‘Mediatycoon Rupert Murdoch had geen greep meer op Fox News’

Rupert Murdoch trok zich afgelopen september terug uit het dagelijks bestuur van Fox en News Corp om plaats te maken voor zijn zoon, Lachlan. Een week later verscheen het Murdoch-boek The Fall van Michael Wolff over een nauwelijks nog in samenhangende zinnen pratende mogul in zijn nadagen, van wie het gissen is naar zijn doelen. Toeval? Nee, zegt de Amerikaanse auteur, die zelden op bescheidenheid valt te betrappen. „De focus zou op zijn leeftijd komen en ze willen hem vernedering besparen. Ze waren bezorgd over het boek.”

Wat de directe aanleiding ook is, de pensionering van Murdoch „betekent letterlijk niets”. Volgens Wolff runt hij het mediaconglomeraat nog steeds. Maar ook dat betekent weer niet veel. Want de conclusie uit zijn boek is ook dat Murdoch, 92, eigenlijk de controle kwijt is. Zeker over zijn belangrijkste bezitting: Fox News. De zender is hem ontglipt, eigenlijk vanaf het moment dat zenderbaas Roger Ailes in 2016 wegens seksueel wangedrag moest vertrekken en Donald Trump een verregaande greep kreeg op presentatoren en de koers van de zender. Dat is één van de vele Murdoch-ironieën, zegt Wolff. Hij wilde een president verkozen krijgen. „Maar toen dat was gelukt bleek het Trump te zijn. Een man die hij veracht.”


Lees ook
Wie is Lachlan Murdoch, zoon van Rupert en de nieuwe baas van het machtige, wereldwijde mediabedrijf News Corp?

Mediamagnaat Rupert Murdoch samen met zijn zoons <strong>Lachlan</strong> (links) en <strong>James</strong>.” class=”dmt-article-suggestion__image” src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/02/ac280c298mediatycoon-rupert-murdoch-had-geen-greep-meer-op-fox-newsac280c299.jpg”><br />
</a> </p>
<p>De Nederlandse vertaling van Wolffs (tweede) Murdoch-boek is vorige week verschenen. Hij begint met Murdochs necrologie, zoals Wolff die alvast geschreven heeft over de Australische mediamagnaat die in zijn thuisland, in het Verenigd Koninkrijk en in de VS het krantenlandschap en, later, de tv-wereld zou bepalen als niemand tevoren. Wolff volgt Murdoch al decennia, onder meer voor <em>Vanity Fair</em>. </p>
<p>Na publicatie van Wolffs eerste biografie, <em>The Man Who Owns The News</em> (2008), zou Murdoch woedend zijn geworden. Wolff heeft het geweten. Een buitenechtelijke affaire werd via Murdochs tabloid <em>New York Post</em> paginagroot uitgesmeerd. „Ik heb mijn portie gehad”, zegt hij in een telefonisch interview. „Dat was geen fijne ervaring, maar ik kan er inmiddels wel om lachen.” Wie zat erachter? „Oh, de grote man zelf.” Dat Wolff vervolgens van Fox News werd verbannen – „mijn naam mocht niet genoemd worden” – hielp dan weer bij het schrijven van een trilogie over Trumps presidentschap<em>. </em>„Mensen uit Trumps wereld wisten niet dat ik bestond.”</p>
<p><dmt-quote type=„Ik zie geen eendimensionaal, negatieve figuur. Hij is buitengewoon interessant”

Murdoch is ook voor de mensen die direct onder hem werken „een concept” geworden, schrijft Wolff. Er zijn mensen die zeggen te weten wat hij wil. Zo wordt ook een cruciaal moment in de verkiezingsnacht van 2020 geduid, toen Fox News vroeg op de avond al de kiesmannen van Arizona aan Joe Biden toewees, tot woede van het Trump-kamp. Volgens Wolff ging daaraan een reeks interpretaties vooraf, waarbij het ressentiment van Murdoch doorslag gaf. „Hij kan mijn rug op”, werd vertaald als toestemming om Arizona aan Biden toe te wijzen. Prematuur, maar het klopte wel.

Trump en zijn aanhang dwongen Fox News tot steeds radicalere tv. Vorig jaar schikte Fox News met stemmachinefabrikant Dominion, voor 787 miljoen dollar, wegens de complottheorieën die de zender verspreidde over het bedrijf in de nasleep van Trumps verloren verkiezing.

Nog zo’n paradox die opduikt in Wolffs boek is de roep van progressieve krachten aan Murdoch om in hemelsnaam in te grijpen bij Fox News. Precies datgene wat hem altijd is verweten door dezelfde critici: namelijk dat hij inbreekt in de redactionele koers van zijn media om zijn eigen doelen na te jagen. Wolff noemt dit de „laatste ironie”, namelijk dat Murdoch „het machtigste medium in de VS bezit en dat ‘liberals’ roepen: grijp in! Doe iets! Maar hij kan niets. Hij weet niet hoe hij het zou moeten doen.”

Hij zou de stekker eruit kunnen trekken.

„Theoretisch, ja. Maar dat is onvoorstelbaar en gezien het aandeelhoudersbelang vermoedelijk onmogelijk. Murdoch zit in zekere zin gevangen in het succes. Als je de koers van Fox wil verleggen en daarbij kijkers en winst gaat inleveren, druist dat in tegen je plicht als bestuurder. Je kunt niet naar je aandeelhouders stappen en zeggen: we gaan nu iets doen waardoor het bedrijf nog de helft waard is.”

Zijn belangrijkste nalatenschap is de radicalisering van de Republikeinse partij, al was dit wellicht niet de bedoeling.

„Dat kun je zeker stellen. Fox News is op hol geslagen en hij heeft dit met plezier laten gebeuren, want het was enorm winstgevend. De macht die Fox News op de Amerikaanse politiek heeft, is ongeëvenaard. Echt nooit vertoond. Maar dat heeft bar weinig met Rupert Murdoch te maken. En dan zitten we weer in de ironie-afdeling. Want ja, hij heeft Fox News mogelijk gemaakt. Hij heeft aangemoedigd dat er een conservatief kanaal kwam om het progressieve tv-monopolie te doorbreken. Maar het succes van Fox News heeft niets met hem te maken. Kun je hem dan voor de negatieve kanten van dat succes veroordelen? Dat vind ik niet.”

„Hij weet ook helemaal niet wat hij met tv moet doen. Hij heeft wel wensen, maar hoe je dat in succesvolle tv-programmering giet, weet hij niet. Het is geen krant. Op Murdochs instigatie is Fox News achter Ron DeSantis gaan staan [gouverneur van Florida die zich onlangs terugtrok uit de Republikeinse voorverkiezingen, red.]. Het heeft helemaal niets betekend.”

U stoort zich aan de karikaturale macht die aan hem wordt toegeschreven.

„Ik zie geen eendimensionaal, negatieve figuur. Hij is buitengewoon interessant. Wat hij bereikt heeft, zijn conflicten, ook in zijn falen. In zijn levensloop, die tot een treurige einde komt, zit ook een les, een boodschap. Maar die gaat verloren als je alleen maar stelt: Rupert is het kwaad.”

Wat is die les?

„De les is dat je immense macht kan vergaren en dat dit je uiteindelijk boven je hoofd kan groeien. Het is ook een menselijk verhaal. Hij is nu 92. Ik heb heel veel tijd met hem doorgebracht. Ik mag hem, persoonlijk. Hij gaat oprecht gebukt onder de breuklijnen in zijn familie.”

Murdochs vier oudste kinderen hebben een bepalend belang. Lachlan, nu de baas, zou vooral druk zijn met speervissen in Australië, waar hij woont. De (iets) jongere zoon James heeft zich afgekeerd van het bedrijf en zou een machtsovername plannen na de dood van zijn vader om van Fox News ‘een kracht ten goede’ te maken. De twee oudste dochters zouden de eeuwige smet op Murdochs nalatenschap willen wegpoetsen. Hetzij door de zender af te stoten, hetzij door een hervorming van binnenuit zoals James voor ogen heeft. Maar ze praten amper met elkaar, de zoons al helemaal niet.

In feite, schrijft Wolff, wordt de familie alleen nog verbonden door de herkomst van hun rijkdom. „En daar lijdt hij onder, als vader. Want hij is niet die verschrikkelijke vent uit Succession”. Hij doelt op Logan Roy en diens verknipte familie uit de HBO-serie die losjes is gebaseerd op de Murdochs. „Die man heeft amper menselijke kwaliteiten, dat is niet Rupert Murdoch. Integendeel.”

Michael Wolff: De Val. Prometheus, 360 blz. 25 euro.