai op de linkervoet van Maignan schiet. En dan vanuit de rebound Simons, hard in de hoek. Bier vliegt door de lucht in het vak met Oranje-fans, het gebeurt precies voor hun neus. Maar rechtsback Denzel Dumfries lijkt al te weten dat het mis is, hij probeert rustig weg te lopen. Hij stond buitenspel – de goal wordt afgekeurd.
Hoewel Frankrijk nog aandringt, blijft het 0-0. Laat op de avond klinkt applaus in Leipzig, voor een mooi, intens gevecht. Er is weinig tijd om te herstellen voor Oranje: dinsdagavond wacht het laatste groepsduel tegen Oostenrijk, in Berlijn.