Kroonprinses Amalia is na „het verstrijken van de tijd en verrassende omstandigheden” van plan om vanaf januari 2025 haar onkostenvergoeding van 1,5 miljoen euro te gaan innen. Dat heeft ze dinsdag per brief laten weten aan demissionair premier Mark Rutte (VVD), die daarop reageerde „begrip en waardering” te hebben voor haar keuze. Totdat ze klaar is met haar studie blijft Amalia het inkomensbestanddeel van haar grondwettelijke uitkering van 322.000 euro wel terugstorten.
Amalia besloot in 2021 dat ze haar onkostenvergoeding zou terugstorten „zolang ik in mijn functie als Prinses van Oranje geen hoge kosten zal maken”. Ze voelde zich ongemakkelijk bij haar royale inkomen, zeker omdat ze er naar eigen zeggen weinig tegenover zette. De prinses voorziet nu dat ze het geld wel nodig zal hebben, wil ze haar functie „zelfstandig en onafhankelijk” blijven kunnen invullen. Als voorbeelden van kostenposten noemt ze „een secretariaat en reserveringen voor een woon- en werkverblijf”.
Volgend jaar rondt Amalia naar verwachting haar driejarige (Engelstalige) studie Politics, Psychology, Law and Economics aan de Universiteit van Amsterdam af, waarmee ze twee jaar geleden begon. Vanwege zware bedreigingen woonde ze tijdens haar studie niet in Amsterdam, zoals ze had gewild. Ze bleef langer thuis wonen en is daarna een ruim jaar naar Madrid gegaan. Inmiddels woont ze wel in Amsterdam en vervult ze soms taken als troonopvolger, bijvoorbeeld door aanwezig te zijn bij staatsbezoeken.
Aan het balkon van een appartement pal langs het circuit van Imola heeft iemand een spandoek opgehangen met een rond verkeersbord erop. „De snelheidslimiet is 80 kilometer per uur”, staat erbij. „Max, doe het rustig aan.”
De Formule 1 was dit weekend voor het eerst in 2024 terug op Europese bodem. En net als de inwoner van het Italiaanse stadje die liefst zag dat Max Verstappen zich voor de verandering eens zou inhouden, hoopten ook veel andere fans dat de overgang naar een ander continent ook een andere rangorde met zich zou meebrengen.
Twee weken geleden was Verstappen immers voor het eerst dit jaar op snelheid verslagen, door de Brit Lando Norris in zijn van verbeterde onderdelen voorziene McLaren. Dat kon een toevalstreffer zijn. Maar nóg zo’n nederlaag voor Verstappen zou betekenen dat de andere teams het gat met Red Bull aan het dichten zijn. Dan wacht er wellicht een spannender seizoen dan de aanvankelijke dominantie van Verstappen deed vermoeden.
Verstappen arriveert aan het einde van de week in Italië met twee nieuwe wapens: een updatepakket voor zijn Red Bull RB20, én een pas opgeleverd motorhome. In die luxe trailer kan hij tijdens Europese races verblijven zodat hij niet heen en weer naar hotels hoeft te reizen.
En het belangrijkste: er staat een complete racesimulator in Verstappens mobiele onderkomen. Daarop zal hij zaterdag en zondag, tussen de Formule 1-sessies door, met zijn professionele simraceteam deelnemen aan de virtuele 24-uursrace op de Nürburgring. De uit de kluiten gewassen camper staat ergens in het heuvelachtige gebied rondom het circuit geparkeerd – waar precies houdt Verstappens management geheim.
Pauwen en nachtegalen
In Imola kijk je terug in het verleden van de autosport. Het is een van de laatste circuits op de kalender die niet op een tekentafel zijn ontworpen, maar ooit zijn ontstaan door simpelweg met strobalen een paar openbare wegen af te zetten voor een race. In de loop van de jaren kwamen er muren en vangrails, en werd Imola een permanent circuit, maar de loop van het krappe, glooiende parcours is nog exact hetzelfde.
Het circuit voert door een schaduwrijk park en gaat op en neer over heuvels. Als de motoren even zijn stilgevallen, hoor je vanaf de baan pauwen en nachtegalen. Huizen met daken van rode dakpannen die er al eerder stonden dan het circuit, liggen nu pal naast het parcours. Sommige bewoners zitten op klapstoeltjes naast hun huis, terwijl in een andere tuin, hoogstens een paar meter van het asfalt, iemand met een motormaaier in de weer is. De geur van versgemaaid gras waait over het circuit.
Imola is ook op een andere manier van de oude stempel, eentje waar Max Verstappen vrijdag tijdens de trainingen al snel mee te maken krijgt. Rond de baan liggen geen uitloopstroken van asfalt, maar ouderwetse grindbakken. En omdat zijn auto telkens onvoorspelbaar reageert op Verstappens handelen, hobbelt hij een paar keer met de Red Bull over de gele kiezeltjes. Bij de tijden van McLaren en Ferrari, ook met vernieuwde onderdelen, komt hij niet in de buurt.
Er is iets mis met de afstelling van Verstappens auto. ’s Avonds en ’s nachts brengt testcoureur Sébastien Buemi uren door in de geavanceerde simulator in Red Bulls hoofdkwartier in het Engelse Milton Keynes om het probleem te analyseren. Kennelijk komt daar een oplossing uit, want in de kwalificatie op zaterdagmiddag is Verstappen toch weer de snelste, amper een tiende van een seconde voor de McLarens.
Het spande er volgens Verstappens manager Raymond Vermeulen echt om. „We weten dat Max er altijd wel weer een ronde uit perst”, zegt hij de volgende ochtend in het teamonderkomen van Red Bull in de paddock. Maar de aanloop naar de kwalificatie was „rommelig”, en er was oprechte opluchting in het team toen Verstappen alsnog pole position pakte.
Virtuele race
Verstappen kan zaterdagavond dus met een gerust hart naar zijn motorhome om het stuur van zijn teamgenoten over te nemen in de virtuele race. Hij rijdt een paar uur, gaat slapen, staat op, en stapt weer in zijn simulator. Duizenden kijkers van de livestream zien hem onder in het scherm geconcentreerd naar zijn beeldscherm staren. Alleen op een lang recht stuk haalt hij even een hand van het stuur om in zijn oog te wrijven. Na in totaal vijf uur racen, als hij dik aan de leiding rijdt, zet hij de computer uit omdat hij naar het circuit moet voor zijn Formule 1-race.
Ferrari lijkt dan, afgaand op het kwalificatieresultaat, al een minder grote bedreiging. Zoals altijd bij races in Italië is de heisa rondom het team compleet. Fans dragen portretten van Charles Leclerc als katholieke heilige met zich mee en een Formule 1-fotograaf laat zich in de paddock haast op de grond vallen om een goede foto te kunnen maken van de minuscule, teckelachtige hond waarmee Leclercs vriendin aan het wandelen is. Maar alle opwinding ten spijt, kunnen Leclerc en teamgenoot Carlos Sainz ook in de race weinig uithalen.
De enige tegenstand komt zondag opnieuw van Norris – al lijkt het daar lang niet op. Verstappen houdt bij de start de leiding en bouwt zonder veel moeite een gat op van zes à zeven seconden. Het past precies binnen het dominante scenario dat zich de afgelopen jaren al veel vaker ontvouwde.
Dan begint Norris plotseling rap dichterbij te komen – Verstappens banden zijn versleten, hij krijgt zijn auto amper de bochten in gestuurd. „De laatste tien ronden moest ik echt voluit gaan”, zegt vlak nadat hij is uitgestapt. „En dat is moeilijk als de banden niet meer werken.” Aan de finish is Norris tot op zeven tienden genaderd. Met een rondje of wat extra had hij, zo zegt hij zelf, Verstappen zeker ingehaald. Nu behaalt Verstappen nipt zijn tweede overwinning van de dag: ook in de virtuele race pakt zijn team de eerste prijs.
De oude rangorde in de Formule 1 is na Imola nog in tact – in elk geval voorlopig. Duidelijk is dat Verstappen over genoeg ervaring, aanpassingsvermogen en pure stuurmanskunst beschikt om ook als het tegen zit de concurrentie af te troeven. En met zulke situaties kan hij dit seizoen best nog vaker te maken krijgen.
Een helikopter met daarin de Iraanse president Ebrahim Raisi is zondag „met een harde landing” neergekomen in een afgelegen gebied in het noordwesten van Iran. Het is niet duidelijk hoe de 63-jarige president en de andere inzittenden eraan toe zijn, zo melden Iraanse staatsmedia. De Iraanse staatstelevisie heeft burgers gevraagd te bidden voor het welzijn van hun president.
Reddingswerkers die de helikopter proberen te bereiken worden gehinderd door gure weersomstandigheden, waaronder regen en een dichte mist die het zicht teisteren. Tot zij de helikopter hebben bereikt, blijft onduidelijk wat de toestand van Raisi is. Het gebied is bosrijk en bergachtig.
Ook minister van Buitenlandse Zaken Hossein Amir-Abdollahian, een gouverneur en enkele ambtenaren en lijfwachten waren aan boord van het toestel. De crash vond plaats in de regio Oost-Azerbeidzjan, die ondanks de naam in Iran ligt. Het gezelschap vloog terug uit buurland Azerbeidzjan, waar Raisi eerder op de dag een gezamenlijk gebouwde dam opende met president Ilham Aliyev.
‘Zorgwekkend’
Twee andere helikopters in het konvooi van de president zijn veilig geland. Een Iraanse regeringsfunctionaris, die anoniem wilde blijven, zei tegenover Reuters dat hij nog steeds hoopvol blijft, maar dat de informatie die hem bereikt vanaf de plek waar de helikopter is neergekomen zeer verontrustend is. Hij houdt er rekening mee dat de levens van president Raisi en andere inzittenden in gevaar zijn.
Lees ook Een Iraanse president met veel bloed aan zijn handen
Raisi is president sinds 2021, toen hij Hassan Rohani opvolgde. Daarvoor was hij opperrechter. Raisi werd al op zijn twintigste aanklager, kort na de Islamitische Revolutie van 1979. In de jaren tachtig en negentig was hij viceprocureur in Teheran. Mensenrechtenorganisaties houden hem verantwoordelijk voor de executie van zeker 4.500 politieke gevangenen, dissidenten en andere critici van het regime van de ayatollahs. Raisi kreeg in 2019 Amerikaanse sancties opgelegd vanwege misstanden in de beruchte Iraanse detentiecentra.
Door nieuwe overstromingen in het noorden van Afghanistan zijn minstens 66 mensen omgekomen. Minstens vijf mensen raakten gewond, diverse mensen zijn vermist en meer dan vijftienhonderd huizen zijn verwoest. Dat heeft een woordvoeder van de gouverneur van de provincie Fayrab, in het centrale noorden van het land, tegen de grens met Turkmenistan, zondag bekendgemaakt.
De ramp volgt op overstromingen in de naastgelegen provincie Ghor, waardoor vrijdag ook al minstens vijftig mensen zijn omgekomen. Circa 80 procent van de stad Feroz-Goh in de provincie Ghor is verwoest. Recent wordt Afghanistan, met name het noorden, geteisterd door flinke overstromingen. Volgens het Wereld Voedselprogramma (WFP) en Taliban-bestuurders kwamen ruim een week geleden driehonderd mensen om bij overstromingen in de provincie Baghlan.
Natuurrampen
Afghanistan is vaker slachtoffer van natuurrampen en behoort volgens de Verenigde Naties tot de landen die het meeste last zullen krijgen van de klimaatverandering. Deze lente viel er veel meer regen dan gemiddeld, na een lange periode van droogte. Daarnaast is de internationale hulp aan het zeer arme land stilgevallen, nadat de Taliban in 2021 de macht overnamen en het land diplomatiek geïsoleerd raakte.
Al voor de recente overstromingen, tussen half april en begin mei, vielen circa honderd slachtoffers in tien Afghaanse provincies. De gevolgen voor de voedselvoorziening, sowieso al problematisch, zijn rampzalig. Van de ruim 40 miljoen Afghanen is 80 procent afhankelijk van landbouw om te overleven. Door de overstromingen wordt de bodem onbruikbaar en zijn duizenden dieren verdronken.
