Toen Joke Wevers met haar man in de jaren negentig een kavel met een chalet kocht, trok ze daar niet direct in met haar gezin. Joop van der Tol, mede-bewoner in park Verscholen Dorp in Harderwijk, deed dat wel. Nog altijd werkt die beslissing door. Zijn status als permanente bewoner wordt wél gedoogd, die van Joke Wevers niet. Zij moet een ander adres hebben waar ze de helft van het jaar moet wonen.
Het kabinet, dat vandaag zijn regeerprogramma presenteert, ziet in het gedogen van permanente bewoning kansen in de strijd tegen het woningtekort. Deze groep bewoners zou dan immers geen tweede adres meer hoeven aanhouden, wat mogelijk duizenden woningen zou kunnen opleveren. Vorige zomer hadden provincies ongeveer zestig vakantieparken in kaart gebracht waar „transformatie naar wonen kansrijk is”, aldus het ministerie van Wonen vorig jaar onder Hugo de Jonge (CDA). Hij stelde ook een ‘bestuurlijk aanjager’ aan.
Het CBS maakte donderdag bekend dat er in januari 69.000 mensen een woonadres hebben op een recreatiepark. Dat is 14 procent meer dan vijf jaar geleden. Het aantal dat CBS telt, noemt Verscholen Dorp-bewoner Joop van der Tol „een druppel”. Hij denkt dat er „zeker het dubbele” aantal bewoners zijn. Van der Tol is wel meegeteld door het CBS: hij staat in Harderwijk ingeschreven op zijn chalet. „Heb ik meteen laten doen”, in 1993. Wie dat in 1997 niet had gedaan, kreeg geen gedoogvergunning. „Bij mij moeten ze sowieso niets proberen”, zegt Van der Tol, die vroeger bokste. „Ik ben geen makkelijke.” Wevers, weduwe sinds twee jaar: „Dus pakken ze mij.” Ze had zich een aantal jaar geleden met haar man willen inschrijven in Harderwijk en kreeg al een welkomsttasje van de gemeente, zegt ze. Maar uiteindelijk werd de inschrijving niet geaccepteerd.
‘Vitale vakantieparken’
De landelijke wens om meer mensen te huisvesten op parken, kan botsen met regionale belangen rond toerisme. In Harderwijk wordt ingezet op ‘vitale vakantieparken’. „Permanente bewoning gaat vaak ten koste van het recreatiekarakter van dat soort plekken”, zei programmamanager Rob van den Hazel donderdag tegen de NOS. Hij is programmamanager ‘vitale vakantieparken’ van elf Veluwse gemeenten, waaronder Harderwijk. Er is nog een reden om permanent bewonen tegen te gaan: de faciliteiten van parken en woningen schieten vaak tekort.
Het park Verscholen Dorp is een complexe casus, door overnames en ingewikkelde eigendomsverhoudingen. Jarenlange vetes tussen inmiddels vertrokken eigenaren, die de bungalows exploiteerden en met chaletbewoners (die vaak eigenaar zijn) in de clinch lagen. Velen zijn „weggetreiterd” , volgens Van der Tol.
Wevers kreeg een dwangsom van 25.000 euro van de gemeente. „Ik betaal 200 euro per maand van mijn AOW, mag je best weten.” Het maximale dat de gemeente haar wil toestaan is 182 dagen (grofweg een half jaar) in het park, met een maximum van drie maanden aaneen. Maar een gemeentelijke regeling die ze hierover afgelopen maand voorgelegd kreeg, weigert ze te ondertekenen. „Wat ben ik hiermee geholpen?”, zegt ze. Ze hoopt dat het kabinet haar situatie kan verlichten, met nieuw beleid.
Rico Wanschers, voorzitter van de Belangenvereniging Vrij Wonen, bracht NRC met Wevers in contact. Ook hij schat het aantal de facto permanente bewoners op recreatieparken op ruim het dubbele van wat het CBS kan vinden in de data. Wie zijn huis ziet, fraai gelegen aan het kanaal op het recreatiepark Buitenplaats Horsterwold, begrijpt meteen waarom hij zijn tijd zoveel mogelijk hier zou willen doorbrengen. Dat hij niet permanent kan wonen op het park, is volgens hem omdat op onrechtmatige wijze in het bestemmingsplan terecht is gekomen dat bewoners een hoofdverblijf elders moeten hebben. Wanschers heeft al die jaren alternatieve adressen moeten aanhouden. Hij procedeert nog altijd, nu bij de Raad van State. „Ik geef niet op”, zegt de voormalig militair-verpleegkundige.
Lef
Het gedogen, waar het kabinet op zint, zou in dit geval betekenen dat gemeentes hun bevoegdheid om handhavend op te treden tegen permanent wonen zoveel mogelijk laten varen. „Ik hoop dat Mona [Keijzer] genoeg lef heeft om dat bij gemeentes af te dwingen ”, zegt Wanschers over de nieuwe BBB-minister van Wonen. Maar Wanschers heeft er, na twee decennia strijd met gemeente Zeewolde, een hard hoofd in.
Hij loopt met zijn bezoek een rondje over het park. „Hier woont iemand die Spanjaard moest worden van de gemeente, omdat ze daar haar adres had”, zegt Wanschers. Vroeger kende hij iedereen, en iedereen hem. „Het wordt rustig op het park als Duitsers de huizen gaan kopen.” Volgens hem zijn die er niet vaak. Enkele panden – want panden zijn het – staan al langer leeg. Soms doen de erfgenamen van overleden bewoners er weinig aan en dan verloedert zo’n huis snel, weet Wanschers. Hij ziet met lede ogen aan hoe de gemeente bij huisvesting van arbeidsmigranten zich volgens hem soepeler opstelt.
Twee jaar geleden werden mensen ‘betrapt’ op permanent wonen: de auto had bevroren ramen en er was een krantenabonnement afgesloten, zagen handhavers. Wanschers: „Zo begint zo’n zaak dan, met een verdenking. Dan kunnen ze aan het watergebruik zien dat je amper op je officiële adres van inschrijving was. Er wordt gehandhaafd op het bestemmingsplan. En dan leg je het af bij de bestuursrechter.”
Lees ook
Goed en goedkoop wonen? Koop een huis in Staphorst, Pekela of Kerkrade