‘Gek genoeg helpt seksist Andrew Tate om het gesprek te openen over vrouwenhaat’

Het begon met een email van een pr-bureau. „My client is the most cancelled person on the planet” stond erin. Wie het was, werd er niet bij gezegd. De vraag was of het Londense filmproductiebedrijf Amos Pictures, waar Marguerite Gaudin werkt, een documentaire over deze mysterieuze persoon wilde maken. Pas na het tekenen van een geheimhoudingsovereenkomst zou diens identiteit bekend worden gemaakt.

„Ik raadde meteen wie het was,” vertelt Gaudin via een videoverbinding vanuit Londen. „Ik heb geantwoord: ‘Is het Andrew Tate? We kunnen best praten, maar we gaan helemaal niks tekenen.’ Zo is het begonnen.”

I Am Andrew Tate is haar regiedebuut als documentairemaker. Begin januari was de film van de Française al te zien op de Britse zender Channel4, op 9 februari ook bij BNNVARA (NPO3, 21:00): een huiveringwekkend portret van de influencer en ex-kickbokser, die een fortuin van enkele miljoenen vergaarde met een pornografisch webcambedrijf. Op sociale media werd hij bekend met video’s vol seksistische ideeën, fitnessadviezen en tips om rijk te worden als belegger in cryptomunten en ondernemer in de webcambusiness. Eén van zijn tips: je moet bij een webcamgirl die voor je werkt vooral „de misvatting levend houden dat ze het niet zonder jou kan, zodat ze het niet zonder jou gaat doen.”

Gearresteerd maar populair

Tate grossiert in misogyne uitspraken: „Mijn zus is eigendom van haar man,” zei hij bijvoorbeeld in een interview. Bovendien vertellen twee Britse vrouwen in de documentaire dat Tate hen verkrachtte en mishandelde. De Britse politie besloot destijds (in 2014-15), nadat de vrouwen daarvan aangifte gedaan hadden, niet tot vervolging over te gaan. Maar inmiddels is Tate, die zich in Roemenië heeft gevestigd, gearresteerd door de Roemeense politie op verdenking van verkrachting en mensenhandel.

Gezien die feiten is het schrikbarend hoe populair Tate is onder mannelijke adolescenten. „Alleen al op TikTok zijn Tates video’s meer dan 12 miljard keer bekeken,” zegt Gaudin. „Dat is echt veel. En dan heeft hij nog niets eens een eigen TikTok account. Die video’s zijn erop gezet door zijn fans.”

Ook op YouTube werden zijn video’s miljoenen keren bekeken. Hoe heeft Tate eigenlijk zo groot kunnen worden? „Hij is ontzettend goed in het bespelen van het algoritme,” aldus Gaudin. „Zijn provocerende uitspraken zoals ‘vrouwen zijn programmeerbare wezens’ doen het ontzettend goed op sociale media. Een andere reden waarom hij zo invloedrijk kon worden is dat hij zo lang in de schaduw heeft kunnen opereren. Niemand van boven de twintig besefte dat Tate zo invloedrijk aan het worden was onder tieners.”

Wereldbeeld begrijpen

Gaudin ging één keer met Tate op pad in Londen, waarvan we een paar beelden in de documentaire zien: Tate in een club, Tate in een limousine. Het idee was hem langere tijd te volgen, maar dat ging niet door nadat Tate in Roemenië werd gearresteerd. Toen besloot Gaudin haar film te maken op basis van archiefmateriaal. Daarvoor worstelde ze zich door 400 à 500 uur video- en audiomateriaal van Tate. „Mijn uitgangspunt was dat ik hem wilde begrijpen. Ik wilde weten wie hij was. Hem portretteren op basis van zijn eigen uitspraken. Over zijn jeugd, zijn vader, zijn wereldbeeld.”

Kickboksen was het eerste waarmee Tate probeerde om rijk en beroemd te worden, vervolgens meldde hij zich aan bij de Britse editie van Big Brother. Maar toen hij eenmaal op tv was, in 2016, dook er een video op waarin Tate een vrouw in bed ruw behandelde. Dat was maar spel, reageerde hij, maar ondertussen was er al aangifte tegen hem gedaan voor verkrachting. En zo werd Tate voor het eerst ‘gecanceld’: hij werd het Big Brother-huis uit gezet.

Een simpele oplossing

Gaudin sprak ook met jongens die Tate bewonderen, om te begrijpen waarom zijn boodschap zo veel weerklank vindt. „Mijn observatie is dat jonge mannen door #MeToo en de groei van feminisme moeite hebben om te weten wat hun plek is in de wereld. Het idee van de man als provider, die zijn vrouw financieel onderhoudt, bestaat niet echt meer. In sommige milieus nog wel, maar in andere kringen is dat afgebrokkeld – met als gevolg dat jonge mannen een beetje de weg kwijt zijn. Andrew Tate biedt een simpele oplossing. ‘Nee, we hoeven niet progressief te zijn. Je moet gewoon een echte man zijn, dat maakt je vanzelf superieur. Je moet naar de gym gaan, hard werken.’ Er zit een positieve kant aan zijn boodschap, dat is waar en veel jongeren zien dat. Het probleem is dat het bij Tate altijd vermengd wordt met misogynie.”

Er is zeker een identiteitscrisis bij sommige jonge mannen, ziet Gaudin. „In films leren ze dat ze sterk moeten zijn, dat ze als James Bond of Batman moeten zijn. Maar tegelijk maakt de maatschappij meer ruime voor complexere identiteiten. Dat brengt dat basisidee van wat een man is aan het wankelen. Daardoor is het voor een deel van de jonge mannen ingewikkeld te weten welke kant ze op moeten.”

In die zin past Tate in het rijtje van Jordan Peterson en andere conservatieve, anti-feministische denkers die, vooral sinds #MeToo, veel gehoor vinden bij bepaalde groepen mannen. „Ik heb het gevoel dat de maatschappij mannen neerknuppelt en zwakker maakt,” zegt Zack uit Arizona in I Am Andrew Tate, „en mannen vertelt dat ze geen man mogen zijn.” Tate doet juist het tegendeel, vinden deze jongens: hij rijdt rond in een Bugatti, rookt dikke sigaren en vertelt mannen hoe ze nog wél een echte man kunnen zijn – in tijden waarin, zoals Tate zegt, „vrouwen constant over mannen klagen.” Ook Kevin uit Florida is een fan. „Hij geeft mannen een soort peptalk,” aldus Kevin.

Maar Tate is niet zomaar een conservatieve denker. Hij beschouwt mannen als fysiek en intellectueel superieur aan vrouwen, en verbindt daaraan de conclusie dat je als man moet proberen de vrouwen in je omgeving te „programmeren”, ook omdat anders een andere man het wel doet. Hoe dit programmeren in zijn werk gaat, vertelt Tate in zijn video’s. „You’ve got to fuck them,” zegt hij: je moet ze neuken. Want dat is hoe je ze controleert. Anders doet een andere man het, en dan is hij degene die ze in zijn macht heeft.

Het gaat nog verder. Volgens Tate moet je de vrouw voor de seks eerst wurgen totdat ze bijna niet meer kan ademen. Dit vertelt hij zelf in een videofragment in de documentaire . „Als je beseft dat er vrouwen zijn die hem ervan beschuldigen dat hij precies dat gedaan heeft, dan is het helemaal niet grappig meer,” aldus Gaudin. „In feite bevestigt hij zelf de verhalen van deze vrouwen.”

Tates accounts op YouTube, Facebook en Instagram zijn inmiddels verwijderd. Maar de influencer heeft daar alweer een draai aan gegeven: dat hij van de platforms afgegooid is, zegt Tate, is het ultieme bewijs dat we in een wereld leven waarin je geen man meer mag zijn.

Ook zijn arrestatie presenteert hij op die manier aan zijn fans: als bewijs dat de gevestigde orde er alles aan doet om hem het zwijgen op te leggen

In het Verenigd Koninkrijk, waar Tate het populairst is, wordt zijn populariteit inmiddels al actief bestreden. In I Am Andrew Tate zien we een docent, Peter Radford, die scholen bezoekt om met leerlingen te praten over seksisme en misogynie. „Andrew Tate komt in die gesprekken altijd aan de orde. Een andere docent zei iets dat ik interessant vind, namelijk dat Andrew Tate heeft geholpen om het gesprek over seksisme en misogynie te openen op scholen, omdat jongeren hem kennen en hem grappig vinden. Daardoor letten ze veel beter op als de leraar wat over die onderwerpen vertelt.

„De docenten die naar scholen gaan om hierover te praten zeggen altijd: je moet vooral niet meteen de confrontatie opzoeken en leerlingen de les lezen. Hun aanpak is te zeggen: inderdaad, er zitten positieve kanten aan. Want inderdaad, het valt niet te ontkennen, het is niet slecht naar de sportschool te gaan, hard te werken, gemotiveerd te zijn. Maar je moet dat gesprek openen om vervolgens te praten over wat erbij komt, de vrouwenhaat. En het gaat ook over consent, over seksuele relaties, over seksisme. Dat zijn allemaal belangrijke dingen om met leerlingen over te praten. Een docent zei tegen me: ‘Misogynie is niet de uitvinding van Tate. Nee, misogynie heeft Tate uitgevonden.’”

I Am Andrew Tate is op 9 februari te zien op NPO 3 om 21.00 uur

Delen





Mail de redactie