Alles kan in ‘Agatha All Along’

Als de heksenkring in Agatha All Along aankomt in een magisch hippiehuis, waar de gemankeerde heksen tijdens een uitslaande brand een band à la Fleetwood Mac moeten vormen om een vervloeking en een demon te bezweren, dan weet je: werkelijk álles kan gebeuren in deze horrorcomedy op Disney+.

Agatha All Along is het vervolg op WandaVision, ook gemaakt door serieleider Jac Schaeffer. In de voorgaande serie neemt Wanda Maximoff, ook bekend onder de superheldennaam Scarlet Witch, haar gesneuvelde geliefde Vision mee naar een schijnwereld waarin ze kan doen alsof hij nog leeft en samen met haar een knus huiselijk leven leidt. Vanuit ontkenning en woede leert ze langzaam omgaan met het verlies van haar man. Iedere episode is een pastiche op een ander sitcom-tijdperk, van I Love Lucy uit de jaren vijftig tot Modern Family uit deze eeuw. Dit retro-aspect, met zijn tientallen verwijzingen, leek de serie alleen geschikt te maken voor een beperkte groep liefhebbers, maar WandaVision was een onverwachte hit.

Vooral gevierd werd het moment dat Wanda’s bemoeizuchtige buurvrouw onthulde dat zij al die tijd de kwade genius achter die schijnwereld was, de machtige heks Agatha Harkness. Dit deed ze in de geestige showstopper ‘Agatha All Along’. Vandaar dat deze heks nu een eigen serie krijgt. Wat enorm hielp was dat Agatha werd gespeeld door Kathryn Hahn, die eerder te zien was in de slapstickfilm Bad Moms en ‘arthouse’ comedies als Park & Recreations, Transparent en I Love Dick. Voor kenners was zij misschien ene gewaardeerde comédienne, maar voor het grote Marvelpubliek zeker niet.

Beeld Chuck Zlotnick

De nieuwe serie lijkt aanvankelijk wel heel letterlijk voort te borduren op WandaVision. Agatha begint als een onaardige, stoere rechercheur in outdoor-kleding, een archetype bekend uit de Nordic Noir, die een raadselachtige moord in een provinciestadje moet onderzoeken. Zoals Wanda vastzat in een sitcom, zo blijkt Agatha vast te zitten in een detectiveserie; een pastiche van Mare Easttown. Onvoorspelbaarheid is echter een belangrijke kwaliteit van WandaVision en Agatha All Along , dus breekt Agatha al snel uit de detective en stelt een onwillige bende gemankeerde heksen samen om op de magische Witches’ Way haar toverkrachten terug te krijgen. De heksentroep moet allerlei beproevingen aangaan, in een soort escape rooms langs de route. Ook hier weer veel retro-verwijzingen, dit keer naar horror en fantasy uit het verleden, om te beginnen naar The Wizard of Oz. Geregeld zingen ze samen de herkenningsmelodie, ‘The Ballad of Witches’ Way’. Om het retrogevoel vast te houden, wordt er geen gebruik gemaakt van computeranimatie (CGI) zoals gebruikelijk in marvelfilms, maar van traditionele trucage.

Buiten de kaders

Superheldenmerk Marvel (onderdeel van Disney) heeft in de afgelopen vijftien jaar miljarden binnengehaald met tientallen films en series die zich allemaal in hetzelfde Marvel Cinematic Universe (MCU) afspelen, en min of meer naar elkaar verwijzen. Diverse critici hebben al ‘Marvelmoeheid’ gesignaleerd. Zo zou de bioscoopfilm Deadpool and Wolverine duiden op crisis in het genre: de film is een zelfparodie van het genre en drijft op superhelden uit het verleden. Kanttekening daarbij is dat die bioscoopfilm inmiddels 1,1 miljard euro heeft opgebracht, wat niet meteen duidt op een crisis.

Voordeel van de Marvelmoeheid is dat er eer ruimte ontstaat voor uitstapjes buiten de traditionele kaders. Zo zie je meer vrouwen in de hoofdrol, zoals een moslima-heldin in Ms Marcel en een dove Amerikaans-Indiaanse vrouw met een beenprothese in Echo. Net als WandaVision zit Agatha All Along in de hoek van Marvel die het verste verwijderd is van waar het merk bekend van is: grootst opgezette actiefilms waarin superhelden een epische strijd leveren tegen superschurken om de stad, de wereld, het multiversum te redden.

In de Marvel-stripboeken speelt Agatha Harkness een bijrol in de avonturen van de Fantastic Four, onder meer als babysitter, mentor van Wanda Maximoff, als moeder van de duivelse superschurk Nicholas Scratch, en als oma van heksenjagers The Salem Seven. Afgaande op de eerste vier afleveringen die Disney beschikbaar stelde aan de pers wordt daar verder niet veel mee gedaan. Er is wel iets met een verloren kind – een gegeven wat Agatha All Along in de loop van de serie vermoedelijk een tragische ondertoon zal geven.

Agatha All Along: vanaf donderdag op Disney+. Elke week een nieuwe aflevering.